Alþýðublaðið - 08.01.1960, Blaðsíða 2

Útgefandi: Alþýðuflokkurinn. — Framkvæmdastjóri: Ingólfur Kristjánsson.
— Ritstjórar: Gísli J. Ástþórsson (áb.) og Benedikt Gröhdal. — Fulltrúi
ritstjórnar: Sigvaldi Hiálmarsson. — Fréttastjóri: Björgvin Guðmundsson.
— Símar: 14 900 — 14 901 — 14 902 — 14 903. Auglýsingasími 14 906 — Að-
setúr: Alþýðuhúsið. — Preritsmiöja Alþýðublaðsins. Hvérfisgata 8—10. —
Áskriftargjald: kr. 35,00 á mánuði.
Framleiðshsaukning
SVO segja tölufróðir menn, að íslendingar
verji sem næst þriðja hluta allra þjóðartekna
sinna til fjárfestingar, til kaupa á atvinnutækj-
um, húsbygginga, ræktunar, vega, brúa, hafna o.
s. frv. Þetta mun vera — eins og svo margt í fari
þjóðarinnar — einstakt, þegar borið er saman við
hag annarra þjóða.
Það hefur verið von landsmpnna. að þessi
mikia fjárfesting mundi á skömmum tíma auka
svo lítflutningsframleiðslu, að jöfnuður skapað-
ist í viðskiptum við umheiminn, og þjóðin stæði
þannúg.á eigin fótum. Þessar vonir hafa því miður
ekki ræfzt. Þrátt fyrir risavaxnar framfarir á
öllum sviðum og;jstóraukna framleiðslu hefur ekki
tekizt að jafna skiptin vf^.útlönd. Skuldabyrði
þjóðarinnar hefir orðið æ þyngri^yfirdrættir hafa
verið notaðir til fulls, en samt hefur öðru hverju
verið 'svo geigvænlegur gjaldyrisskortur, áð til
stórvandræða horfði.
ÞaS er varhugavert fyrir íslendinga að binda
vonir sínar við framleiðsluaukningu eina. íslend-
ingar voru fyrir mannsaldri og eru að ýmsu leyti
enn efnahagslega frumstæð þjóð. Ein til tvær kyn-
slóðir eru að reyna að hyggja hér á landi hið sama
sem gert hefur verið á öldum erlendis.
Af þessum sökum hlýtur mjög verulegur hluti
fjárfestingar þjóðarinnar að vera þess eðlis, að
hann ekki skili beinum gjaldeyrishagnaði strax,
þótt nauðsynlegur sé. Þannig er um íbúðarhús,
mikið af rafvæðingu. vegi og brýr, svo að nokk-
úð sé nefnt. Af þessum sökum er eðlilegt, að ís-
lendingar hafi um langt skeið nokkurn gjaldeyris-
halla, sem bættur sé af lánum til langs tíma.
Hins vegar ber að gjalda varhug við lánum til
þess eins að mæta greiðsluhalla ,lánum til skamms
tíma, og öðru slíku, sem gripið er til í erfiðleikum i
augnabliksins. Það er þessi hlið májanna, sem ger- g
ir alvarlegar breytingar á efnahagskerfi landsins
óhjákvæmilegar, breytingar, sem eiga að gera
eðlllega uppbyggingu í landinu tryggari um
langa framtíð.
i Flakarar og pökkunarslúlkur
óskast strax. Uppl. hjá verkstjóranum
Jóni Þorsteinssyni. — Sími 50-165.
Hra^frystíhúsið Frost
Hafnarlirði.
Hannes
h o
r n i n u
Brennivínið og verka-
lýðshreyfingin.
Enn eins og á bernsku
árum hreyfingarinnar.
Inn um dyrnar á hofi
Bakkusar.
Smjaðrað fyrir drykkju
skap.
ÉG ÁTTI VON á íví, að ein-
hverjir í hópi kommúnista
reyndu að smjaðra fyrir togara-
sjómönnum að tilefni pistils
míns um drykkjuskap. — Það
er landlægur andskoti í þeim
herbúðum að ræða aldrei um
það sem er sjálfskaparvíti verka-
lýðsstéttarinnar — en klifa sí-
felit á því, ef á það er minnst
að aðrar stéttir hagi sér ekki bet-
ur og jafnvel séu ávirðingar vinn
andi stétta öðrum stéttum fyrst
og fremst að kenna.
ÁSTÆÐAN fyrir því, að ég —
í þetta sinn, ræddi fyrst og
fremst um drykkjuskap togara-
sjómanna ekki aðeins togarahá-
seta, var sú, að mér þykir það
blóðugra en tárum taki að sjá
unga sjómenn, sem vinna ein
hættulegustu og erfiðustu störf-
in, eyða afrakstri vinnu sinnar,
heilsu sinni, hamingju heimila
sinna — og jafnvel lífi sinu í
fórnir til Bakkusar, þess hat-
rammlega eyðis alls þess, sem
manndómur nefnist og lífslukka.
EN AUK ÞESS er hér um þjóð
félagslega meinsemd að ræða
þar sem framleiðslutækin geta
ekki gengið á eðlilegan hátt fyr-
ir þessar sakir. — Mér dettur
ekki í hug að halda því fram, að
togarahásetar drekki meira en
aðrar stéttir, en þeim er drykkj-
an skaðlegri en öðrum stéttum
— ef maður á að fara að meta
það. Mér er nær að haldá, að
verkamannaséttin drekki minnst
— og gæti ég trúað að þessi full-
yrðing kæmi ýmsum á óvart, en
hún er samt sem áður sannfær-
ing mín. Samt drekkur hún of
mikið.
ÉG VEIT, að þorri lesenda
Þjóðviljans er ekki á sama máli
og sá sem skrifaði pistilinn í Bæj
arpóstinn á miðvikudaginn. Ég
veit, að þeim þykir hörmulegt
að horfa upp á það þegar strit-
fólk brennir upp afrakstri jafn-
vel margra vikna þrældóms við
hættuleg störf, á fáum dögum,
auk alls annars. Þeir vilja eins
og ég, að reynt sé að stemma
stigu við þessu, en það verður
ekki gert nema heima hjá hverj-
um einum. Það er líka víst, að
þessi stétt manna harmar oft
sjálf hvernig til hefur tekist.
ÉG VIL LÍKA minna á það, að
á fyrstu árum verkalýðshreyf-
ingarinnar var háð þrotlaust
stríð gegn drykkjuskap verka-
lýðsins og beztu kraftar hinnar
vaknandi stéttarvitundar og
hreyfingar réðust á inn á knæp-
ur, hrintu um borðum og ræddu
við verkalýðinn, sem þar sat og
eyddi kaupi sínu, heilsu sinni
— og tómstundum, í drykkju í
stað þess að starfa að stéttarmál-
um sínum. Brennivínið var talið
einn versti óvinur verkalýðs-
hreyfingarinnar. Það er það enn
í ríkum mæli.
ÉG ER VISS um það, að komm
únitsar hafa horft á eftir mörg-
um góðum dreng, efnilegum
starfskrafti í verkalýðsfélagi og
flokki inn um dyrnar á salar-
kynnum Bakkusar — og misst
algerlega af honum. Halda þess
ir menn að smjaðurskrif eins og
þaú, sem birtust í Þjóðviljanum
á miðvikudag -—- og aðeins til
þess að reyna að sverta pólitísk-
an andstæðing, verðf til þess að
efla Starfsemi félaga þeirra eða
flokks? Ég* er hræddur um að
þeir muni komast að raun um
annað.
■ --<• Ú
ÞEIU ÆTTU að ráðast hlífð-
arlaust á drykkjuskap. — Ég
hef hvað eftir annað skrifað um
drykkjuksap almennt. í þetta
sinn minntist ég á þessa naíuð
togarasjómanna einna, ef til vill
var það vegna þess, að mér
finnst að þeir hafi sannarlega
/unnið til annara en að eyða sín-
um beztu árum í ölæði. — En
| sem sagt: Verði Þjóðviljanum að
1 góðu. Hann uppsker fyrir flokk
! sinn eins og hann sáir.
I Hannes á horninu. }
Einvígi mi!
anna og jafi
BORGARABLÖÐIN á Norð-
urlöndum hafa margtekið
fram í frásögnum sínum af
atkvæðagreiðslunni um frum-
varp sænsku stjórnarinnar
um að leggja á 4 prósenta
veltuskatt, að kommúnistar
hafi bjargað lífi stjórnarinn-
ar.
Ef úrslit atkvæðagreiðsl-
unhar hefðu orðið önnur ög
stjórnin beðið ósigur þá hefðu
íhaldsflokkarnir varla gert
mikið til að undirstrika þá
staðreynd að slíkt varð aðeins
gert með stuðningi kommún-
ista. Án stuðnings kommún-
ista verður stjórn Jafnaðar-
manna í Svíþjóð ekki felld.
í sameinuðu þingi í Sví-
þjóð eiga kommúnistar aðeins
7 fulltrúa. Jafnaðarmenn aft-
ur á móti ráða 190 sætum en
borgaraflokkarnir 185. Komm
únistar geta því í vissum til-
fellum haft úrslitaáhrif á
gang mála. Foringi sænskra
kommúnista kvartaði yfir því
við umræðurnar um veltu-
skattinn, að Erlander forsæt-
isráðherra hefði ekki viljað
„ræða“ við hann um fram-
gang málsins og mikil átök
hefðu verið innan flokksins
um þá taktík, sem upp skyldi
taka. En þegar á hólminn kom
þöfðu kömmúnistar ekki að
gre ða atkvæði með borgara-
flokkunum og sátu hjá.
Þar eð kommúnistar sátu
hjá við atkvæða^reiðsluna
varð hún hreint einvígi milli
Jafnaðarmanna og borgara-
flokkanna.
Svíar geta verið fegnir að
hafa losnað við borgaralega
ríkisstjórn á þessum tíma.
Það er oft sagt að ríkisstjórn
Erlanders sé minnihlutastjórn
en samsteypustj órn borgara-
flokkanna yrði einnig minni-
hlutastjórn og auk þess sjálfri
sér sundurþykk í mörgum
málum.
Borgaraflokkarnir þrír eru
sammála um það eitt að fella
stjórn Erlanders og þeir voru
allir á móti veltuskattinum,
en þeir höfðu ekki neinar
sameiginlegar gagntillögur
fram að færa. Samsteypu-
stjórn borgaraflokkanna
mundi hafa yfir að ráða helm
ingi atkvæða í efri deildinni
og vrði þá að gera út um mörg
máí þar með hlutkesti en í
neðri deildinni gætu Jafnað-
armenn stöðvað þau mál, sem
þeir væru á móti og kommún-
istar mundu vafalaust koma
þeim til aðstoðar í fjölmörg-
um tilfellum.
Umræðumar í sænska þing-
inu um veltuskattinn báru
svip áf því að kosningar til
efri deddarinnar eigi að fara
fram á næsta ári.
UM jólin var í fyrsta sinn
hringt nýjúm klukkusn, sem
Kaupfélag Borgfirðinga hefur
gefið hinni nýju kirkju Borg-
nesinga. Verðmæti gjafarinnar
mun vera rösklega 60 þús. kr.,
en auk þess gaf Kaunfélagið
rafknúinn hringingarútbúnað
af fullkomnustu gerð.
Klukkurnar eru tvær, sú
stærri tæp 600 kg. en hin
minni 340 kg. Hafa þær tóna
g og b við 435 sveiflur á mín-
útu? Eru betta einar stærstu
kirkiuklukkur hérlendis.
Litlu munaði að ekki tækist
að koma klukkunum upp í
Borgarneskirkju fyrir hátíðir,
en vegna sérstakrar lipurðar
Eimskipafélags íslands voru
þær hið fyrsta, sem skiþað var
á land úr M.s. Detíifoss
^ 8., janúar 1960 — AJþýfyibJafUjð