Morgunblaðið - 05.06.1998, Blaðsíða 20

20 FÖSTUDAGUR 5. JÚNÍ 1998
MORGUNBLAÐIÐ
VIÐSKIPTI
Alít samkeppnisráðs vegna kvörtunar Vínlands ehf.
Mælst til að ÁTVR selji
flöskubjór i stykkjatali
SAMKEPPNISRÁÐ hefur sent frá sér álit
vegna kvörtunar Vínlands ehf. yfir mismunandi
sölumeðferð ÁTVR á bjór í flöskum og bjór í
dósum. Kvörtunin snerist um að ÁTVR, sem hóf
sölu á bjórdósum í stykkjatali í maí 1997, hefði
ekki tekið upp sömu aðferðir með bjór í flösk-
um. Þannig taldi Vínland ehf. samkeppnishæfi
sína skerta því viðskiptavinum ÁTVR gæfist
ekki kostur á að kaupa eina bjórflösku eins og
hægt var með bjórdósir.
Einnig vegna þess að Vínland hefði þurft að
endurpakka hverri sendingu því þær hefðu ekki
fengist afgreiddar í kippum frá framleiðanda.
Það hefði haft í för með sér að varan yrði dýrari
en ella.
Fyrirhugaðri sölu á flöskubjór
í stykkjatali seinkað
Þá sagði í kvörtuninni að ÁTVR hefði tilkynnt
í júlí 1997 að hafm yrði sala á flöskubjór í
stykkjatali um áramótin 1997/1998. Síðan hefði
borist önnur tilkynning í október 1997 og þar
komið fram að sala á flöskubjór í stykkjatali
hæfist ekki fyrr en 1. júlí 1998.
Af hálfu ÁTVR var haldið fram að samkvæmt
innkaupareglum verslunarinnar nr. 186/1997, lið
4.9, sé áskilið að smásölueining öls og bjórs á
flöskum innihaldi a.m.k. 750 ml. Þá hafi verslun-
arstjórar ÁTVR varað við hættu á að flöskur
skemmdust þegar viðskiptavinir slitu flöskur úr
pakkningum.
Aðferðir ÁTVR í andstöðu við
markmið samkeppnislaga
í áliti samkeppnisráðs segir: „Það er mat
samkeppnisráðs að með því að setja mismun-
andi reglur um sölumeðferð ÁTVR á dósabjór
og flöskubjór hafí innflytjendum og framleið-
endum vörunnar verið mismunað. Markaðurinn
fyrir bjór hvort heldur hann er í dósum eða
flöskum er hinn sami.
Þegar settar eru reglur um það að lágmarks-
sölueining sé annars vegar sex flöskur af bjór
en hins vegar aðeins ein dós má ætla að reglurn-
ar beini eftirspurninni frekar að minni söluein-
ingunni. Samkeppnisstaða þeiiTa sem aðeins
selja bjór í flöskum í heildsölu er því lakari en
þeirra sem selja bjór í dósum en það er í and-
stöðu við markmið samkeppnislaga, sbr. 1. gr.
þeirra."
Auknar kröfur um að jafnræðis
sé gætt vegna einkaréttar
Og jafnframt segir: „ . . . ÁTVR [hefur]
einkarétt á smásölu áfengis í órofnum umbúðum
á Islandi. Fyrirtækið er því markaðsráðandi í
skilningi samkeppnislaga. Sú staða ÁTVR gerir
þær kröfur til forráðamanna fyrirtækisins að
innkaupahættir þess og aðrir viðskiptahættir
séu þannig að jafnræðis sé gætt gagnvart öllum
áfengisbirgjum og þeir sæti ekki samkeppnis-
hindrunum vegna ómálefnalegrar reglusetning-
ar af hálfu stjórnenda.
Með hliðsjón af þessari stöðu ÁTVR og með
vísan til þess sem rakið hefur verið hér að
framan beinir samkeppnisráð þeim tilmælum
til stjórnar ÁTVR, sbr. 13. gr. reglugerðar nr.
205/1998, að hún beiti sér fyrir því að gildistöku
ákvæðis 4.9 í reglum nr. 117/1998 verði flýtt
eins og unnt er þannig að samkeppnisstaða
framleiðenda/innflytjenda á markaðnum jafn-
ist.“
Litla
bókin um
lífeyris-
mál
VERÐBRÉFAMARKAÐUR
íslandsbanka (VÍB) hefur tek-
ið saman bók um lífeyrismál
og nefnist hún Litla bókin um
lífeyrismál. Ritstjóri er Gunn-
ar Baldvinsson, forstöðumað-
ur ALVÍB.
Upplýsingar
um ný lög
Bókin er 96 blaðsíður og í
henni er að finna upplýsingar
um ný lög um lífeyrismál sem
ganga í gildi eftir mánuð. Þar
eru einnig upplýsingar um
hvaða nýjungar ÁLVIB, sem
er Almennur lífeyrissjóður
VIB, býður vegna nýju lag-
anna, tryggingavernd, þjón-
ustu við fyrirtæki og launa-
greiðendur, ásamt ýmsum
öðrum fróðleik.
Bókinni verður dreift til
sjóðfélaga og er auk þess fá-
anleg í móttöku VIB á Kirkju-
sandi.
Skipulagsbreytingar Hagkaups
Meginmark-
miðið að skýra
línur í rekstri
JULIUS J. Jónsson, forstjóri Uitaveitu Suðurnesja, Petra Lind Einarsdóttir, gæða- og starfsmannastjóri
Hitaveitu Suðurnesja, og Jakobína Ólafsdóttir, sölustjóri Hópvinnukerfa ehf.
Hitaveita Suður-
nesja tekur Gæða-
vörð frá Hópvinnu-
kerfum ehf. í notkun
STÆRRI markaðshlutdeild og
aukið verðmat Hagkaups, er á
meðal þeirra langtímamarkmiða
sem vænst er að skipulagsbreyt-
ingin sem kynnt var í vikunni, skili
fyrirtækinu í framtíðinni. Þetta
kom fram í máh Oskars Magnús-
sonar, forstjóra, í samtali við
Morgunblaðið.
Eins og greint hefur verið frá
verða hverfisverslanir Hagkaups,
sem eingöngu selja matvöru, fram-
vegis reknai- undir nafninu Ný-
kaup með svipaðri verðlagningu og
þekkst hefur hjá Hagkaupi. Þær
verslanir sem bjóða upp á bæði
matvöru og sérvöru munu hins
vegar áfram bera nafn Hagkaups
þar sem vöruverð mun lækka
nokkuð.
Ráðnir hafa verið tveir nýjir
framkvæmdastjórar sem sjá munu
um rekstur hvorar verslunarkeðj-
unnar fyrir sig.
Innbyrðis samkeppni
Óskar tekur undir það að breyt-
ingin muni hugsanlega skila sér í
stærri og breiðari markaðshópi,
þar sem framvegis verði ólík mat-
vöruverð í gangi á milli Hagkaups-
verslana og Nýkaupsverslana en
segir jafnframt að það sé ekki
meginmarkmiðið með breytingun-
um að höfða til fleiri neytenda, þótt
auðvitað vonist menn til þess að
fyrirtækið haldi áfram að stækka.
Að sögn Óskars er meginmark-
mið breytinganna að skýra línurn-
ar í rekstri verslananna, sem hafa
þróast í ólíkar áttir undanfarin ár.
Baugur, sem hingað til hefur ann-
ast innkaup fyrir allar Hagkaups-
verslanirnar, mun áfram sinna því
hlutverki, bæði fyrir Nýkaup og
Hagkaup en að mati Óskars mun
það ekki koma í veg fyrir að þær
geti átt í fullri samkeppni sín á
milli: „Framkvæmdastjórar versl-
ananna munu hvor fyrir sig reka
sjálfstæða markaðsstarfsemi og
geta þannig hæglega verið með
ólík tilboð í gangi á sama tíma“.
Hagkaup nær
upprunanum
Óskar segir engan vafa leika á
því að breytingamar geri það að
verkum að Hagkaupsverslanirnar
munu færast nær uppruna sínum
og þeirri verðlagningu sem þekkt-
ist í þeim stórmarkaði sem fyrir-
tækið rak áður en fyrsta hverfis-
verslunin var opnuð á Seltjarna-
nesi árið 1986. Hvort fyrirtækið sé
á nokkurn hátt að færa Hagkaups-
verslanirnar nær Bónus verðum,
sem hafa mælst talsvert lægri en
verð Hagkaups í könnunum, svarar
Óskar því til að verslanimar séu
það ólíkar að samanburður á milli
þessara aðila eigi að sínu mati ekki
rétt á sér, þar sem vörugæði, vöru-
úrval, þjónusta og aðbúnaður í
verslunum Hagkaups og Bónus sé
engan veginn sambærilegur.
Nýkaup ódýrari en
keppinautarnir
Aðspurður um það fívort Hag-
kaupsverðin haíl verið orðin of há í
þeirri samkeppni sem rikir á mat-
vöramarkaði, segir Óskar að hann
telji ekki svo vera: „Nýkaupsversl-
anirnar sem bjóða upp á svipuð
verð og Hagkaup hefur gert fram
til þessa, eru með lægra verð en
þær verslanir sem era á sama
verðmarkaði, svo sem Nóatún, 10-
11 og sumar búðir í keðjunni Þín
verslun".
Óskar segist ekki hafa kostnað-
inn við skipulagsbreytingarnar á
reiðum höndum en þar sé um að
ræða talsverðar upphæðir sem for-
svarsmenn fyrirtækisins vænta að
skili sér til lengri tíma litið bæði í
stærri markaðshlutdeild og sölu-
hagnaði auk þess sem vonast er til
að nýja fyrirkomulagið laði frekar
að fjárfesta þegar að því kemur að
fyrirtækið fari á markað.
HITAVEITA Suðurnesja hefur
tekið í notkun Gæðahandbókar-
kerfí frá Hópvinnukerfum hf.
I frétt frá Hópvinnukerfum
segir að Hitaveita Suðurnesja
hafí verið í gæðastarfí frá því
1993. Unnið sé eftir aðferðuin
altækrar gæðastjórnunar
(TQM) þar sem mest áhersla sé
lögð á umbætur, úrbætur og
liðsvinnu. „Hjá Hitaveitu Suð-
urnesja hefur verið farin sú
leið að nota tiltekna þætti úr
ISO 9000 staðlaröðinni og þá
sérstaklega þætti er lúta að
verklagsreglum, ábyrgðar-
skiptingu og skipulagðri skjöl-
un gagna.
Fyrirtækið hefur það ekki
sem aðalmarkmið að fá vottun
á gæðakerfið heldur að nota
kerfið til þess að auka skil-
virkni reksturs fyrirtækisins.
Hins vegar er einfalt í Ijósi
þeirrar vinnu sem unnin hefur
verið að sækja um vottun og
vonandi fá hana. Við skoðun á
þeim hugbúnaði sem í boði er á
íslenskum markaði til tölvuvæð-
ingar gæðakerfa kom í ljós að
hugbúnaðarkerfið Gæðavörður,
sem byggir á Lotus Notes frá
Hópvinnukerfum ehf. hentaði
fyrirtækinu einkar vel.
Gæðavörður er fyrsta ís-
lenska hugbúnaðarkerfíð þess-
arar gerðar og kom á markað-
inn um 1993. Hugbúnaðarkerfið
hefur verið í örri þróun frá
1993 og inniheldur í dag mjög
þróað ritunar-, samþykktar- og
útgáfuferli. Kerfíð er notað af
fyrirtækjum hér á landi og er-
lendis til þess að halda utan um
þúsundir skjala. Ekkert kerfi er
jafn útbreitt hérlendis. Kerfíð
er í notkun hjá mörgum fyrir-
tækjum og stofnunum, t.d.
Kassagerð Reykjavíkur,
ÍSAGA, Iðntæknistofnun ís-
lands, Landspítalanum, Blóð-
bankanum og verkfræði- og
raunvísindadeild Háskóla Is-
lands svo nokkur séu nefnd.
Hópvinnukerfi ehf. býður jafn-
framt lausnir fyrir minni fyrir-
tæki, nokkurs konar einfaldaða
útgáfu Gæðavarðarins," segir í
fréttatilkynningu frá Hópvinnu-
kerfum ehf.
Hagkaup-Bónus
Alit sam-
keppnisráðs
ekki birt
SAMKEPPNISRÁÐ hefur afgi-eitt
beiðni Hagkaups um álit á því hvort
hugsanlegar breytingar á eignar-
haldi Hagkaups og Bónuss brjóti í
bága við samkeppnislög. Ráðið hef-
ur þó orðið við ósk lögmanns fyrir-
tækjanna um að birta ekki niður-
stöðu sína opinberlega fyrst um
sinn.
Viðræður standa yfir um kaup
hóps fjárfesta með aðiid Bón-
usverslananna á veralegum hlut í
Hagkaupi og tengdum fyi'irtækjum.
Af því tilefni var leitað^ eftir áliti
Samkeppnisstofnunar. I fréttum
Stöðvar 2 í fyrrakvöld var sagt að
það hefði orðið niðurstaða sam-
keppnisráðs að leggjast ekki gegn
þessum möguleika enda hefðu fé-
lögin verið í nánu samstarfi sl. 6 ár.
Guðmundur Sigurðsson, forstöðu-
maður samkeppnissviðs Samkeppn-
isstofnunar vildi ekki staðfesta
þetta í gær, sagði að samþykkt hafi
verið að verða við ósk lögmanns fyi'-
irtækjanna um að bíða með að birta
niðurstöðu ráðsins.
Hagkaup keypti 50% hlut í Bónus
á árinu 1992 og voru því eignatengsl
komin á milli fyrirtækjanna fyrir
gildistöku samkeppnislaganna árið
1993. Saman reka verslanakeðjurn-
ar innkaupafyrirtæki og dreifingar-
miðstöð.