Ársritið Gestur Vestfirðingur - 01.01.1847, Page 79
79
í IV'lui', {>ó ;iö [iað sjái ókminugn. og emi aíftnr atamla á gæmn
eðnr í gættmii, sein er inesli ósiftnr. \ eittn j»vt altlrei ávítnr
fyrir [)áö, [>ó [>aft segi [>ér í einlægni [>að, seni [>að lángar til
eða [>vi ileltnr i Img, jafnvel þó [>að kiiniii að vera liernsku-
legt, [>vi af sliknm ávítum verður það feimið og dult, og iniss-
ir á stundiim ást Qg einlægni við [>ig. Hörn }>au, scm \el eru
vanin, eiga að geta farið lil foreldra sinna, og liaft [>au fyrir
iiðalráðaiiant og aðstoðara i öllu, en látið sér lynda, [>ó íór-
eldrarnir ráði ödruvisi, en J>au ætluðu til. Gcfðu liarni þínu
nægilcgt sjálfræði lil að leika scr eður skemta, einkuni þegar
það lielir lokið vel við ætlunarverk sitt. Leikir og skeintanir
lífga, æfa og lierða Ijör og krapta sálar og likiiina og efla
frainfarir þeirra; hafðu að eins gætur á, að það taki ekki uppá
neinu ósæmilegu eður þvi, er það getur iiaft nokkurn skaða
eliegar meiðsli af. Forðastu þann skaðvæna óvana, er tiðkast
iim of, að lilæa að liarninu, þegar það lailur skríngilega eður
talar sniðuglega, en þó ófagurt, og þvi síður skaltu láta það
lieyra hól eða lofræður 11111 gáfur þess eður hiiyltni i orðtun
við slik tækifæri, og altlri i sanit; því af þessugétur It'idl ósið-
semi, skeytíngarleysi, sjálfliadni og jafnvt l dramh; en vel á
við, að láta það lieyra geðþekknis og hliðn orð, þegar það
á þau skilin fyrir frainferði sitt eður kostgæfni. Láttu Jmð ald-
rei eptir harni þinu, er það heimtar af þér, og syntlu þvi fram
á það, að það fái ekkert, neina það hiðji uni það með hóg-
værð og aiiðinýki, cn haki sér ekki annað cn hegníngu og
siiuprur með heinitufrekjii og ógeði. Varastu hrest þann, seiíi
svo mörgu foreldri er hætt við að- liala. að lutlda meir upp á
eitt harnið en íinnað, og tíðiim ujipá það, sem siður á það skil-
ið. Af sliku spretlur rigur og öluntl iniilí syskinanna, ogdreg-
ur á eplir sér liatur og margt aniiað illt milli þeirra, seiu ættu
að elskast livað heitast. Uafðu þér fyrir speigd söguna af hon-
uui .lósep, og þarftu þó ekki svo lángt aö sit'kja dæmin fram
í aldiriiar, þú sérð þau mörg fyrir aitguniim og alleiðingarnar
eniir íllu, er af því risa, að hafa eptirlætisgoðin. Kigi t'itt harn-
ið það skilið að takast öðruin freniur, gjörðu þá við það að
verðugleikiim, cn láttu hin njóla réttar sins fyrir það, og taktu
aldrei frá einu harninu til að gefa liinii, hvað lilið sem cr, í
hefntla eða hegfiíogarskyni Láttu alilrei við gángast, að mælt
sé upp í harninu ógeð eða óvantli, ellegar eplir því itt itt það,
er það á að gjöra. Taktu altlrei sögnm né fréttahurði. af harni
þinu, livort heldur það segir eptir syskiniim sinuiil eður öðr-
iiiii. ellegar her þér aiuiiin óhróður, hvers kvnssem er; venjist
harnið á þenna óvana, getur liann orðið undiriifur til enna vestu
lasta: lausmælgis, málæðis, róghurðar, lýgi, og komist hinir,
sem eptir er sagt, að því, að þeir fái óþökk eður sneypu fyr-
ir harnsins skuld, rís af því óþokki og ýmugustur, tig cf'til
vill, nlfliúð, hatnr og hefndargirni til harnsins; en það sjálft
venst þíir hjá á íllgirni og gleði ylir annara óföriim. lnnrattu
hörniiiii þíiiuiii elsku hæði til skyldra sein vandalausra, og á-
nægju.ylir þvi, að öllum líði seiii hezt. Ven þau á þagniælsku,
sannsögli, hreinlyndi, einla'gni, allskonar varkárni i orðuni og
verkum, og taktu lángtum narðara á þvi, gjöri harnið sig hrot-
legt i einhverju, sem þessuiu dvgðum er gagnstætt, en þó því
verði eitthvað annað á óvart. Ifafðu nákvæmar gætur á lund-