Morgunblaðið - 06.07.1993, Qupperneq 23

MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 6. JÚLÍ 1993
23
samvinnu íslands og Malaví, sem
að vísu var lítil í byijun en óx fljót-
lega.
Auk þess að leggja til fiskimála-
fulltrúa með svo margþætt verk-
efni og greiða allan kostnað sem
af honum hlytist, samþykkti ÞSSÍ
að greiða 50 þús. dollara árlega
til rekstrar SADC-skrifstofunnar
í Malaví. Þetta samkomulag átti
að gilda í 3 ár, en gerðar hafa
verið á því tvær breytingar og
gildir það nú til ársloka 1994.
Helstu breytingarnar eru þær að
SADC-skrifstofan í Malaví fjallar
nú eingöngu um ferskvatnsfisk,
þar sem sérstök skrifstofa í
Namibíu annast eiginlegan sjávar-
útveg. Ennfremur hefur áherslan,
sem lögð var á það í upphafí að
finna, hanna og kynna ný físki-
málaverkefni, breyst í það að fínna
styrktaraðila fyrir eldri verkefni
og laga þau að kröfum styrktarað-
ilanna.
Vaxandi samstarf
Matsmaðurinn, Valdimar
Helgason, telur að fískimálafull-
trúinn hafí að mörgu leyti staðið
sig vel við að gegna mörgum og
flóknum hlutverkum. Starf SADC-
skrifstofunnar beri greinileg merki
hans og muni lamast ef aðstoð
ÞSSÍ yrði kippt burtu. Tvíhliða
samstarfíð hafí vaxið mjög að
umfangi með þátttöku ÞSSI í verk-
efni Alþjóðabankans.
Aftur á móti er fundið að nokkr-
um atriðum, sem betur hefðu
mátt fara. „Verklýsing fyrir fiski-
málafulltrúann þarfnast endur-
bóta. Skýrslugerð hefur verið
ábótavant. Ekki hefur tekist að
koma á virku tengiliða-hlutverki
fískimálafulltrúans milli Norður-
landanna og SADC og gagnrýnt
er að heimamenn hafi ekki staðið
sig sem skyldi með að láta fiski-
málafulltrúanum í té aðstoðarfólk
eða samstarfsmann í fullu starfí.
Það muni koma niður á starfinu
þegar aðstoð ÞSSÍ lýkur.
3% tilvika þrír. Að meðaltali var.
1,24 um kortið. Það vakti athygli
að notkun græna kortsins virtist
almennari meðal fólks með háar
fjölskyldutekjur en lágar. 14,8%
fjölskyldna með undir 99 þúsund
króna mánaðartekjum notuðu kort-
ið. 11,1% fjölskyldna á bilinu
100-199 þús. kr. 29,4% íjölskyldna
á bilinu 200-299 þús. og 29,3% fjöl-
skyldna á heimilum með yfír 300
þús. kr. Gallup gerir þó þann fyrir-
vara að svonefnd öryggismörk eru
mjög víð í þessum tilvikum, allt að
10%.
Vinsældir og eftirspurn
Tæplega 62% viðmælenda sögð-
ust aldrei ferðast með Almennings-
vögnum. En það kom glögglega
fram að yngsti aldurshópurinn not-
ar þjónustuna mun meira en aðrir.
T.d. notuðu 78,5% svarenda á aldr-
inum 45-55 ára aldrei vagnana en
á aldursbilinu 15-24 ára var hlut-
fall þeirra sem aldrei notuðu vagn-
ana 27,9%.
Talsmenn Almenningsvagna
vildu gjarnan að fleiri en 38% not-
færðu sér þjónustuna. Þeir bentu á
að það nokkur tími liði áður en
áhrif betri þjónustu skilaði sér í
aukinni eftirspum. Jafnframt var
athygli vakin á því að þrátt fyrir
takmarkaða notkun teldu langflest-
ir svarenda að strætisvagnaþjón-
usta væri nauðsynleg í þéttbýlinu.
95% teldu mjög mikilvægt eða frek-
ar mikilvægt að þessi þjónusta
væri veitt. Og 47,3% svarenda
hefðu lýst sig mjög hlynnta því að
sveitarfélög niðurgreiddu strætis-
vagnaþjónustu, þeim til viðbótar
voru 35,5% frekar hlynntir; til sam-
ans 82,6%. Til að gefa hugmynd
um greiðslur sveitarfélaganna
vegna Almenningsvagna upplýsti
Ingimundur Sigurpálsson stjórnar-
formaður frá því að heildarrekstrar-
kostnaður fyrirtækisins væri á
þessu ári áætlaður um 300 milljón-
ir en tekjur vegná fargjalda áætlað-
ar um 150 milljónir króna.
Vöruskipti
hagstæð
við útlönd
í MAÍMÁNUÐI sl. voru flutt-
ar út vörur fyrir 7,2 milljarða
króna fob. og inn fyrir 6,4
milljarða króna fob. Vöru-
skiptajöfnuðurinn í maí var
því hagstæður um 0,8 millj-
arða króna en í maí 1992 var
hann hagstæður um 2,8 millj-
arða króna fob.
Fyrstu fimm mánuði þessa árs
voru fluttar út vörur fyrir 35,7
milljarða króna en inn fyrir 30,6
milljarða króna fob. Afgangur var
því í vöruskiptunum við útlönd sem
nam 5,2 milljörðum króna en á
sama tíma í fyrra var vöruskipta-
jöfnuðurinn hagstæður um 4,6
milljarða króna á föstu gengi.
Ifyrstu fimm mánuði þessa árs
var verðmæti vöruútflutnings 7%
minna. á föstu gengi en á sama
tíma í fyrra. Sjávarafurðir voru
81% alls útflutnings og var verð-
mæti þeirra um 7% minna en á
sama tíma í fyrra. Útflutningur á
áli var um 18% minni en útflutn-
ingur kísiljárns 43% meiri á föstu
gengi en árið áður. Útflutnings-
verðmæti annarrar vöru (að frá-
töldum skipum og flugvélum) var
8% minna í janúar-maí 1993 en
árið áður.
Verðmæti vöruinnflutnings
fyrstu fimm mánuði ársins var 9%
minna á föstu gengi en árið áður.
Innflutningur sérstakrar fjárfest-
ingarvöru (skip, flugvélar, Lands-
virkjun), innflutningur til stóriðju
og olíuinnflutningur er jafnan
mjög breytilegur frá einu tímabili
til annars. Að þessum liðum frá-
töldum reynist annar innflutning-
ur hafa orðið um tæplega 9% minni
en á sama tíma í fyrra.
Rannsóknastöðin á Mógilsá og bæjaryfirvöld á Hvolsvelli
Morgunblaðið/Steinunn Ósk Kolbeinsdóttir
Urgangi safnað
SÉRHANNAÐUR dælibíll safnar saman úrgangi úr rotþróm og dreifir honum síðan út á Markafljótsaura.
Tilraun til að nýta úr-
gang til skógræktar
Rannsóknastöð Skógræktar ríkisins að Mógilsá og sveitarstjórnin á
Hvolsvelli hafa ýtt úr vör tilraun til að nýta úrgang manna til skóg-
ræktar. Fyrsta áfanganum, sem felst í því að dreifa 300 tonnum af
úrgangi úr rotþró íbúa á Hvolsvelli á Markárfljótsaura, er nýlokið en
á næsta ári verður að sögn Árna Bragasonar, forstöðumanns Rann-
sóknastöðvarinnar, plantað víði í svæðið. Hann segir að siðmenntaðar
þjóðir geti ekki varið aðrar leiðir til að nýta úrgang af þessu tagi.
Árni sagði að Sigvaldi Ásgeirsson,
skógfræðingur, hefði átt hugmynd-
ina að tilrauninni síðasta vetur. Hún
hefði síðan verið færð í tal við yfir-
völd á Hvolsvelli og hefðu þau strax
tekið vel í hana. Þannig varð úr að
byijað var að aka úrgangi á miðviku-
dag og lauk því fyrir helgi. Um er
að ræða 300 tonn af úrgangi og var
honum dreift á þriggja hektara
svæði innan 350 hektara afgirts
svæðis við Markárfljót. Annars veg-
ar var dreift á plægt og hins vegar
óplægt svæði.
Engin mengun
Á næsta ári er síðan að sögn
Árna ætlunin að planta víði í svæð-
ið. Eftir að hann hefur síðan sprott-
ið eitthvað er hugsanlegt að klippa
hann og nota viðinn til kyndingar
en setja meiri áburð á milli plantn-
anna. Ekki sagði Árni að nokkur
mengun ætti að verða af'úrgangin-
um og allir hættulegir gerlar ættu
að hafa drepist innan þriggja vikna
frá dreifingu hans.
Hann sagði að með þessum hætti
væri verið að nýta úrganginn á þann
eina hátt sem siðmenntaðar þjóðir
gætu varið að hann væri nýttur í.
„Það er ekki hægt að veija það að
setja botnfall í einhveija holu og
moka svo fyrir. Það getur haldið
áfram að geijast í langan tíma,“
sagði Árni í þessu sambandi og benti
jafnframt á að úrgangur væri nýttur
með þessum hætti víða erlendis.
Hann sagðist afar hlynntur því að
haldið yrði áfram á þessari braut
ef tilraunin tækist vel. Þannig væri
t.d. möguleiki á því að nýta skólp
frá Reykjavík til skógræktar á Mos-
fellsheiði.