Morgunblaðið - 16.10.1988, Blaðsíða 16
16 B
MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 16. OKTÓBER 1988
Þorbjörg Daníelsdóttir
Lútersk hjónahelgi
Nafnið „hjónahelgi" vísar ann
ars vegar til námskeiðs fyrir hjón
sem stendur yfír eina helgi, frá
föstudagskvöldi til sunnudags-
kvölds, og hinsvegar vísar það til
helgi hjónabandsins, þess að hjóna-
bandið er helg stofnun. Námskeiðið
er ætlað hjónum sem vilja styrkja
samband sitt, gera það nánara og
kærleiksríkara.
í þægilegu umhverfí, fjarri heim-
ili og skyldustörfum, er hjónum
gefinn kostur á að íhuga afstöðu
sína til sjálfs sín, til makans og til
Guðs. Með aðstoð leiðbeinanda og
skipulega uppbyggðs prógramms
er þátttakendum hjálpað til að end-
urmeta þessa þætti lífs síns og
skoða þá út frá nýjum sjónarhom-
um.
Það eru engin aldurstakmörk. Á
hjónahelgi hafa verið nýgift hjón,
hjón sem hafa verið gift í meira
en 50 ár og allt þar á milli. Nám-
skeiðinu er ekki ætlað að vera
meðferðarprógram eða úrlausn
djúpstæðra vandamáta. Það er ætl-
að hjónum sem vilja læra enn frek-
ar að leggja rækt við ást sína og
samband sitt við makann.
Saga og útbreiðsla
samtakanna
Lútersk hjónahelgi er íslenska
heitið yfír það sem á ensku er kall-
að Lutheran Marriage Encount-
er. Samtökin eiga uppruna sinn á
Spáni um miðjan 6. áratuginn og
undir leiðsögn sr. Gabriels Calvos
var fyrsta Marriage Encounter
námskeiðið haldið, þá fyrir kaþólsk
hjón. Síðan hafa yfír 2 milljónir
hjóna um allan heim tekið þátt í
slíku námskeiði. Árið 1975 var
fyrsta námskeiðið haldið fyrir lút-
ersk hjón í Ameríku og þaðan barst
hreyfingin hingað og 1985 var
fyrsta hjónahelgin haldin hér á
landi. Frá og með því hafa verið
haldin átta lútersk námskeið og
stendur það níunda yfír einmitt
þessa helgi. Ennfremur hafa verið
haldin þrjú kaþólsk námskeið.
Þijátíu hjón rúmast á hverri helgi
og er Iangur biðlisti fyrir hveija.
Tengihjón eru Guðný Hallgríms-
dóttir og Bjöm Haraldsson, Borg-
arhrauni 20, Grindavík og sími
þeirra er 92-68341 og gefa þau
upplýsingar varðandi námskeið og
skráningu.
Fundum gleði og
hamingju sem við vorum
löngu búin að tína
Guðrún Eyjólfsdóttir og Þór-
ólfúr Meyvantsson höfðu verið
gift í 38 ár þegar þau fóru á
sína hjónahelgi fyrir réttu ári.
„Við fórum af því að sonur okk-
ar og hans kona voru búin að vera
á hjónahelgi og það var svo augljós
breyting á þeim, þau báru hana
bókstaflega utan á sér.“ Það er
Guðrún sem hefur orðið. „Eftir
svona langt hjónaband, þar sem
kannske hefur gengið á ýmsu, er
hætt við að sambandið byggist orð-
ið mest á vana. Við vorum vaxin
hvort frá öðru og vorum búin að
tína þeim tilfinningum sem í upp-
hafí tengdu okkur saman. Á hjóna-
helginni týndum við saman brot
af þessum gömlu tilfinningum. Við
lærðum að nálgast hvort annað að
nýju. Við urðum skotin og næm
hvort fyrir öðru. Okkur tókst að
tala um hluti sem við höfðum í
mörg ár ekki getað talað um án
þess að lenda í orðasennu. Við
fundum gleði og hamingju sem við
vorum löngu búin að tína.
Við fórum ekki á hjónahelgina
með það í huga að leysa öll okkar
vandamál, en prógrammið og leið-
beinendumir hjálpuðu til við að ná
fram því besta sem í okkur bjó og
gera okkur opin fyrir góðum áhrif-
um. Það sem mig undraði mest var
að við skyldum ennþá eiga þessar
góðu tilfinningar innifyrir og að
það skyldi vera hægt að fá þær
fram. Eg hélt að ég ætti ekki eftir
að vera fær um að sýna svona
mikla hlýju eins og ég hef getað
síðan við vorum á helginni."
Það var svo yndislegt að
fínna bréf á koddanum
Þórólfúr: „Við skrifuðumst
lengi vel á eftir helgina og sögðum
hvort öðru það sem okkur bjó í
bijósti, meira en við hefðum
kannski getað sagt í töluðum orð-
um. Eg vinn vaktavinnu, og það
Sunnudagur:
Mánudagnr:
Þriðjudagur:
Miðvikudagur:
Fimmtudagur:
Föstudagur:
Laugardagur:
20. sunnudagur e. trín. Matt. 21,33—44.
Róm. 16,1—27. Verið vitrir í því sem gott er.
Sálm. 79. Hjálpaþú oss, Guð hjálpræðis vors.
Sálm 80. Guð, snú oss til þín aftur.
Sálm. 81. Opna munn þinn, að ég megi fylla hann
Sálm. 82. Rís upp, ó Guð, dæm þú jörðina.
Sálm 83. Lát þá komast að raun um, að þú einn
ert Drottinn.
var svo yndislegt að fínna bréf á
koddanum þegar ég kom heim af
næturvöktum. Ég lagði svo mitt
bréf á koddann hjá konunni, sem
hún las þegar hún vaknaði."
Guðrún: „Við höfum átt yndislegar
stundir, eins og þessa góðu
morgna, þegar við vorum ein og
gátum talað saman og nýtt pró-
grammið svo vel. Það sem ekki
síst gefur okkur hamingju núna,
er að sjá gleðina í andlitum bam-
anna okkar yfír því hvað við erum
ánægð hvort með annað og eigum
auðvelt með að láta það í ljós. Nú
njóta þau þess að koma og vera
með okkur, því þau vita að þau
hitta aldrei illa á. Við eigum 5
böm og 9 bamaböm og þeim þyk-
ir svo gaman og gott að koma sam-
an, enda er oft létt og skemmtilegt
hjá okkur um helgar. Umbreytingin
er svo mikil að það yljar okkur
ósegjanlega."
Mikilvægl hvað allt var
óvænt
Þórólfúr: „Það sem ég held að
hafi skipt mjög miklu máli fyrir
okkur á hjónahelginni, var hvað
allt var óvænt. Ef við hefðum vitað
fyrirfram í hvetju prógrammið
fólst, þá er hætt við að við hefðum
sitt í hvom lagi verið búin að plana
hvemig við ættum að bregðast við
og kannske verið búin að byggja
upp einhvem vamarvegg. En af
því að allt var svo óvænt og sam-
viskusemin var svo mikil, gerðum
við allt sem okkur var sagt að gera
og bókstaflega opnuðum hjörtu
okkar fyrir öllu saman. Þetta var
eins og opinberun fyrir manni.“
Guðrún: „Ég var jákvæð þegar
ég fór, en hafði tekið þá afstöðu
að þetta myndi verða sá vendi-
punktur sem gerði út um það, hvort
síðari hluti æfí okkar og hjóna-
bands yrði góður eða ekki. I dag
þykir mér óskaplega gaman að lifa
og ég veit að við eigum eftir að
eiga dýrmæta tíma saman.“
Hélt ég þyrfti að standast
eitthvert krossapróf
Hjördís Birgisdóttir og sr.
Guðmundur Karl Ágústsson eru
þriðju prestshjónin sem verða
virk innan samtakanna. Þau
fóru á sina hjónahelgi í mars
siðastliðið vor og höfðu þá verið
gift í 11 ár. Þau eiga þijú börn.
Ég spurði sr. Guðmund Karl
hvort hann héldi að prestar hefðu
einhverjar efasemdir gagnvart
þessum samtökum, þótt þeir vissu
að þau væru byggð á kristilegum
grunni.
„Já, ég er ekki frá því, prestum
fínnst þeir eigi að vita svo mikið
um svona mál. Það er hluti af
þeirra starfi að fást við hjónabands-
vandamál. Þeir þurfa að setja sig
inn í vandann og reyna að leita
sátta milli hjóna sem vilja skilja.
Það eru gerðar miklar kröfur til
þeirra. Það er líka boðið upp á alls
konar námskeið fyrir presta þar
sem þeim er kennt að bregðast við
hinu og þessu sem varðar aðra en
þá sjálfa. Þess vegna held ég að
þeir séu svolítið á varðbergi þegar
þeir eiga að fást við sín eigin vanda-
mál og tala um þau. Sjálfur var
ég mjög tregur til að fara á hjóna-
helgi og var með ótal afsakanir
fyrir því að fara ekki. Ég hélt að
ég yrði spurður út um hitt og þetta
og þyrfti jafnvel að standast eitt-
hvert krossapróf. En strax fyrsta
kvöldið komst ég að raun um að
sá ótti var aigjörlega ástæðulaus.
Maður var bara að vinna í sjálfum
sér og þurfti ekki að tjá sig fyrir
neinum öðrum en maka sínum.
Þetta var samt ekkert auðvelt, en
gaf mjög góðan árangur.“
Margt sem kom á óvart
Hjördís svarar spumingu
minni um hvort þau hefðu haft
einhveijar sérstakar væntingar
til námskeiðsins.
„Vinir okkar höfðu farið á hjóna-
helgi og þau höfðu sagt okkur hvað
þar færi fram, svona eins og leyfí-
legt er að segja. Það sem þau sögðu
vakti áhuga okkar. Við vissum að
þetta er engin hjónabandsmeðferð
eða sálfræðiaðstoð, heldur til að
dýpka sambandið milli hjóna og
kenna þeim samtalstækni. Mér
fannst líka áhugavert að vera heila
helgi í burtu frá heimilinu og eiga
að einbeita mér einungis að mann-
inum mínum og sambandi okkar.
En ég komst að raun um að þetta
er engin afslöppun, heldur hrein
vinna.
Þótt við hefðum vissa hugmynd
um hvers við mættum vænta, var
mjög margt sem kom okkur á
óvart. Við lærðum þarna nýtt form
á tjáskiptum sem gaf mjög góða
raun. Við tjáðum okkur mikið skrif-
lega og það er að mörgu leyti auð-
veldara að tjá sig á blaði heldur en
í samtali, því þá getur maður feng-
ið að tala út án þess að gripið sé
fram í fyrir manni eða maður sett-
ur út af laginu á annan hátt. Spum-
ingalistamir og það efni sem Ieið-
beinendumir höfðu fram að færa
hjálpuðu líka mjög mikið til, því
þar var komið inn á ýmislegt sem
við hefðum líklega ekki annars
haft hugsun á.“
Áframhaldandi starf
mikilvægt
Guðmundur Karl: „Helgin sjálf
var mjög merkileg reynsla, en
áframhaldandi starf ekki síður mik-
ilvægt. Við höfum verið í mjög
duglegum og samrýndum hópi, 6
hjón sem hittast reglulega og vinna
að áframhaldandi prógrammi. Sá
trúnaður og einlæga vinátta sem
skapast innan svona hóps er óskap-
lega þýðingarmikið. Mér finnst pró-
grammið í heild ákaflega vel upp
byggt og vel úthugsað í öllum atrið-
um.“
Á námskeið í
Bandaríkjunum
Þið voruð valin til að fara á
námskeið í Bandaríkjunum,
hvernig var sú reynsla?
Hjördís: „Við vorum fyrst í
Kanada í eina viku á móti fyrir
fólk sem hafði verið á hjónahelgi.
Það var óskaplega gaman að vera
með þessu fólki sem var á öllum
aldri, en náði samt mjög vel sam-
an. Prógrammið var létt og
skemmtilegt og það var unnið dálí-
tið í hópnum, sem alls ekki var
gert á sjálfri hjónahelginni. Síðari
vikan var í Columbus, Ohio. Það
námskeið var byggt upp svipað og
hjónaheigin, nema hvað það var
farið dýpra í hlutina og meira lagt
upp úr því að deila með hópnum.
Þama voru 30 hjón, flest víðs veg-
ar frá Ameríku, en þrenn hjón voru
frá Ástralíu, þrenn frá Finnlandi,
ein frá Noregi og við frá íslartdi.
Seinna námskeið var ætlað verð-
andi leiðbeinendum."
Mikilvæg' boðunarleið
Mynduð þið hvetja önnur þjón
til að fara á hjónahelgi?
Guðmundur Karl: „Þeir sem
vilja gera gott hjónaband betra eiga
að fara á svona námskeið, því
makinn á það skilið. Þetta er mjög
dýrmæt reynsla sem flest hjón
ættu að öðlast.“
Hjördís: „Þegar ég hef hugsað
um þetta eftirá, með hjónabandið
í brennidepli, hefur mér orðið ljóst
að ég sé margt í nýju ljósi og að
hversdagslegir hlutir hafa öðlast
nýtt gildi.
Okkur fínnst þessi hreyfíng líka
svo mikilvæg boðunarleið til trúar.
Við þekkjum fólk sem hefur fundið
Guð og öðlast trú gegnum þetta
starf og því hefur skilist að Guð
lætur sér annt um einstaklinginn
og samband hans við aðra. Þama
koma hjónin bæði og stíga þetta
skref saman og þau skref sem síðar
verða stigin verða svo miklu auð-
veldari af því að þau em stigin
saman.“