Alþýðublaðið - 30.03.1961, Blaðsíða 8

Síðasta gjöf Zarsins til
handa keisarainnunni, —
Maríu Feodorovna, var
fislétt og glæsilegt „rene-
sans-egg“, útskorig { Ijós-
gráa agat-hellu með smar-
ögðum og rúbínum, þakið
bláum og hvítum gler-
ungum. Gullfótur eggsins
er fagurlega skreyttur mó-
tívum úr rauðum, smar-
agðsgrænum og bláum
glerungum. — Útskornir
ljónshausar með hringum
út úr munninum eru sín
ÞETTA egg er kall
að krýningareggið.
Það er gert úr rauðu
gulli og alsett dem-
öntum. Innan í egg-
rnu er nákvæm eftir
Iíking af skrautvagn
inum, sem Rússakeis-
arar notuðu við krýn
ingarathöfnina.
HINN gamli og mæti sið-
ur að gefa kunningjanum
páskaegg hefur tíðkast í
ýmsum löndum frá alda-
öðii. Með kristninni fékk
þessi siður aukið gilcli. —
Eggið varð tákn upprisunn
ar og varð þessi páskagjöf
í enn meiri hávegum höfð
en áður.
Snemma var farið að
skreyta páskaeggin með
al^s konar mynstrum og
mýndum. Fyrst voru páska
eggin ósköp venjuleg
hænuegg en nú á dögum
eru þau yfirleitt úr súkku-
laði eða pappa.
í fáum löndum hefur
þessi siður að gefa páska
egg verið eins útbreiddur
og í Rússlandi þar sem á-
hrif grísku rétttrúnaðar-
kirkjunnar hefur ætíð mátt
sín mikils og þar sem pásk-
arnir eru haldnir með mik
illi viðhöfn. í Rússlandi —
þ. e. a. s. í Rússlandi eins
og það var fyrir október-
byltinguna —- kepptust rík
ir sem snauðir við að gefa
eins falleg páskaegg og
framast var unnt. í St. Pét-
ursborg (sem nú heitir
Leningrad) var eitt sinn
maður sem kunni vel að
hagnast á hinni eyðslu-
sömu háyfirstétt Rúss-
lands.
Maður þessi hét Carl
Farbergére og var gull-
smiður að iðn. Hann seldi
einnig gull og gersemar og
um aldamótin var hann á-
iitinn færasti maðurinn í
heiminum á sínu sviði. —
Hann hafð 700 menn í
þjónustu sinni, sem smíð-
uðu svo ævintýralega fal-
lega hluti úr dýrasta efni,
og prýddu þá með þvílíku
skrauti að fara verður aft-
ur til renesansins til að
finna hliðstæður.
* MILLJÓNA
FYRIRTÆKI
'Viðskiptavinir hans voru
mestu ríkisbubbar Rúss-
lands, háaðallinn og sjálf-
urAlexander III. Rússazar.
Enginn gat þótzt maður
með mönnum nema hann
ætti einhverja eigulega
muni úr verkstæði hins
nafntogaða gullsmiðs. Þeg-
ar fram liðu stundir- urðu
nálega allir kóngar Evr-
ópu fastir viðskiptavinir
verzlunarinnar.
ic GULLEGG
Fabergé vildi gjarnan
gleðja tignasta viðskipta-
vin sinn, zarinn, og árið
1883 lofaði hann að búa til
páskaegg, sem kæmi mjög
inupphæðir og Fabergé
krafðist fyrir listaverk sín.
Eitt af meistaraverkum

KEISARALEGT *
páskaegg frá stríðs- t
árunum. í þessu %
RauðaKross eggf eru 1
nokkrar myndir af $
ungfrúnum úr keis- i
arafjölskyldunni — í |
Rauða-Kross búning- *
um. Egg þetta ein- |
kennist af hrnum al- |
varlegu viðburðum ^
stríðsáranna.
WMWWWWWWWWMM
á óvart. Og hann stóð við
orð sín. Eggið, sem Alex-
ander III. fékk þetta ár var
ekkert venjulegt páskaegg.
Fljótt á litiö virtist það
nauðalíkt venjulegu hænu-
eggi. En efst var það úr
gulli og það var fægt þann-
ig að það leit út eins og
venjulegt egg. Það var
hægt að opna það að ofan
og innan í því var blóm úr
gulli. Blóm þetta var einn
ig hægt að opna og í því
var hæna í gullhreiðri. —
Fiður hænunnar var fal-
lega ágrafið og tveir rúbín-
ar voru í stað augna. Nef
og kambur voru úr rauðu
gulli. Hænuna var einnig
hægt að opna og þar var
eftirlíking af keisarakórón
unni úr demöntum og á
kórónuna var hengt blóð-
rautt rúbínegg. Þetta var
fyrsta Fabergé-páskaeggið,
sem keisarinn gaf keisara-
innunni, en alls ekki það
síðasta.
ÍC GULLSMIÐUR
ZARSINS
Páskaeggin, sem Fabergé
lét gera á næstu árum voru
ennþá skrautlegri og ekk-
ert gefur betri hugmynd
um færni þessa heimsfræga
gullsmiðs en þessi sérstaka
grein starfs hans. Nú á dög
um væri erfitt fyrir gull-
smið að standa jafnfætis
Fabergé — einfaldlega
vegna þess, að í dag fyrir-
finnast ekki viðskiptavin-
ir, sem fúsir væru að láta
af hendi rakna þvílíka reg-
Fabergés er hið svokallaða
upprisuegg. Það var í skál
úr bergkristal og í henni
þrjár „fígúrur“ úr skíra-
gulli; Jesús upprisinn, sem
þrír englar tilbiðja. Engl-
arnir eru með litla vængi
og kranz úr smá demönt-
um halda saman tveim hlut
um eggsins“. „Fóturinn“,
sem eggið hvílir á er em-
eleraður úr rauðu, grænu
og ópalhvítu með upphækk
uðum mótívum úr svörtu
og bláu. Hann var með 8
stóra brilljanta og 4 stór-
ar indverskar perlur ásamt
fjölda smárra demanta. —
Þetta var sannarlega egg,
sem. hin skrautelska kirkja
og keisarafjölskyldan gátu
verið fullsæmd af.
ÍC SÍÐASTA
PÁSKAEGG
KEISARANS
g 30. marz 1961 —- Alþýðublaðið
hvorum megin á eg
náttúrlega úr gulli.
Efst á þessu eggi
talið 1894 á rúbín
glerungabakgrunn,
bókstöfum úr demi
Þetta ár andaðist í
er III eftir langa sj
legu.
ic SIÐURINN
LOGNAST Ú1:
Nikulás III tók \
um 1. nóvember ]
þar með hófst hin
legi lokaþáttur í sög
ara-Rússlands.
Nikulás var þaí
kappsmál að gaml
yrðu hafðir í he
hann gleymdi held
smámupunum. T. i
aði hann Fabergé á
ári að búa til
egg og það tvö
en eitt. Annað han<
ur sinni, keisarae
og hitt handa kon-
Alexöndru Feoi
keisarainnu.
Þegar hin fji
páskaegg sem Níl
lét framleiða — eri
uð — er erfitt að í
í hugarlund að r£
rambaði á barmi u
ar og byltingar.. ]
engu líkara en
hefði viljað fullvis
arann um að allt <
það sama og að
la-ust væri að hafa
ur.
Til minja um sto
Pétursborgar árið
gert páskaegg ser
fullu samræmi \
göml,u hefð. Þegar
onnað spratt upp 1
stytta sem spennt
ur með fjöður. G
þessi er af stofnar
arinnar, Pétri mikl
baki.
I tilefni opnunar
járnbrautarinnar
keisarainnan óhem
mætt pákaegg úr
o? á það voru mer
ir helztu viðkomust
^t. Pétursborg til
vostok. í egginu v:
in nákvæm eftirlí
lestinni og var húr
úr platínu.
En þegar heimss
in 1914—18 brauzt
náskaeggjunum að
Nú var ekki lengu
að leyna því sem
gerast innan lanc
ríkisins og úti í
stóra heimi. Arið 1
^abergé tií Rauð
"gg úr hvítum gle:
silfurgrunni með