Morgunblaðið - 15.07.1990, Qupperneq 6
6 FRETTIR/IIMIMLEIUT
MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 15. JÚLÍ
Foreldrar forskóla-
bama óánæffðir með
stuðning stjornvalda
SJÖ af hverjum tíu foreldrum barna á forskólaaldri eru óánægðir
með stuðning stjórnvalda við fjölskyldur 4-5 ára barna. Foreldrar á
höfiiðborgarsvæðinu eru að jafnaði óánægðari en þeir sem búa utan
þess, langskólagengnir foreldrar eru óánægðari en þeir sem litla
skólagöngu hafa og þeir foreldrar sem eru efiiaminni eru óánægð-
ari en þeir sem búa við tiltölulega góðan efiiahag. Þetta kemur fram
í könnun sem Baldur Kristjánsson sálfræðingur gerði meðal foreldra
4-5 ára barna og hann nefhdi „Börn í borg og bæ“.
Könnunin var gerð í framhaldi
af norrænni rannsókn á 5 ára
börnum og var ætlunin að kanna
hagi og aðbúnað forskólabarna á
íslandi. Sendi Baldur spurningalista
til foreldra 600 barna fæddra 1984
og var svörun 73%. Náði könnunin
til barna í Reykjavík og í 1.000 til
5.000 manna bæjum. Baldur segir
hvatann að könnuninni hafa verið
þá tilfinningu að ungu barnafólki
hefði ekki verið gefinn nægur
gaumur og niðurstöðurnar bentu til
þess að þetta væri rétt. Hann hófst
handa fyrir um ári og hefur ekki
enn lokið vinnslu úr svörunum enda
um viðamikinn spumingalista að
ræða.
Meðal þess sem foreldrarnir voru
spurðir að, var hvort þeir teldu,
þegar á heildina væri litið, að stjóm-
völd styddu vel eða illa við bakið á
foreldrum forskólabama. Þrír af
hvetjum tíu sögðu stjómvöld styðja
mjög illa við bakið á foreldrum for-
skólabama en fjórir af hveijum tíu
frekar illa. Hlutlaus voru 23% for-
eldra en aðeins 7% kváðust ánægð-
ir með stuðning stjómvalda. Að
sögn Baldurs beindist óánægja
margra einkum að dagvistarmálum.
Meðal annars nefndu foreldrar að
þeir ættu að hafa meira val. Þeir
sem kysu að vera heima ættu að
eiga þess ijárhagslega kost, að gift
fólk hefði einnig aðgang að dag-
heimilum og að boðið væri upp á
t.d. 6-7 stunda leikskólavistun.
Ef marka má svör foreldra í
könnuninni nýtur sú hugmynd að
mæður forskólabama hverfi aftur
inn á heimilin iítillar hylli meðal
þeirra sjálfra. í rúmum 80% tilvika
vilja foreldrar að mæðumar stundi
vinnu utan heimilis og í fjölskyldum
þar sem mæðurnar hafa lokið
lengra námi en stúdentsprófi,
hækkar talan í 96%. Raunveruleg
atvinnuþáttaka kvenna er um 70%.
í könnuninni kemur fram að mennt-
un mæðra og átvinnuþátttaka fer
að miklu leyti saman, þeim mun
meiri menntun sem mæðumar hafa,
þeim mun líklegri em þær til að
vinna úti. Um 90% mæðra með
sérfræðings- eða háskólamenntun
vinna úti en af þeim mæðmm sem
einungis hafa lokið skyldunámi
vinna um 60% utan heimilis.
Vinnutími feðra forskólabarna
er lengstur allra, segir í könnun
Baldurs. Vinnuvika þeirra er að
jafnaði um 60 stundir. Lengstur er
vinnutími ungra feðra í sjávarþorp-
um sem eru gjaman sjómenn. Styst-
ur er vinnutíminn hjá langskóla-
gengnum sérfræðingum, 50 stundir
að jafnaði.
Oskir foreldra um samspil vinnu-
tíma eru þrenns konar: í fyrsta lagi
ósk um að móðir stundi hálfa launa-
vinnu en faðir fulla vinnu, 40 stund-
ir á viku. Þessi hugmynd á mestu
fylgi að fagna meðal foreldra. í
öðru lagi óskir um að móðir sé ein-
göngu heimavinnandi en faðir vinni
40 stundir á viku. í þriðja lagi óskir
um tiltölulega jafnan vinnutíma
hjóna, eða á bilinu 25 tií 35 stundir
á viku.
Viðhorf foreldra til dagvistunar
er jákvætt og yfír 90% æskja henn-
ar í einhverri mynd.
Baldur nefnir einnig að lífskjör
bamafjölskyldna séu lakari' en
flestra annarra hópa. Nefnir hann
í því sambandi Lífskjarakönnun
Félagsvísindastofnunar frá 1988
þar sem kom fram að þriðja hver
fjölskylda forskólabarna lenti f al-
varlegum fjárhagserfiðleikum
vegna húsnæðisöflunar á því ári.
Hlutfallið var nærri tvöfalt lægra
hjá öðmm fjölskyldum. Samkvæmt
sömu könnun vora tekjur foreldra
forskólabarna um 15% lægri en
annarra fjölskyldna. í könnun Bald-
urs kom fram að 33% tekna fyrir
skatt renna til húsnæðiskaupa og
dagvistunar.
Jónas Þóris-
son, nýráðinn
framkvæmda-
stjóri Hjálpar-
stoíhunar
kirkjunnar.
Meiri lífsfylling í
starfi í Eþíópíu
en í ysnum hér
- segir Jónas Þórisson framkvæmda-
stjóri Hjálparstofimnar kirkjunnar
JÓNAS Þórisson, nýráðinn framkvæmdastjóri Hjálparstofnunar
kirkjunnar, starfaði áður í þrettán ár að kristniboði og hjálparstörf-
um í Eþíópíu. Undanfarin þijú ár hefur hann verið skrifstofustjóri
hjá KFUM og KFUK og Kristniboðssambandinu.
Við voram búsett í Eþíópíu á
þessu tímabili og komum heim
aðeins í styttri heimsóknir," sagði
Jónas. Eiginkona hans er Ingibjörg
Ingvarsdóttir og eiga þau fímm
böm. Fyrstu árin var ijölskyldan í
Konsó, þar sem íslendingar hafa
byggt kristniboðsstöð, en síðustu
árin starfaði Jónas á aðalskrifstofu
lútersku kirkjunnar í Eþíópíu við
fjármálastjórnun og endurskoðun.
„Dvölin í Eþíópíu var afskaplega
Ólafsfjörður:
Kári ÓlQörð, Fylk-
ir Guðmundsson
og Hanna Marons-
dóttir skrapa,
hreinsa og
sprungufylla sund-
laugina á Ólafs-
firði.
Unnið við steypu-
skemmdir í sund-
laugarkerinu og
undirbúin máln-
ingarvinna.
Miklar endurbætur
gerðar á sundlauginni
Ólafsfírði.
STARFSFÓLK sundlaugarinnar í Ólafsfirði vann af kappi þegar
blaðamann Morgunblaðsins bar að garði. Þau voru að gera við steypu-
skemmdir í sundlaugarkerinu og undirbúa málningu. „Við megiim
ekkert vera að því að láta mynda okkur,“ sagði Hanna Maronsdótt-
ir sundlaugarvörður. „Við megum ekki loka nema í fjóra daga og
þá verður málningu að vera lokið.“
Hanna hefur unnið við sund-
laugina í Ólafsfirði í 17 ár.
Hún segir að aðsókn að sundlaug-
inni hafí vaxið jafnt og þétt og
ijöldi fólks komi á hveijum degi.
„Sundlaugin er heilsubrannur og
eldra fólk er farið að koma miklu
meira en áður,“ segir Hanna en
segir jafnframt að karlar sæki sund
meira en konur.
„Aðstaðan hér er orðin mjög góð
þó að húsið sé lítið. Sundlaugar-
kerið er 12x25 metrar og við höfum
gufubað og heitan pott. Hingað er
irotalegt að koma. Sundið, heiti
potturinn og gufubaðið vinna betur
á vöðvabólgu en flest önnur ráð.“
Kári Ólfjörð tekur í sama streng
og Hanna. Kári er kennari við
grannskólann í Ólafsfírði og vinnur
við sumarafleysingar í sundlaug-
inni. „Það er leitt að þurfa að loka
sundlauginni þessa daga,“ segir
Kári, „en nauðsynlegt að mála og
lagfæra kerið. Sundlaugin var
byggð 1944 en fyrir fáum árum
vora gerðar á henni miklar endur-
bætur. Viðhaldið núna er smávægi-
legt.“ Kári segir að sér falli vel að
vinna við sundlaugina. „Ég hef
kennt börnum og unglingum sund
hér áram saman og er hagvanur
hér.“
Fylkir Guðmundsson er starfs-
maður í áhaldahúsi Ólafsfjarðar-
bæjar. Hann hafði verið sendur til
að aðstoða þau Hönnu og Kára og
var að hreinsa sundlaugarkerið með
öflugri háþrýstidælu. „Ég vandist á
að fara í sund þegar ég var strák-
ur“ segir Fylkir. „Krakkamir alast
hér upp við að busla í sundlauginni
og dorga á bryggjunum og þetta
er gott líf og heilbrigt.
Frekari tafir koma ekki til greina.
Sundlaugin þarf að komast í gagn-
ið á ný. Hanna, Kári og Fylkir stilltu
sér upp til myndatöku og síðan var
hafíst handa við að skrapa, hreinsa
ög sprangufýlla enda ætlunin að
opna á ný innan örfárra daga.
- SB.
Morgunblaðið/Sigurður Bjömsson