Morgunblaðið - 12.05.1988, Síða 1

96 SIÐUR B/C
107. tbl. 76. árg.
Frakkland:
Nýrrar stjórnar
beðið í ofvæni
:
*

■
Nordfoto
Svend Auken, leiðtogi jafnaðarmanna, Niels Helveg Petersen, formaður Radikale Venstre, og Poul
SchlUter, oddviti íhaldsmanna, voru saman á fréttamannafundi í gær og þóttu hinir kumpánlegustu,
hlógu og brostu breitt enda kosningarnar að baki. Ekki er þó talið, að það sé fyrirboði auðveldra stjórn-
armyndunarviðræðna.
Stjórnarmyndun í Danmörku:
Fyrsta lota viðræðn-
anna að fara af stað
París. Reuter.
MICHEL Rocard, forsætisráð-
herra Frakklands, ætlar að
Umdeild för
til S-Afríku
Helsinki, frá Lars Lundsten, fréttaritara
Morgninblaðsins.
NOKKRIR finnskir íshokkíleik-
menn eru komnir til Suður-Afriku
þrátt fyrir loforð sem þeir gáfu
nm að leika ekki i landinu. Óttast
finnsk stjórnvöld að mörg Afríku-
ríki hunsi Ólympiuleikana i Seoul
í Suður-Kóreu ef Finnar taka þar
þátt eftir að hafa sent íþrótta-
menn til Suður-Afriku.
Finnska einkasjónvarpsstöðin
MTVupplýsti í síðustu viku að þekkt-
ir ísknattleiksmenn væru á leið til
Suður-Afríku. í fréttatíma stöðvar-
innar mátti sjá hvar nærri kom til
handalögmála milli fréttamanna og
leikmanna er þeir voru spurðir á flug-
vellinum í Helsinki hvert leiðin lægi.
Starfsmaður finnska ísknattleiks-
sambandsins var þá sendur til Lúx-
emborgar til fundar við íþróttamenn-
ina. Fullyrti hann að fundinum lokn-
um að leikmennimir sjö, allir úr
öflugum finnskum keppnisliðum,
hefðu lofað sér því að hætta við fyrir-
hugaða ferð til Suður-Afríku.
I gær upplýstist svo að a.m.k.
þrír þeirra héldu áfram til Suður-
Afríku og frést hefur til þeirra á
hóteli í Durban. Brugghús í Suður-
Afríku hefur tekið að sér að borga
ferðir og laun Finnanna.
Finnar hafa eins og flestar þjóðir
heims slitið íþróttasamskiptum við
S-Afríku og er mál þetta litið mjög
alvarlegum augum í Finnlandi.
skýra frá myndun nýrrar
stjórnar í dag, fimmtudag. Er
skipan hennar beðið með mik-
illi eftirvæntingu en búist er
við, að innanborðs verði sér-
fróðir menn um tæknileg mál-
efni, kunnir menn úr atvinnulíf-
inu og jafnvel hófsamir hægri-
menn.
Rocard gekk í gær á fund Fran-
cois Mitterrands forseta til að
ræða við hann um stjómarmynd-
unina og var jafnvel búist við, að
hann greindi frá ráðherralistanum
að fundinum loknum. Talsmaður
hans, Marie Bertin, sagði hins
vegar, að af því yrði ekki fyrr en
í dag. Talið er víst, að stjómin
verði fremur ópólitísk ásýndum,
að hluta skipuð mönnum, sem
hafa getið sér orð fyrir annað en
afskipti af stjómmáiunum.
Fráfarandi samsteypustjóm
hefur fjögurra sæta meirihluta á
þingi en miðflokkamenn hafa gef-
ið til kynna, að þeir ætli að sýna
stjóm Rocards nokkra biðlund og
gefa henni tækifæri til að láta
verkin tala. Telja sumir, að ein-
hveijum ráðhermm síðustu stjóm-
ar verði boðið að vera um kyrrt
en þeir sósíalistar, sem þykja
líkleg ráðherraefni, eru þau Pierre
Beregovoy, kosningastjóri Mitter-
rands, Lionel Jospin, fram-
kvæmdastjóri Sósíalistaflokksins,
Jean-Louis Bianco, starfsmanna-
stjóri forseta, og Isabel Thomas,
sem er aðeins 26 ára gömul en
hefur látið nokkuð að sér kveða
innan Sósíalistaflokksins.
FIMMTUDAGUR 12. MAÍ 1988
Kaupmannahttfn, Brussel. Reuter.
POUL Schltlter, forsætisráðherra
Danmerkur, afhenti i gær Margr-
éti Danadrottningu lausnarbeiðni
sina en gaf um leið i skyn, að
hann tæki aftur við stjórnvelin-
um. Samþykkt hefur verið, að
forseti þjóðþingsins stjórni fyrstu
viðræðum flokkanna um nýja
stjórn. Talsmenn NATO í Brussel
fara varlega i sakirnar i ummæl-
um sinum um dönsku kosningarn-
ar en Bandaríkjastjórn hefur
ákveðið að ræða við væntanlega
ríkisstjóm um kjarnorkuvopna-
málin.
Schluter afhenti drottningu það,
sem hann kallaði sjálfur „bráða-
birgðalausnarbeiðni“, og lagði
áherslu á, að nú yrði að mynda
stjóm, sem „getur starfað út
kjörtímabilið án þess að komast í
kreppu á fárra mánaða fresti".
Skömmu síðar var frá því skýrt, að
flok'kamir hefðu fallist á, að jafnað-
armaðurinn Svend Jakobsen, forseti
þjóðþingsins, stýrði fyrstu viðræðum
flokkanna og er búist við, að þær
hefjist í dag. Er ekki vænst neinnar
formlegrar niðurstöðu, heldur að
þær verði eins konar formáli að til-
raun Schluters til að mynda nýja
stjóm borgaraflokkanna.
í aðalstöðvum Atlantshafsbanda-
lagsins í Brussel vildu menn fátt um
dönsku kosningarnar segja en töldu
þó, að nú að þeim loknum væru
minni líkur á áframhaldandi ágrein-
ingi milli Dana og annarra NATO-
þjóða um kjamorkumálin. Talsmað-
ur bandaríska utanríkisráðuneytis-
ins, Phyllis Oakley, sagði í gær, að
Bandaríkjastjóm ætlaði að taka upp
viðræður við væntanlega ríkisstjóm
í Danmörku um kjamorkuvopnamál-
in. Sagði hún, að þingsályktunin,
sem varð til þess, að Schluter boð-
aði til nýrra kosninga, ylli vemlegum
erfiðleikum í vamarsamstarfinu við
Dani þar sem það væri stefna
Bandaríkjamanna að játa hvorki né
neita tilvist kjamorkuvopna um borð
í bandarískum herskipum.
Carrington lávarður, sem brátt
lætur af starfi sem framkvæmda-
stjóri Atlantshafsbandalagsins,
Prentsmiðja Morgunblaðsins
sagði í gær, að hann teldi NATO
ekki hafa veikst vegna deilunnar í
Danmörku. „Vestur-Evrópuríkin
hafa notið friðar og öryggis vegna
NATO-aðildarinnar en það hefur
ekki tekist án nokkurra fóma. Ríkin
16 verða að axla byrðamar þótt þær
sígi stundum í, útgjöld til vamar-
mála og staðsetning lqamorku-
vopna.“
Reuter
Reagan heiðrar Carrington
Ronald Reagan Bandaríkjaforseti afhendir Carrington lávarði,
frávarandi framkvæmdastjóra Atlantshafsbandalagsins, Frelsis-
orðuna, æðsta heiðursmerki sem Bandaríkjaforseti veitir almenn-
um borgurum. Orðuna fékk Carrington í viðurkenningarskyni
fyrir að stuðla að þeirri einingu bandalagsríkja sem leiddi til
þess að Washington-sáttmálinn milli risaveldanna var undirritað-
ur i desember á síðasta ári. í samtali við fréttamann WORLD-
NET sjónvarpsstöðvarinnar sagði Carrington Iávarður að kosn-
ingamar í Danmörku hefðu ekki veikt samstöðu bandalagsríkja.
Hann sagðist telja að viðbrögð Bandaríkjamanna og Breta, með-
al annarra, við þingsályktuninni sem leiddi til kosninganna myndu
koma í veg fyrir að slík afstaða breiddist út til annarra ríkja
NATO.
Njósnarínn Kim
Philby látinn
London. Reuter. ^
KIM Philby, breski njósnarinn
sem sá Sovétmönnum fyrir leyni-
legum upplýsingum í þrjátíu ár
áður en hann flúði til Sovétríkj-
anna, er látinn. Að sögn breskra
embættismanna andaðist blaða-
maðurinn, erindrekinn og
njósnakóngurinn í gær í Sov-
étríkjunum, 76 ára að aldri.
Philby var einn þriggja manna í
víðfrægum njósnahring sem notaði
tengsl sín við ráðamenn í Bretlandi
til að fóðra Sovétmenn á ríkisleynd-.
armálum á meðan Kaldastríðið stóð
sem hæst. Félagar hans voru þeir
Guy Burgess og Donald Mclean,
sem báðir flúðu til Sovétríkjanna
árið 1951, 12 árum á undan Philby.
Philby flúði í gegnum Beirút um
það leyti sem hringurinn í leit .að
„þriðja manninum" þrengdist um
hann.
Félagamir kynntust í Cam-
bridge-háskóla og Philby, sem tal-
Reuter
Kim Philby
inn var þeirra
skæðastur, gekk
Sovétmönnum á
hönd árið 1934.
Hann var yfír-
maður sovéskra
gagnnjósna í
Bretlandi, M16-
deildarinnar, á
fimmta áratugn-
um. Jafnframt
sá hann KGB
fyrir upplýsingum um breska leyni-
þjónustumenn og segja kunnugir
að þær upplýsingar hafí leitt til
dauða fyölda njósnara bandamanna.
Harold (Kim) Philby rauf ára-
langa þögn um tildrög flótta 'síns í
viðtali fyrir skömmu. Þar sagðist
hann enn starfa fyrir KGB. Hann
sagðist einskis sakna frá ættjörð
sinni nema ef vera skyldi nokkurra
öndvegisrétta.