Morgunblaðið - 15.04.1993, Side 32

32
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 15. APRÍL 1993
Friðjón Ástráðs-
son - Minning
Fæddur 25. maí 1926
Dáinn 6. apríl 1993
Eftir langa og erfíða baráttu afa
okkar við ólæknandi sjúkdóm langar
okkur bræður að minnast hans með
fáeinum orðum og þakka honum
fyrir allt sem hann hefur gefíð okk-
ur.
Núna þegar afí hefur kvatt rifj-
ast upp ótal minningar um ánægju-
legar stundir, um einstaklega Ijúfan
og þolinmóðan afa sem vildi allt
fyrir okkur bræður gera. Allar þess-
ar minningar munum við varðveita
í hjarta okkar um ókomin ár.
Frá öllum heimsins hörmum,
svo hægt í friðar örmum
þú hvílist hels við lín.
Nú ertu af þeim borinn
hin alira síðstu sporin,
sem með þér unnu og minnast þín.
Með tryggð til máls og manna
á mátt hins góða og sanna
þú trúðir traust og fast.
Hér er nú starfsins endi.
I æðri stjómar hendi
er það, sem heitt í hug þú barst.
Guð blessi lífs þíns brautir,
þitt banastríð og þrautir
og starfs þíns mark og mið.
Við hugsum tii þín hljóðir.
Að hjarta sér vor móðir
þig vefur fast og veitir frið.
(Einar Ben.)
Elsku afi, við þökkum þér fyrir
allt og við biðjum góðan guð að
geyma þig.
Birgir Friðjón, Egill
Rúnar og Stefán.
Aldrei er svo bjart
yfir öðlingsmanni,
að eigi geti syrt
eins sviplega og nú,
og aldrei er svo svart
yfir sorgarranni,
að eigi geti birt
fyrir eilífa trú.
(MJoch.)
í dag 15. apríl verðurjarðsunginn
mágur minn Friðjón Ástráðsson,
sem lést á heimili sínu 6. apríl sl.
eftir erfíða baráttu við sjúkdóm sem
engu eirir.
Eg tel það sérstakt lán að hafa
fengið tækifæri til að kynnast þeim
öðlingsmanni sem Friðjón var.
Minningamar um lífsgleði og
ánægju hinna fjölmörgu samveru-
stunda verða mér enn dýrmætari
nú þegar ljóst er orðið að þær vera
ekki fleiri.
Kynni okkar hófust þegar Friðjón
kvæntist systur minni Sigríði fyrir
sjö árum, en hún var síðari eigin-
kona hans. Samheldnari og ham-
ingjusamari hjón held ég að hafí
verið vandfundin. Þau stóðu þétt
saman andspænis erfíðleikum og
mótlæti, en voru jafnframt samtaka
í að njóta alls þess besta sem lífíð
hefur upp á að bjóða. Ég minnist
ótal matarboða á heimili þeirra
hjóna, þar sem Friðjón hafði sér-
stakt lag á því að skapa hátíðar-
stemmningu í kringum borðhaldið,
án þess endilega að tilefnið væri
annað en gott veður þann daginn.
Ég hef ekki tölu á öllum þeim ferða-
lögum og styttri gönguferðum sem
við fórum saman þar sem létt skap
Friðjóns og það hve auðvelt var að
fá hann til að hlæja setti svip sinn
á ferðina. Ég minnist þess ekki að
hann hafí nokkum tíma skipt skapi
þau ár sem ég þekkti hann og aldr-
ei heyrði ég hann hallmæla nokkrum
manni, sama hvað á dundi. Gerði
einhver á hans hlut varð hann frem-
ur sorgmæddur en reiður og virtist
alltaf reiðubúinn til að fyrirgefa og
skilja.
Friðjón vann fljótt hylli innan §öl-
skyldu okkar systra með prúðmann-
legri framkomu sinni og vinsemd
sem hann sýndi öllum. Hann lét sér
hag allra varða og eftirtektarvert
hve góður hann gat reynst þeim sem
minna máttu sín. Hann varð til
dæmis fljótt góður vinur og sérstak-
ur velgjörðarmaður Jennýjar mág-
konu sinnar sem átti við geðsjúkdóm
að stríða allt sitt líf, en hún lést
fyrir rétt rúmum tveimur mánuðum.
Reyndar var það eitt af síðustu verk-
um Friðjóns að sjá um jarðarför
þessarar vinkonu sinnar, þá sjálfur
orðinn mikið veikur.
Þrátt fyrir mikil veikindi trúði Frið-
jón því fram til hins síðasta að það
myndi rofa til. Eins og honum I
æsku tókst með hjálp móður sinnar
að sigrast á berklum þá trúði hann
því nú að honum tækist að sigrast
á krabbameini með hjálp eiginkonu
sinnar. í þetta sinn fór þó á annan
veg. Megi algóður guð geyma þenn-
an góða mann og líkna þeim sem
syrgja hann.
Erna Marteinsdóttir.
Elskulegur stjúpfaðir okkar,
Friðjón Ástráðsson, er látinn. Þann
tíma sem hann barðist við sjúkdóm-
inn var hann ákveðinn í því að hafa
betur og miðað við hve vel hann
bar sig komu endalokin á óvart.
Þau ár sem móðir okkar og Frið-
jón bjuggu saman á Kjarrmóum
voru góð og eftirminnileg ár. Það
var alltaf gott að koma á heimsókn
til þeirra hvort sem það var til lengri
eða skemmri tíma. Friðjón tók á
móti öllum með sömu hlýlegu kveðj-
unni: „Verið hjartanlega velkomin,"
og alltaf hlýnaði mönnum um
hjartaræturnar því að þessi orð
voru sögð af einlægni.
Notalegt umhverfið í litla húsinu
og í garðinum gerði það að verkum
að við sátum oft langt fram eftir
kvöldi og höfðum það gott saman.
Friðjón og móðir okkar nutu þess
að hugsa um garðinn sinn og það
var yndislegt að fylgjast með gróðr-
inum þeirra þegar hann tók við sér
á vorin, sjá plönturnar stækka frá
ári til árs. Furan sem við krakkam-
ir gáfum Friðjóni þegar hann varð
sextugur hefur nú breitt úr sér og
runnarnir hækka frá ári til árs.
Það er gott að eiga góða vini og
Friðjón var okkur systkinunum
sannarlega góður vinur. Við gátum
leitað til hans með það sem okkur
lá á hjarta og hann var alltaf tilbú-
inn til að hlusta og styðja okkur
þegar það átti við og börnunum
okkar reyndist hann góður afí.
Guð gefur og guð tekur. Hann
gaf mömmu yndisleg ár með manni
sem hún elskaði og sem var þess
virði að vera elskaður. Þess vegna
er missirinn sár.
Ég lifi í Jesú nafni.
I Jesú nafni ég dey.
Þó heilsa og líf mér hafni
hræðist ég dauðann ei.
Dauði, ég óttast eigi
afl þitt né valdið gilt.
I Kristí krafti ég segi:
Kom þú sæll, þá þú vilt.
(Hallgrímur Pétursson.)
Inga Maria, Svanhildur
og Marteinn.
í dag er kvaddur hinstu kveðju
Friðjón Ástráðsson aðalféhirðir.
Hann var fæddur árið 1926 og
var því 66 ára þegar hann lést.
Ég átti því láni að fagna að kynn-
ast Friðjóni náið um 35 ára skeið,
ekki síst meðan við vomm kvæntir
systmm og bjuggum í samliggjandi
húsum.
Má segja að börnin okkar Dóm
hafí notið þeirra forréttinda að eiga
tvenna foreldra meðan þau þurftu
mest á umhyggju að halda. I hlut-
verki varapabba kom sér oft vel hve
Friðjón var lítið smámunasamur,
skapið létt og stefnan sveigjanleg.
Meðfæddur virðuleiki hjálpaði hon-
um aftur á móti við að halda uppi
nauðsynlegum aga.
Friðjón var mörgum kostum bú-
inn, þótt ég telji að hans stærsti
kostur hafí verið hve bóngóður hann
var og nutu þess ótrúlega margir
ekki síst á meðan hann starfaði sem
mótttökustjóri um borð í Gullfossi,
en í því starfí var hann brautryðj-
andi. Oft reyndust smápakkarnir
sem hann var beðinn fyrir ótrúlega
stórir þegar komið var með þá um
borð. Ætíð held ég þó að hann
hafi tekið við þeim og oftast urðu
einu viðbrögðin góðlegt grín þótt
pakkarnir tækju stærsta rýmið í
herberginu hans, þegar látið var
úr höfn. Aldrei reiknaði hann með
annarri greiðslu en ánægjunni af
að gera öðrum greiða.
Friðjón var ákaflega þægilegur
í allri umgengni, sem ég komst að
raun um í þeim ferðum sem við
fórum saman. Þægilegri ferðafé-
laga var vart hægt að hugsa sér.
Hann var lítið fyrir að ýta öðrum
til hliðar sjálfum sér til framdrátt-
ar, en komst þó í þær ferðir sem
hann hafði hug á.
Friðjón hóf ungur störf hjá Eim-
skip og starfaði þar mest alla starfs-
ævi. Um tíma var hann þó fram-
kvæmdastjóri Bifreiðastöðvar ís-
lands og skrifstofustjóri í áhalda-
húsi Vegagerðar ríkisins.
Hann var mjög félagslyndur og
starfaði mikið fyrir Frímúrararegl-
una og á yngri árum fyrir ÍR.
Árið 1949 kvæntist hann Elísa-
betu Jóhannsdóttur og eignuðust
þau eina dóttur, Ástu. Ásta er gift
Erlendi Jóhannssyni fóðurfræðingi
og eiga þau þijá syni, Birgi Frið-
jón, Egil Rúnar og Stefán. Friðjón
og Elísabet skildu.
Árið 1986 kvæntist Friðjón Sig-
ríði Marteinsdóttur og lifir hún
mann sinn.
Fjölskylda mín sendir aðstand-
endum Friðjóns innilegustu samúð-
arkveðjur um leið og við kveðjum
góðan dreng.
Magnús R. Gíslason.
„Vinur þinn er þér allt. Hann er
akur sálarinnar, þar sem samúð
þinni er sáð og gleði þín uppskorin.
Hann er brauð þitt og arineldur,
þú kemur til hans svangur og í leit
að friði.
(Kahlil Gibran)
ísland hefur eignast marga góða
sonu. Einn þeirra kveðjum við í
dag. Ég er þess fullviss að þegar
að því kemur að leið okkar liggur
yfír víkina mun Friðjón standa á
bakkanum hinum megin með út-
breiddan stóra, hlýja, faðminn og
heilsa eins og honum einum var
lagið. „Sæl elskan og velkomin.“
Enginn þarf að kvíða heimkomu
sem á von á þeim móttökum.
Það er erfítt að setjast niður og
skrifa um vin sem allt of fljótt er
kallaður burt. Núna þegar vorið er
að koma og við fínnum hlýjuna frá
sólinni og náttúran er að vakna af
vetrardvalanum. Friðjón var maður
birtunnar og hlýjunnar. Hann naut
þess að vinna í garðinum sínum,
hlúa að blómunum og trjánum eða
ganga um Heiðmörkina og fínna ilm
náttúrunnar.
Ég kynntist Friðjóni er ég hóf
störf hjá Eimskipafélagi íslands
1978. Strax á fyrsta degi fann ég
að þar fór traustur og Ijúfur mað-
ur. Við störfuðum saman í íjórtán
ár og þó að við vissulega værum
ekki alltaf sammála féll aldrei
skuggi á samstarf okkar. En við
urðum meira en vinnufélagar því
að með okkur þróaðist sterk og
innileg vinátta. Áð öðrum ólöstuð-
um hef ég ekki eignast betri og
traustari vin um ævina en Friðjón.
Við göntuðumst stundum með það
að við hefðum lifað saman súrt og
sætt, gleði og sorg og alltaf var
hann sami trausti vinurinn.
Það er margs að minnast frá liðn-
um árum. Ég minnist gönguferða
okkar í hádeginu í mörg ár. Þá lét-
um við hvorki rok né rigningu
hindra okkur í að ganga kringum
Tjömina. Við ræddum þá um vinn-
una, lífið og tilveruna eða bara
nutum þess að vera úti.
Ég minnist ferðalaganna og sum-
arbústaðadvalar með honum og
Siggu. Það voru góðar og skemmti-
legar stundir þar sem hann var
hrókur alls fagnaðar. Ekki síst
minnist ég allra góðu samveru-
stundanna sem ég naut á heimili
þeirra í Garðabæ.
Friðjón var tvíkvæntur. Fyrri
kona hans var Elísabet Jóhanns-
dóttir. Þau eignuðust eina dóttur,
Ástu, sem gift er Erlendi Jóhanns-
syni. Eiga þau þijá syni, Birgi Frið-
jón, Egil Skúla og Stefán. Elísabet
og Friðjón slitu samvistum. Seinni
konu sinni, Sigríði Marteinsdóttur,
giftist hann 31. maí 1986.
Friðjón var einstakur maður.
Hann var glæsilegur á velli, svo að
eftir honum var tekið. Hann var
léttur í lund og stutt í kímnina. En
hans bestu mannkostir voru hlýjan
og góðmennskan sem frá honum
streymdi. Enda laðaði hann að sér
jafnt börn sem fullorðna. Meiri öðl-
ingur en hann er vandfundinn.
Sigga og Friðjón voru yndisleg
hjón. Hjá þeim fór saman ást, traust
og gagnkvæm virðing. Varla er
hægt að hugsa sér betri homstein
fyrir hjónaband.
Þau eignuðust fallegt heimili í
Kjarrmóum 29, sem stóð ætíð opið
ættingjum og vinum. Það fór ekki
fram hjá þeim sem þarna komu að
þar réð hlýjan og vináttan ríkjum.
Þau ræktuðu garðinn sinn í orðsins
fyllstu merkingu.
Friðjón veiktist af krabbameini
fyrir rúmu ári. Þennan erfíða tíma
kom enn betur í ljós hversu sam-
stiga og traust"þau voru hvort öðru.
Óþreytandi og ákveðin í að beijast
við þennan vágest. En því miður
var maðurinn með ljáinn sterkari
nú eins og svo oft áður.
Ég vil þakka Friðjóni fyrir allt
sem hann var mér. Þakka fyrir að
hafa verið svo lánsöm að kynnast
honum og eiga fyrir vin. Það er
fjársjóður sem ég mun geyma og
varðveita.
Elsku Sigga, sorg þín og missir
er mikill en minningin um yndisleg-
an mann og árin sem þið áttuð
saman er ljósið sem mun leiða þig
áfram.
Ég votta Ástu og öðrum aðstand-
endum samúð mína. Blessuð sé
minning góðs drengs.
Sigrún Villyálmsdóttir.
í dag verður lagður til hinstu
hvíldar Friðjón Ástráðsson sem
andaðist 6. apríl á sextugasta og
sjöunda aldursári, eftir harða bar-
áttu við óvæginn sjúkdóm. Hann
var fæddur í Reykjavík 25. maí
1926, sonur hjónanna Lilju Guð-
mundsdóttur og Ástráðs Jónssonar,
sem um áratugaskeið var verkstjóri
við vöruafgreiðslu Eimskipafélags-
ins. Með Friðjóni er genginn hug-
ljúfur vinur, vænn og traustur sem
hefur verið samferðamaður minn
um langt árabil.
Á kveðjustund góðs og einlægs
vinar er sem bregði birtu. Sáran
trega setur að. En þegar flett er
bók minninganna og litið yfir liðnar
stundir vakna dýrmætar endur-
minningar á ný. Þær streyma fram
skýrar og bjartar og eru þakkar-
verðar.
Það var á vordögum árið 1942
að leiðir okkar lágu fyrst saman.
Það var á skrifstofu Eimskipafé-
lagsins. Þar höfðum við valið okkur
starf, ungir menn, nýkomnir úr
skóla. Þetta var á stríðsárunum.
Nýr áfangi var að hefast. á ævi-
braut okkar. Framundan lá vett-
vangur starfsins, fyrirboði nýrrar
reynslu, nýrra tækifæra, meiri
ábyrgðar. Við horfðum björtum
augum fram á veginn, fullir eftir-
væntingar. Áður höfðu kynni okkar
ekki verið náin, en fundum okkar
borið saman innan íþróttahreyfíng-
arinnar. Iþróttir voru okkur hug-
leiknar og við tókum þátt í þeim
með einum eða öðrum hætti í frí-
stundum, okkur til ánægju og upp-
byggingar.
Síðan eru fímmtíu ár liðin. Á
þeim tíma hefur margt gerst og
kynni okkar orðið náin. Með okkur
mótaðist samstarf, sem smám sam-
an leiddi til þeirrar vildarvináttu
sem við höfðum báðir uppskorið af
auðlegð og gleði góðra stunda.
Langur starfsdagur Frijóns hjá
Eimskipafélaginu verður ekki rak-
inn til hlítar í fáum kveðjuorðum.
En þess vil ég minnast hér og nú,
að honum voru falin ábyrgðarmikil
trúnaðarstörf hjá félaginu. Hann
var um skeið aðstoðarmaður bryta
á Gullfossi og síðar forstöðumaður
farþegadeildar félagsins um árabil.
Það starf var vandasamt og gerði
tilkall til elju og árverkni. Á þeim
árum var samstarf okkar mjög ná-
ið. Þá kynntist ég af eigin raun
hversu vel hann skilaði verkum og
vann af mikilli trúmennsku. Þá áttu
samskipti við hann fjölmargir sem
ferðuðust með Gullfossi og veit ég
að enn eru þeir ófáir sem minnast
ánægjulegra samskipta og Ijúf-
mannlegrar framkomu hans.
Á árunum 1955 til 1964 hafði
Friðjón kynni af öðrum störfum en
hjá Éimskipafélaginu, er hann veitti
um skamman tíma forstöðu sérleyf-
isferðum BSÍ og vann um skeið hjá
Vegagerð ríkisins. Hann öðlaðist
þá gagnlega starfsreynslu, sem
væntanlega hefur reynst honum
nokkurs virði síðar. Að öðru leyti
var starfsdagur hans allur helgaður
Eimskipafélaginu og hafði náð
röskum fjórum áratugum er hann
féll frá.
Þegar Gullfoss var seldur úr landi
árið 1973 drógust farþegaflutning-
ar Eimskipafélagsins eðlilega sam-
an og farþegadeild félagsins var
lögð niður. Þá voru Friðjóni falin
gjaldkerastörf hjá félaginu og fáum
árum síðar, árið 1978, tók hann við
starfi aðalféhirðis. Það er afar krefj-
andi og vandasamt ábyrgðarstarf
hjá fyrirtæki mikilla fjármuna. Ber
það vott um það traust, sem for-
ráðamenn félagsins báru til hans,
að hann var valinn í þetta starf.
Og víst er um það, að gildra sjóða
var gætt vel og örugglega í vörslu
hans. Þar varð einskis vant.
Friðjón var föngulegur og fríður
sýnum. Fas hans auðkenndist af
fijálsmannlegri reisn. Hann var
gæddur ákjósanlegum mannkostum
og er hófstilling hans og jafnlyndi
mér einkum eftirminnilegt. Einatt
var hann fús og skjótur til að gefa
það sem hann átti best til liðs þeim
sem til hans leituðu og hjálpar voru
þurfí. Þannig er minningin sem
hann eftirlætur okkur samstarfs-
mönnunum. Öllum er okkur að hon-
um sár eftirsjá og þökkum honum
að leiðarlokum ljúfar minningar um
vináttu og góð kynni.
Allt hefur sitt upphaf og allt sín
endalok. Síðasti áfangi Friðjón
reyndist brattur. Lokagangan varð
þung. En hann beið með stillingu
hins hugprúða manns þess sólseturs
sem allir eiga í vændum á ævi-
kveldi. í trausti til forsjár hins
hæsta bjóst hann til brottfarar og
kvaddi.
Árið 1986 gekk Friðjón að eiga
eftirlifandi eiginkonu sína, Jónu
Sigríði Marteinsdóttur. Hann hafði
áður verið í hjónabandi og átti frá
því eina dóttur, Ástu. Jóna Sigríður
reyndist Friðjóni traust stoð í erfið-
um veikindum. Aðdáunarvert er hve
hún studdi hann og styrkti af mik-
illi alúð og umhyggju uns yfír lauk.
Á ég von á því að við fráfall hans
hafi þau eigi fjarlægst heldur færst
nær hvort öðru en nokkru sinni fyrr.
Ég votta eftirlifandi eiginkonu
og öðrum aðstandendum Friðjóns
innilega samúð mína. Megi minn-
ingin um góðan dreng vera þeim
líkn og Ijós.
Vin minn og bróður fel ég alföð-
ur á ferð inn í húm nætur á leið
til nýrrar dögunar.
Friður sé með honum.
Þökk fyrir allt og allt.
Sigurlaugur Þorkelsson.