Morgunblaðið - 15.12.1994, Qupperneq 26

26 FIMMTUDAGUR 15. DESEMBER 1994
MORGUNBLAÐIÐ
H
LISTIR

Listasafn íslands
Síðasta sýn-
ingarhelgi
á verkum
Asgerðar
LISTASAFN íslands hefur tekið
þá stefnu að velja verk starfandi
listamanna til kynningar og er
þessi sýning önnur í röðinni.
Með sýningunni gefst tækifæri
til að kanna stöðu hennar í ís-
lenskri myndlist og þar með árétta
brautryðendastarf hennar á sviði
nútíma veflistar, segir í kynningu.
Verkin eru 13 að tölu og flest
unnin á síðastliðnum 10 árum,
Myndlist Ásgerðar hefur vakið
athygli og staðfest styrk listakon-
unnar á sviði klassískrar abstrak-
sjónar og skipað henni í röð helstu
listamanna okkar í dag. Með öguð-
um vinnubrögðum sem lúta lög-
málum vefsins auk efnisins, ullar
og hrosshára, tekst henni að laða
fram þokka og mýkt þrátt fyrir
konstrúktífa uppbyggingu verk-
anna, segir ennfremur í kynningu.
Sýningunni lýkur nk. sunnudag
og er opið frá kl. 12-18.
-----♦..........
Opið bók-
menntakvöld
á Kaffi
Reykjavík
TVÖ ný bókmenntatímarit hafa
litið dagsins ljós á þessu hausti;
Andblær sem flytur frumsaminn
skáldskap og draumbókmenntir
og Jón á Bægisá sem er tímarit
þýðenda og birtir þýddar sögur
og ljóð, auk fræðilegra greina um
þýðingar og þýðendur.
Útgefendur beggja rita hafa
ákveðið að kynna þau sameigin-
lega á opnu bókmenntakvöldi á
Kaffi Reykjavík (í Koníaksstofu,
niðri) í dag, fímmtudag, kl. 20.30.
Dagskrá: Andblær: Bjarni
Bjarnason ritstjóri kynnir ritið.
Gunnar Hersveinn, Steinunn Ás-
mundsdóttir og Þórarinn Torfason
lesa úr efni þess. Jón á Bægisá:
Ingibjörg Haraldsdóttir kynnir en
Þorsteinn Gylfason og Karl Guð-
mundsson lesa upp. Sigríður Frið-
jónsdóttir syngur texta í þýðingu
Kristjáns Árnasonar við lög eftir
Míkís Þeoðorakís við undirleik
Halldórs Ólafssonar gítarleikara.
BÖKMENNTIR
Skáldsaga
MEIRA VIT
eftir Þorstein Marelsson, Mál og
menning 1994.164 bls.
UNGIR lesendur halda áfram að
fylgjast með þroska og vexti hins
unga og upprennandi skálds Þránd-
ar Hreins í þriðju frásögn Þorsteins
Marelssonar af hugsuðinum unga.
Sagan heitir Meira vit og víst er
að Þrándur hefur vitkast töluvert
frá því í fyrri bókunum tveimur.
Hann er samt í töluverðu uppnámi
þegar sagan hefst enda kannski
ekki nema von því hann hefur þurft
að skilja við kærustuna Ósk fyrir
austan til þess að sækja fjölbrautar-
skóla í borginni. Ekki bætir heldur
hugarástandið að til stendur að Ósk
flytjist með fjölskyldu sinni til Dan-
merkur. Ofan á allt bætist svo að
foreldrar Þrándar hafa ákveðið að
skilja og Helga systir hans og vand-
ræðagemlingurinn Benni kærastinn
hennar halda áfram að baka sjálfum
sér og sínum nánustu vandræði.
Þrándur vill ölium vel og er gjarn
á að taka vandamál
annarra inn á sig. Sú
viðleitni veldur því að
hann veit um tíma ekki
sitt ijúkandi ráð. Hann
reynir að kryfja sam-
band sitt við Ósk til
mergjar og verður að
lokum svo viðþolslaus
að komast til hennar
að hann er tilbúinn til
að gera nærri hvað sem
er til að vera með
henni. En samviskan
nagar og eins gott að
ekkert verður úr fyrri
áformum. Eins og í öll-
um góðum bókum virð-
ist allt að lokum fara á
hinn besta veg.
Ja, reyndar ekki alveg allt. Ein
saga á augljóslega ekki eftir að
fara vel. Sú augljósa staðreynd fel-
ur að mínu mati í sér einn mesta
kost sögunnar. Hún hefst þar sem
aðrar sögur enda. - Strákurinn er
búinn að hitta stelpuna eða öfugt.
Þau eru búin að sofa saman. En
hvað gerist þá? Ósk finnst hún eðli-
lega of ung til að bindast. Öðru
máli gegnir um Lísu og Palla, æsku-
vin Þrándar. Þau hætta í skóla.
hefla sambúð og til að
byrja með öfundar
Þrándur þau. En ekki
er allt sem sýnist. Palli
fer að drekka úr hófi
og léggur hendur á
Lísu. Ofan á ástandið
bætist svo að Lísa
verður ólétt og getur
ekki leitað til foreldra
sinna því þeir eru að
skilja. Því miður verð-
um við vör við alltof
mörg svipuð dæmi um
heimilisofbeldi í raun-
veruleikanum og ein-
m: t þess vegna ætti
ekki að úthýsa þeim
úr unglingabókum.
Ekki frekar en eitur-
lyfjavandanum. Þrátt fyrir að hann
sé þegar orðinn staðreynd í íslensku
þjóðfélagi er of oft farið með hann
í felur á þessum vettvangi. Þó und-
antekningarnar séu til eins og í
sögunni af Þrándi þar sem skilaboð-
in til unglinganna eru, eins og þau
ættu að vera, augljós: eiturlyf geta
aldrei gert annað en illt.
Þrándur með sinn Jónas Hall-
grímsson og Fjölnismenn á heilan-
um er óneitanlega dálítið sér á báti
og eflaust mætti gera athugasemd
við hvað hugsanagangur hans
minnir um margt á hugsanagang
eldri manns, líkast til af kynslóð
föður hans. Hann hefur fremur
íhaldssama afstöðu til kvenhlut-
verksins og kann ekki að meta sömu
tónlist og félagar hans, svo dæmi
sé tekið. Samt er Þrándur skemmti-
legur og íhaldssöm gildi geta staðið
fyrir sínu eins og sannast með af-
stöðu hans til sambands þeirra Ósk-
ar. Sérstaða söguhetjunnar felur
líka í sér þann kost að hún sýnir
unglingum fram á að þeir þurfi
ekki endilega að gera alltaf eins
og hinir. Það er allt í lagi að vera
aðeins öðruvísi og allt í lagi að
skipta um skoðun.
Eftir því sem líður á söguna
minnkar óeirðin í Þrándi og að lok-
um virðist hann vera kominn í
ákveðið jafnvægi. Hann hefur
þroskast og hann gerir sér grein
fyrir því að honum er ofviða að
bjarga heiminum. Þó sárt sé að sjá
á eftir gömlum vin getur slík
ákvörðun ekki alltaf verið umflúin.
Mestu máli skiptir að varðveita
sjálfan sig og hugsa um sína. Eins
og áður segir felst meginkostur
sögunnar í raunsæi hennar. Þrátt
fyrir það er atburðarásin hröð og
sagan skemmtileg áflestrar. Hún
stendur ágætlega ein og er alls
ekki síðri en hinar tvær.
Anna G. Ólafsdóttir.
Enn af Þrándi Hreini
Þorsteinn
Marelsson
gæðanmvegna!
að sjálfsögðu!
Gleðileg íslensk jól
—já takk ,'
*
I
(
f
I
I
E
í
L
I
I
E
Í
t
i
i
i
»
i
I
i
I