Morgunblaðið - 28.08.1994, Blaðsíða 17

MORGUNBLAÐIÐ
SUNNUDAGUR 28. ÁGÚST 1994 17
í GÖMLUM þorpum eru götur þröngar og húsin standa þétt.
Þorpið Gordes í Provence er eins og höggvið út úr klettinum.
Þar eð ég var í mikilli geðshrær-
ingu og mundi því ekki orð í
frönsku, tók hann að sér málið.
Hann benti á fótinn á mér, horfði
fast á afgreiðslufólkið og sagði svo
stutt og skipandi: Créme,<madame.
Allar maddömurnar sem voru
að afgreiða horfðu fyrst á hánn
undrandi, síðan hver á aðra og
ypptu svo öxlum. Þá fauk aðeins
í hann og gerði hann með lát-
bragði og snöggri hreyfingu skurð
á hendi sér til að gera þeim skiljan-
legt að hér væri um hættulegt sár
að ræða. Sagði svo aftur, créme,
og skrollaði meira að segja á r-inu
og lagði áherslu á e-ið í enda orðs-
ins til að gera það útlenskulegra.
Þær góndu á hann og fóru svo
bara að flissa þótt ég stæði þama
flóandi í tárum því ég var að deyja
úr blóðeitrun í blóma lífsins. Það
var ekki fyrr en við bulluðum eitt-
hvað út í loftið og sögðum bakt-
erí, að skriður komst á málið og
við fengum þetta krem í hendurn-
ar.
Eftir þetta reyndi ég að vera
skýr í hugsun þótt aðstæður væru
erfiðar. Nú bilaði til dæmis sjón-
varpið hjá okkur einn daginn sem
þýddi að eiginmaðurinn gat ekki
séð veðurfréttirnar. Þótt ég hafi
reynt að skilja^ þessa veðurfrétta-
þörf heima á íslandi, fannst mér
það með öllu óskiljanlegt að þurfa
að sjá veðurfréttir á öllum rásum
þar sem veðrið er eins alla daga.
En þar sem ég sá að hann var að
brotna saman af þessum sökum,
settist ég niður með orðabókina
og samdi ísköld og róleg texta á
frönsku, sem ég ætlaði síðan að
flytja eigendum íbúðarinnar. Text-
inn var svohljóðandi: Við sitja
heima. Við horfa sjónvarp. Skyndi-
lega sjónvarp deyja. Mynd burt,
hljóð heyra.
Þetta las ég upphátt fyrir hjón-
in og lét þau síðan hafa miðann.
Það er skemmst frá því að segja,
að þar sem það var laugardagur
var engan viðgerðarmann að fá,
en mér til undrunar létu þau okk-
ur fá sitt eigið sjónvarp. En ekki
nóg með það, frúin hélt síðan langt
erindi með miklum handahreyfíng-
um, kyssti miðann og gaf mér svo
litla öskju fulla af sælgæti.
Með menningarvitum
í Provence er sama veðrið alla
daga. Eins og flestir vita voru það
gulir akrar, dimmblár himinn,
græn kýprustré og blindandi sólin
sem gerðu hollenska listmálarann
Vincent van Gogh friðlausan.
Hann fór hamförum þann stutta
tíma sem hann var í Provence og
er sagt að hann hafí lokið við
mynd á dag. Sem barn mændi ég
á myndir snillingsins í bók, fannst
allt loga í myndum hans og litirn-
ir hurfu aldrei úr huganum. Því
var það mjög gleðilegt að sjá að
litirnir hans voru þarna ennþá.
Þeir eru alls staðar, jafnt í sveitum
sem þorpum Provence.
Við ókum um héraðið á bíla-
leigubíl sem hægt er að fá á hag-
stæðu verði í Marseilles. Skoðuð-
um minjar frá tímum Rómveija í
Arles og Nimes, gömul og falleg
þorp eins og Les Baux, Roussillon,
og Gordes, að ógleymdu litla stein-
þorpinu Bories sem hefur staðið
frá járnöld, litum inn á öll lista-
söfn sem á vegi okkar urðu, kíkt-
um meira að segja inn á vinnu-
stofu Cézanne í borginni Aix en
Provence, og sáum eiginlega allt
sem við höfðum viljað sjá, nema
mannvistarhella. En það fór þá
aldrei svo að við fengjum ekki
pata af þeim.
Eftir yfírreið um héraðið ákváð-
um við að kíkja á málverkin í litla
byggðarsafninu í fiskiþorpinu okk-
ar. Varla höfðum við stigið þar inn
þegar safnvörðurinn, huggulegur
maður á besta aldri, kom hlaup-
andi og sagði: Alló, alló. Við brost-
um á hefðbundinn hátt, sögðum
líka alló og bjuggum okkur undir
löng erindi á frönsku. En viti
menn, maðurinn talaði ensku. Þótt
við gætum nú loks haldið uppi
samræðum eins og fólk með viti,
var það safnvörðurinn sem hafði
orðið allan tímann, því Frakkar
elska að tala. Þegar hann komst
að því að við værum íslensk, færð-
ist hann allur í aukana, sagðist
hafa kynnst íslendingi þegar hann
Öllum þeim, sem glöddu mig á ótal margan
veg og sýndu mér sóma á sjötugsafmœli mínu
13. ágúst sl., þakka ég hjartanlega og bið þeim
virkta í bráð og lengd.
Guömundur Benediktsson.
Orðsending frá Fossvogsskóla
Ne
endur Fossvogsskóla eiga að mæta í skólann
fimmtudaginn 1. september sem hér segir:
7. bekkur (nem. f. 1982) kl. 13.00.
6. bekkur (nem. f. 1983) kl. 13.30.
5. bekkur (nem. f. 1984) kl. 14.00.
4. bekkur (nem. f. 1985) kl. 14.30.
3. bekkur (nem. f. 1986) kl. 15.00.
2. bekkur (nem. f. 1987) kl. 15.30.
Nemendur 1. bekkjar (f. 1988) verða boðaðir í
viðtal 1. og 2. september.
Skólastjóri
ÞORPIÐ Bories, sem nú hefur verið gert að safni, er líklega
eitt hið elsta í Frakklandi. Þar bjuggu menn fram á 19. öld,
en talið er að steinkofarnir séu frá járnöld.
var við nám í London og einu sinni
hafi hann haft klukkutíma viðdvöl
á íslandi. Síðan leiddi hann okkur
um safnið, sagði sögu hverrar
myndar fyrir sig, lýsti fundum
rómverskra muna sem safnið átti
og var svo skemmtilegur að við
ætluðum aldrei að sleppa honum.
Þegar hann sá áhuga okkar
bauð hann okkur að koma næsta
laugardag og vera viðstödd opnun
sýningar í safninu á ljósmyndum
sem teknar voru í nýfundnum
mannvistarhelli. Hellana, sem að-
eins var hægt að nálgast neðan-
sjávar, hafði Frakkinn Henri
Cosquer, sem er kafari, fundið
árið 1991 og nú var búið að gera
bók um fundinn og ljósmynda öll
hellamálverkin. Þarna komst mað-
ur því aldeilis í feitt.
A sýningunni voru allir menn-
ingarvitar bæjarins samankomnir,
bæjarstjórinn auðvitað líka og kaf-
arinn sem var hetja dagsins, og
samræður allar fjörugar og
óþvingaðar. Við reyndum að skera
okkur ekki úr, drukkum hvítvin,
borðuðum pítsasnittur, og töluðum
bara hvort við annað með miklu
handapati, því að enginn gat tal-
aði við okkur.
Bæjarstjórinn hélt ræðu eftir sjö
tilraunir til að fá þögn í salnum,
því Frakkar elska að tala, og síðan
hélt safnvörðurinn ræðu. Allt í
einu og fyrirvaralaust nefnir hann
orðið ísland, og dregur okkur
vesalingana fram á mitt gólf þar
sem allir gátu skoðað okkur. Mér
skildist að honum væri það mikill
heiður að hafa okkur íslendingana
meðal gesta. Það þótti mér auðvit-
að vænt um að heyra, en þó leið
mér þarna úti á gólfí eins og ég
hefði búið lengi í mannvistarhelli.
Eiginmaðurinn hins vegar baðaði
sig í augnliti hrífandi, franskra
kvenna og fannst óþarfi að flýta
sér heim.
Frönsk stemmning
Eftir þessa uppákomu fannst
mér ráðlegt að menn færu að snúa
sér að einhveiju háleitara eins og
kirkjubyggingum, og athuga
hvernig guðsþjónustur færu fram.
Við fórum í guðsþjónustu í
þorpskirkjunni einn sunnudags-
morguninn og var kirkjan troðfull
enda ferming yfirstandandi. Ekki
fannst mér tónlistin áberandi þátt-
ur í messuhaldi, en aftur á móti
talaði presturinn mjög lengi.
Tvennt vakti einkum athygli mína
bæði meðan messað var og á eftir.
Ein aðalsöngkona kirkjukórsins
var grindhoruð, gömul kona og
tannlaus, sem hafði nokkrum dög-
um áður verið að betla af okkur
aura við höfnina. Þarna stóð mín
kona nú uppáklædd og strokin og
naut greinilega virðingar kirkju-
gesta.
Einnig vakti eftirtekt mína sú
kurteisi sem börn og unglingar
sýndu fullorðna fólkinu, og ekki
síður sú kurteisi og innileiki sem
unglingarnir sýndu í samskiptum
sín á milli. í Frakklandi heilsast
vinir með kossum á báða vanga
og þarna heilsuðust hinir hörðustu
gæjar með því að kyssa hver ann-
an. Það ríkir einhver sérstök
stemmning í kringum Frakka.
Hvort þeir eru svona lífsglaðir
veit ég ekki. Alla vega þykir þeim
gaman að tala, borða og kyssast.
Eftir þessa atferlisrannsókn verð
ég að segja að þótt ég hafi kannski
ekki tekið Frakka með trompi,
fann ég lykilinn að þeim. Hann
er sá að ávarpa þá alltaf á tungu-
máli þeirra og sýna örlitla stima-
mýkt. Þeir eru vanir slíku frá tím-
um sólkonungsins.
Mér finnst það líka dálítið gott
hjá þeim að láta útlendinga ávarpa
sig á frönskm Annað en sagt verð-
ur um okkur íslendinga sem látum
alla útlenda ferðamenn kúga okk-
ur með ensku eða annarri út-
lensku. Þeir eiga auðvitað að sýna
okkur þá kurteisi að ávarpa okkur
á íslensku fyrst. Ég vorkenni þeim
ekkert að læra að segja góðan dag.
Mér er líka alveg ljóst núna
hvers vegna Frakkar eru snúðugir
við þá sem tala ekki málið þeirra.
Það er auðvitað vegna þess að
þeir geta ekkert talað við slíkt
fólk og Frakkar elska að tala.
5>iá(km

nuvtfu
8-vikna
námskeiö
fyrir karlmenn
sem viija komast
í topp form
■ Tækjaþjálfun
og tröppuþrek
3-5x í viku
■ Fitumælingar og
viktun
■ Vinningar í hverri
viku
3 heppnir og
samviskusamir fá 3ja
mán. kort í lokin.
Láttu skrá þig á þetta
frábæra og
árangursríka
námskeið.
Burt með aukakílóin
fyrir fullt og allt!
AGUSTU OG HRAFNS
SKEIFAN 7 108 REYKJAVÍK S. 689868