Morgunblaðið - 16.05.1992, Blaðsíða 15

MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 16. MAÍ 1992
15
Með lögnm skal land
byggja en ólögum eyða
eftir Garðar
Björgvinsson
Nú nýlega hafa verið stofnuð
samtök, sem hafa það að markmiði
að taka til alvarlegrar endurskoðun-
ar lög nr. 38, 16. maí 1990, sem
eru sannkölluð ólög, svo sem frek-
ast má verða.
Fáeinir einstaklingar geta hins-
vegar litlu áorkað, ef ekki reynist
unnt að vekja almenning í landinu
til vitundar um það sem er að ger-
ast hröðum skrefum í beinu fram-
haldi af lögum þessum. Það er ekki
of dúpt í árinni tekið að segja að
framtíð íslands ráðist af því hvern-
ig viðbrögð almennings í landinu
verða, varðandi stuðning og sam-
stöðu. Átökin við kolkrabbann kosta
mikið fé, einbeitni og hörku.
Vilji einstaklingsins er allt sem
þarf. Þá munu hjól samtakanna
snúast eðlilega til sóknar á því, sem
með lævíslegum brögðum er búið
að stela frá þjóðarheildinni.
Ef samtökin fá ekki yfirgnæfandi
stuðning þá munu eignir fólks um
meirihluta landsbyggðarinnar líta
út og verða álíka mikils virði og
síldarverksmiðjan á Djúpuvík. Ef
eitthvert víkingablóð er enn í æðum
íslendinga þá ríður á að sýna það
nú, því seinna verður það of seint.
í fyrsta kafla ofannefndra laga
nr. 38, almenn ákvæði, stendur orð-
rétt: Nytjastofnar á Islandsmiðum
eru sameign þjóðarinnar. Og áfram:
Markmið laga þessara er að stuðla
að vemdun og hagkvæmri nýtingu
þeirra og tryggja með því trausta
atvinnu og byggð í landinu. Úthlut-
un veiðiheimilda samkvæmt lögum
þessum myndar ekki eignarrétt eða
óafturkallanlegt forræði einstakra
aðila yfir veiðiheimildum (tilvitnun
lýkur).
I reynd hefur framkvæmd lag-
anna verið með þeim ósköpum að
Ríkisrekstur
settur á safn
eftirDavíð
Stefánsson
Ríkisskip voru loksins lögð niður.
En það kom nokkuð á óvart, hvað
menn virtust almennt sammála um,
að það hafi verið skynsamleg og
tímabær ákvörðun. Tvær ástæður
komu þar til: Hin fýrri er hugmynd-
afræðilegs eðlis og snýr að því,
hvert hlutverk ríkisvaldsins eigi að
vera. Ríkisvaldið á ekki að reka
fyrirtæki í beinni né óbeinni sam-
keppni við einkaaðila, sem fyllilega
eru færir um að veita sömu og jafn-
vel betri þjónustu en ríkisrekið fyr-
irtæki. Allir sem eru áhugamenn
um minni ríkisafskipti hljóta að
fagna þessu sérstaklega.
Yfir 800 þúsund kr. tap á dag!
Síðari ástæðan er sú, að með
rekstri Ríkisskipa töpuðu skatt-
greiðendur gríðarlegum fjármun-
um. Ef einungis síðasti áratugur
er skoðaður nam hallareksturinn
rúmlega 800 þúsund krónum á degi
hveijum! Þetta eru miklir fjármun-
ir, sem hefðu getað nýst betur í
vösum skattgreiðenda sjálfra eða í
öðrum opinberum rekstri, sem al-
menn samstaða er um að eigi að
halda uppi. Jafnvel framsóknarfor-
ystan virðist hafa víðsýni til að
skilja þetta.
Úm leið og Ríkisskip eru lögð
niður hljótum við engu að síður að
þakka starfsmönnum fyrir þeirra
störf hjá fyrirtækinu. Því má ekki
gieyma að Ríkisskip hafa sinnt
þörfu hlutverki á liðnum árum og
eiga sér merka sögu.
Þjóðminjar um ríkisrekstur
Hinn 30. apríl gerðist merkur
áfangi í einkavæðingaráformum
ríkisstjórnarinnar. Ríkisskip, eða
það litla sem eftir var af fyrirtæk-
inu, voru þá sett á sögulegt safn.
Þjóðminjaverði voru þá afhent með
formlegum hætti ýmis gögn og
munir, sem tilheyrðu fyrrum skipa-
félagi ríklsins, sem lagt hafi verið
niður af því að rekstur þess var
orðin hrein tímaskekkja.
En menn eru fljótir að gleyma í
stjórnmálum, sérstaklega því sem
vel er gert. Efalítið eiga menn þó
eftir að undrast það eftir á, hvað
þetta ríkisfyrirtæki í sjóflutningum
á langa sögu að baki. Vonandi verð-
ur það framtak að setja sögu ríkis-
afskipta á Þjóðminjasafnið stjórn-
málamönnum viti að fráhvarfi frá
forsjárhyggju og vafstri í ísiensku
athafnalífí.
„Eitt af aðalmarkmið-
um félagsins er að aft-
urkalla þetta forræði,
því veiðiheimildir eru
almenningseign en ekki
söluvara lokaðs
klúbbs.“
forræði yfir aðalauðlind þjóðarinnar
er að færast á færri og færri hend-
ur. Eitt af aðalmarkmiðum félags-
ins er að afturkalla þetta forræði,
því veiðiheimildir eru almennings-
eign en ekki söluvara lokaðs klúbbs.
Samtímis ætlar félagið að ráðast
Garðar Björgvinsson
gegn þeirri gengdarlausu sóun sem
viðgengst, sem afleiðing af afla-
marki kerfisins, þar sem verðmæt-
um fyrir milljarða er hent aftur í
sjóinn, verðmætum sem gætu út-
rýmt atvinnuleysi víða um land og
aukið þjóðarframleiðslu. Að ekki sé
talað um stjórnarskrárbrotin sem
framin hafa verið í skjóli laganna.
Landsmenn allir, nú er mál að vaka
og vinna og vonglaðir taka nú sumr-
inu mót, veita samtökunum mikinn
stuðning.
Svo gæti farið að samtök þessi
verði vísirinn að sterku stjórnar-
málaafli í þágu þjóðarheildarinnar
með betra mannlíf að leiðarljósi,
frelsi einstaklingsins til athafna,
sjálfum sér og þjóðarheildinni til
hagsbóta. Munið, ísland er besta
land í heimi. Það sem vantar er
lýðræði á borði, ekki bara í orði
eins og nú er. Vilji og samstaða er
allt sem þarf til að víkja burtu öllu
því sundurlyndi og óánægju, sem
búið er að koma á með því að mis-
muna fólki og skerða persónufrelsi.
Höfundur er útgerður- og
iðnaðarmaður.
Davíð Stefánsson
„Hinn 30. apríl gerðist
merkur áfangi í einka-
væðingaráformum rík-
isstjórnarinnar. Ríkis-
skip, eða það litla sem
eftir var af fyrirtækinu,
voru þá sett á sögulegt
safn. Þjóðminjaverði
voru þá afhent með
formlegum hætti ýmis
gögn og munir, sem til-
heyrðu fyrrum skipafé-
lagi ríkisins, sem lagt
hafi verið niður af því
að rekstur þess var orð-
in hrein tímaskekkja.“
Fleira þarf að selja ...
Saga Ríkisskipa fékk farsælan
endi. En er ekki tímabært að hvetja
til þess, að fleiri ríkisfyrirtæki, sem
standa í harðri og oft og tíðum
ósanngjarnri samkeppni við einka-
aðila, verði seld eða lögð niður og
minning þeirra sett á safn.
Höfundur er áhugamaður um að
saga óþarfa ríkisafskipta gleymist
ekki. Ogjafnframt formaður
Sambands ungra
sjálfstæðismanna.
V I N N U M
S A M A N
petynditm Jwo/dab
MERKJASALA 15.-16. MAÍ 1992
Líttu í eigin barm og svaraðu þessum spumingum:
Borða ég óholla fæðu? Hreyfi ég mig lítið? Hvílist ég óreglulega?
Starfa ég og lifi undir miklu álagi daglega?
Svarir þú játandi þessum spurningum, áttu á hættu að fá
hjartasjúkdóma og þeir gera sjaldan boð á undan sér.
Landssamtök hjartasjúklinga berjast gegn hjartasjúkdómum, gæta
hagsmuna hjartasjúkra og efla hjartalækningar á íslandi.
Er ekki tími til kominn að við vinnum saman og verndum hjartað.
fÉjÍjÍ' LANDSSAMTÖK H|ARTAS|ÚKLiNGA
Hafnarhúsinu við Tryggvagötu. Sími 25744.