Sæmundur Fróði - 01.03.1874, Síða 5

37
í vorum hrufusteinafjöllum finnst og mikið af kísum með gulls-
lit á, en aldrei hef jeg í slíkum kísum getað fundið merki gulls
eða silfurs, og hef jeg þó opt prófað þá eplir rjettum efna-
fræðislegum reglurn. Hvað flnnast kann, veit hvorki jeg eða
aðrir, en fjarska-mikið er af slíkum kísum hjer á landi, og
jafnan verður það að telja auðið, að sumir þeirra kynnu að
hafa í sjer gull eða silfur.
Ilrufusteinsfjöll falla opt í hellur, bæði stærri og smærri,
og um slíkar hellur skal nákvæmar talað, þar sem skýrt verð-
ur frá hrufuhellugrjótinu.
Hrufusteinar gefa góðan jarðveg, þegar þeir fara að meyrna.
Dalir í hrufusteinsfjðllum eru mjög grasgefnir, og mold sú, er
þar myndast, er einkar-góð í matjurtagarða. Bæði kartöflur
og kál vaxa vel í slikri mold, og gefa margfaldan ávöxt, enda
hefur hrufugrjótið í sjer fólgið nærfellt öll þau efni, er jurt-
irnar þurfa til að ná góðum vexti og viðgangi.
Í’eir fóslbræður Bjarni og Eggert hafa nákvæmlega tekið
eptir því, hversu hæfilegur Baulusteinninn væri til húsagjörða,
því að á blaðs. 141 segja þeir: «Til bygginga væri þessi steiuu
hinn ákjósanlegasti, eigi að eins til algjörðra steinhúsa (grund-
murede Bygninger), heldur og jafnvel til hornsteina, glugga-
kistu-stólpa, o. s. frv., því bæði er það, að það er hægt að
fella steinana vel saman, enda binda þeir kalkið mjög vel. Ef
menn vildu færa hann til annara landa, væri hægt að flytja
hana niður eptir Norðurá, þegar hana leggur, því á þessi renn-
ur rjett við ræturnar á Baulu».
tetta sýnir meðal annars, hvernig þessir sannkölluðu merk-
ismenn hugsuðu um allt, er ættjörðu þeirra mætti að gagni
koma, enda taka þeir það fram, að liinir fátæku íslendingar
gætu með þessu móti aflað sjer peninga á veturna, þegar ekk-
ert annað væriaðgjöra. Þeir geta þess enn fremur, að Baulu-
steinninn sje í Borgarflrðinnm hafður í legsteina, og að legsteinn
Kjartans Ólafssonar sje gjör úr honum. Þeir tala og um það,
að Baulusteininn megi flytja á hestum, og að það sje gefið, að
hafa 2 steina á hverjum hesti, einn stein tveggja álna langan
í hvern bagga. (Framhald síðar).