Alþýðublaðið - 15.11.1962, Qupperneq 13

ÚSAMRÆMI I KLÆÐN-
I*AÐ er margt eitt, sem allir
eifra eftir að læra, og einnig ís-
lendingar. Ýmsar aðrar þjóðir
hafa svo fastmótaða siðl, að hver
kynslóð iærir af annarri, hvað
er „skik og brug.“ Hér er um
fátt slikt að ræða, og kannski er
dálítið sorglegt, hvað við erum
fátæk af ýmis konar siðum, sem
varpa ofurlitlum ljóma á hvers-
dagsleikann. Sums staðar er það
t. d. til siðs að færa húsmóður-
inni ætíð blóm eða konfekt, þeg-
ar komið er í boð, sums staðar
er það til siðs að hringja alltaf
skömmu eftir heimboð — eða
jafnvel skrifa — og þakka pent
fyrir sig, og hefur þessi siður
orðið talsvert vinsæli hér á
landi. Ýmis konar dagar í ann-
arra þjóða almanökum boða sér-
staka siði, hér er um fátt slíkt
að ræða. Við leggjum jafnvel
niður það lhla, sem við höfum.
Þrettándinn er t. d. alveg að
hverfa úr tðlu hátíðardaganna
og við höfum ekki Luciu eða
aðventukrans fyrir jólin. Það er
hætt að lýsa með brúðhjónum,
en þar, sem það er enn við
lýði, t. d. f Svíþjóð, er jafnan
haldin smáveizla í bvert sinn,
er lýst er með hjónum. Eins og
kunnugt er, fer lýsing þrisvar
fram, og fyrsta sunnudaginn cr
|boðlð þeim fjarskyldustuj
næsta sunnudag, þeim, sem nær
standa og Ioks hinn þriðja þeim
sem nákomnastir eru brúðhjón-
unum. Og gestimir gefa hjóna-
efnunum jafnan einhverjar smá
gjafir. Á Spáni eru margir fal-
legir siðir, sem jafnan eru
bundnir kirkjunni. Dagur drottn
ingar ljóssins er hátíðlegur á
Spáni og margir dagar munu
þar í heiðri hafðir, sem við
ekki þekkjum til. Nafndagar eru
haldnir hátiðlegir í ýmsum lönd
um o. s. frv. o. s. frv. Þannig
mætti lengi telja. Við íslendingar
erum svo hræddir við hátíðir, —
og það er vegna þess, að hér þarf
allt að vera svo stórkostlegt. Það
er eins og maðurinn sagði: „Jólin
eru bara til þess, að ég verð
blankur allan janúar.”
Þegar eitthvað stendur til hér
er öllu snúið við, og svo mikið í-
borið, að allir fara að kvíða fyrir
hátíðunum í stað þess að hlakka
til þeirra. Þetta kemur ljóst fram
t. d. í saumaklúbbum, þar sem
streitzt er við að hafa sem flest-
ar og fínastar kölcutegundir. Það
kostar ekki svo iítið, segja frúrn-
ar, — og það er alveg satt.
Það er alltaf of lítið gert af
því, að gera sér dagamun, — án
þess að kosta miklu til — og án
þess að halda eiginlega hátíð, —
sem sé aðeins að gera sér daga-
mun. Og það er vert að gæta þess,
að það er auðvelt að gera sér
dagamun, án þess að búa út mat-
ar- eða kaffiveizlu. Matur þarf
ekki endilega að vera tengdur
hugmyndinni um dagamun, — en
erfitt verður að fullvissa íslend-
inga um það.
Eitt er það enn, sem þyrfti að
komast í fastari skorður. Það er
klæðnaðurinn. Það er ekki nðg
með það, að erfitt er að fá sér
föt, sem hæfa veðráttunni, —
eins og við töluðum um í næst-
síðasta þætti, heldur veit enginn,
hvernig hann á að vera klæddur
við ýmis tækifæri. Þetta kom
greinilega í ljós við frumsýn-
ingu myndarinnar „79 af stöð-
inni.“ íslendingar eru eins og all
ir vita ekki vanir því að vera við-
staddir frumsýningu kvikmynda,
enda vissi enginn, hvernig hann
átti að klæðast. Hið herfilegasta
ósamræmis gætti í klæðnaði
fólksins, eins og fötin skapa
manninn, skapar klæðnaður fólka
ins dálitið stemmninguna. Þarna
í kvikmyndahúsinu var kvenfólk-
ið ýmist í kápu eða án hennar,
og þær, sem fóru úr kápunum
voru í allt frá pilsum og hvers-
dagspeysum upp í gljáandi níð-
þrönga og flegna samkvæmis-
kjóla og á fullskóm, þar sem
aftur hinar peysuklæddu voru á
götuskóm.
Sem betur fór voru Ijósin
slökkt og athyglinni fljótt beint
að myndinni sjálfri, en ekki gest-
um kvikmyndahússins !
AÐI KVENFÖLKSINS
Harðstjórn
fatanna
VISSULEGA eiga litlar
stúlkur að vera vel klæddar,
en nú eru sérfræðingar í upp-
eldismálum komnir á þá skoð-
un, áð litlar stúlkur megi ekki
vera of klæddar. Þeir kalla
það „litlar stúlkur og fata-
harðstjórn.“ Með fataharð-
stjórn er átt við það, að fötin
eiga að líða um í strúttpilsum
dömuna, að hún njóti ekki lífs-
ins, sem lítil stúlka. Margir
góðir foreldrar brenna sig á
því, að ætla að ala.bömin o£
vel upp. Litlu dæturnar í fjöl-
skyldunni eiga að vera svo
„sætar og penar“, að þær fá
ekki að vera eðlileg börn. Þær
eiga að líða um í strúttpilsum
og á hvítum leiztum og svo
eiga þær að sitja eins og brúð-
ur og brosa fallega. Þessi
börn eru undir fataharðstjóm.
Það er alls ekki eins mikill
munur á sálarlífi lítilla stúlkna
og lítilla drengja, segja þeir,
sem vit hafa á. En kröfurnar
eru aðrar til þessara ungviða.
Stúlkumar eiga að líða um
eins og ljósálfar, leggja fötin
sín snyrtilega saman og þær
mega ekki hafa hátt. Við öðra
er búizt af strákum. Þeir mega
búrra með bílana sína allan
guðslangan daginn og troðd
vasana út af nöglum án þess
að nokkur segi neitt.
Litlar stúlkur eru ekki fal-
legri, þótt þær hagi sér eins
og fullorðnar manneskjur. Það
er þeim ekki eðlilegt. Börn
Framhald á 14. síðu.
ALÞÝOUBUAÐIÐ - 15. nóv. 1962