Morgunblaðið - 04.12.1988, Blaðsíða 33

TtR'Z
n » ai
TjTMTTn'croM
MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 4. DESEMBER 1988
33
Aflakóngar
Bókmenntir
Erlendur Jónsson
Hjörtur Gíslason:
AFLAKÓNGAROG
ATHAFNAMENN H. 172 bls.
Hörpuútgáfan. 1988.
Þær era sex, aflaklæmar, sem
rekja sögu sína í þessari bók.
Þetta er engin einber athafnasaga
heldur ágrip af persónusögu
manna sem skarað hafa fram úr
á sínu sviði. Maður, sem ætlar sér
að ná lengra en meðalmaðurinn,
í hverju sem er, verður að leggja
mjög hart að sér, leggja sig allan
í starfið, segir einn þeirra, Jón
Magnússon á Patreksfirði,
Willard Fiske Ólason heitir ann-
ar. Vegna nafnsins gengur maður
að því vísu að hann sé úr Grímsey.
Sú er líka raunin. Hann var orðinn
tíu ára þegar hann steig á fasta-
landið, brá sér til Húsavíkur. Síðar
lá leiðin til Grindavíkur þar sem
hann kom fótunum undir meiri
háttar atvinnurekstur. Og þannig
er um flesta í þessari bók, sjórinn
er þeirra athafnasvið. Síðan ræður
hending eða fijálst val hvaða út-
gerðarstaður verður fyrir valinu
sem heimahöfn til frambúðar. Svo
er því og háttað um Arthur Öm
Bogason sem víða hefur stigið öld-
una. Hann settist að í Vestmanna-
eyjum. En leið hans lá líka suður
um höfin að sólgylltri strönd því
hann brá sér eitt sinn í frí til Thai-
lands. Og þar kynntist hann kon-
unni sinni. Arthur Öm er hress í
Hjörtur Gíslason
tali og skefur ekki utan af hlutun-
um.
Þættimir í bók þessari era
byggðir þannig upp að fyrst er
Út úr einangruninni
Bókiwenntir
Fridrika Benónýs
Ágúst Borgþór Sverrisson:
Síðasti bíllinn
ábs-bækur 1988
Síðasti bíllinn er önnur bók
Ágústar Borgþórs Sverrissonar,
áður hefur komið frá honum ljóða-
bókin Eftirlýst augnablik. Síðasti
bíllinn er smásagnasafn, inniheldur
níu sögur, sem eiga það sameigin-
legt að söguhetjurnar eru flestar
undirmálsfólk í einhveijum skiln-
ingi; böm, andlega vanheilir eða
unglingar. Einsemdin og sambands-
leysið við annað fólk era undirtónn
allra sagnanna, en persónur leita
mismunandi leiða út úr einangrun
sinni. Böm sem era vanmáttugir
leiksoppar duttlunga fullorðna
fólksins ná sér niðri á félögum
sínum, unglinga dreymir í vökunni
og vanheilir leita hælis í eigin héimi.
Sögurnar níu heita: Saknað,
Þröstur frændi, Fréttin, Manía,
Gildran, Síðasti bíllinn, Mannsins
megin, Eftir lendinguna og Loka-
dagur. Margar fjalla um viðbrögð
bama við uppgjöri foreldranna,
stríðni félaganna, torræðni máls
hinna fullorðnu; að vera ekki viður-
kenndur. Ágústi virðist heimur
bamanna sérlega hugleikinn og
nær oft að laða fram þann andblæ
sem bemskunni fylgir. Besta sagan
er að mínu mati Saknað þar sem
draumar ungrar stúlku í smáþorpi
fléttast dauða ungs manns, sem hún
þó þekkir ekkert. í tilbreytingar-
leysi þorparanna verða óhugnanleg-
ir atburðir jafnvel eftirsóknarverðir
uns þeir snúast gegn sögusmett-
unni sjálfri eins og í sögunni Gildr-
an.
Á bókarkápu segir að „höfundur
hafi sannkallað jámtak á hinu við-
kvæma smásagnaformi og leggi sig
í líma við að skapa lifandi heim og
hlaða efni sitt í senn raunsæi og
spennu." En því miður brestur víða
persónanna, greina þær frá þeim
flölda áþekkra persóna sem bók-
menntasagan geymir. Sögurnar era
mjög hefðbundnar bæði að formi
og efni og virðast einkennilega á
skjön við þá strauma sem mest era
ríkjandi í bókmenntum samtímans.
Um það er ekkert nema gott eitt
að segja, en ef fetað er í fótspor
eldri meistara verður að gæta þess
að láta þá ekki hafa of greinileg
áhrif, því þá er hætt við að sögum-
ar beri of mikinn svip eftirlíkinga
og nái ekki að lifna á eigin forsend-
um.
sagt lítillega frá upprana, síðan
kemur hitt og annað um ævistarf-
ið, en þeirri frásögn fylgja svo
gjaman hugleiðingar um ástand
mála í greininni, ef ekki í þjóð-
félaginu sem heild. Sjávarútvegs-
málin era þessum mönnum huglei-
knust, þó nú væri. Kvóti og skyndi-
lokun er meðal annars á dagskrá,
fiskverkun í landi, markaður er-
lendis og þar fram eftir götunum.
Ekki era menn heldur að Iiggja á
skoðunum sínum þegar talið berst
að gangi mála á æðri stöðum.
Þeir ætlast til að einnig sé róið í
fyrirrúminu, skipstjóramir. En á
því telja sumir þeirra að sé að vísu
nokkur misbrestur. Snorri Snorra-
son á Dalvík segir að fiskveiði-
stefnan sé að miklu leyti byggð á
yfirgripsmikilli vanþekkingu.
Þó menn þessir séu ekki að
beija sér, enda vanari að ráða fram
úr en gefast upp, leynir sér ekki
að þeim þykja framtíðarhorfumar
ekki sem bjartastar um þessar
mundir. Og þar sem þeir nú afla
gjaldeyrisins er ekki nema von að
þeir taki eftir hinu, hvernig honum
er eytt. Ekki era menn þessir van-
ir að tala neina tæpitungu, enda
mun ekki tóm til þess að jafnaði
þegar komið er á haf út að klæða
hugsanimar í smóking stofnana-
máls og skrúðmælgi.
Þó markmiðið með samantekt
og útgáfu bókar þessarar sé ef til
vill ekki mikið meira en að útvega
fólki áhugavert lesefni á jólunum
tel ég framtakið allrar virðingar
vert. Þarna er fyrst og fremst
verið að kynna menn — menn sem
búa yfir lífsreynslu að viðbættu
því sjálfstrausti sem þarf til að
tala hreint út. Og ekki sé ég betur
en höfundur hafi unnið verk sitt
af kostgæfni. Þetta er blaða-
mennska í sparibúningi, og er það
reyndar sagt bókinni til lofs og
hreint ekki til lasts.
Jámhillur í ýmsum litum - upplagðar á
vinnustaði, á lagerinn, í geymslur, bflskúr-
inn o.fl.
Skjala- og geymsluskápar á sporbraut;
fádæma góö nýting á geymslurými.
TRAUSTAR
HILLUR
LUNDIA-skápar, eða járnhillur á
brautum, hafa þann meginkost að
með þeim má fullnýta geymslu-
rými. Hægt er að fá skápana með
keðjudrifi, handdrifi eða rafdrifi og
þeir eru afar einfaldir í uppsetningu.
Hilluraðir má,fá í mörgum stærðum
og í allt að 10 metra lengd.
Verðdæmi:
6 hillur 80x30 ásamt tveimur
uppistöðum 200x30
= kr. 5.890.00.
Lundla
SUNDABORG 7 - SlMI 680922
SUÐURLANDSBRAUT 20 - SlMI 84090
Þú svalar lestrarþörf dagsins
ájsíóum Mocgans! y
Agúst Borgþór Sverrisson
á að gamalkunnugt efnið nái að
lifna á síðum bókarinnar. Þrátt fyr-
ir góða spretti nær einangran og
ótti persónanna ekki tökum á les-
anda og einhvem veginn situr hann
eftir með þá tilfinningu að hafa
lesið þetta allt saman áður. Það
vantar þann óskilgreinanlega gald-
ur sem skilur á milli feigs og ófeigs
í framskógi bókmenntanna. Með
þessum orðum er þó alls ekki verið
að skipa Ágústi Borgþóri Sverris-
syni á bekk hinna feigu í bók-
menntasköpun, hann hefur tilfínn-
ingu fyrir máli og stíl og nær stöku
sinnum að varpa ljósi í hugskot
100% wiUmmrfatmður
áaMmUölákykluna
Það gera sér
ekki allir grein
fyrir því, hvað
það er þýðingar-
mikiðfyrirheils-
unaaðlátasér
ekki verða kalt.
Islenska ullin er mjög góö og er betri en allt annað, sérstaklega i miklum kulda
og vosbúð. En i dag ferðumst við á milli heimilis og vinnustaðar í bilum og förum
frá hlýjum heimilum okkar á hlýja vinnustaði. Þessar stuttu feröir geta verið ansi
kaldar og jafrrvel ödagarikar ef við verjum okkur ekki fyrir kuldanum. Hér kemur
silkið sem lausnin. Silkið er mjög hlýtt en aldrei óþægilega hlýtt; það bókstaflega
gælir við hörundið. Silkið er örþunnt og breytir því ekki útliti ykkar. Þið verðiö áfram
jafn grönn þótt þið klæöist því sem vöm gegn kulda. Þvi er hakdið fram í
indverskum. kínverskum og fræðum annarra Austurianda að silktð vemdi líkamann
í fleiri en einum skilningi.
A A
B fff
IUÁTT
PÓSTKRÖFUSALA -
URULÆKIMIIMGABUÐIIM
- SMASALA - HEILDSALA. SIMAR 10262 - 10263. LAUGAVEGI 25.
—

Bubbi og Megeas
i verslanir ef tir helgina
gramnri!
Laugavegi 1-7 • 101 Reykjavík i
Klapparstígur 25-27 • 101 Reykjavík |
Símar 1-12040/16222
ÝNING UM HELGINA
&
D
Opið sunnudag 14—18
B U Ð I N
Gunnar Asgeirsson hf. Suðurtandsbraut16 Sími: 680780