Morgunblaðið - 05.06.1998, Blaðsíða 1
96 SIÐUR B/C/D
124. TBL. 86. ÁRG.
FÖSTUDAGUR 5. JÚNÍ 1998 PRENTSMIÐJA MORGUNBLAÐSINS
Reuters
Blóðsúthellinga í Kína minnst
Albanir vara við
stríði í Kosovo
Pristina. Reuters.
ÞÚSUNDIR manna komu saman
í Hong Kong í gær til að minnast
þess að níu ár eru liðin frá því
mótmæli námsmanna á Torgi
hins himneska friðar í Peking
voru bæld niður með hervaldi.
Kínverskir útlagar, þingmenn
og mannréttindahreyfmgar í
Bandaríkjunum minntust einnig
blóðsúthellingamia og kröfðust
þess að Bill Clinton, forseti Banda-
ríkjanna, hætti við fyrirhugaða
ferð sína til Kína síðar í mánuðin-
um. Þetta verður fyrsta heimsókn
Bandaríkjaforseta til landsins frá
blóðbaðinu í Peking 1989.
■ Fórnarlamba minnst/24
PASKAL Milo, utanríkisráðherra
Albaníu, varaði við því í gær að
Kosovo væri „á barmi allsherjar-
stríðs" og skoraði á þjóðir heims að
gn'pa strax til aðgerða til að binda
enda á „þjóðernishreinsanir" Serba
í héraðinu.
„Albanska stjórnin hefur skorað
á Atlantshafsbandalagið, Öi’yggis-
og samvinnustofnun Evrópu og
Sameinuðu þjóðirnar að finna sem
allra fyrst lausn sem miðar að því
að stöðva þjóðernishreinsanirnar í
Kosovo,“ sagði Milo. Utanríkisráð-
heirann gagnrýndi ennfremur leið-
toga Vesturlanda fyrir að hafa ekki
tekið nógu hart á Slobodan Milos-
evic, forseta Júgóslavíu, og knúið
hann til að binda enda á blóðsúthell-
ingarnar.
Leiðtogar albanska meirihlutans
í Kosovo frestuðu í gær fundi með
fulltrúum serbneskra stjórnvalda,
sem átti að fara fram í dag, vegna
átaka í héraðinu síðustu daga.
Þrír menn féllu í átökum í gær og
sögðu heimildarmenn innan serb-
neska hersins að einn þeirra hefði
fallið þegar „hryðjuverkamenn“
gerðu tilraun til að fara yfir landa-
mæri Albaníu inn í Kosovo. Serbar
eru sagðir hafa haldið áfram stór-
skotaliðsárásum sínum í fyrrinótt.
Þjóðverjar hvetja
til aðgerða
Klaus Kinkel, utanríkisráðherra
Þýskalands, sagði í gær að ekki
væri hægt að leyfa Slobodan Milos-
evic Júgóslavíuforseta að halda
áfram á þessari braut, Atlantshafs-
bandalagið yrði að gera viðeigandi
ráðstafanir sem fyrst. Þykir nú lík-
legt að Tengslahópurinn svokallaði
hittist 12. júní næstkomandi til að
ræða vaxandi spennu í Kosovo.
Albanar sögðu í gær að um ellefu
þúsund flóttamenn hefðu síðan um
helgina flúið yfir landamæri Júgó-
slavíu til Albaníu vegna ofbeldisins í
Kosovo. Þýsk stjórnvöld hvöttu til
þess að þegar yrði reynt að stöðva
fólksflóttann og sagði Klaus Kinkel
að Þýskaland hýsti nú þegar
140.000 flóttamenn frá Albaníu og
gæti ekki tekið við fleirum. Að-
spurður taldi Kinkel að tími væri til
kominn að Atlantshafsbandalagið
sendi herlið á vettvang til að vernda
landamæri Kosovo og Albaníu.
Yfirvöld hefja rannsókn á orsök lestarslyssins í Þýskalandi
Hugsanlegt að brotið
hjól hafi valdið slysinu
Eschede. Reuters.
Reuters
HELMUT Kohl, kauslari Þýskalands, gengur að slysstaðnum í bænum
Eschede þar sem hraðlest ók á 200 km hraða á vegarbrú.
Leiðréttið
framtölin!
BORÍS Fjodorov, nýr skatt-
stjóri Rússlands, tilkynnti í
gær að skattframtöl 1.000
kunnra manna yrðu tekin til
sérstakrar athugunar. Sagði
hann að með því að taka mál
auðuga fólksins fóstum tökum
væri vonandi unnt að koma því
inn hjá landsmönnum að allir
yrðu að gjalda keisaranum það
sem keisarans væri.
Eitt mesta meinið í rússnesk-
um ríkisfjármálum er að skatt-
heimtan er í molum og
Fjodorov skoraði á skattgreið-
endur að leiðrétta framtöl sín
fyrir síðustu ár vegna þess að
von væri á nýjum lögum þar
sem skattsvikarar yrðu ekki
teknir neinum vettlingatökum.
■ Viljum markað/25
Kjarnorkutilraunirnar
Fimmveldin
samþykkja
aðgerðir
Genf. Reuters.
UTANRÍKISRÁÐHERRAR fimm-
veldanna samþykktu í gær að grípa
til aðgerða sem fyrst til að afstýra
því að kjarnorkutilraunir Indverja
og Pakistana leiddu til vígbúnaðar-
kapphlaups í Suður-Asíu.
Utanríkisráðherrar fimmveld-
anna, Bandaríkjanna, Kína, Rúss-
lands, Bretlands og Frakklands,
samþykktu þetta á skyndifundi í
Genf. Ráðherrarnir fordæmdu
kjarnorkutilraunirnar og lofuðu að
vinna saman að því að afstýra víg-
búnaðarkapphlaupi og fá Indverja
og Pakistana til að leysa deilur sínar
í samningaviðræðum.
ÞÝSKA samgönguráðuneytið sagði í
gær að hugsanlegt væri að hjól hefði
brotnað af lestarvagni og valdið lest-
arslysinu í bænum Eschede í Þýska-
landi, sem kostaði að minnsta kosti
93 lífíð í fyrradag. Embættismenn í
Neðra-Saxlandi sögðu að fundist
hefðu skemmdir á brautarteinum
tæplega sex km frá slysstaðnum og
dagblað í Bonn skýrði frá þyí að einn
vagnanna kynni að hafa farið þar af
sporinu áður en lestin ók á 200 km
hraða á vegarbrú.
Björgunarsveitirnar höfðu í gær
fundið 93 lík á slysstaðnum og not-
uðu þrjá öfluga krana til að lyfta
brúnni af vögnum ICE-hraðlestar-
innar. Búist var við að fleiri lík fynd-
ust í tveimur vögnum sem voru enn
undir brúnni, en nánast útilokað er
að fleiri finnist á lífi. „Ekki hefur enn
tekist að bera kennsl á alla sem fór-
ust,“ sagði þýski embættismaðurinn
Klaus Rathert.
„Ekki er hægt að útiloka að hjól
hafi brotnað af fremsta vagni lestar-
innar og það hafi orðið til þess að lest-
in fór út af teinunum," sagði talsmað-
ur þýska samgönguráðuneytisins.
Talsmenn þýsku járnbrautanna
sögðu þó að ekki væri enn vitað hvað
olli slysinu. Þeir tilkynntu að há-
markshraði ICE-hraðlestanna yrði
minnkaður úr 200 km á klukkustund
í 160 km meðan öryggi þeirra yrði
rannsakað til hlítar. 60 elstu lestirn-
ar yi'ðu teknar úr notkun og rann-
sakaðar. ICE-lestirnar hafa verið
stolt þýsku járnbrautanna og flutt
133 milljónir farþega án alvarlegra
slysa frá árinu 1991.
„Fram hafa komið margar tilgátur
um orsök slyssins," sagði Johannes
Ludewig, stjórnai'formaður þýsku
járnbrautanna. „Við getum ekki úti-
lokað neitt. Við getum ekki útilokað
að komið hafi upp vandamál í hjóla-
búnaðinum."
Skemmdir á brautarteinum
Embættismenn í Neðra-Saxlandi
sögðu að fundist hefðu skemmdir á
brautarteinunum fimm til sex km frá
brúnni. Þeir staðfestu að hluta frétt í
dagblaðinu Rheinischer Merkur,
sem sagði að rannsóknarmenn hefðu
fundið vísbendingar um að einn
vagnanna þrettán hefði farið út af
teinunum um sex km frá brúnni.
Blaðið sagði að fundist hefðu brot úr
lestinni og för á brautarteinunum
sem bentu til þess að hún hefði farið
þar af sporinu.
28 lögregluþjónai- og 16 landa-
mæraverðir hafa verið skipaðir í sér-
staka nefnd til að rannsaka slysið.
Búist er við að fyrstu niðurstöður
nefndarinnar verði kynntar efth' tvo
til þrjá daga.
Þýskir embættismenn sögðu að
útilokað væri að bifreið, sem fór í
gegnum brúarhandriðið og niður á
teinana, hefði valdið slysinu eins og
talið var í fyrstu. Lestarstjórinn,
sem komst lífs af, hefði sagt að engar
hindranir hefðu verið á teinunum.
Kohl skoðar slysstaðinn
Helmut Kohl kanslai'i skoðaði
slysstaðinn í gær, þakkaði björgun-
arsveitunum og vottaði fjölskyldum
fórnai'lambanna samúð sína.
Gerhard Schröder, forsætisráð-
herra Neðra-Saxlands og kanslara-
efni þýskra jafnaðarmanna í kosn-
ingunum í september, fór einnig á
staðinn og sagði að björgunarsveit-
irnar hefðu unnið „ofurmannleg af-
rek“.
Tugir ættingja farþega í lestinni
biðu efth' fréttum af afdrifum þeirra í
íþróttahúsi í Eschede og um 50
prestar og sálfræðingar veittu þeim
áfallahjálp.
58 voru enn á sjúkrahúsi vegna
slyssins og þar af slösuðust 43 alvar-
lega. Susanne Kleinbrahms, ein
þeirra sem komust lífs af, lýsti hryll-
ingi slyssins á sjúkrahúsi í Hannover.
„Það heyrðist einhvers konar
ski’uðningur og síðan hvellur... Eg
tókst á loft og lenti á einhverju. Fólk
og sæti feyktust út um allt og gler-
rúða skall á mér. Eg lá ofan á ein-
hverjum. Það var ringulreið og allt á
tjá og tundri. Vagninn vai- á hvolfi.“
■ Rannsókn hafin/25