Alþýðublaðið - 19.05.1961, Blaðsíða 4
TVEIR atburðir hafa nýlega
gerzt í sambandi við verka-
lýðs'hreyfinguna í Bandaríkj-
.vnum, sem gefa filefni tii að
.minnast á hana nokkrum orð-
tim. í upphafi starfsemi sinn-
ar átti bandaríska verkalýðs-
hreyfingin að ýmsu lervti erfitt
uppdráttar m a. vegna þess
að engin lög voru til um það
Jþar í landi, að menn skyidu
vera í verkalýðsfélögum og at-
vinnurekendur börðust mjög
gegn stofnun slíkra féiaga Enn
í dag er fjöldi fyrirtækja þar
í landi, er ekki nota vinnukraft
sern er í verkalýðsfélögunum,
-Jþó að slíkum fyrirtækjum fari
fækkandi. Má segja, að í skipu-
lagningu verkalýðsfélaga ríki
,,einstaklingsframtakið“, eir.s
og á öllum sviðum bandarísks
Hþjóðlífo, því að iðulega hefur
komið til árekstra milli hinna
■einstöku félaga eða sambanda
•vm til hvaða félags verkamenn
á ýmsum sviðum skuli teljast.
*’ Bandarísku verkalýðshreyf-
ingunni tók fyrst að vaxa veri;
lega fiskur um hrygg eftir að
„New Deal“ Roosevett hcf
•göngu sína og hefur vegur henn
ar farið stöðugt vaxandi síðan.
Um tíma klofnaði hreyfingin
vegna deilu um skipulagsat-
riðí. Gamla verkalýðssamband-
ið American Federation of La-
*or vildi skipuleggja verka-
"ínenii eftir starfsgreinum, en
-eftir því sem iðnaðurinn óx
töldu ýmsir, að hentugra væri
að skipuleggja verkamenn eft-
ir vinnustöðum. Varð þessi á-
.greiningur til þess, að nýtt
verkalýðssambamd, Congress of
Tndustrial Qrganization var
stofnað, og voru þessi tvó sam-
3bönd nánast í samkeppni um
margra ára skeið. Fyrir rúm-
lega fimm árum voru sambönd-
jn svo sameinuð og nefnast nú
AFL-CIO, eða nöfnum beggja
gömlu sambandanna.
Skömmu eftir að nýja sam-
tsandið var stofnað komst upp
■um stórkostlegt misferli í Sam
laandi flubningaverkarr.anna
(Teamsters’ Union), sem varð
til þess að þáverandi formanni
t>ess, Dave öeek, var vikið
frá og hefur hann staðið meira
•og minna í málaferlum síðan.
Ekki tók þó betra við í því sam
frandi, því aS rnæsti formaður
var kjöninn James Riddle
Hoffa, maður, sem lalinn er
standa í chæfilegu sambandi
við giæpamenn og því alls ó-
hæfur til starfsins frá sjónar-
miði heiðarlegra verkamanna.
Hefur það raunar oftar borið
við í Bandaríkjunum, að glæpa
menn hafa náð tökum á verka-
lýðsfélögum með alls konar
bellibrögðum og fært sér þau
völd í nyt í glæpum sínum. —
Stjórn AFL-CIO brá hart og
fast við og rak flutningaverka-
mannasambandið úr sarr.tckun
um og bannaði aðildarféiögun-
um allt samneyti við það.
Nú gerðist það um síðustu
helgi, að formenn tveggja
verkalýðssambanda brutu þetta
bann og samþykktu að gera
samning um gagnkvæma að-
stoð við Hoffa „í því augno-
miði að koma á langvarandi ör-
yggi og framförum í þeim hluta
flutninga-iðnaðarins, sem snýr
að sjónum“. Mennirnir, serr
lýstu sig fúsa til að semja við
Hoffa, eru Curran, formaður
sjómannasambandsins, og
Bradley, formaður hafnar-
verkamannasambandsins. Það
furðulega við þetta er, að sagt
er, að Curran hafi beðið rni
þennan fund, en hann er einn
af vara-forsetum AFL-CIO og
situr í nefnd þeirri, er sker úr
um, hvað verkalýðsfélögum er
heimilt að gera, eins konar
hæstarétti samtakanna.
Nokkra skýringu á þessu er
ef til vill að finna í því, að
samningur 40.000 meðiíma
sambands Currans rennur út 5
júní n. ik„ og hefur hann sagt,
að skilyrðislaust verði farið í
verkfall, ef nýir samningar ná-
ist ekki, Þeir Hoffa og Bradley
gáfu á fundinum yfirlýsingu
um „algjöran stuðning" við
Sjómannasambandið í sam-
bandi við þessa samninga. í»að
er augljóst, að verkfall sjó-
manna mundi vera miklu sterk
ara, ef iþað getur reitt sig á
stuðning flutningaverkamanna
í landi, en það verður samt að
teljast heldur vafasamt af með-
limi „siðgæðisnefndar" AFL-
CIO að gera slíkt samkomulog
þvert ofan í fyrirmæli sam-
bandsins.
Þess ber að geta í sambandi
við Curran, að hann var á sín-
um tíma eini maðurinn, sem
greiddi atkvæði -gegn brott-
rekstri Flutningaverkamanna-
sambandsins. Hann hefur líka
áður átt viðræður við Hofta og
þá um ráðstefnu um samstöðu
þeirra verkalýðsfélaga, er
starfa að hvers kyns flutninga-
málum. Ekki varð míkio úr
þeirri ráðstefnu, sem átti þó að
fjalla um eitt af hjartans mál-
um Hoffa. m. a. vegna þeifrar
fæðar, sem Curran leggur á
Harry Bridges, formann hafnar
verkamanna á vestursi rönd-
inni. Þess má geta, að Harry
þessi Bridges er kommúnisti og
hafa lengi staðið yfir máiaferli
út af dvöl hans í Bandaríkjun-
um, en hann er Ástralíumaður
og talinn hafa vafasaman rótt
til starfa í Bandaríkjunum.
Eins og menn muna vnr Rc-
bert Kennedy, bróðir Banda-
ríkjaforseta og núverandi dóms
málaráðherra, lögfræðiiegur
ráðunautur þeirrar þingnefnd-
ar, sem á sínum tíma rannsak-
aði mál Flutningaverkamanna
sambandsins og Hoffa, og gekk
hann fram í starfi sínu af slíkri
elju, að Hoffa lagði fullkomið
hatur á hann og alla hans ætt
fyrir Hafa menn nú beðið
spenntir eftir því undunfatið
hvað Robert Kennedy mur.di
gera sem dómsmálaráðherra til
að koma í veg fyrir starfsemi
glæpamanna í verkalýðshreyf-
ingunni, Má búast við, að ekki
líði á löngu, áður en hann láii
til skarar skríða, ekki sízt, ef
einhevr brögð verða að því, að
verkalýðsfélög gangi til sam-
starfs við Hoffa.
Áhugi stjórnar demókrata á
verkalýðshreyfingunni beinist
ekki eingöngu að því að upp-
ræta spillingu heldur virðist
hún hafa mikinn áhuga á góðu
samstarfi við hana á breiðum
grundvelli ekki sízt erlendis.
Nú í vikunni tók til starfa í
Washingon sérstakur aðstoðar-
maður Rusks, utanríkisráð-
herra, í alþjóða verkalýðsmál-
um. Sá heitir Gordon W. Chap-
man og hefur víðtæka neynslu
í verkalýðsmálum, bæði inn-
an Bandaríkjanna og u+an. —
Hann hefur síðan 1937 verið
gjaldkeri Bandalags starfs-
manna ríkis og bæja vestur
þar.
NORSKUR
STYRKUR
NORSK stjórnarvöld hafa á.
kveðið að véita íslenzkum stúd-
ent námsstyrk, að fjárhæð 4800
norskar krónur, til átta mánaða
háskólanáms í Noregi skálaárið
1961—1962.
msmpm- ^ "i
Umsækjendur skulu eigi vera
eldri en 30 ára og haía stundað
nám að minnsta kosti tvö ár við
Háskóla íslands eða annan há-
skóla utan Noregs. Enn fremur
ganga þeir fyrir styrkveitingu,
sem ætla að leggja stund á náms-
greinar, sem einkum varða Nor-
eg, svo sem norska tungu, bók-
menntir, réttarfar, sögu Noregs,
norska þjóðmenningar- og þjóð-
•minjafræði, dýra-, grasa og jarð
fræði Noregs,' kynna sér norskt
atvinnulíf o. s. frv
Þeir, sem kynnu að hafa hug á
(að hljóta styrk þennan, sendi um
sóknir til menntamálaráðuneytis
ins fyrir 15 júní n. k., ásamt af-
riti af prófskírteinum og rneð-
mælum, ef til eru. Umsóknar-
eyðublöð fást í ráðuneytinu og
hjá sendiráði íslands erlendis.
(Menntamálaráðuneytið,
17. maí 1961).
MWbWMWMMMWWMWWWMMMWWWWMM
SPURNI
ERTU í
SAGT er, að algengasta
spurning, sem maður legg-
ur fyrir mann á götunni
þessa dagana sé þessi: „Ertu
I duftinu?“ Er þar að sjáif-
sögðu átt við hið alkunna
megrunarJTaft, sem lyfjahúð
irnar eru nú uppfullar af
annað veifið, — þ. e, a. s.
þegar það ekki er uppselt og
beðið er eftir nýrri sendingu
— en megrunaríyfið rennur
út eíns og heitar lummur.
Kona nokkur kom að máli
við blaðið á dögunum og
sagðist vilja koma þeirri hug
mynd á framfæri, að feitt
fólk stofnaði samtök sm á
milli, — þar sem hver hjálp-
aði öðrum til að losna við
offituna með fortölum og
góðu fordæmi. „Sjálf er ég
akfeit“, sagði hún, „en vil
gjarnan léttast. En það er
nú svo, ég hvorki reyki né
drekk og hef aldrei tekið
töflur, — en mér er slík
nautn að borða, — a'ð það er
ástríða á mér, sem erfitt er
að losna við“. — Hún sagði
enn, að þessi matarástríða
væri að því er hún byggist
við, sízt auðveldari viðfangs
en éiturlyfjanotkun, reyk-
ingar eða brennivínsnautn,
— því að þegar eitthvað á
bjátaði hyrfi hún til matar-
ins líkt og nautnamenn til
fyrrgreindra lasta, og væri
hún þá búin úr konfektköss
unum áður en hún sjálf vissi
af. — Þótt hún svo vildi ná
því aftur upp með því að
stinga puttanum ofan í kok,
— tjóaði það lítt — en sam-
vizkukvalirnar yvu í réttu
h’.utfalli við kílóin, sem við
bættust.
Konan hugsaði sér. það, að
meðlimir þessa nýja félags-
skapar mættust vikulega,
þar sem rædd vær.’i vanda-
mál megrunarinnar, — en
síðar meir mætti lcom á fót
megrunarstofnun, þar sem
fólk dveldist í kúr. „En það
er einmitt uppörvun og að-
hald annarra, sem líkt er. á-
statt fyrir, sem vantar, sagði
frú'in.
Enn sagðist hún sjálf per-
sónulega hafa reynt hið nýja
lyf með mjög góðum árangri
— en það færi samt svo, að
þegar gesti bæri að garði
væri óvTðkunnanlegt a'ð fá
sér ekki kaffisopa me'ð
þeim og smakka á tertunni,
— en duftið væri ekki talið
sæmilegt að bera á borð.
Hún sagðist vita, að marg
ir væru þó „komnir í duft-
‘ið“, — og einn þjóðktulnur
maður hefði þegar létzt um
7 kíló á fáeinum dögum,.
Frúin var ekki heldur
ráðalaus með nafnið á hin-
um nýju samtökum. MJÓA
BANDIÐ skal það heita. —
og hér með er tillögunni
komið á framfæri.
WWWWWWWWVmMWWWWMWWWWMWWWWWWWWWWWMWmWWW
4 19. maí 1961
Alþýðublaðið