Morgunblaðið - 28.11.1993, Qupperneq 12

12
MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 28. NÓVEMBER 1993
Forsetinn tek-
ur til hendinni
BILL Clinton, forseti Bandaríkjanna, hefur bráðum verið eitt ár í emb-
ætti og á þessum tíma hefur á ýmsu gengið fyrir honum. Fyrstu mánuðirn-
ir einkenndust af einhverju ráðleysi og í margra augum virtist hann vera
Jimmy Carter endurborinn, velviljaður en alls ekki með þau tök á hlutun-
um, sem til þurfti. Á þessu hefur orðið mikil breyting að undanförnu og
er óhætt að segja, að hann hafi heldur betur hrist af sér slenið. Hann
hefur unnið hvern sigurinn á fætur öðrum á Bandaríkjaþingi og hann er
rétt að byija. Samlíkingin við Carter heyrist ekki lengur, heldur þykir
mörgum hann vera farinn að minna á Lyndon heitinn Johnson forseta,
sem var orðlagður fyrir þekkingu sína og kænsku gagnvart þinginu.
JJtærsti sigur Clintons er að sjálfsögðu
samþykkt þingsins við NAÍTA, Frí-
verslunarsamningi Bandaríkjanna, Kanada
og Mexikó, en honum kom hann í gegn með
stuðningi repúblikana og í andstöðu við
meirihluta demókrata og verkalýðsfélag-
anna. Af öðrum málum má nefna Brady-lög-
in um takmarkanir við byssueign; viðamikið
frumvarp um baráttu gegn glæpastarfsemi,
niðurskurð hans á íjárlögunum og tillögur
hans um stuðning við þá, sem urðu illa úti
í flóðunum í Miðvesturríkjunum. Raunar
hefur fáum orðið jafn vel ágengt á fyrsta
ári í forsetaembætti síðan á dögum Dwight
D. Eisenhowers.
Klókindi Clintons í NAFTA-málinu hafa
vakið aðdáun margra en jafnvel hörðustu
stuðningsmönnum hans eins og Tom Foley,
forseta fulltrúadeildarinnar, þótti hann
stundum ganga of langt í að deila og drottna
á bak við tjöldin. Clinton lagði hins vegar’
allt undir og sigraði. „Mér virðist hann vera
að ná tökum á þessu,“ sagði Bob Dole, leið-
togi repúblikana í öldungadeildinni.
Framtíðarsýn Clintons
Hvorki NAFTA né íjárlagatillögur Clint-
ons eru mál, sem eru líkleg til að gagnast
honum mikið í forsetakosningunum 1996,
en hann hefur opnað umræðu um önnur
mikilvæg mál, sem lengi hafa legið í þagnar-
Reuter
Samþykkt Brady-frumvarpsins fagnað
CLINTON forseti slær hér í borðið fagnandi þegar hann heyrir um samþykkt Brady-
frumvarpsins um hömlur á byssukaupum í öldungadeildinni. Bak við hann á hægri
hönd er Janet Reno dómsmálaráðherra, A1 Gore varaforseti og Sarah Brady, eigin-
kona James Brady, sem er Clinton á vinstri hönd.
Áleitin spurning til blökkumanna
Clinton virðist finna sig betur meðal
blökkumanna en flestir hvítir stjórnmála-
menn í Bandaríkjunum og á fundi með þeim
i Memphis nýlega spurði hann þá einfald-
lega hvað Martin Luther King hefði fundist
um réttindabaráttu blökkumanna nú, á sama
tíma og þeirra eigið samfélag einkenndist
af siðferðilegu hruni og algerri upplausn
ijölskyldunnar. Fjölskyldan er sá grunnur,
sem baráttan byggist á sagði hann. Svona
getur enginn leyft sér að tala við blökku-
menn í Bandaríkjunum — nema Clinton.
Þrátt fyrir merkilegan árangur að mörgu
leyti eru vinsældir Clintons meðal kjósenda
í sögulegu lágmarki miðað við forseta á
fyrsta ári. Margir spá því raunar, að forseta-
tíð hans muni verða dálítið einkennileg; að'
hann muni koma miklu í verk, ryðja braut-
ina og fitja upp á málum, sem horfa til fram-
tíðar, án þess þó að uppskera miklar þakkir
fyrir, að minnsta kosti ekki á þessu kjörtíma-
bili.
(Heimild: The Daily Telegraph,
Newsweek)
gildi, kynþáttavandamáiið og þau beinu
tengsl, sem eru á milli afkomu Bandaríkja-
manna, sérstaklega bandarísku millistéttar-
innar, og efnahagslífsins í heiminum.
Átökin um NAFTA urðu jafn heiftarleg
og raun ber vitni vegna þess, að menn hafa
lokað augunum fyrir þessum tengslum í 20
ár. Hörðustu íhaldsmenn og verkalýðshreyf-
ingin sameinuðust í sjálfsblekkingunni en
Clinton á sér aðra framtíðarsýn. Hann tel-
ur, að menntunin muni bera sigurorð af
þjóðrembingnum, að hæfu fólki með mikla
verkþekkingu muni óhjákvæmilega vegna
best í samtvinnuðu efnahagslífi'heimsins.
Glæpir mesta áhyggjuefnið
Uppstokkun bandariska heilbrigðiskerfis-
ins er mál, sem skiptir Bandaríkjamenn
miklu og fyrir því hafa þau Clinton og Hill-
ary, kona hans, beitt sér sérstaklega. I ný-
legri skoðanakönnun kom þó í ljós, að að-
eins einn af hvetjum 12 telur heilbrigðismál-
in vera mesta áhyggjuefnið, heldur eru það
glæpirnir enn einu sinni, sem skipa fyrsta
sætið. Clinton hefur ekki ennþá slegið sér
upp á þeim vettvangi hvað sem verður ef
22 milljarða dollara frumvarp hans um bar-
áttu gegn glæpum verður samþykkt en
hugsanlegt er, að hann muni brjóta i blað
og jafnvel hrinda af stað meiriháttarendur-
skoðun á réttindabaráttu blökkumanna og
annarra minnihlutahópa.
Bill Clinton
hefur unnid hvern
sigurinn á fætur öðrum
á þingi en mörg
málanna horfa til fram-
tídar og því er Síklegt,
að vinsældir hans
meðal kjósenda láti
bída eftir sér
G
I
<1
1
i
i
i
€
Dr. McLeod kveðst
telja að með því að
notfæra sér þjón-
ustu rithandarsér-
fræðinga séu fyrir-
Rithandarfræðin gagns-
laus við starfsmannaval?
tæki aðeins að sóa
fjármunum - og taki
jafnframt þá áhættu
að ráða óhæfa
starfsmenn.
MÖRG bresk fyrirtæki hafa fengið rithandarsérfræðinga
til að kanna skrift þeirra sem sækja um störf hjá þeim og
ráða þannig í persónuleika þeirra og hæfni á tilteknum
sviðum. Breska sálfræðifélagið hefur kannað þetta og kom-
ist að þeirri niðurstöðu að slík rithandargreining sé álíka
áreiðanleg og stjörnuspeki eða spádómar byggðir á innyfl-
um kjúklinga.
M
| enn geta alveg eins tekið
bunka af umsóknareyðu-
blöðum, fleygt honum út um
gluggann og valið svo þau blöð sem
snúa upp,“ segir Dr. Donald Mc
ÍÆod, sálfræðingur og sérfræðing-
ur S atvinnusálfræði, um þessa
umdeildu aðferð við að velja starfs-
menn.
McLeod ségir að Breska sál-
frseðifélagið hafi rannsakað hvers
konar kannanir eða próf séu áreið-
anlegust við val á starfsmönnum
úr nópi margra umsækjenda.
Áreiðanlegust þyki sérstök hæfn-
iskönnun, svokölluð „matsmið-
stöð“, sem taki tvo til þrjá daga
og felist í ýmis konar prófum og
æfingum.
í skýrslu frá félaginu lcemur
meðal annars fram að enginn rit-
handarsérfræðinganna sem leitað
var til gat ráðið af rithendinni í
hvaða starfsstétt skrifarinn væri. í
annarri könnun tókst tveimur rit-
handarsérfræðingum ekki að benda
á umsækjendur sem höfðu verið
valdir á grundvelli fyrrgreindrar
hæfniskönnunar.
Dr. McLeod kveðst telja að með
því að notfæra sér þjónustu rit-
handarsérfræðinga séu fyrirtæki
aðeins að sóa fjármunum - og taki
jafnframt þá áhættu að ráða óhæfa
starfsmenn.
Ósanngjarn samanburður?
Lawrence Wamer, formaður
•Bretlandsdeildar Alþjóðafélags rit-
handarsérfræðinga (IGS) og sál-
fræðingur, segir Sálfræðifélagið
sekt um ósanngjarnan samanburð
og híutdrægni. „Ég varð fyrir von-
brigðum með að í skýrslunni skuli
ekki getið nýlegrar könnunar sem
bendir til þess að rithandargreining
sé álíka áreiðanleg og persónu-
leikapróf. Rithöndin segir okkur
sitthvað um persónuleika manna
og er ein leið til að meta hæfni
þeirra í störf. Margir geta haft þá
tæknilegu og vitrænu hæfileika
sem krafíst er, en persónuleiki
þeirra kann að henta afar illa við
þær aðstæður sem þeir þurfa að
starfa við.“
Eins og að ráða í fatavalið
Dagblaðið The Independent fjall-
ar um þessa deilu í forystugrein
og telur að of snemmt sé fynr
Sálfræðifélagið að fagna sigri yfir
Alþjóðafélagi rithandarsérfræð-
inga. „Það má vera að rithandar-
fræðin sé ekki vísindaleg; ef til vill
er lítil fylgni milli tiltekinna niður-
staðna rithandarfræðinga og ser-
fræðinga við starfsmannaval. Rit-
höndin afhjúpar samt örugglega
sitthvað um eiginíeika manna -
rétt eins og föt þeirra, andlitskæk■■
ir, setustellingar, orðaval, radd-
blær, og gljáínn á skónum.
Ekkert af þessu veitir þó nægár
upplýsingar til að byggja á við val
á starfsmönnum. Til þess gefur
tveggja daga könnun, svokölluö
„matsmiðstöð“, sem notuð er við
val á opinberum starfsmönnum,
betri upplýsingar um hvernig fólk
eigi eftir að standa sig í starfi. En
besta prófið við val á starfsmönnum
hlýtur að vera það einfaldasta: láta
alla þá, sem koma helst til greina,
reyna sig á skrifstofunni í viku eða
tvær og kanna hvemig þeim reiðir
af.“
Heimild: The Independent.
«
«
L
Q
€
4