Morgunblaðið - 08.12.1992, Qupperneq 38

MORGUNBLAÐIÐ VIÐSKIPTI/flTViWKDLlF, .PBIUjyi)4G|.;iL8. DESEMBER 1992
38
Greiðslumiðlun
Stefnt að útgáfu debet-
korta ímars á næsta ári
Gert ráð fyrir að verulega dragi úr tékkanotkun einstaklinga en þeir
gefa nú út 25 milljónirtékka á ári
FRAMKVÆMDANEFND um rafrænar greiðslur á sölustað (RÁS-
nefnd) stefnir að þvi bankar og sparisjóðir gefi út svokölluð debet-
kort snemma á næsta ári Er miðað við að útgáfan hefjist í marsmán-
uði, samkvæmt upplýsingum Morgunblaðsins. Kortin verður ein-
göngu hægt að nota hjá þeim söluaðilum sem hafa rafrænan búnað
eða svonefnda „posa“ og uppfylla kröfur um sjálfvirka heimildaleit.
Gert er ráð fyrir að með kortunum megi ná fram aukinni hagkvæmni
í staðgreiðsluviðskiptum hér á landi þar sem draga muni verulega
úr fjölda smærri tékka.
Með debetkortunum verður unnt
að greiða fyrir vörur og þjónustu
á þann hátt að upphæðin er milli-
færð samdægurs af tékkareikningi
viðkomandi kaupanda inn á reikn-
ing söluaðilans. Kortið hefur verið
nefnt kaupkort eða inneignarkort
en það mun jafnframt verða banka-
ábyrgðarkort og hraðbankakort.
Er reiknað með þvi að kortin hafi
í för með sér aukin staðgreiðsluvið-
skipti en draga muni úr notkun
„krítarkorta“.
í RÁS-nefndinni sitja fulltrúar
banka og sparisjóða, Reiknistofu
bankanna og greiðslukortafyrir-
tælq'anna. Formaður hennar er
Halldór Guðbjarnason, bankastjóri
Landsbankans. Verulegur skriður
hefur komist á starf nefndarinnar
að undanfömu. Þannig hefur nú
verið tekin ákvörðun um kaup á
sérstökum búnaði til að hægt verði
að hafa litmynd af korthafa á bak-
hlið kortanna.
Gert er ráð fyrir að kortin verði
fyrst og fremst notuð af einstakl-
ingum sem hafi I för með sér að
útgáfa tékka með smærri upphæð-
um dragist verulega saman. Tékkar
sem gefnir eru út af einstaklingum
hér á landi eru um 25 milljónir tals-
ins á ári. Þar af era um 65% undir
5 þúsund krónum og 12% eru á
bilinu 5-10 þúsund krónur.
Einnig er reiknað með því að
kortin flýti afgreiðslu hjá söluaðil-
um eftir að þau verða orðin al-
menn, auk þess sem korthafinn
nýtur hagræðis vegna minna um-
stangs með tékka. A móti fellur til
kostnaður vegna hins nýja kerfis.
Gengið er út.frá að þjónustugjöld
verði tekin upp af söluaðilum og
að korthafar greiði árgjöld og hugs-
anlega færslugjöld bæði af debet-
korta- og tékkafærslum.
Kortin era talin gefa góða mögu-
leika á bættu eftirliti og auknu ör-
yggi í bankakerfínu. Beitt verður
áhættustýringu þannig að leitað er
úttektarheimildar með tilviljana-
kenndum hætti og ef upphæðir fara
yfír tiltekin mörk. Unnt verður fyr-
ir kaupanda að fá greitt til baka í
reiðufé sem talið er að muni draga
úr álagi á bankaafgreiðslur.
Þá liggur fyrir að kortin verða
gefin út undir merkjum alþjóðlegu
greiðslukortafyrirtælqanria. Kortið
frá Eurocard heitir Maestro en Visa
kallar sitt kort Electron. Korthafar
munu því eiga möguleika á að taka
út af tékkareikningum sínum er-
lendis í hraðbönkum og á þeim sölu-
stöðum sem hafa rafrænan búnað.
Lll
Vöruútflutningur jan.-okt.
Verðmætið 6%
minna en ífyrra
Vöruskiptajöfnuðurinn í október var óhagstæður um um 1.200
milljónir króna en þá voru fluttar inn vörur fyrir 8.200 miHjónir
króna en út fyrir 7.000 milljónir. Sama mánuð í fyrra var vöru-
skiptajöfnuðurinn óhagstæður um 1.300 milljónir.
Verkfræðingafélagið
VERKFRÆÐIIMGAFELAGIÐ —Vífill Oddsson, for-
maður félagsins, hélt erindi um verkfræðistörf Jóns Þorlákssonar, en
höfundur ævisögunnar, dr. Hannes Hólmsteinn Gissuarson, rakti ævi
og störf Jóns.
Fyrsti formaður verk-
fræðinga kynntur
Verkfræðingafélagið hélt fund fyrir stuttu í tilefni þess, að út er.
komin ævisaga fyrsta formanns þess og stofnanda, Jóns Þorláksson-
ar, verkfræðings, forsætisráðherra og formanns Sjálfstæðisflokks-
ins. Á fundinum hélt Vífill Oddsson, formaður félagsins, erindi um
verkfræðistörf Jóns Þorlákssonar, en höfundur ævisögunnar, dr.
Hannes Hólmsteinn Gissuarson, rakti ævi og störf Jóns.
Vífill Oddsson sagði að verk-
fræðistörf Jóns Þorlákssonar hefðu
fallið í skuggan af stjómmálaaf-
skiptum hans. Sannleikurinn væri
sá að Jón hefði verið stórmerkur
verkfræðingur og algert brautryðj-
andi í verklegum efnum hér á landi.
I tíð sinni sem iandsverkfræðings
1905-1917 hefði Jón í raun og vera
látið leggja þjóðveganetið um land-
ið; hann hefði skapað íslenska vega-
kerfið, ef svo mætti segja. Einni
íjallaði Vífill um forystu Jóns í raf-
væðingu landsins.
Hannes Hólmsteinn rakti nokkuð
stjómmálaferil Jóns Þorlákssonar.
Hann sagði að ýmsar nýjar upplýs-
ingar kæmu fram um stjómmála-
söguna á þessari öld í bók sinni,
þar sem hann hefði haft aðgang
að ýmsum óbirtum gögnum, eins
og bréfaskriftum Jóns Þorlákssonar
og Ólafs Thors og ýmsum skjölum
úr einkasafni Jóns Þorlákssonar.
Metsölublað á hverjum degi!
Fyrstu tíu mánuði ársins var
vöraskiptajöfnuðurinn hagstæður
um 1,6 milljarða króna, en sama
tímabil í fyrra var hann óhagstæður
um 3,4 milljarða króna á sama
gengi. Fluttar vora út vörar fyrir
72,7 milljarða króna fyrstu tíu
mánuðina í ár en inn fyrir 71,1
milljarð króna.
Verðmæti vöraútflutningsins var
6% minna fyrstu tíu mánuðina í ár
en sama tíma í fyrra á föstu gengi.
Sjávarafurðir vora um 80% alls út-
flutningsins og vora um 7% minni
en í fyrra og útflutningur á áli var
um 3% minni.
Verðmæti vörainnflutningsins
var um 12% minna fyrstu tíu mán-
uðina ef miðað er við sama tíma í
fyrra. Verðmæti innflutnings sér-
stakrar fjárfestingarvöra, sem era
skip, flugvélar og vörar fyrir Lands-
virkjun, var 44% minni en í fyrra
og verðmæti innflutnings til stóriðju
15% minni en í fyrra. Verðmæti
olíuinnflutnings er 10% minna. Að
frátöldum þessum liðum, sem era
jafnan breytilegir frá ári til árs,
minnkaði verðmæti vörainnflutn-
ingsins um 8% á milli áranna þetta
tíu mánaða tímabil.
Framtíð áliðnaðarins veldur
nokkrum deilum í Noregi
Nokkrar deilur eru í Noregi um
framtið áliðnaðarins í landinu.
Að mati viðskipta- og hagfræði-
háskólans í Björgvin eru horf-
umar slæmar en vísinda- og
iðnrannsóknastofnunin (Sintef)
við háskólann í Þrándheimi ger-
ir ráð fyrir aukinni framleiðslu
og atvinnu í norskum álbræðsl-
um.
Sérfræðingamir í Björgvin
segja, að jafn orkufrekur iðnaður
og álbræðsla eigi ekki heimi í
Noregi og þeir leggja því til, að
Hydro Aluminium hætti við áætl-
anir um aukna framleiðslu I Árdal
í Sogni. Sintef segir hins vegar í
| sínu áliti, að verðfallið á áli sé
E tímabundið og í væntanlegri
skýrslu, sem unnin hefur verið
með Hydro Aluminium, segir, að
álbræðsla og framleiðsla úr áli
muni aukast á næstunni. Er því
spáð, að norskur áliðnaður verði
orðinn fyrsta flokks árið 2007.
Skýrsluhöfundar spá því, að ál-
framleiðsla í Noregi, sem nú er
900.000 tonn á ári, muni aukast
um 250.000 tonn á næstu 15
áram. Það muni gefa af sér
300-400 milljónir dollara í auknar
útflutningstekjur og 75-150 millj-
ónir dollara í aukatekjur. Þá er
einnig gert ráð fyrir, að full-
vinnsla áls tvöfaldist og komist í
700.000 tonn á ári. Muni þetta
allt verða til að auka atvinnuna
þótt ekki séu nefndar neinar tölur
í því sambandi en nú starfa í
norska áliðnaðinum, hjá Hydro,
Elkem og Raufoss, 20.000 manns
heima og 5.000 erlendis.
Eggjabakka-
dýnur eru yfirdýn-
ur sem bæta til muna
eiginleika flestra rúma séu
þær rétt notaðar. Þær éru notað-
ar á heilbrigðisstofnunum og fjölmörg-
um heimilum um land allt með frábærum
árangri. Eggjabakkadýnurnar frá Lystadún -
Snæland loftræsta, verma og mýkja og hafa einstak-
lega góða fjöðrunareiginleika. í þeim er 35 kg/m3 svampur
(hvítur), sem er opinn og heldur vei fjöðrun sinni.
Notkun: Til að eggjabakkadýnur þjóni tilgangi sínum þurfa þær að
uppfylla ákveðnar kröfur um stífleika, þykkt og endingu. Dýnan frá
Lystadún - Snæland gerir einmitt það - og gott betur. Lítið við og
kynnið ykkur kosti hennar - eða fáið lánsdýnu með heim. Framleiðum
auk þess svampdýnur og latexdýnur í mörgum stífleikum og skv. máli.
- Stuðningspúði skv. sniði. - Æfingadýnur. - Pullur og púða.
- Lagfærum og klæðum gamlar dýnur og púða.
Skútuvogi 11
•ess
LYSTADÚN-SNÆLAND hf
124 Reykjavík Sími 91-814655
Sendum í póstkröfu um land allt
820 FERMETRAR
Til sölu er nýtt, vandað iðnaðarhúsnæði í
Garðabæ. Er allur frágangur mjög góður, lofthæð
4,20m og fjórar innkeyrsluhurðir. Húsnæðið er nú
tilbúið til notkunar. Verð 26,9 millj. (32,8þús pr
fm). Áhvílandi 14 millj. að mestu til 15 ára með
fyrstu afborgunum 1994. Útborgun samkomulag.
Upplýsingar í síma 812264 á milli kl 9 og 4 á daginn.