Skírnir - 01.01.1911, Side 45

Alheimsmál.
45
þeir kunni manna best skyn á því, hvert málið sé léttast
og lífvænlegast. A hinn bóginn ber því síst að neita, að
þessir vísindamenn gleyma því einatt í málfræðishitanum
að gefa hæfilegan gaum þeim sálarfræðislögum og þjóð-
félagsháttum, sem mestu ráða um það, hvort alheimsmáls-
hreyfingin á fyrir höndum að eflast, eða hröklast fyrir
aðfinslum sjálfra þeirra og láta ef til vill staðar numið við
spurninguna: Hver veit nema önnur nefnd verði til þess
einn góðan veðurdag að mæla fram með Ido í endurbættri
mynd. Það er nú svo. En til þess liggja þau svör, að svo
mörgum úrræðum eiga geryimálin eigi til að dreifa um
orðaval og einfeldni, að þeim megi breyta endalaust svo
til batnaðar sé.
Því verður þannig ekki neitað, að nú sem stendur er
örðugt að gera upp á milli Ido og Esperanto. En ekki
dugir að leggja árar í bát þess vegna. Svo framarlega
sem menn hafa gert sér ljósa grein fyrir gildi alheims-
málshreyfingarinnar, hversu afar-mikilvæg hún er, svo
framarlega sem menn vænta þess fastlega, að annaðhvort
beri sigur úr býtum, Ido eða Esperanto, og þeir treysta
sér til að gæta fullrar sanngirni við þá, sem eru þeim
ekki allsendis sammála, og láta ef til vill undan síga í
þágu þess málsins, sem vænlegra reynist — þá getur hver
og einn óhikað tekið sér fyrir hendur að læra annaðhvort,
Ido eða Esperanto. Vitsmunaþroskinn einn, sem af því
vinst að læra svo rökbundið mál, er ekki lítils virði. Og
með því styðja menn líka að vexti og viðgangi þess mál-
efnis, sem að menningargildi stendur fyllilega jafnfætis
markverðustu framsóknartilraunum mannkynsins.