Kvennablaðið - 07.05.1915, Qupperneq 7

ÆVENNABLAÐIÐ
»3
heimska mannanna drotnar enn þá í
hásætinu, þrátt fyrir alla menningu og alt
frelsis og réttlætisglamrið. Enn þá má,
og það í alvöru syngja með fjálgleik
»Lofkvæði heimskunnar«, þessarar »A1-
heims drotnandi, aldrei þrotnandi, þétt-
gjörvu, þrekbygðu, þrautgóðu, eldtrygðu,
margreyndu, háttvirtu heimskm, sem
allstaðar »yfirgnæfir feit og rík« og ekki
sízt í landanna »lofsverðu pólitík«.
En þótt Danir knésetji nú þetta is-
lenzka óskabarn, þá lítur þó út sem
þeim ætli að farast viturlegar og drengi-
legar en vorum íslenzku stjórnmálamönn-
um að þeir muni þó ekki ganga frá
öllu saman á síðasta augnabliki, heldur
gera þetta að samningsatriði, vegna þeirra,
sem óttuðust svo mjög kjósendafjölgunina,
og sætta sigsvo við að halda gerða samn-
inga. —
En — hver veit nema vorir islenzku
fiokksforingjar fari þá að dæmi þeirra í
því efni, og hindi nú loks heppilegan
endahnút á þetta mál, sem orðið hefir
þeirra stóri ásteytingarsteinn. Vér viljum
vona að svo verði, svo menn fari nú
loks að geta unnið nokkurnveginn frið-
samlega að öðrum nauðsynjamálum
þjóðarinnar — bæði karlar og konur í
sameiningu.
★
¥ *
Síðan þetta var ritað hefir fréttst að
Dönsku Grundvallarlögin voru samþykt
í Ríkisþinginu 24. apríl s. 1. Fara þvi
fram nýjar kosningar í vor.
Frá Ungverjalandi.
Dauði og fœðing.
»Um sama leyti og því var lýst yfir, að mann-
dráp væri mesti greiðinn, sem nokkur gæti unnið
landi sínu og þjóð, voru miklu víðtækari tilraunir
gerðar til þess að vernda mæður og börn hér, en
nokkuru sinni áður. Hjónabönd gátu áður ekki
átt sér stað, hve mikið sem á lá, ef lítilfjörlega
pappírsörk, fæðingarvottorðið, vantaði, börn fædd
utan hjónabands, áttu sér engrar uppreisnar von.
En nú má sleppa öllum lýsingum, án sérstakrar
undanþágu, leyfi foreldranna er ekki framar nauð-
synlegt, slélnaðarfresturinn þarf ekki að vera út-
runninn. Hermenn í skotgryfjunum geta gift sig
ef þeir einungis láta þá ósk 1 Ijósi bréflega og
geta útvegað sér svaramann!
Lögin um framfærslu ríkisins á hermanna fjöl-
skyldum, gera á engan hátt upp á milli skilget-
inna og óskilgetinna barna, svo framarlega, sem
faðirinn gefur með barninu.
Það eitt nægir, að faðirinn hafi gengist við
barninu — fæddu eða ófæddu — áður en hann
lagði á stað í ófriðinn. Bæjarstjórnin í Budapest
ætlar að senda bænarskrá til landsstjórnarinnar,
þess efnis, að fara fram á að uppeldisstyrkur rfk-
isins til barna þeirra manna, er fallið hafa í ófrið-
inum eða dáið hafa af veikindum og þreytu í
þjónustu hersins — verði veittur eftir sömu reglum.
í vetur sem leið — þegar þingið hafði til með-
ferðar frumvarp til borgaralegra laga, reyndum
vér árangurslaast að fá þingmennina til þess að
fallast á þessi sömu grundvallaratriði.
Sú deild félags vors, sem vinnur að vernd
mæðra og barna — hefir því aðallega snúið sér
að því að hjálpa einstæðum konum hermannanna
hjálpa mæðrum áður en fæðingar bera að hönd-
um, sjá um að þær hafi sómasamleg húsakynni
og góða fæðu — útvega þeim hjúkrun og læknis-
hjálp, og sjá þeim fyrir léttri vinnu — þegar þær
eru orðnar hraustar aftur.
Þessar „herbrúðir" sem þær eru kallaðar í mörg-
um ófriðarlöndunum, njóta nú almennrar hluttekn-
ingar, bæði einstakra manna og yfirvaldauna —
hversu lengi sem það varir. — «
Noregur.
Ný barnalöggjöf.
Norska stórþingið hefir nýlega samþykt nokkura
kafla úr harnalöggjöfinni, sem í mörg ár hefir
vertð þar á döfinni, og mikið hefir verið rifist
um. Fyrverandi ráðherra Castberg, hefir verið
aðalmaðurinn í þessari agitation, og nú komið
því fram í stórþinginu. Kvbl. hefir fengið þessi
frumvörp í hendur, og setjum vér hér helstu at-
riðin úr þeim. I framsögu sinni fyrir þessum
lögum, komst Castberg meðal annars svo að
orði:
„Þessi framvörp hafa í aðalatriðunum þann til-
gang að styrkja réttlætið, sannleikann, ábyrgðina
og siðferðið. Þau miða fyrst og fremst sérstaklega
að því að gefa óskilgetna barninu sömu réttindi
og skilgetnum börnum, og veita ógiftum mæðr-
um óháða og trygga stöðu. Lögin vilja vernda