Morgunblaðið - 27.09.1998, Qupperneq 18

Bjcim htímmé.vum, íonijdri
Bsvfclsiaaáaí
Erfiðleikar í rekstri Reyk
- ríkið er ófáanlegt til að greiða eðlileg þjónustugjöld fyrir endur-
hæfingarþjónustuna á Reykjalundi og taprekstur er nú ár eftir ár.
Rætt við Björn Ástmundsson forstjóra Reykjalundar í liðlega 20 ár.
Hann segir að nú verði barist í anda Reykjalundar og SÍBS-manna
Það er alkunna að Reykjalundur hefur þótt rausnar-
bú hið mesta og mjög til fyrirmyndar fyrir önnur
sjúkrahús. Reykjalundur hefur lengi vakið forvitni
fólks í heilbrigðisgeiranum víða um lönd og gerir
enn. Þannig var nýlega 5 manna hópur frá
lungnadeild Ulleval sjúkrahússins í Osló í starfs-
kynningu hjá þeim og er miklu tíðara að slíkir
hópar komi í heimsókn á Reykjalund en að
starfsfólk Reykjalundar sæki til þeirra.
íslendingar sýna þessu þriöja stærsta sjúkrahúsi
landsins, - einkasjúkrahúsi í eigu SÍBS og félags-
manna þess, mikinn velvilja og áhuga. Berast ófá
þakkarbréfin til Reykjalundar fyrir veitta þjónustu og
endurheimt á starfskrafti og lífslöngun. Fólk sem
notið hefur endurhæfingar og gengur hresst í
bragði til starfa að nýju finnur sig standa í mikilli
þakkarskuld við starfsemina. En peningayfirvöld
hafa gegnum tíðina sýnt litla rausn vægast sagt, og
kannski eru þau að „hegna" ráðamönnum Reykja-
lundar fyrir sérdeilis góðan rekstur á sjúkrahúsinu?
í hátíðarræðum kveður þó við annan tón, en það
dugar skammt.
Erfiðleikar í rekstrinum
„Ég hef aldrei í þessi 25 ár séð annað eins svart-
nætti í rekstri og rekstrarafkomu eins og það sem
blasir við okkur núna," sagði Björn í upphafi
samtals okkar. Reikningar síðustu þriggja ára vitna
vissulega um hagkvæman og hófstilltan rekstur, -
en engu að síður er stigvaxandi rekstrartap á
Reykjalundi og veldur það skiljanlega kvíða hjá
forráðamönnum sem hugsa stórt eins og menn
hafa gert allar götur í sögu SÍBS og Reykjalundar.
Uppsafnaður halli frá fyrri árum nam um síðustu
áramót um 45 milljónum króna og er þetta að
stærstum hluta afleiðing harkalegs niðurskurðar í
heilbrigðisgeiranum í byrjun áratugarins, en þá var
rekstrardaggjald Reykjalundar lækkað verulega
umfram það sem aðrar sjúkrastofnanir og
dvalarheimili máttu þola.
„Það blasir við að ef við fáum ekki leiðréttingu á
rekstrardaggjaldinu, þá standa eigendur þessarar
stofnunar og stjórnendur hennar frammi fyrir því
að hugsa dæmið upp á nýtt og gerbreyta
rekstrinum. Við viljum hins vegar ekki trúa því að
stjórnvöld sjái ekki hagkvæmni í þeirri öflugu
endurhæfingarstarfsemi sem hér fer fram og
leiðrétti rekstrartekjur stofnunarinnar. Það má vera
að mönnum finnist það skjóta skökku við að við
skulum ráðast í nýbyggingar við þessar aðstæður,
en þörfin er brýn, biðlistar alltof langir og mikla
hagræðingu að sækja með byggingu þjálfunarhúss
og sundlaugar.
Hér hefur okkur tekist að stórauka afköstin án þess
að fjölga starfsfólki á sama tíma og niðurskurðurinn
hefur verið í gangi. Þannig fara um 1300 sjúklingar í
gegnum meðferð á Reykjalundi á ári hverju og
hefur þeim fjölgað um nálega helming á síðustu
tuttugu árum þrátt fyrir óbreyttan fjölda
sjúkrarúma.
Það má segja að við séum búnir að fullnýta okkar
starfsfólk, án þess hefðum við ekki náð þessum
árangri", segir Björn.
Björn segir að Reykjalundur sé eina sjúkrahúsið í
landinu, sem enn er á daggjöldum. Hækkanir á
daggjöldum milli ára hafi engan veginn vegið á
móti sannanlegum útgjöldum, til dæmis
umsömdum launahækkunum. Reykjalundur sé
farinn að sýna tap ár eftir ár, sem bitni mjög á
spítalanum og rekstri hans. Daggjöld á Reykjalundi
eru 9.025 krónur á dag, litlu hærri en á elli- og
dvalarheimilum.
En munurinn er sá að á Reykjalundi starfa læknar í
11 stöðugildum, hjúkrunarfræðingar í 30, 9
iðjuþjálfar, 16 sjúkraþjálfar, sjúkraliðar, talmeina-
fræðingar og fleiri sérmenntaðar stéttir, alls um 180
stöðugildi, fólk sem sinnir 170 manns sem jafnan
dvelja á Reykjalundi í endurhæfingu eftir ýmis
veikindi. Á elli- og dvalarheimilum sé ekki um svo
viðamikið starfsmannahald og sérhæfingu að ræða
og rekstrarkostnaður ætti að vera mun lægri.
„Hér fáum við aðeins greitt fyrir hvern bældan