Alþýðublaðið - 10.03.1961, Qupperneq 2

f Ritstjórar: Gísli J. Astþórsson (áb.) og Benedikt Gróndal. — Fulltrúar rit-
\ •tjómar: Sigvaldi Hjálmarsson og Indriði G. Þorsteinsson. — Fréttastjóri:
Björgvin Guðmund: son. — Símar: 14 900 — 14 902 ~ 14 903. Auglýsingasími
' 14 906. — Aðsetur: Alþýðuhúsið. — Prentsmiðja Alþýðublaðsins Hverfis-
; fiö u 8—10. — Askriftargjald: kr. 45,00 á mánuði. í lausasölu kr. 3,00 eint.
j íDtgefandi: Alþýð'iflok. urinn. — Framkvæmdastjóri: Sverrir Kjartansson.
Farsælt mál leitt til lykta
[ í GÆR var þingsályktunartillaga ríkisstjómar
•] innar um lausn fiskveiðideilunnar samþykkt á
| alþingi. Höfðu umræður um málið -staðið í fjóra
daga samfellt og stjórnarandstaðan haldið uppi
j látlausu málþófi. Var það greinilegt þegar í upp
j tiafi umræðnanna um málið, að stjórnarandstað
an hygðist draga þær sem mest á langinn til
' þess að geta gert sér sem mestan áróðursmat úr
I imálinu. Máiflutningur stjórnarandstöðunnar 'hef
! ur hins vegar verið með miklum endemum, ekk
! ert nema upphrópanir um nauðungarsamninga
• og uppgjöf en ekkert jákvætt lagt til málanna.
| Hefur það vakí'ð mikla undrun almennings, að
í framsóknarmenn sku'li hafa staðið með kommún
í istum að því að sverta það samkomulag sem feng
: izt hefur við Breta, þar eð vitað er, að framsókn
Ihlýtur að telja samkomulagið farsælt þegar það
er haft í huga, að Hermann Jónasson beitti sér
fyrir því í vinstri stjórninni að gerður yrði samn
I ingur, sem var mun óhagstæðari en sá sem nú
| fæst.
j Mikill meirihluti þjóðariínnar fagnar þeirri far
sælu lausn, sem nú hefur fengizt á fiskveiðideilu
: íslendinga og Breta. Ályktun alþingis um sam
komulagið við Breta markar í rauninni tímamót
í landhelgissögu þjóðarinnar. íslendilngar færðu
fiskveiðilandhelgi sína út í. 12 sjómílur 1. sept
ember 1958 en þeir hafa orðið að berjast fyrir
1 viðurkenningu þeirrar landhelgi í 2% ár. Fullur
sigur í þeirri baráttu vinnst með lausn deilunnar
við Breta, sem alþílngi samþykkti í gær. Sam-
kvæmt ályktun alþingis sendir utanríkisráðherra
! nú orðsendingu til brezku ríkisstjórnarinnar og
um leið. og fallizt hefur verið á þá orðsendingu
' gengur - samkomulagið í gildi. Bretar hafa áður
í viðræðum við fulltrúa íslenzku stjórnarinnar
! fallfet á öll atriði orðsendingar utanríkisráðherra
Islands svo að orðsendingaskiptin eru fyrst og
fremst formsatriði. Meginatriði samkomulagsins
er að sjálfsögðu viðurkenning Breta á 12 mílna
fiskveilðlandhelgi íslands svo og grunnlínubreyt
ingarnar sém í rauninni eru ný landhelgisút-
færsla. Á mótil fá Bretar takmörkuð veiðirétt-
1 indi á ytri 6 mílna belti fiskveiðilögsögunnar
: næstu 3 ár. Samtök sjómanna og útvegsmanna
' og ýmis önnur samtök hafa fagnað þessari lausn
! fiskveiðideilunnar og telja hina nýju útfærslu,
er grunnlínubreytingarnar hafa í för með sér,
: mjög mikilvægar fyrir íslenzkar fiskveiðar. Eng
ir eru dómbærari á þessi mál en sjómenn og út
vegsmenn. Ánægja þeirra með lausn málsins sýn
; ir, að ríkisstjómin hefur farsællega leyst fisk-
væiðideiluna við Breta og tryggt sigur þjóðarinn
ar í miiklu hagsmunamáli íslendinga.
1. marz.
ÖL-L helztu Stokkhólmsblöð
in, að Stockholms-Tidningen
ifrátöldu, ræða samkomulag
íslendinga og Breta um fisk
veiðilögsöguna á leiðarasíð-
um sínum í dag. Eru þau á
einu máli um, að samkomu-
lagið verði að teljast sigur
fyrir . Islendinga og þeirra
málstað. Dagens Nyheter
skrifar: „Ekkj verður annað
isagt en Bretar hafi gefið
mest eftir, — en íslendingar
hafa fallið frá hinni svo
mjög þýðingarmiklu kröfu
um ótakmarkaðan rétt þegar f
stað til 12 sjómílna fisk-#
veiðasvæðis \úð ströndina.
Upprunalega kröfðust Bret-
ar fiskveiðiréttinda í tíu ár
inn að sex milna mörkum,
buðu síðan fimm ára tíma-
bil, en íslendingar hafa hing
að til ékki viljað leyfa
neinni erlendri þjóð veiðar
innan 12 mílna. Hér hefur
náðst samkomulag. Því má
bæta við, að „íslandsveiðar11
Svía koma hér ekki við
sögu, — þær veiðar fara
fram lengra frá landi.
Þetta þýðir ekki, að málið
snertj ekki aðra fiskveiði-
hagsmuni Svía. — Samkomu
lag Breta og Norðmanna í
fyrrahaust hlýtur að
vera leiðarljós Svía í vænt
anlegum samningum við |
Dani og Norðmenn.“
Aftonbladet rekur stutt-
lega sögu málsins og lýsir
hinu nýja samkomulagi og
skrifar síðan: „England var
á móti einhliða aðgerðum ís
lendinga og háfa Bretar lát
ið herskipaflota vernda veiði
skip sín á íslandsmiðum.
Það hefur alltaf verið lýð-
um ijóst, að íslendingar ætl
uðu ekki að láta undan og
spurningid var hvað Bretar
gætu unnið með þrjózku
sinni. Þessi spurning varð á-
sæknari eftir að Bretar féll-
ust á 12 mílna fiskveiðitak-
möi’k við Færeyjar, enda
þótt þeir fengju þar 10 ára
„náðartíð“ á svæðinu frá 6
—12 mílum. Og skömmu
seinna gerðu þejr sams kon
ar samkomulag við Norð-
menn. Eftir þetta var ljóst,
að brezk-íslenzka stríðið
‘hlaut að taka enda. íslend-
ingar voru ekki nægilega
öflugir til þess að þvinga
Breta til uppgjafar, en þeg-
ar bæði Danir og Norðmenn
lcgðust á sömu sveif, —■
með siðferðilegum stuðningi
margra annarra ríkja, urðu
Bretar að láta undso.
Bretar hafa þrjózkast eins
og mögulegt var vegna
ihinna þýðingarmiklu fisk-
veiða við ísland. En fiskveið-
arnar eru langtum þýðingar-
meiri fyrir íslendinga. Þær
ei’u aðalatvinnuvegur þeirra
og lífsspursm'ál.“
•Svenska Dagbladet ræðir
málið allýtarlega og skrifai'
síðan: „Enda þótt lausn
málsins feli í sér eftirgjöf
frá báðum hliðum, þá eru
það augljóslega Englending-
ar, sem hafa gengið svo
langt í samkomulagsátt, að
ssmningurinn er að lang-
mestu leyti íslenzkur sigur.
Bretar hafa ekki aðeins við-
urkennt 12 mílna mörkin —•
annað var, er til lengdar
lét, ekki hægt, — heldur
einnig sætt sig við óvenju-
stutt millibilstímabil. — Að
Framhald á 12. síðu.
10. marz 1961 — Alþýðublaðið