Morgunblaðið - 03.10.1998, Qupperneq 33

MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 3. OKTÓBER 1998 38
i!
samskipti eru mér mikilvæg og fór
að taka mig á í því sambandi.“ Þær
höfðu verið mikið saman tvær, Sig-
rún og fiðlan, en „veistu, ég gerði
mér allt í einu grein fyrir því að ég
er félagsvera", segir hún. „Og nú er
ég allt önnur manneskja. Er með
allt á hreinu, ekkert feimin og á fullt
af vinum.“
Sigrún starfaði mest sem einleik-
ari árið sem hún flutti aftur heim.
„Maður er mjög einangraður sem
einleikari. Þetta eru bara ég og fiðl-
an. Maður fómar mjög miklu fyrir
þetta, en einn góðan veðurdag spyr
maður sjálfan sig: Hvað er eiginlega
að gerast? Er þetta það sem ég vil í
lífmu?“ Hún segir svarið hafa verið
á þá leið að hún hefði viljað taka
meiri þátt í lífinu fyrir utan fiðluna
en áður. Félagsveran lét á sér
kræla, „og eftir því sem ég verð
eldri líður mér alltaf betur og bet-
ur“.
Eftir þetta eina ár hér heima
fluttist hún til London. Fékk sér
umboðskonu og ætlaði að láta á það
reyna að starfa þar sem einleikari.
„Eg var úti í þrjú ár... Nei, fjögur
reyndar. Jahérna hvað tíminn líður!
Fyrsta árið bjuggum við Mous sam-
an í London, og tíminn fór í að að-
lagast bæði því og borginni."
Þjónninn mætir nú með tvo diska
og Sigrún segir: „En hvað þetta er
flott.“ Hún hafði pantað rétt sem
heitir Kjúklingur „stir-fry“ og kost-
ar 950 krónur. Honum er svo lýst á
matseðlinum: Snöggsteiktar kjúk-
lingalundir með strengjabaunum.
Með annaðhvort sinnepsvinai-
grette, sólblómafræjum, graskera-
fræjum og fersku salati. Eða:
heimalagaðri sesamsósu, cashew-
hnetum og fersku salati. Sigrún
fékk reyndar að velja sitt lítið af
hvorri uppskrift; sólblóma- og gras-
kerafræin, sesamsósuna og salatið.
Blaðamaður komst ekki neðar á
matseðilinn en að Bacalao á la
Vizcaína sem kostar einnig 950 kr.
„Gómsætur guðanna réttur“, eins
og sagt er á Spáni, segir á seðlin-
um. „Bakaður saltfiskur með
tómötum, hvítlauk, lauk og bökuð-
um paprikustrimlum."
„Mmmmmm" segir Sigrún strax
eftir íyrsta bitann af kjúklingnum.
Þetta er sem sagt jafn gott og það
lítur út fyrir að vera, segir blaða-
maður og hún dregur ekkert undan.
„Já, alveg rosalega gott.“ Og spyr
svo: „Ertu mikill matmaður?"
Sessunauturinn upplýsir að hann
hafí mjög gaman af mat, sérstak-
lega að borða hann! Aðrar hliðar
matarins séu ekki hans sterkasta
hlið, ekki ennþá.
„Mmmmmm" segir hún aftur.
„Sesam-sósan gerir þetta rosalega
gott. Mér fínnst ofboðslega gaman
að borða góðan mat.“
Barist í bakka?
Lundúnaárin ber næst á góma.
Hún segist hafa þurft að byrja frá
núlli. Var óþekkt, var í lausa-
mennsku og þeyttist um allar jarðir
og spilaði og spilaði...
„Eg vonaði það besta en svo kom
í ljós að það er svo illa borgað fyrir
klassíska tónlist í Englandi; ég fékk
bara smápeninga fyrir, og sömu
sögu var að segja af öðru fólki sem
ég kynntist," segir Sigrún. „Aflir
voru að berjast í bakka. Segir mað-
ur það?“ í bökkum, leiðréttir blaða-
maður. ,Alveg rétt, ég var úti of
lengi skilurðu."
Hún lék mest í Englandi sem ein-
leikari eða með kammermúsíkhóp-
um, en skrapp líka til Japans, Rúss-
lands og Atneríku, „og svo lék ég
líka aðeins á íslandi“.
En hætti Sigrún þá ef til vill í
Englandi vegna þess hve starf tón-
listarmannsins er illa launað?
„Já, ég sá fram á að þetta gengi
ekki upp. Eg var raunar svo heppin
að ég fékk starfslaun frá íslenska
ríkinu og það bjargaði mér. Þá gat
ég einbeitt mér að því að gera það
sem mig langaði til, en enginn get-
ur verið á starfslaunum endalaust.
Það þarf að fara að hugsa um al-
vöru lífsins, framtíðina. Þegar ég
var yngri lifði ég bara fyrir hvern
dag, lét bara hverja þjáningu
nægja...“
Hverjum degi nægja sína þján-
ingu, leiðréttir blaðamaður.
„Kemur þetta aftur!“ segir Sig-
rún og hlær. „Jæja. En svo þegar
ég varð þrítug gat ég þetta ekki
lengur, fór að hugsa minn gang.
Hvað ég vildi að gerðist í mínu lífi.
Ég sá fram á að geta ekki lifað af
því að vera einleikari, enda geta það
Sesam-
kjúklingur
Uppskrift að Stir-fry
kjúklingi á Vegamótum
Forsteikið kjúklingabring-
ur, kryddaðar með salti og
pipar.
Snyrtið strengjabaunir
og skerið í fingurlanga
bita.
Sesamkrydd: Blandið
eftirfarandi saman í mat-
vinnsluvél; tahini, ólívuolíu
(extra virgin), ristuðum
sesamfræum, kúmeni,
cayenpipar, sesamolíu og
örlitlu af kókospaste.
Snarphitið skvettu af
extra virgin ólívuolíu á
venjulegri pönnu, steikið
fyrst kjúkiingabringumar,
bætið síðan strengjabaun-
unum útf og að lokum
nokkrum matskeiðum af
sesamkryddblöndunni.
Þynna má sósuna með
kjúklingasoði að endingu.
Athugið að steiking á að
taka stuttan tíma. Kokk-
arnir á Vegamótum kjósa
að nota extra virgin ólívu-
olíu í stað hefðbundinnar
jurta- eða sesamolíu,
vegna þess að þeim finnst
hún hæfa þessum rétti
betur og gefa honum
ákveðna fyllingu.
Kjúklinginn bera þeir
fram á fersku salati, lif-
rænt ræktuðu f Mosfells-
dal. Graskers- og sesam-
fræum er stráð yfir.
mjög fáir. Enginn af þeim kollegum
sem ég kynntist í Englandi getur
það; allir eru fastir við kennslu og í
einhverjum hljómsveitum, og vegna
þeirrar tryggingar geta þeir líka
leikið stundum sjálfstætt, það sem
þeir helst vilja.“
Af hverju að
slíta sér út?
Hún segir, að „þó ljótt sé að
hugsa um peninga" verði stundum
að gera það. „Ef maður hefur
áhyggjur af daglegu lífi er það ekki
nógu gott. Það tekur of mikið frá
manni, of mikla orku sem maður á
að nota í listina." Þess vegna hafí
hún ákveðið að breyta aftur til. Hún
segir líka miklu meira stress að
vera einleikari en í hljómsveit. „Það
þarf að læra allt utan að, maður
þarf að vera í rosalega góðu formi
og þú ert alltaf einn... Svo fer maður
allt í einu að hugsa: Af hverju er ég
að slíta mér svona út? Ég fékk mik-
ið út úr því sem ég gerði, á listræn-
an hátt, spilaði alltaf á mínum for-
sendum, spilaði með æðislegu fólki,
en fékk ekki nógu mikið til baka;
ekki nógu mikið borgað og mér
fannst ég heldur ekki spila á nógu
flottum stöðum. Reyndar spilaði ég
í Wigmore Hall, sem er æðislegur
tónleikasalur. Það var mikið mál
fyrir mig og ég tók það rosalega al-
varlega. Veistu hvernig ég komst að
þar? Nennirðu að hlusta á þá sögu?
Ég var... Bíddu, ég ætla að fá mér
einn bita fyrst!
Og hún gerir það með sælusvip á
vörum.
„Þetta ár sem við Mous bjuggum
saman var hann að kenna strák
sem var ellefu ára, var að hjálpa
honum í frönsku fyrir skólann, og
þegar Mous kemur heim eitt kvöld-
ið segir hann mér að mamma
stráksins sé amatör-fiðluleikari, og
vilji gjarna spila kammermúsík
með mér. Ég sagði nú bara:
Heyrðu, er hún góð? Svo fórum við
í kvöldmat til hennar, hún var rosa-
lega indæl og við töluðum um tón-
list og auðvitað vildi ég spila með
henni. Hún hóaði saman fólki, allt
áhugafólki, og í hópnum var ein
eldri kona sem spilaði á selló. Þetta
var voðalega gaman. Sellóleikarinn
fór svo allt í einu að spyrja um mig.
Ég segist vera með umboðskonu en
finnist hún reyndar ekki skaffa mér
neitt nógu gott og mér gangi ekk-
ert rosalega vel. Þá segist hún
þekkja mann sem stendur fyrir
hálfgerðri keppni fyrir ungt tónlist-
arfólk sem er að reyna að komast
að og sigurvegarinn fái að spila í
Wigmore Hall. Hún sagði mér að
senda þessum manni bréf og spólu
og hún skuli hringja í hann. Og ég
geri allt sem mér er sagt að gera og
sendi honum því bréf. Eg heiti Sig-
rún Eðvaldsdóttir... Og ég var svo
heppin að Sibeliusar-fiðlukonsert-
inn með mér og skoskri sinfóníu-
hljómsveit átti að vera í útvarpinu,
á BBC 3, í þessari viku, loksins. Var
tekinn upp árið áður. Því var tilval-
ið að hringja í hann og segja honum
að hlusta á útvarpið! Sem hann og
gerði og hringdi svo í mig. Þau
skilaboð voru á símsvaranum að
hann væri ofsalega hrifínn og hefði
líka fengið spóluna mína og hann
ætlaði að gera allt sem hann gæti
til að ég fengi að spila í Wigmore
Hall. Þetta var æðislegt fyrir mig.
Mann dreymir um svona sénsa. Og
þetta rættist; ég spilaði mína tón-
leika og gekk rosalega vel. Fólk var
mjög hrifíð, en - það kom enginn
gagnrýnandi! Hvar er maður
staddur án þess að fá umfjöllun?
Hvergi. Alveg sama hvemig maður
spilar. Mér finnst reyndar að um-
boðskona mín og þetta fyrirtæki
hefðu átt að fá gagnrýnendur til að
mæta en það var ekki gert. Og þeg-
ar svona er verður maður mjög
frústreraður. Maður gaf allt sem
maður átti. Og svo var ég svo
stressuð, ekki á tónleikunum held-
ur heima, því allt mitt líf var í húfi
og ég var ekki húsum hæf.“
En hún ítrekar að ógleymanlegt
hafi verið að spila í Wigmore Hall,
„og svo getur ýmislegt gerst ennþá.
Ég hef tekið eftir því að fólk í
Englandi man ennþá eftir nafninu
mínUj þannig að hver veit hvað ger-
ist? Ég ætla bara að ná áttum, lifa
heilbrigðu lífi á íslandi í tvö ár og
sjá svo til. Ég er til dæmis byrjuð í
leikfimi og búin að kaupa mér hjól.
Svona vil ég lifa, að maður geti líka
gert eitthvað fyrir sjálfan sig“.
Við ræðum áfram um klassíska
músík og djass - sem hún segist
hafa mjög gaman af, t.d. körlum
eins og Stéphane heitnum Grapp-
elli, franska fiðlusnillingnum, en alls
ekki bara fiðludjassi. Svo munar
engu að saltfískurinn standi í mér
þegar Sigrún spyr allt í einu hvort
ég hafi farið á fótboltalandsleikinn
við Frakka um daginn. Já, ég gat
ekki annað en viðurkennt það.
„Ég líka. Það var æðislegt. Mous
var hjá mér og það var eitt eitt; eitt
fyrir hann og eitt fyrir mig,“ segir
Sigrún en úrslit leiksins urðu
einmitt jafntefli, 1:1. „Ég hef aldrei
farið á svona leik á ævinni og ég
fékk svo mikið út úr þessu! Ég er öll
í þeirri deild að prófa eitthvað nýtt
núna. Ég ætla að fylgjast mikið með
því sem er að gerast í Reykjavík.
Það er svo mikið að gerast og ég
ætla að vera ófeimin að mæta ef
mig langar til þess. Aður vai’ ég al-
gjörlega í mínum heimi...“
Sumarið
með Björk
Síðasta verkefni Sigrúnai’, áður
en hún flutti til íslands á ný, var
tónleikaferð með Björk Guðmunds-
dóttur, sem hún segir hafa verið
frábæra upplifun. „Ég þvældist með
Björk um Evrópu og Japan. Við
vorum átta íslenskir strengjaleikar-
ar með henni. Við vorum hljóm-
sveitin hennar á sviðinu. Reyndar
var einn í viðbót sem spilaði á ein-
hvers konar tæki, sem framleiddi
trommuhljóð og eitthvað fleira, en
við vorum þau einu á sviðinu með
henni. Við nálguðumst þetta með
klassísku hugarfari, sem ég held að
hafi verið ágætt, og Björk kom svo
úr allt annarri átt; þetta var æðis-
lega hressandi fyrir okkur. Við
byrjuðum á upptökum á Spáni í
fyrra og það gekk allt upp. Við náð-
um öll svo vel saman og fórum svo á
þetta tónleikaferðalag með henni á
þessu ári, og þetta er skemmtileg-
asta sumar sem hef upplifað." Sig-
rún sagðist hafa verið á tímamótum,
var ákveðin í að fara heim og hafði
reyndar fengið konsertmeistara-
stöðuna áður en hún fór á flakkið
með Björk. Var búin að fara í prufu
og hafði verið ráðin. „Þetta hafði
verið mikið stress og ég ákvað að ég
ætti þetta skilið..."
Þjónninn kemur og tekur disk
blaðamanns. „Veistu, ég er ennþá
að. Ég er búin að tala svo mikið. Ér
ekki í lagi að ég klári?“ spyr Sigrún
og vitaskuld er ekkert sjálfsagðara
undir sólinni.
„Ég ákvað að hafa ekki áhyggjur
af morgundeginum heldur njóta
þess að vera með krökkunum og ég
hafði svo gott af því. í þessu klass-
íska þarf alltaf allt að vera fullkom-
ið og það er ofsalega erfitt. En í
sumar ákvað ég að njóta lífsins,
sem ég og gerði; ég var í banastuði
í allt sumar og hafði engar áhyggj-
ur. Svo myndaðist svo skemmtileg
stemmning í hópnum og traustið
var mikið milli allra. Ég hafði aldrei
upplifað svona af því að ég hef alltaf
verið ein að þvælast. En þetta var
æðislegt."
Sigi’ún lítur svo upp og segir allt í
einu: „Er þetta ekld orðið allt of
langt viðtal? Tala ég ekki allt of
mikið?“
Ég geri lítið úr því en spyr um
konsertmeistarastarfíð. Veit fólk
hvað í því felst? Ekki felst það bara
í því að sitja á endanum í röð fiðlu-
leikaranna?
„Starfinu fylgir ofsalega mikil
ábyrgð. Ég ber í raun og veru
ábyrgð á öllum strengjunum, sér-
staklega fiðlunum. Ég hef líka val til
að segja hitt og þetta varðandi túlk-
un og verð í verkefnavalsnefnd fyrir
næsta ár, en búið var að velja verk-
efni þessa vetrar áður en ég var
ráðin. Svo verð ég að fara yfir allar
nótur og öll strok, niður- og upp-
strok fyrir fíðlurnar."
Hún segir yndislegt fólk í „sinfó“
og hún hafí oft spilað einleik með
hljómsveitinni, „en ég uppgötvaði í
fyrstu vikunni minni að þetta er of-
boðslega tilfínningaheitur vinnu-
staður. Maður verður að passa sig!
Þetta eru svo margir að vinna sam-
an. Það má ekki segja hvað sem er,
nema ég sem konsertmeistari. Og
það er einmitt eitt sem við Islend-
ingar verðum að læra, í alvöru; að
bera virðingu fyrir ábyrgðarstöðum
og læra að það felst ekki í okkar
starfi að brúka kjaft. Stéttaskipting
er mjög óljós á íslandi en í svona
stofnun verður að vera einhver
skipting. Auðvitað geta einhverjir
verið hundóánægðir með hitt og
þetta en það þýðir ekki að rífa kjaft,
það sæmir ekki atvinnumönnum.
Fólk verður að beygja sig undir
vilja þess sem ræður. Annars ganga
hlutirnar ekki upp. Menn geta orðið
frústreraðir en það á bara ekki að
fara með það í vinnuna".
Sigrún hóf fiðlunám fimm ára
eins og áður er getið. „Ég átti mínar
fyrii-myndir áður fyrr,“ segir hún
aðspurð, „en nú veit ég hvernig ég
vil að sé spilað á fíðlu og hvernig ég
vil spila, þannig að það kemur bara
af sjálfu sér. Hins vegar verður
bara að viðurkenna að maður verð-
ur mjög inspíreraður þegar maður
heyrir í þessum toppum. Það hjálp-
ar til, en ég geri mér ekki far um að
kaupa plötur eða fara á tónleika
með einhverjum sérstökum.“
Sigrún fær sér súkkulaðiköku
kennda við bandaríska leikarann
Robert De Niro í eftirrétt. „Ljúf-
feng, rosalega góð,“ er dómur fiðlu-
leikarans. „Ég held það sé samt
ekki gott að fá sér svona á hverjum
degi, en frábært svona spari.“ Nafn-
ið dregur kakan, sem er gerð er
með ekta consumsúkkulaði og
hnetufyllingu, af því að De Niro
þótti hún svo góð þegar hann
smakkaði hana hér á landi að leikar-
inn tók einar tvær með sér heim til
Bandaríkjanna.
Cappucino kaffið finnst Sigrúnu
gott.
Sigrún segist heppin að hafa búið
erlendis og verið í hringiðunni þar,
því erfitt sé að sumu leyti að vera á
Islandi. „Við erum svo fá og maður
verður að passa sig á að detta ekki
niður í meðalmennskuna á svona
litlum stað. Þess vegna verður mað-
ur alltaf að vera vakandi.“ En hún
segir þó forréttindi að búa á ís-
landi, að sumu leyti. Segir veðrið
yndislegt, þegar það sé á annað
borð gott, „og svo er það hreina
loftið, sem allir taka sem sjálfsagð-
an hlut. Fólk tekur sennilega ekki
eftir þessu lengur, en ég geri það
sko, eftir að hafa verið svona lengi
úti. Það fer sko beint í æð“! segir
hún.
En að endingu ítrekar hún það
sem er mikilvægast fyrir fólk í
hennar starfi: „Tónlistarmenn
verða alltaf að fylgjast með. Þeir
mega aldrei telja sig orðna það góða
að þeir geti ekki orðið betri. Það er
aldrei nein endastöð í tónlist.“
Gullhringir
1 Karot Demantur)
SÝNING
laugardaginn 3. okt.
fró 10,00 - 17,00
Sérstakt
kynningaverd