Alþýðublaðið - 01.03.1962, Blaðsíða 7

.
FYRIR skömmu skrifuöu
dönsku blöðin mikið um það,
að Sígaunarnir, sem dvalizt
höfðu í Danmörku í vetur,
fengu ekki að fara yfir til
Þýzkalands, þegar þeir ætluðu
að fara suður á bóginn nú eft-
ir áramótin. Langar greinar
voru skrifaðar um það vanda-
mál, — að Sígaunarnir eigi
livergi fast heimili heldur
flakki þeir Iand úr landi og
eru fremur illa séðir gestir
alls staðar. Þeir þykja ófrómir
og uppáþrengjandi. — íslend-
ingar hafa enn sem komið er,
— ekkert haft af Sígaunun-
um að segja — enda er hafið
of dýrt yfirferðar til þess, að
Tatarar vilji standa straum af
þeim kostnaði. Þeir flakka um,
fótgangandi, á vagnskriflum
eða á þriðja farrými járn-
brautanna.
Þeir, sem hafa lesið Carmen,
— sjá Sígaunastúlkur fyrir sér
sem fagrar gyðjur, — og feg-
urð ýniissa tatarastúlkna er
víða rómuð. En flökku-Sígaun-
arnir eru óþrifnir og bæði
börn og fullorönir eru skítug
og rifin. Megn óhreininda- og
svitalykt fylgir víða Sígaunun-
um og víða í járnbrautarlest-
um Evrópu má sjá flokk Sí-
gauna, sem slafra í sig mat
eins og siðlausir menn.
Hrokinn í þessum línum er
ekki alveg út í bláinn. Enginn
veit með vissu, hvaðan Sígaun-
arnir eru upprunnir, — en þeir
hafa níu líf eins og kötturinn
að því er sýnist. Þeir hafa lifað
af ailar ofsóknir. Þýzk-róm-
verzkir keisarar píndu þá og
drápu. Hið sama gerðu Gustav
Vasa, Svíakonungur, og Hitler.
Almúginn hefur óttazt „hysk-
ið og hestaþjófana” og hrakið
frá sér Sígaunana, en hinir
hröktu halda enn þann dag í
dag land úr landi með söng
sinn og hljóðfæraleik, spádóma
og glingur.
!
mmm
-
VATNSHRÆÐSLAN
Mál Tataranna er skylt
norð-indverskum mállýzkum af
arískum uppruna. Orð úr Sans-
krit lifa cnn í orðaræðum

Vaida Voievod kallar sjálfan
sig konung Sígaunanna. Hann
vill fá til yfirráða einhverja
eyju í Kyrrahafi og safna þar
undii’ sinn verndarvæng öllum
hinum villuráfandi Sígaunum,
sem eru dreifðir um heim all-
an. Hann hefur leitað til Sam-
einuðu þjóðanna og beðið um
aðstoð til þess að hrinda þessu
í framkvæmd. Sálnahirðirinn
faðir Fleury hafnar þessari til-
lögu kóngsins en leggur þar á
móti til, - að Sígaunar verði
teknir inn í þjóðfélögin, sem
fullgildir þjóðfélagsmeðlimir,
ekki með valdi heldur með
hægð. Fleury getur bcnt á það
að 30.000 af 80.000 Töturum í
Evrópu hafa fasta bústaði og
fasta vinnu.

hafi, — en misstu vængina,
þegar þeir þurftu að fara að
vinna.
Sígaunar koma og fara,
rupla og ræna. Þeir eru hrakt-
ir og hrjáðir, sigraðir. En ekk-
ert fær bugað þá til íengdar,
— þeir vakna með vorinu og
leggja syngjandi af stað —
eitthvað — til móís við óræða
framtíð.
sem virðir lög ættbálksins, —
mundi láta sér til hugar koma
að reyna að hindra barneignir.
Litið er illuin augum á hjóna-
bönd Sígauna og almennra
borgara. í Svíþjóð reka Sí-
gaunar þær stúlkur úr ættinni,
sem giftast Svíum.
Sígaunarnir kunna rciðinnar
ósköp af sögum og skrítlum en
cngar eiginlegar sagnir úr
sögu sinni. Þeir hafa ekki held-
ur neina sérstaka trú eða
helgilög. Fyrr á tímum var
kæruleysi þeirra í trúmálum
þyrnir í augum bænda og borg-
ara. Þessi flakkandi börn Djöf-
ulsins ógnuðu friðnum og ör-
ygginu í einfaldri guðhræddri
veröld.
Sænski rithöfundurinn Ivar
Lo-Johansson hefur ferðazt
með Sígaunum og hann mót-
mælir því, að Sígaunarnir séu
trúlausir. Flestir sænskir Sí-
gaunar eru rómversk- eða
grísk-þaþólskir. Þeim er eðli-
legt að tigna hina heilögu
guðsmóður, því að þeir dýrka
sjálfa konuna og hún er mið-
depill alls í tjaldbúðunum.
„Mamma gamla” hefur meira
vald en valtir kóngar og höfð-
ingjar. Maðurinn gengur inn
í fjölskyldu konu sinnar eftir
brúðkaupið og aðrar venjur
bera vitni móðurveldinu eða
kvenveldinu.
ÞEGAR HALLIRNAR FALLA
STANDA TJÖLDIN ENNÞÁ
Hið eina, sem orðið hefur
vart að gert væri af einliverju
viti í þeim inálum upp á síð-
kastið, er skipulag miðbæjar-
ins. í sjálfu sér er ekkert
nema gott um það að segja,
að miðbærinn sé skipulagður,
ef ekki vildi svo til, að fjöld-
inn allur af miklu meira að-
kallandi vandamálum er ó-
leyst alveg í næsta nágrenni
hans, bæði austan hans og
vestan.
I/KKUR finnst rétt að gera
hér lítiilega að umtalsefni þau
furðulegu mál, sem nefnast
skipulagsmál hjá Reykjavík-
urborg og munu vera einhver
fáránlegustu mál sinnar teg-
undar í heimi, enda ævinlega
sótt út fyrir landssteina, ef
gera á eitthvert meiriháttar
átak í þeim efnum, en það er
sjaldan og Iangt á milli.
Fyrir fáum árum hefðu
sögufróðir menn vísað hug-
mynd sálnahirðarins um sælu-
ríki Sígauna á bug. í sögunni
eru mörg dæmi um áætlanir,
sem miða að því að útvega Sí-
gaununum föðurland, — en
allar slíkar fyrirætlanir hafa
farið út um þúfur. Sígaunarnir
létu sér lynda að setjast að í
ró og spekt á vetrum —, en
þegar vorið kom héldu þeim
engin bönd og þeir fóru aftur
út á vegina. í einu ljóði þeirra
segir, að flakkarinn eigi sína
eigin eilífð:
þeirra, sem fyrir skömmu
stóðu við landamæri Þýzka-
lands og Danmerkur. Fræði-
menn geta sér þess til, að
fyrstu Sígaunaættbálkarnir
hafi yfirgefið Ilimalaya 400—
500 árum eftir Krists burð. í
þjóðsögum Sígaunanna segir,
að geysilegt flóð hafi rekið
syni og dætur út í hið mikla
ferðalag, sem stendur enn
þann dag í dag. Af þessari á-
stæðu óttast Sígaunar vatn, —
þvo sér sjaldan, borða helzt
ekki fisk og forðast sundíþrótt-
ina. Önnur saga segir, að Tat-
ararnir hafi verið fuglar í upp-
Nú munu margir fitja
upp á trýnið og segja: „Nú,
já, það e r u bæjarstjórnar-
kosningar í aðsigi". Auövitað
eru bæjarstjórnarkosningar í
aðsigi, og hvenær er ástæða
til að ræða bæjármál, ef ekki
fyrir kosningar? Eða hvenær
hefur nokkur maður orðið
þess var, að minnihlutinn er
að f jasa milli kosninga?
En nú byr jum við á máli,
sem allir hafa áhuga og jafn-
vel vit á, og allir eru jafn-
hneykslaðir á: skipulags-
málum.
Það er í rauninni fárán-
legt að ætla að fara að fast-
setja miðbæinn, án þess ail
hafa gert nokkurn skapaðan
hlut í að skipuleggja hæðirnT
ar sitt hvoru megin við hann'.
í liæðum þessum er hin ágæt-
asta undirstaða fyrir liúsaj
byggingar og algjörlega ólík
öllum þeim fúamýrum „fyrir
innan bæ“, sem skipulags-
deildin hefur verið að elti
uppi til að byggja á undan
farin ár.
Almennt er álitið, að Sígaun-
arnir séu fullkomnir förumenn
einnig í ástamálum, — en því
er á annan veg farið. Brúður-
in skal vera ósnortin og hjóna-
bandstryggöar er krafizt hjá
ósviknum Sígaunum. Barnið er
dýrkað. Bezt er að eiga sem
flest börn. Enginn Sígauni,
Það skiptir engu, þótt tjöldin
vor séu smá
þegar hallirnar falla, —
standa tjöldin ennþá ...
Stærri mynd: Spönsk tatarakona smellir kastan íettum og hoðar tii markaðs.
Tatararnir elska börn og dá konuna.
wm
Alþýðublaðið — 1. rcarz 1962