Morgunblaðið - 11.11.1987, Blaðsíða 61

MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 11. NÓVEMBER 1987
61
Minning:
Sveinsína Ágústs-
dóttir frá Kjós
«
Fædd 7. júní 1901
Dáin 3. nóvember 1987
Amma mín, Sveinsína Ágústs-
dóttir, er látin eftir erfíða sjúk-
dómslegu í sumar og haust. Hún
bjó norður á Ströndum nær allt sitt
líf. Um 1970 fluttu þau amma og
afí til Reykjavíkur þar sem afí dó
skömmu seinna. Um það leyti byij-
aði ég í menntaskóla í Reylqayík
og bjó þá hjá ömmu á vetuma. Ég
átti því þess kost að kynnast henni
mjög vel. Þótt hún væri flutt suður
var hugur hennar þó áfram fyrir
norðan. Hún talaði alltaf mikið um
Strandimar og gömlu tímana þar.
Hún hafði einstaka frásagnarhæfí-
leika, og tókst að gæða persónur
og aðstæður úr fortíðinni svo miklu
lífí að ógleymanlegt er.
Sveinsína var mjög greind kona
og mikill persónuleiki. Hún fylgdist
vel með því sem var að gerast í
þjóðfélaginu og hafði ákveðnar
skoðanir á flestum málum. Hún var
mjög víðlesin, þótt hún hafí ekki
haft langa skólagöngu að baki. í
raun má segja að hún hafí verið
góður fulltrúi íslenskrar alþýðu- eða
sveitamenningar. Hún var vel
heima í bókmenntum, ekki síst ljóð-
um og ýmiss konar kveðskap og
hafði gaman af því að ræða um
slík málefni. Hún hafði ótrúlega
gott minni og kunni heiiu ljóðabálk-
ana og rímumar utan að.
Hún var líka mjög fróð um menn-
ingu og þjóðhætti fyrri tíma og
reyndi hún að miðla þeim fróðleik
eins lengi og hún gat til þess að
forða honum frá gleymsku. Mörg-
um stundunum eyddi hún síðustu
árin við að svara ýmiss konar spum-
ingum frá Þjóðminjasafninu um
íslenska þjóðhætti. Og mikið var
hún glöð þegar hún fékk jólakveðj-
ur frá þessum aðilum með þökk
fyrir veitta aðstoð. Ég minnist þess
að eitt árið var jólakortið með mynd
af meistara Þórbergi með úrið. Það
kort þótti henni mikill dýrgripur.
Aflcomendur Sveinsínu em orðnir
margir og missir okkar er mikill.
En minning hennar lifír áfram.
Ari Skúlason og
fjölskylda, Danmörku.
í dag verður kvödd frá Fossvogs-
kirkju Sveinsína Ágústsdóttir frá
Kjós í Ámeshreppi. Hún fæddist
7. júní 1901 og var því 86 ára þeg-
ar hún lést á Hrafnistu þann 3.
nóvember eftir erfíða sjúkdómslegu
síðustu mánuðina. Foreldrar hennar
voru Petrína Guðmundsdóttir og
Ágúst Guðmundsson í Kjós í Ámes-
hreppi. Sveinsína var af þeirri
kynslóð sem mátti muna tímana
tvenna,. allt frá torfbæ til nútíma
þæginda og er þar mikil breidd í.
Sveinsína var stálminnug og mundi
eftir sér frá bamsaldri og mundi
reyndar minningar afa síns og
ömmu. Afí hennar var fyrir heimili
móður hennar eftir að faðir hennar
lést í blóma lífsins úr lungnabólgu,
Blóma- og
w skreytingaþjónusta w
™ hvertsemtilefniðer. ^
GLÆSIBLÓMIÐ
GLÆSIBÆ,
Álfheimum 74. sími 84200
hún var þá aðeins 17 ára og elst
af sínum systkinum.
Hún fór eins og böm þeirra tíma
að vinna strax og hún gat létt und-
ir með móður sinni. Kjósarheimilið
var menningarheimili og bömin
hlutu góða uppfræðslu, miðað við
þeirra tíma mælikvarða, enda var
Sveinsína vel að sér og hafði sér-
staklega fagra rithönd sem hún
hélt fram á gamals aldur. Hún mun
hafa haft áhuga fyrir að læra meira
en heimilið gat boðið upp á, því
ekki vantaði hana gáfumar. En
konur þeirra tíma fóm ekki í lang-
skólanám, en hún bætti sér það upp
með lestri góðra bóka. Sveinsína
var ákaflega ljóðelsk og kunni
feiknin öll af ljóðum og átti gott
ljóðabókasafn. Hún var um skeið á
námskeiði í heimilisfræðum á
Hólmavík og var mjög ánægð með
það.
Hún giftist Alexander Ámasyni
þann 30. júlí 1921 og eignuðust þau
íjögur börn. Þau em Sigurbjörg,
gift Eyjólfí Valgeirssyni, þau eiga
5 böm og búa á Krossnesi í Ámes-
hreppi. Ágúst, hann var kvæntur
Kristínu Guðmundsdóttur, en hann
lést langt um aldur fram. Þau áttu
5 dætur en ein þeirra er látin, þau
bjuggu í Kópavogi. Skúli, kvæntur
Hrefnu Magnúsdóttur og eiga þau
3 böm, þau búa á Hellissandi. Alda,
gift Stefáni Kristjánssyni og eiga
þau 4 dætur, þau búa í Tungunesi
í Fnjóskadal. Bamabömin em 30.
Bærinn í Kjós stóð undir Trékyll-
isheiði norðanverðri og var fyrsti
bær sem komið var að af heiðinni
og það var því sjálfgefíð að það var
ákaflega gestkvæmt. Flestir sem
um heiðina fóm komu við í Kjós
og marga söguna hefur Sveinsína
sagt okkur af fólki sem kom hrakið
og illa til reika á öllum tímum sólar-
hringsins af heiðinni. Þá var fólkið
drifíð samstundis úr blautum fötum
og því lánuð föt af heimilisfólkinu
meðan föt þeirra vom þurrkuð. Hún
minntist líka með mikilli ánægju
margra gesta sem komu og sögðu
frá ýmsu fróðlegu og skemmtilegu,
því hún var ákaflega fróðleiksfús.
Þau Alexander byrjuðu búskap í
Kjós en fluttu svo í Reykjarfjörð
og síðan aftur í Kjós og bjuggu þar
til ársins 1946, en þá byggðu þau
sér hús í Djúpuvík en nytjuðu áfram
jörðina Kjós, en Djúpavík er í landi
þeirrar jarðar.
Sveinsína var alveg einstök hús-
móðir. Þrifnaður og snyrtimennska
sátu svo sannanlega í fyrirrúmi á
hennar heimili, allt í nálægð hennar
var hreint og fágað. Ég kom fyrst
til Djúpuvíkur til Sveinsínu og Alex-
ander 1957 með manni mínum og
bami á öðm ári. Við flugum til
Gjögurs í smá flugvél og þar beið
okkar Magnús Hannibalsson og
flutti okkur á trillu til Djúpuvíkur.
Við fómm svo flest sumur norður,
bömin byrjuðu að hlakka til næstu
norðurferðar fljótlega eftir að við
komum heim aftur. Þetta vom oft
Móðir okkar, tengdamóðir og amma,
AÐALHEIÐUR KRISTÍN HELGADÓTTIR,
Hátúni 10, Reykjavfk,
andaöist 7. nóvember sl. Jarðarförin ákveðin síðar.
Börn, tengdabörn og barnabörn.
t
Ástkær eiginmaður minn, faðir okkar, tengdafaöir og afi,
RAGNAR BERGSTEINS HENRYSSON,
Otrateig 20,
andaðist mánudaginn 9. nóvember.
Sigríður Erla Jónsdóttir,
Jón Ingl Ragnarsson, Ingibjörg A. Torfadóttir,
Arnheiður Ragnarsdóttir, Sigurþór H. Sigmarsson
og barnabörn.
t
Eiginmaður minn, sonur, faðir og tengdafaöir,
JÓN INGI RÓSANTSSON
klœðskeri,
Bogahlíð 22,
Reykjavík,
lést í Landspítalanum mánudaginn 9. nóvember. Jaröarförin aug-
lýst siðar.
Guðbjörg Pálsdóttir,
Þórunn Jónsdóttir,
Þórlaug Jónsdóttir, Stefán Svavarsson,
Óskar Jónsson, Ingveldur H. Aðaisteinsdóttir,
Ingibjörg Jónsdóttir, Friðrlk Kristjánsson,
Þórunn Marfa Jónsdóttir.
t
Ástkær sonur okkar,
SIGURJÓN HINRIKSSON,
Aðalstræti 13,
isafirði,
lóst mánudaginn 9. nóvember.
Fyrir okkar hönd og annarra ættingja,
Hinrik Guðmundsson,
Elfsabet Hálfdánardóttir.
ævintýralegar ferðir til og frá. Það
var flogið, farið með Skjaldbreið
eða rútu til Hólmavíkur og flóabátn-
um þaðan og ferðast svo innansveit-
ar á bátum, vörubílumm dráttarvél-
um eða á hestum. En seinna komu
vegir og breyttir tímar.
Það var alveg einstaklega gaman
að heimsækja afa og ömmu í
Djúpuvík, þar var svo margt öðru-
vísi en bömin áttu að venjast heima
og móttökumar vom stórkostlegar.
Við vomm í heyskap inni á Kjósar-
túni og heyið var bundið í bagga
og Alexander reiddi þær á klakk út
í Djúpuvík. Ég hafði ekki séð það
fyrr. Krakkamir fengu að sitja á
hestinum aðra leiðina og það þótti
þeim ævintýralegt. Svo vom lögð
silunganet við Kjósarsandinn og
veiddur koli við bryggjumar og
ýmsilegt gert sér til gamans sem
þekktist ekki heima hjá okkur.
Djúpavík var krökkunum heimur
út af fyrir sig og svo var farið að
Krossanesi, en það er önnur saga.
Mörg böm dvöldu hjá þeim
Sveinsínu og Aiexander, sum komu
aftur og aftur, því hjónin vom alveg
einstakar manneskjur. Ollum leið
vel í þeirra návist, þau reyndu allt-
af að gera þessar heimsóknir
ættingja og vina, sem vom margir,
eftirminnilegar og maður gleymir
þeim svo sannarlega ekki.
Þau fluttu til Reykjavíkur haust-
ið 1969 og keyptu íbúð í Skipasundi
39 og komu sér þar vel fyrir. En
Alexander lést í febrúar þann vetur
1970. Ágúst sonur hennar lést í
júni það sama ár langt um aldur
fram og var þá skarð fyrir skildi í
lífi hennar. En Sveinsína var stillt
kona og bar sig vel. Hún var ein
þann vetur til næsta hausts, en þá
fór sonur okkar suður í nám og fór
til ömmu sinnar og það passaði
ágætlega. Krakkamir okkar tóku
við hvert af öðm að vera hjá henni
og síðust Fríða frá Krossnesi.
Krökkunum þótti gott að vera hjá
ömmu sinni á vetuma og ég held
að henni hafí þótt gaman að hugsa
um þau og fylgjast með þeirra námi.
Á sumrin fór hún svo gjaman norð-
ur til dætra sinna eða vestur til
okkar á meðan hún treysti sér til.
þess. Eftir að hún kom suður gafst
meiri tími til lesturs og þá náði hún.
sambandi við þjóðháttadeild Þjóð-
minjasafnsins og hefur skrifað
niður mikinn fróðleik frá fyrri
tímum og samið ritgerðir um þjóð-
hætti. Einnig höfðu orðabókamenn
Háskólans oft samband við hana
ef þá vantaði gömul orð, því hún.
hafði mikinn áhuga á íslensku máli.
Sveinsína skrifaði töluvert í
Strandapóstinn. Hún hafði ákaflega
mikla ánægju af þessum skrifum
og hefði löngu átt að vera byijuð
á þeim, því hún var ágætlega ritfær
og þar kom vandvimin og snyrti-
mennskan sér vel. Allt sem frá
henni kom var sérstaklega vel frá
gengið.
Sveinsína dvaldist á Hrafnistu
síðustu árin, þar leið henni vel. Hún
undi sér við skriftir á meðan hún
gat skrifað, en síðan við upprifjun
á ljóðum og vísum og ýmsu frá því
í gamla daga og alltaf þegar við
komum til hennar fór hún með eitt-
hvað af þessu fyrir okkur og mörgu
fróðlegu. Sagði hún okkur frá
mannlífínu í Djúpuvík þegar mest
var um að vera þar og allt var í
uppbyggingu, riflaði upp gamlar
gamanvísur, sagði frá leikritum
sem voru færð upp. Hún mundi
þetta allt svo vel og hafði yndi af
að segja okkur frá því. Alltaf var
hugurinn þar nyrðra þótt hún kynni
ágætlega við sig syðra. Bamaböm-
in vom dugleg að heimsækja hana
og margir aðrir ættingjar og vinir,
því hún sagði svo skemmtilega frá
og gaman var að spjalla við hana. _
Hún var vel heima í ótrúlega mörgu.
Hún gat lítið lesið undir lokin þar
sem sjónin var farin að bila og
þreyttist því fljótt.
Með Sveinsínu er gengin ein af
þeim manneslq'um sem hugsuðu vel
um sitt og höfðu allt á hreinu. Fjöl-
skylda mín þakkar henni af alhug
allt sem hún var okkur og allt sem
hún gaf okkur af sínum velvilja og
gæsku og megi minning hennar og
Alexanders lifa hjá fjölskyldu þeirra
um ókomna daga.
Ættingjum hennar votta ég sam-
úð. Hvíli hún í friði.
Hrefna Magnúsdóttir
t
Eiginmaður minn, faðir okkar og tengdafaðir,
INGÓLFUR PÁLMASON
fyrrv. lektor við Kennaraháskóla íslands,
verður jarðsunginn frá Fossvogskapellu föstudaginn 13. nóvem-
ber kl. 15.00.
Blóm vinsamlega afþökkuð.
Hulda Gunnarsdóttir,
Pálmi Ingólfsson,
Gunnar Ingólfsson,
Guðrún Ingólfsdóttir, Eiríkur Rögnvaldsson.
t
Eiginmaður minn, faðir okkar, tengdafaðir og afi,
EINAR LARSEN,
Reynimel 76,
verður jarðsunginn frá Fossvogskirkju föstudaginn 13. nóvember
kl. 13.30.
Margrót Larsen
Rfta Duppler, Jörg Duppler,
Ellen M. Larsen, Jón I. Magnússon
og barnabörn.
t
Minningarathöfn um bróður okkar,
GUÐMUND JÓNSSON
frá Asparvfk,
fer fram frá Fossvogskirkju fimmtudaginn 12. nóvember kl. 13.30.
Jarðsett verður frá Bjarnarhafnarkirkju laugardaginn 14. nóvem-
ber kl. 14.00.
Systkinin frá Asparvík
og aðrir vandamenn.
t
Móðir mín,
MARGRÉT JÓNSDÓTTIR,
Sauðhúsvelli, V-Eyjafjöllum,
verður jarðsungin fré Ásólfsskálakirkju laugardaginn 14. nóvem-
ber kl. 14.00. Fyrir hönd vandamanna, >
Sigmar Sigurðsson.