Morgunblaðið - 16.05.1992, Qupperneq 44

44
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 16. MAÍ 1992
© 1991 Jim Unoer/Dislributed by Universal Press Syndicale
, Eg heJd ég In&fí nc& mestu
Bless, mainrna mín. — Hann
biður að heilsa!
Má ég biðja þig að skrifa
undir í umboði tölvunnar?
HÖGNI HREKKVÍSI
^E/cx/ /' kVÖLÞ/ " « HMÐ e£
AÐ þáR. NÖKJA ?! "
BRÉF HL BLAÐSINS
Aðalstræti 6 101 Reykjavík - Sími 691100 - Símbréf 691222
Tölvutækni verði skyldu
nám í grunnskólum
Frá Jóni Á. Gissurarsyni:
Tæknibylting sem tölvan veldur
krefst nýrra kennsluþátta. Um
næstu aldmót mun það talið jafn-
sjálfsagt að menn kunni skil á tölvu-
vinnslu og nú að vera læs og skrif-
andi. Þá verður hún ekki einungis
sjálfsagt tæki á hveijum vinnustað
heldur og bráðsnauðsynlegt heimil-
istæki á borð við ísskáp og þvotta-
vél nú.
Undanfarin ár hafa stofnanir og
fyrirtæki tölvuvæðst. Þau hafa var-
ið fúlgun fjár til þjálfunar starfs-
fólks. Þannig verður ekki staðið að
málum framvegis, tölvukunnátta
verður forsenda ráðningar.
Dómbærir menn telja að leggja
mætti góðan grunn að þeirri kunn-
áttu í grunnskólum. Nemendum
sjálfum myndi og nýtast sú kunn-
átta í öðru námi og skila þeim bet-
ur áfram.
Fari svo sem horfir opnast ís-
lenskur vinnumarkaður útlending-
um til jafns við heimamenn. Vægð-
arlausrar samkeppni er að vænta
af þeim sökum. Eini mótleikurinn
er að standa þeim minnsta kosti
jafnfætis til hvers kyns verka.
Þótt margir grunnskólakennarar
geti kennt á tölvu — meira að segja
nokkrir með sérnám að baki — þá
er að vonum hörgull á slíkri þekk-
ingu í mörgum skólum. Sumar-
námskeið eru bráðabirgðalausn.
Þau yrðu eftirsóknarverðari ættu
kennarar von á viðhlítandi starfi í
skóla sínum að námsskeiði loknu.
Hver ný námsgrein krefst rúms
á stundaskrá. I efstu bekkjum ís-
lenskra grunnskóla eru skyldutímar
35 á viku sem skiptast á fimm daga.
Ekki þar á bætandi svo að vit sé
í. Einhveiju yrði því að fórna sem
fyrir er ætti tölvukennsla að bætast
við. Ég tel hiklaust að danska ætti
að víkja, en hún er fyrsta erlenda
málið sem öllum íslenskum börnum
ber að læra og er svo viðloðandi til
loka framhaldsskóla.
Þessi dönskufaraldur í íslenskum
skólum er hrein timaskekkja. í
Bessastaðaskóla var danska ein
nýju málanna á stundaskrá. Það
var rökrétt þá. Skólinn menntaði
ekki einungis prestlinga heldur
stúdenta til náms í Kaupmanna-
höfn. Kennslubækur voru og á
dönsku.
Nú er öldin önnur. Við lifum
ekki framar í lokuðu dönsku um-
hverfi heldur í opnu þjóðfélagi sem
samskipti á við þjóðir um víða ver-
öld. Fjöldi dönskutíma í skólum
landsins auðveldar ekki komandi
kynslóðum þau tengsl heldur tölvu-
kunnátta sem opnar mönnum ýms-
ar dyr sem ella væru læstar.
Þótt danska hyrfi sem skyldunám
úr íslenskum skólum myndu ýmsir
læra hana engu að síður. íslenska
og danska eru svo skyldar að stutt
námsskeið koma að nokkru haldi.
Eiríkur á Brúnum lærði dönsku af
Sigmundi prentara á siglingu þeirra
til Hafnar 1876. Sú kunnátta kom
Eiríki „að góðu gagni“.
Sjálfir eru svo Danir almennt
prýðilega mæltir á ensku og þýsku.
Þeir bregðast betur við séu þeir
ávarpaðir á þeim tungum og með
hýrari há en ef notast væri við ís-
lenska skóladönsku. Það mál er
þeim lítt að skapi og veldur þeim
ama.
JÓN Á. GISSURARSON,
Sjafnargötu 9, Reykjavík.
Bifhjólafólk!
Sömu takmörk gilda fyrir bifhjól og bifreiðir. En bifhjól eru að minnsta
kosti fimm sinnum hættulegri ökutæki. Mjög reynir á gagnkvæman
skilning bifhjólamanna og annarra ökumanna. Stillum hraða í hóf.
Komum heil heim!
Víkverji skrifar
Philip Bowyer aðalritari alþjóða-
samtaka póst- og símamanna,
sem staddur var hérlendis í upphafi
vikunnar í boði BSRB lýsti því á
fundi, þar sem fjallað var um einka-
væðingu símamála, að verðlag á
símaþjónustu væri ódýrara þar sem
ríkið ræki símaþjónustuna, en þar
sem hún hefði verið einkavædd.
Raunar er vitað, að símaþjónusta
er ekki dýr hérlendis miðað við verð-
lag á þessari þjónustu annars stað-
ar, en Víkveiji dagsins er samt
ekki sannfærður um að verðlag
þurfi að hækka, þótt símaþjónusta
hér verði einkavædd.
Ljóst er að talsamband við útlönd
eru alldýrt hérlendis og mun þó
hafa lækkað mikið frá því er Mikla
norræna símafélagið hætti rekstri
á millilandasímtölum. Á meðan
Mikla norræna hafði einkaleyfi á
símaþjónustu milli íslands og ann-
arra landa voru algjörir frekjuprísar
á þjónustunni.
Einnig má minna á, að það. er
ekki sama hver símanotandinn er á
íslandi. Vissulega er sími hræódýr,
þar sem ákveðinn fjöldi símatala
er innifalinn í afnotagjaldinu, en
ef Víkveiji man rétt, þá eru símnot-
endur á stórum svæðum látnir
borga mun hærra verð fyrir þjón-
ustuna og er hér átt við notendur
á svæði númer eitt. í afnotagjaldi
þeirra eru helmingi færri skref inn-
ifalin í afnotagjaldinu, en hjá öðrum
íslenskum símnotendum. í þessu
efni er kannski ekki við Landssím-
ann að sakast, þar sem það mun
vera samgönguráðuneytið, sem
ákveður með reglugerð, að Reyk-
víkingar og nágrannar skuli greiða
stórum hærra verð fyrir þjónustuna
en aðrir íslendingar.
í Danmörku var fyrir nokkrum
árum allt landið gert að einu síma-
svæði og því er ekki gert upp í
milli, hvort símnotandinn er Kaup-
mannahafnarbúi eða hvort hann er
búsettur á Fjóni eða Jótlandi. Allir
sitja við sama borð.
xxx
Og þar sem Víkveiji dagsins er
farinn að ræða símamál, skal
þess getið að kunningi hans kom á
dögunum að máli við hann og kvart-
aði undan því, að Landssíminn
krefðist tvöfalds gjalds fyrir síma-
þjónustu, ef hringing væri flutt úr
einum síma í annan. Þessi kunningi
á bílasíma, sem hann notar mikið
og þar sem hann á einnig númer,
sem byijar á 6, býður síminn upp
á þá þjónustu að unnt sé að flytja
hringingu á milli símanna. En hann
verður að greiða sérstaklega fyrir
þessa þjónustu í fastagjaldi, auk
þess sem hann er krafinn um tvö-
falda greiðslu, þ.e.a.s., ef hann læt-
ur hringinguna á heimasímanum
fara út í bílasímann, greiðir hann-
sjálfvirka hringingu milli símanna
tveggja. Þannig rukkar síminn fyrir
hringinuna í heimasímann og aftur
fyrir sjálfvirku hringinguna úr
heimasímanum í bílasímann, þótt
um eitt símatal hafi í raun verið
að ræða. Og svo þarf einnig að
greiða fastagjald fyrir þessa þjón-
ustu. Þarna virðist kominn eins
konar peningamilla hjá símanum,
sem nær inn margföldu verði fyrir
í raun eitt símtal.
Þessi kunningi Víkveija benti
einnig á þau óþægindi, að sé sími
læstur, sé ekki hægt að hringja í
bílasíma eða símboða, því að læs-
ingin sé þess eðlis, að hún læsir
fyrir öll símtöl, sem byija á 9. Þann-
ig lokast fyrir bæði bílasíma og sím-
boða, en innhringing í þau kerfi
byija á þessum ákveðna tölustaf.
Þetta litla dæmi, um það hvernig
unnt sé að margselja sama hlutinn,
hefur áreiðanlega ekki verið lýst
sérstaklega fyrir aðalritaranum
Philip Bowyer. Jafnframt efast Vík-
veiji um að einkaaðili leyfði sér að
margselja sama hlutinn eins og lýst
er í áðurnefndu dæmi.