Bóndi - 28.02.1851, Síða 3
35
f>að fyr en |>au verða alltaf að staiula inni, fiá verða þaumjög
kviðdregin fyrstu dagana, og leggja f>auf>á talsvert af, meðan
f>au eru að kviða sig aptur. jrar sem útigangur er góður, má
beita lömbum þegar jarðir eru og jiurviðri, en varast skulu
menn að íáta þau út í bleituveður, einkuin framan af vetri,
því ef þau blotna með jafnaði, þá er liætt við að lús kvikni í
þeim, svo þau missi ullina, og líka ollir lúsin þeim, eins og
öllum peningi, hinna mestu óþrifa, það er víða siður að bera
ösku í lömbin, til að verja þau lús. Menn fletta sundur ull-
inni lagð fyrir lagð, og núa svo smámulinni og sigtaðri ösku
ofan i hársvörðinn, og gjöra menn þetta einna vandlegast á
hálsinum, herðakampinum, mölunum og fyrir aptan bógana.
Sje þetta vandlega gjört, þá er það að sönnu óbrigðult ráð til
að verja þau lúsinni, en sá er ókostur við öskuna, að hún
skemmir ullina, því hún eyðir úr henni allri sauðfitu, og jetur
burtu þelfótinn, en þó er svarðaraska langverst, því lömb, sem
hún er borin i, geta varla fýlzt fyr en komið er langt fram á
sumar, þó þau sjeu vel alin, og !ika gjörirhún ullina svo mó-
leita, að hún verður aldrei þvegin hvít. ^að er annað ráð til
að verja lús á lömbum, að bera í þau lýsi, einkum sjálfrunnið
liákalslýsi, undir eins á vorin, það ver bæði lúsinni og liefur
þann kost fram yfir öskuna, að það bætir ullina. Beri menn
annars lýsi í lömbin, þá er það varla gjörandi fyr en frá er
fært, því sje það gjört um stekkjartíman, þá er hætt við að
ærnar vilji ekki taka lömbin. Á seinni tímum eru menn líka
farnir að brúka mercurialsmyrzli, er margir kalla Iíka lúsa-
salve, til að verja lömb lús, og bera menn það í undir eins á
baustin, þar sem þeim þykir kindunum hættast við að fá lús-
ina; 1 lóð nægir í 12 kindur. Jiessi smyrzli hafa þann kost,
að þau fremur bæta ullina. 5að væri gott fyrir bæinlur að
ciga ætíð nokkuð til af smyrzlum þessum; því þau eru óbrigð-
ult meðal við lús á hverjum peningi sem er. jiað er annars
ekki svo hætt við að lús kvikni í lömdum, ef þau eru í rúm-
góðum, rakalausum og heldur köldum liúsum, og efmennvar-
ast að láta þau blotna framan af vetri. Framan af vetri skyldu
menn gefa lömbum svo vel, að þau bæði fitni og þroskist vel;
og skulu menn brynna þeim á hverjum degi, og það þó þeim
sje beitt á dagin, ef þau ná ekki í vatn úti; skulu menn þá
brynna þeim þegar þau hafa jetið nokkuð inni. Sjeu lömb
vel alin framan af vetri, þá má fara að beita þeim harðara og
3*