Alþýðublaðið - 18.04.1962, Blaðsíða 13
í RÆÐU sinni viff útvarpsum-
ræðurnar sl. föstudagskvölil
ræddi Gylfi Þ. Gíslason viffskipta
málaráðherra m.a. um affstöffu ís
la-nds til Efnahagsbandalags
Evrópu. Hér fer á eftir sá kafli
ræffu ráffherrans, er fjallaffi um
þaff mál:
„Þá ætla ég aff síðustu aff fara
nokkrum orðum um afstöðu Is-
lands til EfnahagsbandalagSins,
en þar cr um að ræða eitt mesta
vandamál, sem íslendingar munu
liafa að glíma við á næstu árum.
Þáð er nauðsynlegt, að allir ís-
lendingar geri sér ljóst, að Efna
hagsbandalagið er staðreynd,
ltvort sem okkur líkar hún
betur cða verr. í kjölfar stofnun
ar Efnahagsbandalagsins og þeirr
ar stækkunar þess, sem allar lík
ur benda til, að muni eiga sér
stað á næstunni, eru að sigla og
munu sigla víðtækar breytingar
í efnahagsmálum Vestur-Evrópu.
Innan vébanda Efnahagsbanda-
lagsins munu verða ýmsar dýr-
mætustu auðlindir jarðarinnar,
meira fjármagn en víðast hvar
annars staðar, tækniþekking á
borð við það, sem liún gerist bezt
. í heiminum og þar verður um að
ræða víðáttumesta markað heims
viðskiptanna. Enginn vafi er á því
að sú þróun' sem nú er hafin,
mun bæta lífskjör almennings í
Vestur-Evrópu mjög á næstu ár-
um og áratugum.
Grundvallarregla Efnahags-
bandalagsinfe er sú, að innan þess
skuli allur atvinnurekstur og öll
viðskipti vera frjáls, en allur inn
flutningur tollaður til verndar
framleiðslu bandalagsrikjanna.
Til þeirra landa, sem líklegt er,að
innan skamms verði aðilar af
Efnahagsbandal., fluttum við um
60% af útflutningi okkar árið
núverandi útflutningur okkar
þangað hljóti að dragast saman
og við verða að beina honum að
öðrum og óhagkvæmari mörkuð
um.
1961. Tollar á útflutningsvörur
okkar til Efnahagsbandalagsland-
anna eru nú byrjaðir að hækka,
og munu nema um 11%, þegar
öll hækkunin er komin fram, í
stað 6% eins og áður var. Hags
munir okkar af því að eiga að-
gang að þessum stóra markaði án
þess að þurfa að greiða þennan
toll cru augljósir. Samt er það
ekki aðalatriði þessa máls, eem
hér er um að ræða; að losna við
þá hækkun tolls á meiri hluta út
flutnings okkar, sem við yrðilm
að bera, ef við stæðum utan Efna
hagsbandalagsins. Enn mikilvæg
ara er hitt, að vegna nálægðar og
gamalla tengsla við Vestur-
Evrópu á sviði viðskipta, menn-
ingar- og stjórnmála eru Vestur-
Evrópulöndin eðlilegasta markaðs
svæði íslendinga og geta auk þess
selt okkur flest það, sem við þurfi
um að flytja inn. Það er því ís-
lendingum langhagkvæmast, að
sú mikla aukning á útflutningi,
sem hér verður að eiga sér stað,
ef lífskjör þjóðarinnar eiga að
geta batnað jafnmikið og við
hljótum að keppa að, beinist ein
mitt fyrst og fremst til þessara
landa. Innan bandalagsins eru
ýmsar þjóðir sem framleiða sömu
Kvikmyndir
F •• ’>ald af 12. siSu.
ur góðri kimnigáfu. Hann virðist
nú hafa snúið sér einkum að gaiu
anhlutverkum, — þá það — en
þeir, sem sáu „Laun óttans". sem
sýnd var í Bæjarbíó fyrir nokkru,
muna hann sem mjög hæfan leik
ara á öðru sviði og ekki síður við
hans hæfi.
Marilyn Monroe, sveiflar
mjöðmunum af mikilli mýkt og
innlifun, en að hún sé hæfileika-
mikil leikkona, það skulu aðrir
fullyi-ða.
Wilfrid Hyde White fer þarna
með nokkuð hlutverk og er sér-
stæður og kímilegur leikari,
einkum fyrir sitt ágæta poker-
fés og skemmtilega radddbeit-
ingu.
Auk þess koma fram nokkrir
frægir fuglar, svo sem Bing Cros
by, og Milton Berle, en gera ekk-
ert til að auka á gildi myndarinn
ar. - HE.
GYLFI Þ. GÍSLASON
vörur og við gerum nú og þær
vörur, sem við væntanlega hefj
um framleiðslu á til útflutnings.
Ef við stöndum algjörlega utan
bandalagsins, verður aðstaða
þeirra svo miklu betri en okkar,
að við getum ekki keppt við þær.
Þess vegna er hætt við, að við
getum ekki selt íramleiðsluaukn
ingu okkar á þessum markaði,
sem er okkur eðlilegastur og hag
kvæmastur, og jafnvel einnig, að
Þetta er meginvandinn í sam
bandi við það að standa algjör
lega utan bandalagsins. Á hinn
bóginn er okkur íslendir.gum al
gjörlega ómögulegt að taka á
ur fullar skyldur bandaiagsríkj-
anna. Því veldur fámenni lands
ins og nauðsyn okkar á því að
tryggja, að erlend stórfyrirtæki
nái ekki tangarhaldii á atvinnu
lífi okkar og stofni þannig efna
hagslegu sjálfstæði okkar í voða.
Ef íslendingar ættu kost á þess
konar tengslum við Efnahags |
bandalagið, að þeir gætu selt
útflutningsvörur sínar á hinum
stóra markaði þess með sömu
skilmálum og framleiðendur
þeirra innan bandalagsins, án
þess að þurfa að stofna yfirráða
rétti íslendinga yfir atvinnuveg
um sínum í hættu og án þess að
skerða forgangsrétt íslendinga til
hagnýtingar á íslenzkum fiski
miðum, skil ég ekki í, að nokkur
íslendingur gæti verið því and-
vígur. Við vitum hins vegar ekki,
hvort við eigúm kost á slíku. Og
við getum að sjálfsögðu ekki vit
að það, fyrr en við höfum rætt
málið við Efnahagsbandalagið.
Ríkisstjórnin hefur talið rétt
að bíða átekta þangað til nánari
vitneskja liggur fyrir um það,
hverjar undirtektir þær mörgu
þjóðir fá.sem nú um þessar mund
ir sumpart hafa sótt um aðild
að bandalaginu eða eru í þann
mund að gera það,. Ríkisstjórnin
teldi það mjög æskilegl, að um
afstöðu í þessu máli gæti tekizt
sem víðtækust samstaða. Það
mun reynast íslendingum örlaga
ríkt um langa framtíð, að stefna
sú, sem þeir marka, sé hvort
tveggja í senn, heilbrigð og b‘óð
holl. Við hljótum að leggia
mikla áherzlu á að einangrast
ekki frá þeim þjóðum, sem oklrur
er ekki aðeins hagkvæmast að
eiga meginviðskipti okkar við,
heldur viljum einnig vera í n'm
um menningar- og stjórnmá.a
tengslum við. En jafnframt hljot
um við að gæta þess, að fórna
ekki þeim yfirráðarétti yfir ís
lenzkum atvinnurekstri, sem c
forsenda íslenzks sjálfotæðiá í
efnahagsmálum, menningarm • -
um og stjórnmálum, og smæð
okkar gerir okkur sérstaklega
nauðsynlegt að vernda. Við hljót
um að treysta því, að þær þjóðir.
sem við höfum liaft nánust sam
skipti við, og ættu því að þekkja
vandamál okkar bezt, skilji sér
stöðu okkar. íslendingar) eiga
ekki að biðja um neitt og þurfa
ekki að biðja um neitt annað en
að fá að stunda sem frjálsust við
skipti við þjóðir, sem þeir hafa
skipt við og vilja skipta við. Þótt
við séum fáir og smáir, þurfum
við engir gustukamenn að vera og
eigum ekki að vera það. Landið
og hafið umhverfis það á gnótt
gæða, og þjóðin er dugleg og vel
menntuð. Við eigum því að geta
séð okkur farborða á við aðra,
ef við sjálfir kunnum fótum okk
ar forráð og höfum heilbrigð skil
yrði til sem frjálsastra viðskipta.
Tengsl við Efnahagsbandalagið
geta skapað okkur skilyrði til
vaxandi og frjálsra viðskipta á
einum stærsta markaði veraldar
og á þann hátt stuðlað að auknum
framförum og bættum lífskjörum
á íslandi. Ef þetta getur gerzt,
án þess að stofna efnahagslegu
sjálfstæði okkar í nokkra hættu
getur þá nokkur verið í vafa um,
hvaða stefnu við eigum að fylgia?
Verður Dettifoss
MIKILL áhugi virffist nú ríkja
norffanlands og austan fyrir virkj
un Dettifoss til notkunar fyrir
stóriðju. Hefur verið nokkuff um
um fundahöld og ályktanir I sam
bandi við mál þetta og virðist
einkum mikill hugur í mönnum
Norðanlands aff beita sér fyrir
máli þessu. Húsvíkingar virffast
hafa tekiff forustu í máli þessu
og hefur bæjarstjórn Húsavíkur
sent blaðinu eftirfarandi ályktun
um málið ásamt ýtarlegri greinar
gerff bæjarstjórans á Húsavík
um þetta mál.
„Bæjarstjórn Húsavíkur vill
taka undir áskorun Bændafélags
Fljótsdalshéraðs til alþingis-
manna Norðlendinga og Austfirð
inga um að vinna að því að
skapa órjúfandi samstöðu fólks
ins Norðanlands og Austanlan .
um þá „afgerandi nauðsyn" að
Jökulsá á Fjöllum verði valiri
næsta stórvirkjun með stórið’j
fyrir augum. Jafnframt vill bæj r
stjórnin taka undir þá áskorun
Bændafélagsins til alþingisman
Norðlendinga og Austfirðinga rð
beita sér fyrir fulltrúafundi
sveitarstjórna Norður- og Austnr
lands til þess að vinna að fram
gangi virkjunar Jökulsár á Fjöll
um í sambandi við stóriðju.
í því sambandi beinir bæjar
stjórnin því sérstaklega til þing
manna úr Norðurlandskjördæmi
eystra um að þeir liafi forgöngu
um fundarboðunina í samvinnu
við aðra alþingismenn Norðlend
inga og Austfirðinga, svo og
bæjarstjórnir og sýslunefndir í
þessum landshlutum”.
„Bæjarráð felur bæjarstjóra að
semja bréf til að senda öllum
sveitarstjórnum í Norðlendinga-
og Austfirðingafjórðungum um
virkjunarmál Jökulsár á Fjöllum“
Listinn á
Húsavík
ALÞÝÐUFLOKKURINN á Húsa-
vík hefur lagt fram framboðslista
sinn i bæjarstjórnarkosningum.
Efstu sæti listans skipa þessir
menn:
1. Guðm. Hákonarson, verkam.
2. Einar Fr. Jóhannesson,
húsgagnasmiður.
3. Einar M. Jóhannesson,
verksmiðjustjóri.
4. Arnljótur Sigurjónsson,
raf virkj ameistari.
5. Mikael Sigurðsson, vélstjóri.
6. Jón B. Gunnarsson, sjóm.
7. Vilhjálmur Pálsson, íþrótta-
kennari.
8. Sigfríður Kristinsd. húsfrú.
9. Salomon Erlendsson, húsgagna-
smiður.
ALÞÝÐUBLAÐIÐ - 18. apríl 1962 13