Morgunblaðið - 09.01.1997, Qupperneq 72

OPIN KERFI HF.
Sími: 567 1000
\\pMectn

fi
<s>
AS/400 er...
...með PowerPC
64 bita örgjörva
og stýrikerfi
<o> NÝHERJI
MORGUNBLAÐIÐ, KHINGLAN I, 103 REYKJAVÍK, SÍMI 569 1100, SÍMBRÉF 569 1181,
PÓSTHÓLF 3040, NETFANG MBL@CENTRUM.IS / AKUREYRI: KAUPVANGSSTRÆTI 1
FIMMTUDAGUR 9. JANÚAR 1997
VERÐ í LAUSASÖLU 125 KR. MEÐ VSK
Ótrygg afkonm
réð sameiningu
Verndar-
áætlun fyrir
flórgoðann
RÁÐGERT er að gefa út
verndaráætlun fyrir flórgoðann
á þessu ári en þessari tegund
hefur fækkað mjög hér á landi.
í byrjun þessarar aldar var
flórgoðinn algengur varpfugl á
láglendi í flestum landshlutum
en hefur nú horfið úr sínum
fornu heimkynnum, að því er
fram kemur í ársriti Náttúru-
fræðistofnunar Islands fyrir
árið 1995. Mývatn hefur ávallt
verið höfuðvígi hans. Talning-
ar á árunum 1958-74 bentu til
þess að stofninn þar væri stöð-
ugur, um 250 pör, og var áætl-
að að þar væri að finna um
helming af flórgoðum landsins.
Árið 1990 kom svo í ljós að
flórgoðum við Mývatn hafði
fækkað um þriðjung og varð
það til þess að Fuglaverndunar-
félag íslands gerði úttekt á
stofninum. Kom í ljós að ein-
Ljósmynd/Hjálmar R. Bárðarson
FLÓRGOÐI á flothreiðri í
Mývatni.
ungis 300 pör fundust í landinu
eða rétt rúmlega helmingur
þeirra fugla sem talið var að
væru í landinu á sjöunda ára-
tugnum.
Þegar þessi niðurstaða lá fyr-
ir fól umhverfisráðuneytið
Náttúrufræðistofnun að kanna
frekar stöðu flórgoðans og gera
tillögur um vemdaraðgerðir.
Talið er að fækkun flórgoðans
eigi sér fleiri en eina skýringu.
Röskun búsvæða virðist eiga
verulegan hlut að máli og sums
staðar standa minkar fuglunum
fyrir þrifun.
ÓTRYGG afkoma útgerðar Guð-
bjargar IS réð því að eigendur
Hrannar hf. ákváðu að sameina
útgerðina Samheija hf. á Akur-
eyri. Talið er að hægt verði að
auka tekjur skipsins í skjóli
sterkrar kvótastöðu Samheija,
auk þess sem skipið verði endur-
fjármagnað og fjármagnskostn-
aður lækkaður.
Guðbjörg kostaði ný langleið-
ina í tvo milljarða kr. en áhvíl-
andi skuldir eru nú um einn millj-
arður kr. Aflaheimildir eru um
3.400 þorskígildistonn en þær
duga ekki til að standa undir út-
gerð skipsins. Skipið var gert út
á rækjuveiðar á Flæmska hattin-
um á síðasta ári en veiðimöguleik-
ar þar hafa nú verið takmarkaðir
með kvóta.
Auknar tekjur og lægri útgjöld
Eftir sameiningu útgerðarinnar
við kvótasterkasta útgerðarfyrir-
tæki landsins eru tekjur skipsins
tryggari. Búist er við að skipið
verði nýtt vel, væntaniega með því
að auka kvóta þess innan eða utan
lögsögunnar. Samheiji hefur einn-
ig möguleika á að lækka fjár-
magnskostnað útgerðarinnar.
A næstu vikum fer Samheiji á
hlutabréfamarkaðinn og verður þá
boðið út nýtt hlutafé. Þorsteinn
Már Baldvinsson, framkvæmda-
stjóri Samheija, segir að það fé
verði notað til að lækka skuldir á
Guðbjörginni og endurfjármagna
skipið. Meðal annars er ætlunin að
losa mjög óhagstæð norsk lán og
lækka þannig íjármagnskostnað.
Litlar breytingar
Þótt stjórnun útgerðar Guð-
bjargar færist til Akureyrar verður
skipið áfram gert út frá ísafirði.
Ekki er talið að miklar breytingar
verði á útgerð þess, að minnsta
kosti ekki fyrst í stað. Uggur er
í ísfirðingum vegna þessarar
breytingar en eigendur beggja fyr-
irtækjanna fullyrða að það eina
sem breytist sé að útgerð skipsins
verði tryggari en áður.
■ Víst grátum við/36
Mál Vatnsveitu
Reykjavíkur
Kópavog'iir
unir ekki
úrskurði
BÆJARRÁÐ Kópavogs hefur ósk-
að eftir því við Héraðsdóm Reykja-
víkur að skipuð verði ný matsnefnd
til þess að ákvarða verð á köldu
vatni sem bærinn kaupir af Vatns-
veitu Reykjavíkur. Þriggja manna
matsnefnd skipuð af Kópavogsbæ
og Vatnsveitu Reykjavíkur úr-
skurðaði 23. desember sl. að Kópa-
vogsbær skyldi greiða 12,70 kr.
fyrir rúmmetrann af köldu vatni
úr aðveitukerfi vatnsveitunnar inn
á dreifikerfi bæjarins.
Ástæða þess að málið fór til
matsnefndar var sú að Kópavogs-
bær vildi ekki una þeirri 30% hækk-
un á vatnsverði sem Vatnsveita
Reykjavíkur ákvað á miðju ári
1995. Seltjarnarneskaupstaður og
Mosfellsbær, sem einnig hafa keypt
kalt vatn af Reykvíkingum um ára-
bil, samþykktu aftur á móti hækk-
unina og greiða nú kr. 9,55 á rúm-
metrann til ársloka 1998.
Samkvæmt níundu grein laga
nr. 81 frá 1991 um vatnsveitur
sveitarfélaga segir að ef sveitar-
stjórn selji annarri sveitarstjórn
vatn skuli endurgjald fyrir það
ákveðið með samkomulagi aðila eða
mati dómkvaddra matsmanna, ná-
ist ekki samkomulag. Matsnefnd
var skipuð einum fulltrúa tilnefnd-
um af Kópavogsbæ, einum til-
nefndum af Vatnsveitu Reykjavík-
ur og þeim þriðja af báðum aðilum
í sameiningu.
Vatnsveita Reykjavíkur krafðist
þess við matsnefndina að nýtt
vatnsverð yrði ákveðið kr. 15,14
og gilti það frá og með 1. janúar
1994. Matsnefndin úrskurðaði að
verðið skyldi vera 12,70 kr. oggilda
frá 1. janúar 1996 til ársloka 2000
eða í fimm ár. Þessu vill Kópavogs-
bær ekki una og hefur því óskað
eftir því að skipuð verði ný mats-
nefnd, nú af Héraðsdómi Reykja-
víkur, til þess að ákvarða verð
kalda vatnsins.
Morgunblaðið/Ásdís
Saumaskapur
ÞEIR báru sig fagmannlega að við saumaskap- Björnsson, þegar þeir skiptu um poka á dragnót
inn, Guðmundur Vignir Steinsson og Þorleifur í góðviðrinu í Hafnarfirði í vikunni.
Skip ESB
náðu 7% af
karfanum
SKIP frá ríkjum Evrópusambandsins
náðu aðeins tæplega 7% af karfa-
kvóta sínum í íslenzkri lögsögu á
nýliðnu ári. Aflinn nam 204 tonnum,
en í tengslum við gerð EES-samn-
ingsins á sínum tíma var samið um
3.000 tonna veiðiheimildir ESB í lög-
sögu íslands. Fékk ísland 30.000
tonna loðnukvóta í grænlenzkri lög-
sögu á móti.
Síðari hluta ársins 1996 reyndu
tvö þýzk skip, Bremen og Europa,
fyrir sér. Annað fór tvo túra en hitt
einn og var aflinn á bilinu 60-80
tonn í hveijum túr, samtals 204 tonn.
Fimm önnur skip, brezk og þýzk,
höfðu tilkynnt að þau myndu hugsan-
lega reyna karfaveiðar í lögsögunni,
en fáar útgerðir hafa talið þessar
tilraunir borga sig.
ESB hefur ekki verið sátt við það
hvemig veiðamar hafa gengið. Á
fundi um framkvæmd sjávarútvegs-
samnings íslands og ESB í október
sl. fóru fulltrúar sambandsins fram á
frekari stækkun veiðisvæða, en af
hálfu íslands var þeirri beiðni hafnað
á þeim forsendum að lítil reynsla væri
komin á breytt veiðisvæði frá 1995.
Aðstoðarforstjóri Columbia Ventures um verksmiðjuna á Grundartanga
Kröfur með þeim
allra ströngustu
í heiminum
JAMES F. Hensel, aðstoðarfor-
stjóri Columbia Ventures Corpor-
ation, segir í grein sem birt er í
Morgunblaðinu í dag, að umhverf-
isverndarkröfur í starfsleyfi
handa væntanlegu álveri á
Grundartanga séu með þeim
ströngustu sem þekkjast í heim-
inum og að allur hreinsi- og
mengunarvarnabúnaður í álver-
inu verði af nýjustu og bestu
gerð. „Við ætlum að uppfylla
kröfur þessa starfsleyfis til fulln-
ustu og starfa í sem bestri sátt
við umhverfið og íbúa þess,“ seg-
ir m.a. í grein Hensels.
„Columbia Ventures Corporation
rekur fyrirtæki á 10 mismunandi
stöðum í fimm fylkjum Bandaríkj-
anna. Þessi fyrirtæki starfa sam-
kvæmt 80 mismunandi starfsleyf-
um. Þau leyfi kveða á um gæði
vatns og lofts, hljóðstig, flutninga,
meðferð, geymslu, notkun og losun
hættulegra efna, heilsu starfs-
manna og öryggi, bruna- og þjófa-
varnir og margt fleira.
Við höfum alltaf lagt mikla
áherslu á að vinna í hvívetna sam-
kvæmt þessum reglum og leyfum
og fyrirtækið og starfsmenn þess
leggja metnað sinn í að standast
þær kröfur sem gerðar eru til
þeirra af opinberum aðilum
. . . Við munum að sjálfsögðu
leggja á það jafnmikla áherslu
hér á íslandi að starfa í samræmi
við settar reglur og lög og vænt-
um þess að íslenskir starfsmenn
okkar leggi sig alla fram á því
sviði ekki síður en þeir banda-
rísku,“ segir Hensel í grein sinni.
Opinn fundur
í kvöld verður haldinn í félags-
heimilinu Heiðarborg opinn fundur
sem heilbrigðisnefnd Akraness-
svæðis stendur fyrir til að kynna
íbúum á svæðinu tillögur að starfs-
leyfi fyrir álver á Grundartanga.
Hefur þingmönnum kjördæmisins,
fulltrúum Hollustuverndar, Nátt-
úruverndarráðs, Skipulags ríkis-
ins, Bændasamtakanna, umhverf-
is- og iðnaðarráðuneytis og Rann-
sóknarstofnunar landbúnaðarins
verið boðið sérstaklega til fundar-
ins.
■ Að taka ábyrga afstöðu/34