Alþýðublaðið - 15.01.1961, Blaðsíða 12

ATOMKRAFTEN TEMMF.S.
Nár denne-fantast'rske sprengkraftet
skal temmes, tar man Cbl.a. i Eng-
lands forste atomverk i Calder Hall) L
farten av kjedereaksjonen ved S innförejsj
10.000 uranstenger Ca) som atombren-
sel i reaktorens betonqskjerm (b)i
et 1150 tonns grafittlegeme Cc). Tnn-
t^pumpet kjöleqass Cd) overförer sprenq-
ningsvarmen (550gr) til 21 km rörled-
mnger (f) i et ombytninqskammerCe),
Vanndampen i rörledningene drivtec
turbiner (g) og dgnamoer (h); Den
bremsede atomsprenqningen leverer ná
fredelig stróm
(Neste: Kraften i bruk)
<Sf> aS,
GRANNARNIR DfsA!!
atómkraft-
URINN
BEIZLAÐUR:
Þegar betzla þarf
hið stórkostlega
sprengiaíl, þá er (m. a. í
fyrstu atómstöð Englands,
Calder Hall) hraðinn á
keðjuverkuninni minnkað-
ur með því að koma fyrir
stöðvunarefnum í orku-
ofninum. í ofninn eru sett-
ar 10 þús. úranstengu: (a)
sem atómeldsneyti í binn
steinsteypta atómofn (b)
sem er innan 1 1150 tonna
grafítgeymi. (c) Kæligas,
sem dælt er inn í skiirúm-
ið (d) flytur varmann, sem
stafar af sprengingunni
(350° C), í 21 km. langar
leiðslur (f) í skiptiklefa
(e) vatnsgufan knýr „túrb-
ínur“ og rafla (h). Hinar
stöðugu atómsprengingar
framleiða nú rafmagn til
friðsamlegra nota. (N-æst:
Krafturinn í notkun).
Ég gæti sagt þér síðustu orð þess, ef það gæti
til eiiiliverrar hjálpar.
orðið
Um helgina
Framhald af 4. síðu.
eru að vísu mun hærri í hinu
friálsa athafnalífi en hjá hinu
opinbera. En svo kemur ótal-
margt annað. Fyrirtæki eru
yíirleitt lítil og rekstur þeirra
ekki í föstum skorðum hér á
landi. Til eru mörg dæmi þess,
að fjölskyldur lifi óbeint á
fyrirtækjum, taki út vörur
sem koma fram í rýrnun, láti
þau eiga og reka bíla, sem eru
notaðir til einkaþarfa, láta þau
greiða ferðakostnað, risnu og
margvísleg hlunnindi. Þetta
er oft skýringin á því, hve
menn hafa lág föst laun og
hafa greitt lága skatta, sem
sýnilega lifa mjög hátt. Mikið
af slíkum kostnaði kemst ixm
á kostnaðarliði fvrirtækja og
dregst þannig frá skatti þeirra.
Má því með nokkrum rétti
segja, að margir lifi lúxus-
lífi að verulegu levti á kostn-
að ríkisins — eða nánar til-
tekið hinna, sem mei’’a greiða
af sköttum.
Að sjálfsögðu er allur gang-
ur á þessum hlutum og n.-.arg-
ir menn heiðarlegi.r, sem að-
stöðu hafa til annars, en
skúrkarnir eru nógu margir
og nógu áberandi til þes.s. að
ekki verður komizt hjá því
að benda á þá. Hins má einnig
gæta, að þetta fyrirbrigði er
ekki bundið við ísland, heidur
er slík hlunnindaveiting að
vissu marki leyfð í lögum er-
lendis, Og oft eru menn neydd
ir til að veita skattfrí hlunn-
indi til að standast hina hövðu
samkeppni um vinnuaflið. Hér
á landi reyna skattayfirvölám
að fylgjast með sumum þess-
ara atriða, en hafa litla að-
stöðu til að gera það svo sem
ástæða væri til.
Allt styður þetta þá kerxn-
ingu, að fastakaup manna segi
ekki alla söguna um liískjör
þeirra. Þess vegna má ekki
mæna á kaupið eitt í Öllum
umræðum um kjör hínna
ýmsu stétta.
fAPPDRÆTTI
(ÁSKÓLANS
VAGN E. JGNSSON
Málflutningur — Innheimta
Austurstræti 9.
Símar 1 44 00 og 1 67 66
Gíafur R. Jónsscn, B.A.
Iöggiltur dómtúlkur og
skjalaþýðandi úr oe á
ensku. — Sími 12073.
Lesið Áiþýðubíaðið
Augiýsingasíminn 14906
12 15. jan. 1961 — Alþýðublaðið