Morgunblaðið - 27.09.1987, Síða 24

24
MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 27. SEPTEMBER 1987
Staðgengill Hitlers — myndin
var tekin af Hess árið 1935.
Eftir að Rudolf Hess hafði farið árangurslausa „friðar-
för“ til Skotlands var hann lokaður inni í Mytchett
Place í Surrey. Einn af gæslumönnunum hans þar
var Barney Malone, sem þá var undirlautinant í
skoska varðliðinu. Hann hélt leynilega dagbók um
það sem fram fór á þeirri deild sem hann hafði
umsjón með. Úrdrættir úr þessari óbirtu dagbók
varpa nýju Ijósi á andlegt ástand þessa fræga
stríðsfanga. Malone varðfljótlega Ijóstað Hess,
staðgengill Hitlers sem hann kallar dulnefnunum
„Z“, „R“ eða „Maðurinn", var mjög hræddur um að
sér yrði byrlað eitur. Andleg heilsa hans var bág-
borin og hann hugleiddi oft að stytta sér aldur.
ÓRVINGLUN
RUDOLFSHESS
í BRESKU FANGELSI
21. maí. Á vakt alla nóttina.
Leit inn til Z með reglulegu milli-
biii. Fór og vakti hann kl. 8. Hann
kvaðst vilja flesk og fisk í morgun-
verð og jafnframt te. En þegar
maturinn kom borðaði hann bara
ristað brauð með smjöri og sagði
um fleskið: „Það er of feitt.“ Hann
snerti ekki við neinu. Ástæðan fyr-
ir því að hann vildi skyndilega ekki
borða var sú að hann hélt að ég
væri að eitra fyrir sér. I samtali
við Bames, háttsettan aðila hjá
upplýsingaþjónustunni, kallaði
hann mig „stóra, svarta manninn"
og sagði að ég væri frá leynilögregl-
unni.
25. maí. Borðaði morgunverð í
skyndi og fór síðan til liðskönnunar
stjómandans sem var haldin kl.
10.00 úti á akbrautinni. Hess kom
út á svalimar og virtist hafa áhuga
á því sem fram fór. En meðan á
liðskönnuninni stóð fór hann
skyndilega, og án þess að segja
orð, að ganga gæsagang og fór
þannig upp og niður eftir stígnum.
Hugmyndin var greinilega sú að
láta í ljós að honum þætti lítið til
þessa koma.
28. maí. Z var spurður hvort
hann vildi láta senda sér upp léttan
hádegisverð. Hann svaraði: „Nei,
ég ætla að fara niður og borða með
ykkur, alveg sama matinn. Ég fer
fram á það.“ Þegar ég fór niður í
forherbergið voru Wallace ofursti
og Bames mjög óhressir. Þeim leið-
ist „Höfuð dauðans". Wallace segir
núna: „Hann er ekki nema 35 shill-
inga virði á viku.“ Hann fór svo
upp til sín í fylu, augsýniiega út
af Bismark, þýska orrustuskipinu,
sem breski flotinn sökkti og þeir
treystu á að hann kæmi ekki aftur
þann daginn.
Hann hefur verið mjög hræddur
við að einhver úr leyniþjónustunni
læðist inn til hans og skeri á slagæð
til að láta líta svo út sem hann
hafi fyrirfarið sér og hann er mjög
sérvitur gagnvart mat. Hann hefur
skrifað Hitler bréf þar sem hann
segir að hann muni ekki fyrirfara
sér þannig að ef hann geispi gol-
Rudolf Hess og flugvél hans eftir lendinguna í Skotlandi.
unni héma mun Hitler vita, að ekki
hafi verið um sjálfsmorð að ræða
og beita breska stríðsfanga hefnd-
araðgerðum. Við kvöldverð í kvöld
krafðist hann þess að Wallace
ofursti fengi sér fyrstur af fiskrétt-
inum, en fékk sér svo heldur ekki
næstur. Yfirmanninum var mjög
skemmt fyrir því að Z bað um hár-
net_ til að nota um nóttina.
Ég á erfítt með að ímynda mér
að þessi illa fami maður, sem
hlammar sér niður í stólinn, er
hirðulaus í klæðaburði, tjáir sig
kiaufalega, getur ekki dulið tilfínn-
ingar sínar, sveiflast milli kátínu
og þunglyndis, ber þess greinileg
merki að vera iila haldinn andlega,
gerir sér ýmiss konar grillur —
hann sér andlit Hitlers í súpunni
sinni að því er Kendrick, frá upplýs-
ingaþjónustunni, segir, — trúir á
ofsjónir og drauma — að þessi
maður skuli hafa verið annar æðsti
maður þýska ríkisins. Hann er svo
lítilmótlegur og virðist ekki hafa
neitt til að bera sem mikilmenni
getur prýtt.
Ofstækismaður
2.20 að morgni 29. maí. Hess
er nýfarinn fram úr í annað sinn.
Hann sagði: „Ég get ekki sofið.
Geturðu útvegað mér dálítið viskí
í snatri?" Um 2.40 kom hann inn
í biðstofuna og sagði hvíslandi: „Má
ég spjalla dálítið við þig?“ Hann
gekk síðan á undan mér inn í setu-
stofuna. Þar sagði hann: „Þú veizt
af hveiju ég fór til Englands. Ég
gerði það einfaldlega til að bjóða
frið. Hundrað ára frið. Og nú sé
ég engan. Og leyniþjónustan reynir
að fá mig til að fremja sjálfsmorð
eða gera mig að fífli. Síðustu nótt
var hér hávaði fram undir morgun.
Menn frömdu hávaða vísvitandi til
að gera mig vitskertan."
Síðan fór hann að tala um her-
togann af Hamilton. „Ef þú kemur
mér í samband við hann og segir
honum hvar ég er, gerirðu þjóð
þinni mikinn greiða. Konungur þinn
verður þér þakklátur. Ég kom hing-
að einfaldlega til að binda enda á
þetta blóðbað. Enginn Þjóðveiji sem
upplifði síðasta stríð vildi þetta
stríð. Mér hefur ekkert orðið
ágengt. Mér hefur mistekist." Hann
virtist samanskroppinn, gamall
maður, nánast útbrunninn er hann
þagnaði og hlammaði sér í stól á
móti mér, klæddur hvítum nátt-
slopp, rauður í framan með bindi
um báða ökkla. Augabrúnir hans
voru úfnar og augun voru eins og
í dapurlegu dýri. Þjáningar- og
kvalarsvipur var á andliti hans.
Hann sveiflaði höndunum í eirðar-
leysi um olnboga sína og niður eftir
stólnum. Hess er ofstækismaður
sem trúir hvetju orði sem þýska
áróðursvélin lætur frá sér fara.
Ofsóknaræðið magnast hjá honum
og ég held að hann sé alls ekki
geðklofi eins og haldið hefur verið
heldur virðist hann hafa öll ein-
kenni sjúklegrar ofsóknarkenndar.
3. júní. Z skrifaði heilmikið
síðdegis í dag á meðan ég dottaði
fyrir aftan hann. Svo virðist sem
hann hafi skrifað þá skilmála sem
hann setur fyrir friðarumleitunum.
Varðandi það hvort hann hafi vald
til að semja um frið, setur hann
fram afstöðuna Guð faðir og Guð
sonur. „Ég þekki foringjann og for-
inginn þekkir mig.“
6. júní. Ég kom inn í forherberg-
ið í miðri ráðstefnu. Mjög háttsettur
leynigestur kemur til að hittu Z á
mánudaginn. Hann og félagi hans
verða kallaðir dr. Guthrie og Mac-
kenzie og bílar þeirra eiga að aka
rakleiðis inn um hliðin.
(Guthrie var John Simon einn af
ráðherrum Winstons Churchill,
Mackenzie var Ivone Kirkpatric,
sérfræðingur í málefnum Þýska-
lands frá utanríkisráðuneytinu.)
John Young liðsforingi kom öllu
í uppnám er hann kvaðst hafa séð
í dagbók Z að ráðherrann (Simon)
væri væntanlegur. Þetta verður að
fara fram með ítrustu leynd því að
forsætisráðherrann er dauðhrædd-
ur um að vitneskjan um friðaráætl-
anir Hess geti sundrað þjóðinni.
(Það hafa verið farnar friðargöngur
í Liverpool.)
8. júní. Z var í slæmu skapi.
Hann borðaði lítinn morgunmat.
Þegar hann fór út til að gera æfing-
ar gekk hann fram og til baka með
hendur fyrir aftan bak, laut höfði,
var grár í framan, talaði ekki og
var reiðilegur. Við hádegisverð tók
hann kjötdiskinn af Wallace of-
fursta og sagði: „Gætirðu verið svo
riddaralegur að leyfa mér að borða
þetta? (Hann heldur að menn reyni
að eitra fyrir honum.) Z er greini-
lega ekki ánægður vegma ráðstefn-
unnar á morgun. Maður veltir því
fyrir sér hvort hann sé núna farinn
að átta sig á að hann njóti ekki
viðurkenningar sem fulltrúi þjóðar
sinnar.
9. júní. Allur dagurinn var undir-
lagður af heimsókn dr. Guthrie og
dr. Mackenzie sem komu til að tala
við Z. Doktoramir vom væntanleg-
ir kl. 12.45. Varðmennimir við
hliðin voru kvaddir á brott. Enginn
mátti fara um innkeyrsluna. Allir
voru látnir fara út úr anddyrinu.
Sá sem gætti innra hliðsins var lát-
inn víkja fyrir yflrmanni varðlið-
anna sem fékk fyrirmæli um að
láta bíl gestanna aka inn tafar-
laust. Z birtist í einkennisbúningi
sínum. Foley, (frá leyniþjónustunni)
stóð í ströngu við að skipa mönnum
niður við borð. Z sletti sér óðara
fram í það og neitaði að sitja þar
sem ljós skinu á andlit hans og vildi
sitja bak við dr. Gut.hrie. Eg fór
upp í tuminn til að sjá komu gest-
anna en Henry ýtti mér út, því að
ég átti ekki að sjá hveijir gestimir
vom. Dr. G var augsýnilega mjög
hræddur við að menn sæju hann

■* ft»t teVfc irfchMiUltLI.
LLIUU LLU