Alþýðublaðið - 02.09.1961, Blaðsíða 7

vmH'íi
■fe CM 100 múlatta-
börn frá Vestur-
Þýzkalandi dvöldust
nýlega um þrigg'ja
mánaða skeiö hjá
fjölskyldum á Sjá-
lanði, Mön og IvOl-
Iand-Falster. Margir
gistivinir barnanna
fóru til Gedser ti! a8
kveðja litlu angana
me3 svarthrokkna
hárið, er þau fóru
um foorð í Eystra-
saltsferjuna. Myndin
var tekin. þegar
kveðjustundin rann
upp.
'
’:v V
■ -

NAUTPENINGURINN skynj-
ar fegurð landsins með melt-
ingarfærunum. Hann sér enga
fegurð í grjóti og skriðum,
gnapandi tindar og hin mjúku
form sandöldunnar eru honum
lokuð bók, það er gagnslaust
að benda honum á himinblám-
ann eða sólarlagið, litbrigði
landsins snerta hann ekki. En
það er eitt sem gleður kýraug-
að: gras.
í Tímanum 3. ágúst s. 1. birt-
ist grein um Landmannalaug
ar, sem nefnist Ferðalög, eftir
V. G. Höfundur greinarinnar
hefur farið í Landmannalaugar
og mætti ætla samkvæmt frá-
sögninni, að hann hefði lent í
nokkurri lífshættu og sálar-
háska í ferðinni. Hann lýsir
leiðinni og staðnum í greín-
inni og þótt undarlegt sé,
minna sjónarmið V. G óneitan
Iega dálítið á viðhorf nautpen-
ingsins. Greinarhöfundur sér
enga fegurð í Landmannalaug-
um, aðeins stórgrýti, forarvilp-
ur og grjóthnúka heldur svip-
litla og hvern öðrum líkan.
Hann varar fólk alvarlega við
að láta flækja sér á þennan
ömurlega stað, þar sem auk
alls annars verður að ganga síð
asta spölinn „eftir lífshættu-
legu einstigi, sem ætti að vera
óleyfilegt að narra fólk til að
fara“. Hins vegar hvetur hann
fóík til að hfeimsækja hið gröð-
urríka Suðurlandsundirlendi
og Borgarfjörðinn. Auð.vitað á
þetta sjónarmið rétt á sér svo
langt sem það nær, Gras og
gróður eru landsins prýði, og
sumum mundi sjálfsagt nægja
Andakíllinn eða Ölfusið, jafn-
vel bara Korpúlfsstaffatúnið,
grænt og loðið. Hver tegund
hefur sinn smekk og fegurðar-
skyn. Hins vegar er sjónarmið
það, sem fram kemur hjá höf-
dökka hraunröndina, en skol-
grá Jökulkvíslin dreifir sér um
eyrarnar fyrir neðan. í baksýn i
og til beggja handa rísa hvass-
yrddir tindar og bogadregnar
sandöldur, hinar sígildu and- i
stæður í formum náttúrunnar, ’
keilan og kúlan. Óvíða er teflt
saman mýkt og hörku í lands-
lagi á jafn meistaralegan hátt
og í Landmannalaugum.
Ég þekki heldur engan stað á
landinu, sem kemst í samjöín-
uð við Laugarnar, hvað litauðgi
snertir. Það má bókstaflega
rekja allt litrófið frá upphafi
til enda í umhverfinu Nöfnin
ein tala sínu rnáli: Bláhnúkur,
Grænagil, Rauðfossafjöll, Mó-
gilshöfðar, Hrafntinnusker,
Brennisteinsalda.
Landmannalaugar eru held-
ur ekki dauður staður. Þar mor
ar allt af lífi. Sauðkindin unir
sér þarna vel í sumarleyfinu,
enda er beitilandið heilnæmt
og kjarngott, hvert grasstrá
þrígilt að næringu. Melrakkinn
er á ferli um lágnættið og ger-
ir sig stundum heimakominn
hjá tjaldbúum. Úti í hrauninu
hafast við rjúpur og sólsktfíkj-
ur og láta sér ekki leiðast, oft
má sjá himbrimann, þeiínan
friða og gjörvilega fugl, á vötn
unum þarna.í grenndinni, en
svanir syngja íslenzk ættjarð-
ar.ijóð i .f jallakyrrðinni, maétti
það verð’a þjóðræknum manni,
eins og V.G. virðist vera, nokkt
ur andleg uppörvun. Fiskur ér
í Úaugalæknum • og í tröllauk-
inni gígskál svartrauðri
skammt frá Frostastaðivatm,
Ljótaþölli, leika sér fagurgíjá*
andi 'silungsbröndur t tæru
vatninu eins og gullfiskEr í
keri. Blómlíf er einnig mikið
í hrauninu og á eyrunum. í
lautum og bollum hefur drot.t-
undi, að mínum dómi svo af-
brigðilegt meðai ferðamanna
og greinin öll beinlínis til þess
fallin að fæla fólk frástaðnum,
að ekki er rétt að láta hana
liggja í þagnargildi
Greínarhöfundur á erfitt
með að sætta sig við leiðina í
Laugar og þykir hún tilkomu-
lítil. Hann viðurkennir að vísu,
að Hekla sé athyglisvert fjall,
og Trölikonuhlaup kann hann
að nefna, öðru máli gegnir áieð
Búrfell í Þjórsárdal og Löð-
mund á Landmannaafrétti, seíh
flest héruð teldu sig fullsæmd
af að eiga, hann virðist ekki
hafa tekið eftir þeim, jafnvel
•hinn prúði og gróðursæli gras-
hnúkur, Tjörfafell, sem stend-
ur þarna „algrænn á eyðisönd-
um“, reiknast ekki leiðinni tii
réttlætis, hvað þá hraunin og
mosinn. Hitt eru þó sýnu meiri
tíðindi, að maður, sem ferðast
hefur í Landmannalaugar,
skuli ekkert kunna frá Frosta-
staðavatni að segja.
Landmannalaugar eru um
flest sérkennilegur staður, þótt
ekki sé hann girnilegur á naut-
peningsvísu. Þegar kemur inn
að hraunhorninu við Jökul-
kvíslina, blasir staðurinn við.
Á grænni hraunfitinni stend-
ur sæluhús Ferðafélags íslands
og ber Ijósa laugareykina við
inn sjálfur gróðursett mörg
helztu uppáhaldsblómin sín úr
íslandsflórunni vegfarendum
til augnayndis og sálubótar,
þótt það sé ekki alltaf þakkað
sem skyldi. Ekki þarf nema
upp á næstu hæð, mét' liggur
við að segja bæjarhóbnn, til
að sjá yfir fjórðung landsins
og vel það. Jöklar og eldfjöll
eru rétt við túnfótinn að kalla
og allt er fullt af gígum og
grábrókum og hver stórfurðan
rekur aðra.
Landmannalaugar eru opin-
berunarbókin í biblíu islanzkr
ar náttúru.
Síðast en ekki sízt má minna
á hinar heitu uppsprettur,
heilsubrunninn sjálfan, sem
seint verður ofmetinn, og hver
mundi ekki kjósa sér lútsterkt
Laugakaffi, þegar hann vakn-
ar á gráum haustmorgni eilífð-
arinnar, til að taka úr sér
hrollinn.
Greinarhöfundur er dálítið
önugur út í skriðuna, hið „lífs
hættulega einstigi", sem ganga
verður síðasta spölinn í Laug-
arnar. Mér hefur alltaf vdrið
heldur hlýtt til skriðunnar,
hún gerir sitt gagn ásamt Jök-
ulkvíslinni, þótt stuttur sé
spottinn. Stundum finnst
manna, að það nægi helzt ekki
minna en tíu stórfljót til að
bægja allskonar óþjóðalýð frá
fögrum og sérkennilegum stöð
um, sem ekki virðist eiga þang
að annað erindi en hella í sig
gargvatni og valda spjöllum á
náttúrunni. Þetta er einskonar
sjálfsvörn, landsins gegn kvill-
um siðmenningarinnar.
Ég veit ekki með vissu hver
er höfundur greinarinnar, en
samt hef ég sterkan grun um,
að hann sé góður og gegn ferða
maður, þó að þessi fljótfærnis-
iega ályktun hans bendi óneit
anlega í aðra átt. Maður leitar
ósjálfrátt að einhverri velvilj-
aðri skýringu á sleggjudómin-
um, tannverkur eða kveisa cr
varia fullnægjandi ráðning gát
unnar Helzt mætti ætla, a5-
maðurinn hefði ferðast mcð
bundið fyrir augu og lagzt síð-
an upp í köju og snúið sér til
veggjar Me& tilliti til þess, að
eitthvað kunni að hafa veriff
bogið við íerðaiagið, mundi ég
ráðleggja honum að gera affra
ferð í Landmannalaugar og.
dvelja Þar svo sem vikutíma,
mætti þá svo fara, að hann
endurskoðaðj fyrri afstöðu
sína, gleymdi ]ifshættu og sál-
arháska og gerðist sá talsma<>
ur staðarins, sem hann á skil-
ið. Gestur Guðfinnsson.
Adþýffubiaðiff —, 2.. sept, 1961 ^