Alþýðublaðið - 03.05.1961, Blaðsíða 2

<n»tJ6rar: Glsll J. Astþórsson (áb.) og Benediki irröndoi. — ruUtrúar rit-
.djómar: Sigvaldt Hjálmarsson og Indri'öi G. Þorsteinsson. — Fréttastjóri
Wjðrgvin GuSmund ' n. — Símar: 14 900 — 14 902 — 14 903. Auglýsingasími
i«906. — Aðsetur: AlþýSuhúsið — Prentsmiðja Alþýðublaðsins Hverfis
ttðtu 8—10. — Askriftargjaid: kr. 43,00 á mánuði. í iausasölu kr. 3.00 eint
'tgclsnd.: Albýðuflok urinn — Framkvsemdastjóri: Sverrir Kjartanssoc
Blað Islands fátæklinga
| EINHVERN TÍMA ihefði það þótt ótrúlegt, að
‘ dagblaðið Tíminn ætti eftir að koma út litprent-
■ að með tvo rauða fána á forsíðu og upp taldar
kröfur verkalýðssamtaka um hækkað kaup,
styttri vinnutíma og fleiri hlunnindi. En þetta
\ gerðist síðastliðlnn sunnudag í tilefni af 1. maí,
, hátíðisdegi verkalýðsins. Þar að auki birti blað
ið á innsíðum allmörig viðtöl við forustumenn
! verkalýðsfélaga, flest þeirra hófleg og skynsam
leg. Og svo kom endahnúturinn á hátíðarútgáf
una í veigamikilli igrein, sem hét „Kveinstafir ís
lands fátæklinga£t, og var kröfubréf frá 1771.
Erfitt er að verjast þeirri hugsun, að þessi stuðn
ingur Tímans við verkalýðinn væri ánægjulegri,
ef hann væri í samræmi við stefnu blaðsins gagn
vart launþegum áður fyrr.
Hvernig tók Tímínn baráttu verkalýðsfélag-
! anna fyrir grunnkaupshækkunum sumarið og
1 'haustið 1958? Var hann ekki einn allra dagblaða
\ á íslandi á móti því, að verkalýðurinn fengi þá
6—9% hækkun?
Hver var afstaða Tímans tíl verkfallsins mikla
árið 1955? Var hann ekki hið skeleggasta stjórn
arblað við hlið Morgunblaðsins í þá tíð og lítið
um rauða fána á forsíðunni 1. maí?
Hvoru megin stóð Tíminn í verkfallinu 1952,
skömmu eftir gengislækkun og „hllðarráðstafan-
ir“, sem Framsókn hafði staðið að? Var hann
ekkí stjórnarmegin í það sinn?
Er ekki forsaga Tímans, allt aftur fyrir gerðar
í dóm, á sömu bókina lærð? Þrátt fyrir það mætti
gleðjast yfir stefnubreytingu, ef um slíkt væri
að ræða. En svo er ekki Hér er aðeins um tæki-
færissinnaðan hringsnúning að ræða. Tíminn mun
snúast aftur á sama andartaki og Framsókn kemst
í stjórn. Þá verða ekki lengur rauðir fánar á for
^ síðu blaðsins 1. maí.
Tölur, tölur, tölur
i í SAMBANDI við kaupgjaldsdeilur, sem yfir
s standa, er mikið vísað í álit og upplýsingar hag
: fræðinga og stctfnana. Virðast allir aðilar jafn dug
legir að finna tölur, sem sanna þeirra skoðanir,
; þótt öndverðar séu. Er það furðulegur galli á vel
menntuðu þjóðfélagi, að það skuli ekki koma sér
saman um tölulegar staðreyndir, hvað þá annað.
Einn miðar allt við, að verkamenn hafi um 50.000
kr. árslaun, annar segir skattskýrslur sýna, að
þeir hafi 75.000 að meðaltali, og þannig mætti
lenigi telja. Getum við ekki fund'ið einhvern að-
ila eða stöfnun, sem allir geta trúað í þessum efn
um?
2 3. maí 1961 —
MÁL TAKA stundum furðu-,
lega stefnu. Örlög sinfóníuhljóni
sveitarinnar hafa velzt milli ein-
staklinga og stofnana í lieilan
mánuð eða meira — og loks
hr'iníu allir því frá sér og vís-
uðu til „bremsu“-nefndar. Ef til
vili reka menn upp stór augu.
Hvað er „bremsunefnd“? Hér er
um að ræða samkundu þriggja
manna, sem á að hafa eftirlit
með mannaráðningum opinbsrra
stofnana. Iíún á að svara jái eða
neii við þvi að ríkisstofnanir
bæti við starfslið sitt. I*etta á víst
að vera heiðarleg tilraun til þess
að nýta vinnukraft ríkisins sem
bezt og koma í veg fyrir offjölg-
un ríkisstarfsmanna.
NEFNDIN á sem sagt að stíga
á hemlana þegar forstjórar rík-
isstofnana vilja fara of geyst í
því að hrúga upp starfsliði. —
Þess vegna er hún kölluð
„bremsu“-nefnd — og margt hef
ur hún vel gert.
ÓLÍKLEGT er að nefnibn hafi
verið sett á laggirnar til þess að
ráða fram úr vandasömum mál-
efnum lista í landinu. Hins veg-
ar getur vel verið, að hlutverk
hennar sé að ákveða hvort við
höfum ráð á því að gera þetta
eða hitt, án tillits tii nauðsynj-
ar — og ef svo er, ,þá er ekki
nema eðlilegt að örlög hljóm-
sveitarinnar verði ráðin í
„bremsu“-nefnd. Útvarpsráð
hafði rætt sinfóníuhljómsveitina
á nokkrum fundum. Lagt hafði
verið til að útvarpið tæki hana
að sér að fullu — og bætti þar
með milli 30 og 40 nýjum opin-
berum starfsmönnum við.
EKKERT SAMKOMULAG náð
ist í útvarpsráði og munu tveir
fulltrúanna, og annar þeirra var
formaður ráðsins, hafa verið and
vígir tillögunni, en einhverjir
hinna jafnvel hikandi. Þetta velt
ist fyrir mönnum og var ákaf-
lega erfitt úrlausnar. Loks kom
það upp úr kafinu, að er.gin rík-
isstofnun hefði rétt á slíkum á-
kvörðunum án samþykkis
„bremsu“-nefndar Og þar með
■ var málinu vísað til hennar.
,Bremsu“-nefnd virðist hins veg
ar ekki hafa flýtt sér til fund-
arhalda, því að enn hefur eng-
in ákvörðun verið tekin.
í „BKEMSU“-NEFND eiga
sæti: Eggert Þorsteinsson, múr
ari og alþingismaður, Sigtrygg-
ur Klemenzson, ráðuneytisstjóri
og Magnús Jónsson frá Mel,
bankastjóri og alþingismaður.
Allir þessir menn hafa haft nokk
urt ónæði undanfarna daga, því
að minnsta kosti tvær sendi-
nefndir frá hljóðfæralaikurum
og öðrum heimilismönnum
hljómsveitarinnar, liafa gengið
á fund þeirra. En róðurinn er
erfiður, því að nefndarmennirn-
ir munu allir sannfærðir um, að
þetta nái ekki nokkurri átt —
og geta þeir mótmælt þessum
orðum mínum, ef rangt er — og
sagt sendinefndunum það.
ÚRSLITIN eru hins vegar ekki
ráðin, en málið verður ekki sam-
þykkt einróma í nefndinni. Ef
handjárnum verður beitt og
þumalskrúfum, munu tækin ef
til vill duga á suma, en ekki
alla. Það verður heldur ekki
samþykkt einróma í útvarpsráði,
en þar bendir þó ýmislegt til
þess, að handjárn og þumalskrúf
ur muni duga að nokkru til þess
að sannfæringin þoki fyrir vald-
inu, sem er þó ekkert vald.
HLJÓÐFÆRAIeikarar úr hópi
Sinf óníuhlj óms veitarinnar
hafa, þegar þeim hefur reynzt
róðurinn þungur í samræðum
við einstaka menn í „bremsu“-
nefnd beitt hótunum. Þeir hafa
lýst því yfir, að ef þeir verði
ekki ráðnir opinberir starfs-
menn hjá ríkinu, þá fari þeir af
landi brott og ráði sig hjá er-
lendum sinfóniuhljómsveitum
„Gott og vel“ svaraði einn nefnd
armannanna. „Ætli við látum þá
ekki plöturnar duga“.
ÉG HEF ÁÐUR sagt álit mitt
á þessu máli og margir liafa
spurt um það síðan. Það er leit-
un að mönnum, sem v'ilja að
þannig verði í einni svipan auk-
ið starfsmannalið ríkisins um 30
til 40 menn. — Það er líka allt,
sem bendir til þess, að talan
komist á skömmum tíma upp f
60, því að í raun og veru telja
hljómlistarmenn, að svo fjöl-
menn þurfi hljómsveitin að vera
til þess tað geta gegnt hlutverki
sínu til fulls. Ég þekki líka illa
mitt heimafólk ef ekki verður
fjölgað í sveitinni upp í þessa
tölu eftir að allir le'ikararnir eru
komnir á rikisjötuna með öilum
þeim hlunnindum, sem því fylg-
‘ir.
MÁLIÐ er og miklu víðtæk-
ara. Við ætlum með þessu að
fara allt öðruvísi að en allar aðr-
ar þjóðir. Það þekkist ekki að
aðrír séu teknir í slika hljóin-
sveit en þeir, sem taldir eru
mjög góðir listamenn hver með
sitt hljóðfæri. Hver á að dæma
um það hér? Það er líka stað-
reynd tað sífellt er vcrið að
skipta um menn í slíkum hljóm-
sveitum. En allir, sem ráðnir
hafa ver'ið opinberir starfsmenn
njóta vissra réttinda fram yfir
hin fastákveðnu launakjör.
Hvernig á að leysa það?
I)
EINSTAKLINGAR og samtök
með stuðningi opinbcrra stofn-
ana, eiga að reka sinfóníuhljóm
sveitina. Á þessum tímum aS
m'innsta kosti, þegar stjórnar-
völdin biðja fólkið um biðlund,
svo að hægt sé að lcoma efna-
hagsmálunum á örnggan grund-
völl, geta þau hin sömu stjórn-
arvöld alls elcki ráffist í slíkt.
fyrirtæki — og Iagt byrgðar á
þjóðina af helberum misskiln-
ingi — og jafnvel öðru verra..
FLOTTRÆFILSIIÁTTUR er
alltaf hVimleiður. Við eigum allt
af að koma til dyranna eins og
v'ið erum klæddir. Fjöldi lífs-
nauðsynlegra verkefna bíffur
okkar. Ef „bremsu“-nefnd segir
nei koma einsaklingar og sam-
tök þeirra til skjalanna — og
finna lífsb.iörg handa hljóm-
sveitinni. Ég veit það. En
skemmtilegt er það efÞ'r allt sam
an — og þó öllu heldur grát-
broslegt, að ,.bremsu“-nefna
skuli eiga að ráða úrslitum.
Hannes á liorninu.
Alþýðublaðið