Morgunblaðið - 17.11.2000, Blaðsíða 71

MORGUNBLAÐIÐ
BRÉF TIL BLAÐSINS
Nokkur orð til
viðbótar um Tíbet
Frá skrifstofu blaðafulltrúa
sendiráðs Kína:
VEGNA GREINAR sem birtist í
Morgunblaðinu 2. nóvember 2000
teljum við nauðsynlegt að bæta við
nokkrum orðum um sögulegar stað-
reyndir og núverandi stöðu Tíbets.
I fyrsta lagi er það óumdeilanleg
staðreynd að Tíbet varð opinberlega
hluti af Kína um miðja 13. öld. í
byrjun 13. aldar kom Gengis Khan á
fót mongólsku khan-veldi norður af
Kína. Árið 1271 tóku mongólsku sig-
urvegararnir upp nafnið Yuan á
keisaraætt sinni. I kjölfar sigurs
þeirra á Song keisaraættinni (960-
1279) árið 1279 luku þeir sameiningu
alls Kínaveldis. Takið eftir að höfuð-
borg Yuan keisaraættarinnar var
Dadu (sem heitir Beijing í dag) en
hvorki Moskva né Kænugarður. A
þennan hátt tók Yuan keisaraættin
við af Song keisaraættinni. Þegar
Sakya-stjórnin í Tíbet gat ekki leng-
ur ráðið við langvarandi borgara-
styrjöldina í landinu bað hún form-
lega um hjálp Yuan keisaraætt-
arinnar til að koma á reglu og
stöðugleika á ný. Kublai Khan kom á
fót Zongzhi (aðal-)ráðinu til að sjá
um málefni búddista. Því var gefið
nýtt nafn, Xuanzhengyuan (stjórn-
málaráð), og undir það heyrði yfir-
sáttasemjari sem bar ábyrgð á her-
málum og stjórn Tíbets. Þetta þýðir
að Tíbet var opinberlega innlimað í
stjórnkerfi miðstjórnarinnar á 13.
Frá Kristjáni Sveinbjörnssyni:
ER SJÓNVARPIÐ í herkví Sjálf-
stæðisflokksins?
Kannski ekki alveg en pólitisk hlut-
drægni fréttastofu ríkissjónvarpsins
skín nú greinilega í gegn.
Dæmi:
Umræða Einars Más þingmanns
Samfylkingarinnar um kjaramál
kennara á Alþingi. Hann var sá sem
óskaði eftir og hóf umræðuna á Al-
þingi. Fréttastofa ríkissjónvarpsins
sagði lauslega frá umræðunni. I stað
þess að taka viðtal við frummælanda,
ef viðtal er tekið á annað borð, var
hlutunum snúið við í pólitískum til-
gangi og viðtalið tekið við Geir
Haarde sjálfstæðismann og fjái-mála-
ráðherra. Síðar kom fram hjá kenn-
urum að Geir hafi í viðtalinu farið
með rangt mál gegn betri vitund.
Annað dæmi: Samfylkingin, sem er
annar stærsti flokkur landsins, hélt
sinn fyrsta flokkstjórnarfund fyrir
nokkru. Fréttastofa ríkissjónvarps-
ins minntist ekki á fundinn og tók
engar myndir. Daginn eftir var þó
tekið smáviðtal við Össur eftir að
ítrekað var búið að hafa samband við
fréttastofuna. Þessu viðtali var sjón-
varpað í samfellu við langa frétt um
smá kjördæmisfund sjálfstæðis-
manna á Norðurlandi. Útvarpið, Stöð
öld sem innlent hérað.
í upphafi 20. aldar var mikil póli-
tísk ókyirð í Kína, en Tíbet var
aldrei sjálfstætt. í byltingunni 1911
var Qing keisaraættinni (1644-1911)
velt af stóli og Lýðveldið Kína
(1911-1949) stofnað, sameinað ríki
margra kynþátta þar sem þjóðir
Han, Manchu, Mongólíu, Hui, Tíbets
og annarra kynþátta bjuggu í sátt og
samlyndi. Miðstjórnin hafði áfram
lögsögu yfir Tíbet eins og undan-
farnar þrjár keisaraættir höfðu gert.
Árið 1912 var komið á fót stjórnar-
skrifstofu fyrir málefni Mongólíu og
Tíbet (frá árinu 1914 nefnt Ráðið
fyrir málefni Mongólíu og Tíbet)
sem átti aðallega að sinna málefnum
Tíbets og fastbúandi embættis-
manns sem sendur var til Tíbets. Ár-
ið 1927 setti Nanjing ríkisstjórn
þjóðernissinna upp nefnd um mál-
efni Mongólíu og Tíbet til að hafa
umsjón með stjóm héraða sem
byggð voru Tíbetum, Mongólum og
öðram þjóðernisminnihlutum. Árið
1940 var sett upp í Lhasa stjórnar-
skrifstofa nefndarinnar um málefni
Tíbets og Mongólíu sem gegndi því
hlutverki að vera fastaráð mið-
stjórnarinnar í Tíbet. Ríkisstjórn
Tíbets sendi oft embættismenn til
þátttöku í þjóðþingi lýðveldisins.
Lýðveldið átti við sífelldar árásir
útlendinga og tíðan óróa innanlands
að etja. Þrátt fyrir veika stöðu mið-
stjórnarinnar var Tíbet þó aldrei
sjálfstætt á þessu tímabili. Það er
2 og jafnvel Morgunblaðið gerðu
hinsvegar flokkstjómarfundinum
strax góð skil.
Þessi tvö dæmi svo og mörg önnur
sýna fantalega hlutdrægni frétta-
stofu ríkissjónvarpsins. Ljóst er að
Sjálfstæðisflokkurinn telur mestu
ógnunina koma frá Samfylkingunni.
Það er eðlilegt þar sem lífsskoðanir
margra kjósenda Sjálfstæðisflokks-
ins eiga mun betur við stefnu og vilja
Samíylkingarinnar frekar en stefnu
og vilja peninga- og frjálshyggju-
flokksins.
Það er Sjálfstæðisflokknum í hag
að sem minnst sé fjallað um Samfylk-
inguna nema þá á neikvæðum nótum.
Því notar Sjálfstæðisflokkurinn
tengsl sín við lykilmenn fjölmiðla til
að gera þá hlutdræga sér í hag í póli-
tískum fréttaílutningi.
Þetta hefur tekist hjá Sjálfstæðis-
mönnum með fréttastofu sjónvarps.
Þar hefur fréttastjórinn Bogi Ágústs-
son brugðist. Hann er ábyrgur.
Fréttastofan beitir hlutdrægni í póli-
tískri fréttamennsku. Er eðlilegt að
fóraa trúverðugleika ríkissjónvarps-
ins til að halda uppi fylgi Sjálfstæðis-
flokksins?
KRISTJÁN SVEINBJÖRNSSON
iðnaðarmaður,
Miðskógum 6, Bessastaðahreppi.
því enginn grundvöllur fyrir því að
segja að „Tíbet var sjálfstætt ríki í
nær hálfa öld“. Jafnvel Bretar ve-
fengdu ekki yfirráð Kína yfir Tíbet í
samningi þeim sem þeir neyddu hér-
aðsstjóra Tíbets til að undirrita eftir
innrás þeirra í Tíbet árið 1904. Við
bendum á að í útgáfu Encyclopaedia
Britannica frá 1985 er Tíbet heldur
ekki sagt sjálfstætt á fyrri helmingi
20. aldar. I „macropaedia" hluta al-
fræðiorðabókarinnar er sjálfsstjórn-
ai-héraðið Tíbet þvert á móti skráð
undir uppflettiorðinu Kína. Árið
1949 steypti Þjóðfrelsisherinn undir
stjórn Kommúnistaflokks Kína hinni
spilltu Kuomindang stjórn af stóli og
frelsaði flest héröð Kína nema Ta-
iwan, Tíbet og suðvesturhluta Kína.
Árið 1951 var Tíbet frelsað með frið-
samlegum samningum.
Tölur kínverskra stjórnvalda um
íbúafjölda Tíbets í dag eru einnig
óumdeilanlegar. Það er augljóst
hverjum þeim sem komið hefur til
Tíbets að innfæddir Tíbetar eru
miklu fjölmennari en fólk af Han-
uppruna. Tölfræðilegar upplýsingar
kínverskra stjórnvalda eru fyrst og
fremst til eigin nota í hagfræðilegum
og félagslegum málefnum. Kín-
verska rfkisstjórnin hefur alltaf
meint það sem hún hefur sagt. Sú
ályktun að tölurnar séu óáreiðanleg-
ar af því að þær eru gefnar upp af
kommúnísku ríki kemur af úreltu
kaldastríðshugarfari. Miðstjórn Al-
þýðulýðveldisins Kína hefur aldrei
hvatt til búferlaflutninga til Tíbets.
Kína hefur náið og sterkt samband
við mörg sinna smærri nágranna-
ríkja. Kína hefur aldrei tekið upp yf-
irdrottnunarstefnu og mun aldrei
gera það. Kína mun aldrei ógna
nágrannaríkjum sínum, sama
hversu smá og veikburða þau eru, og
að sama skapi mun það heldur ekki
undir neinum kringumstæðum líða
að óaðskiljanlegir hlutar þess verði
teknir frá því.
Á Vesturlöndum hefur saga Tíb-
ets og nútíð verið mjög rangfærð.
Við höfum komið á framfæri stað-
reyndum, tölulegum upplýsingum
og sjónarmiðum okkar í þeirri von
að geta veitt almenningi rétta mynd
af Tíbet. Allir sem hafa áhuga á að
vita meira um Tíbet geta haft sam-
band við sendiráðið og fengið grein-
ar á ensku, sem sumar eru skrifaðar
af útlendingum.
OPIÐ HUS
Á morgun laugardag
18. nóvember.
Kirkja Jesú Krists
hinna Síðari daga heilögu
mun hafa opið hús og kynna
, starfsemi sína að
Ásabraut 2, Garðabæ
firákl. 10:00 til 16:00
ALLIR VELKOMNIR
Nánar auglýst í Morgunblaðinu
á morgun laugardag á síðunni:
Bréf til blaðsins
Pólitísk hlutdrægni
sjónvarpsins
Jólahlaðborð
í sveitasœlunni
Heitir réttir: Grisamedalíur með koníakssósu,
rósmarín legið lambalæri, gljáð hunangsskinka og fleira.
Kaldir réttir: hamborgarahryggur, parmaskinka,
úrval lax- og síldarrétta og fleira
FÖSTUDAGUR 17. NÓVEMBER 2000 71
Lagersala á Bíldshöfða 14
Skór, töskur, belti, leðurhanskar, nærföt o.fl.
Mikið úrval. Alltaf eitthvað nýtt!
Opið alla föstudaga milli kl. 16 og 19,
laugardaga milli kl. 12 og 16
og sunnudaga milli kl. 13 og 17.
www.sokkar.is

oroblu@sokkar.is
T^oscx góð ve^ð!
Glös:18 kristalsglös í gjafakassa Kr. 2.990.
Hnífapör: Kassi fyrir 6 manns kr. 4.900.-
Matarstell: 6 manna stell Kr. 3.990.-
Kaffistell: 6 manna stell Kr. 3.600.-
M
RISTALL

Kringlunni - Faxafeni
NÝJAR VÖRUR
• Leðurjakkar (4 litir)
• Leðurkápur (3 síddin)
• Pelskápur (stuttar, síðar)
• Ullarkápur
• Úlpun
• Alpahúfur (2 stærðir)
• Hattar

Leður kr. 12.900^.-.^: h
im

Mörkinni 6, sími 588 5518
Opið laugardag kl. 10-16
RAÐSTEFNA UM
FJÁRMÖGNUNAR-
LEIÐIR SJÁLFSTÆÐRA
LEIKHÚSA
Leiklistarráð boðar til ráðstefnu í
Ráðstefnusölum ríkisins, Borgartúni 6,
laugardaginn 18. nóvember kl. 10-13.
Framsögumenn:
Magnús Ragnarsson, formaður Leiklistarráðs.
Karitas Fl. Gunnarsdóttir, deildarstjóri lista- og safnadeildar
menntamálaráðuneytisins.
Ágúst Einarsson, prófessor við viðskipta- og hagfræðideild
Háskóla íslands.
Tinna Gunnlaugsdóttir, forseti Bandalags íslenskra listamanna.
María E. Ingvadóttir, fjármálastjóri Reykjavíkur menningar-
borgar Evrópu árið 2000.
Kristinn Tryggvi Gunnarsson, framkvæmdastjóri markaðssviðs
SPRON.
Magnús Geir Þórðarson, ieikhússtjóri Leikfélags íslands.
C
Að loknum erindum svara framsögumenn spurningum úr sal.
Fundarstjóri er Hávar Sigurjónsson blaðamaður og leikhús-
fræðingur.
f