Alþýðublaðið - 02.03.1963, Qupperneq 9

IARBÁTUR
itur, sem nota á í Oxford.
sem sökk undir róörarsveit-
; hefur þetta lag ekki veriff
URSÆL!
ANDT
HINN mikli sigur jafnaðarmanna
við borgarstjórnarkosningarnar í
Berlín . hafa vakið heimsathygli.
Flokkur þeirra jók atkvæðamagn
sitt um tæp 10% og bætti við sig
11 borgarfulltrúum. Hefur hann
nú 89 borgarfulltrúa í Berlín af
140, en slíkir stjórnmálalegir yfir-
burðir eru fágætir, þar sem kosn-
ingar fara fram að lýðræðislegum
hætti.
Nú ber þess einnig að gæta, að
(ylgi og aðstaða jafnaðarmanna
stendur hvergi eins traustum fót-
um í Vestur-Þýzkalandi og í Ber-
lín, því að víðast þar í landi standa
þeir að baki flokki Adenauers,
kristilegum demókrötum, að at-
kvæðamagni. Það er því mjög að
vonum, að menn varpa fram hinni
raunhæfu spurningu: Hvað veld-
ur hinu glæsilega og síaukna
fylgi jafnaðarmanria í Berlin?
Við svar þessarar spurningar
beinist athyglin að einum umsvifa
miklum stjórnmálamanni, Willy
Brandt, sem undanfarið hefur
verið borgarstjóri í þessari um
deildu borg. Kosningasigur jafn-
aðarmanna er fyrst og fremst
þakkaður honum. Willy Brandt er
maklega hylltur af flokksmönnum
sínum og öðrum lýðræðissinnum
sem hinn sterki útvörður lýðræð-
isþjóðanna við hinn illræmda Ber-
línarmúr, sem kommúnistar hafa
rcist í þessari stórborg.
Eins og kunnugt er, var Willy
eins og litla stúlkan: „Eg á tvö
pabba og mömmu, langt, langt í
burtu.“- Og henni þótti áreiðan-
lega ekki síður vænt um fóstur-
foreldra sína- en þótt þau hefðu
verið hennar „raunverulegu" for-
eldrar. — Þá er hitt atriðið, hve-
nær eigi að kenna drengnum að
skilja, að hann sé kjörbarn, og'fá
hann til að -fallast á ■ þá hugsun.
Þarna verða foreldrarnir að
minni hyggju að bíða átekta, og
nota eitthvert tækifæri, sem gefst,
þegar ekki er liætta á of snögg-
um geðhrifum. Slíkt tækifæri gefst
einhverntíma, en ekki myndi.ég
ráðleggja, að málið yrði svo að
segja „tekið fyrir“ óundirbúið. —
Þarna verða foreldrarnir að leið-
ast af. tilfinningu sinni og beita
mikilli varúð. En ég tel, að þá
sé mikils um vert, að réttur skiln-
ingur sé lagður í orðin kjörfor-
eldrar og kjörbarn. — „Hann veit
ekki annað en að hann sé raun-
verulegur sonur okkar,“ segir
bréfritarinn. Eg nem staðar við
þessa setningu, því að hún gæti
gefið tilefni til misskilnings.
Kjörsonurinn er raunverulegur
sonur. Ættleiðingin þýðir í raun
og veru, að hjón geta eignast
barn með fleirum en einum hætti,
og barn getur eignast foreldra,
þótt liann sé ekki líkamlegt af-
sprengi þeirra. Hið andlega sam-
band milli slíkra foreldra og
barna er engu síður innilegt og:
hlýtt. Það getur auðvitað verið
mikill vandi að útskýra fyrir litl-
um dreng, hvernig á slíku stend-|
ur. En frumorsökin liggur þó ljóst1
fyrir. Pabba og mömmu langaði
til að eignast lítinn dreng, og þá
fengu þau litla drenginn sinn til
sín, og hefur alltaf þótt vænt um :
hann, alveg eins og öllum for-
eldrum þykir vænt um börnin
sín. Eins og ég áðan sagði, getur
verið mjög erfitt að ákveða, hve-
nær og hvernig hugur barnsins er
móttækilegur fyrir að heyra frá
þessu sagt. En sú staðreynd, að
einhver leiksystkini hafa þegar
gefið honum eitthvað þessu líkt
í skyn, getur það gert málið að-
kallandi. Að minnsta kosti er þá
varhugavert, að beita blekkingum
og halda því að barninu, sem ekki
Framh. á 14. síðu.
Brandt kanslaraefni jafnaðar-
manna í síðustu kosningum til
vestur-þýzka sambandsþingsins.
Menn minnast þess ekki, að í kosn
ingabaráttu eftir styrjaldarlokin
hafi verið notaðar eins soralegar
baktjaldaaðferðir og í þeim kosn-
ingum. Og það var einmitt Willy
Brandt, borgarstjóri, sem var fóm
arlamb hins ósmekklega kosninga-
áróðurs, sem Adenauer og flokkur
hans beitti. Blöðin voru látin beita
persónuníði um Brandt og tala að
því, að hann væri tortryggilegur
stjórnmálamaður, af því að hann
hafði fyrir striðið ooinberlega bar-
izt gegn ríkisstjóm nazista og
gerzt flóttamaður. Jafnframt hædd
ust blöðin að uppmna Brandts, en
hann er ekki hjónabandsbarn.
Viðbrögð Willy Brandts gagn-
vart þessum persónulega áróðri
vom með þeim hætti, að vegur
hans óx. Hann viðurkenndi hrein-
skilnislega hina „norsku” fortíð
sína og var í og með stoltur af
henni. Um sum atriði áróðursins
j lét hann dómstólana fjalla. Það er
| ekki álitið útilokað, að umræð-
I urnar um hann sem lausaleiks-
barns hafi komið flokki Adenau-
ers að gagni í nokkrum hémðum,
bar sem enn ríkir hið dimmasta
viðhorf miðaldanna f anda ka-
bólsku kirkiunnar. En hafi and-
stæðíngar Brandts unnið eitthvað
atkvæðamaen í kosningum á þess-
um ósmekklega áróðri. bá er eitt
víst: Áróðurinn hefur haft tíma-
bundið gildi. ASstaða og áhrif
Brandts hefur aukizt s'fellt, eftir
hví sem tímar hafa liðið.
Enginn vafi er á því, að hinn
mikli kosningasigur jafnaðar-
manna i Beriín undir forustu
Willy Brandts mun endurhljóma
um giörvallt Þvzkalands. Þegar
svo stór stjórnmálaflokkur eins og
jafnaðarmenn vom fvrir borgar-
stjórnarkosningar, auka atkvæða-
magn sitt um 10 af hundraði. hafa
nánast byltingarkenndar breyt-
ingar átt sér stað. Þeir hljóta að
hafa fengið í rikum mæli atkvæði
frá vissum bióðfélagsstétt.um. sem
að Öllu jöfnu kjósa ekki jafnaðar-
mannaflokka. ......
Álitið er, að hér komi einkum til
greina hin fjölmenna. stétt opin-
berra starfsmanna. En fylgisaukn-.
ingin hlvtur einnig að koma frá
fleiri stéttum.
Sú stjórnmálaþróun, . sem átt
hefur sér stað í Berlín, er mjög
líkleg til að setja svip sinn á þýzku
stjórnmálin í heild á næstunni.
Það er sérstök ástæða til að ætla,
að Willy Brandt með hinni að-
sópsmiklu framgöngu og frábæru
hæfileikum til samstarfs sé mjög
líklegur til þess að vinna fylgi fyr-
ir jafnaðarmenn í öðrum hlutum
Þýzkalands, þó sérstaklega meðal
yngri kynslóðarinnar og þeirra,
sem lítinn áhuga hafa á stjórnmál-
Vestur-Þýzkalandi er farið að líta
á Willy Brandt sem líklegan eftir-
mann Adenauers. Víst er það, að
sá foringi kristilega demókrata,
sem verður arftaki Adenauers í
flokknum, verður að heyja harða
baráttu við Willy Brandt. Og
verði gangur mála á þann veg, að
Brandt verði ríkiskanslari, orkar
ekki tvimælis, að um loftlags-
breytingu verður að ræða i þýzk-
um stjórnmálum, sem vafalaust
hefur áhrif á framtíðarskipun
mála í Evrópu.
í sumum heimsblaðanna hefur
þeirri skoðun verið haldið fram,
að kosningarnar í Berlín séu að-
eins staðbundinn sigur jafnaðar-
manna, en frá þeim verði ekki
dregngr neinar almennar ályktan-
ir. Þessi blöð segja, að Berlinar-
búar hafi til að bera sérstakan
„lókalpatriotisma”. Þeir standa
með borgarst.ióra sínum, sem sýnt
hafi festu í viðskiptum sínum við
Austur-Þjóðverja og kommún-
istaríkjanna í heild.
Því fer víðsfjarri, að þessi skýr-
ing sé sannfærandi. Willy Brandt
er ekki Berlínarbúi. Hann fæddist
í Liibeck og ólst þar upp, þar til
hann hraktist úr landi sem flótta-
maður og dvaldi erlendis í 12 ár.
Þegar hann fyrst settist að í Ber-
lín, var hann norskur ríkisborgari.
Áður en hann hóf feril sinn sem
stjórnmálamaður, varð hann að
afla sér þýzks ríkisborgararéttar.
Af þessu sést ljóst, að Brandt er
síður en svo dæmigerður Berlín-
arbúi. Frami hans og sigrar í
stjómmálum borgarinnar verða
því. engan veginn skýrðir með
neinum „lókalpatriotisma” Ber-
línarmanna. Skýringin hlýtur að
WILLY BRANDT
eiga sér dýpri og víðfeðmari rætur
í þýzkum stjórnmálum. Á því
skákborði virðist þung undiralda
vera að verki, og allt bendir til
veðrabrigða þar á næsta leiti.
Um það verður ekki deila, að
Willy Brandt og þýzkir jafnaðar-
menn hafa aldrei haft önnur eins
tækifæri til valdatöku og einmitt
nú eftir sigurinn í Berlín.
Willy Brandt er sterki maður-
inn í þýzkum stjórnmálum nú í
dag. Með honum hafa jafnaðar-
menn fundið hið rétta kanslara-
efni sitt. Manninn, sem leiðir bar-
áttu flokksins til sigurs. Manninn,
sem leiðir þýzka jafnaðarmenn
upp í valdastólana.
Þjálfað vinnuafl
skiptir mestu
Ilér ber að huga að því, að í
SVÍAR hafa. gert sérstaka athugun
á 570 iðnfyrirtækjum, sem annað
.hvort voru stofnsett á árunum 1945
-^1960 eða þurftu að skipta um
staðsetningu, á þessu tímabili.
Margir hafa haldið, að staðsetn-
ing fyrirtækjanna sé mikilvægasta
atriðið í rekstrinum. Þessi sænska
rannsókn sýndi hins vegar, að svo
er ekki. Staðsetningin hefur að
vísu mikla þýðingih en annað at-
riði er mikilvægara. Það er vel
þjálfað vinnuafl.
Auðvitað þarf fyrirtæki, sem
byggt er í „dreifbýlinu" við miðl-
ungsgóða þjóðvegi, að greiða marg
fallt hærri flutningskostnað, held-
ur en sams konar fyrirtæki, sem
staðsett er við steinsteyptar braut-
ir rétt við eða inn í borgunum. En
sérfræðingarnir álíta, að þessi
kostnaðarauki sé fljótlega unninn
upp, ef fyrirtækið, sem á að greiða
hann, hefur á að skipa góðu og
þjálfuðu starfsliði.
★ WASHINGTON: Kennedy for-
seti hefur lagt lagafrumvarp fyrir
þjóðþingið, sem kveður á um
bætta aðstöðu svertingja í Banda-
ríkjunum og tryggingu þeim til
handa um sömu réttindi og hvítir
samborgarar þeirra njóta. Kenne-
dy segir í boðskap til þjóðþings-
ins, að sífellt komi fyrir kynþátta-
misrétti á nálega öllum sviðurn
þrátt fyrír framvinduna síðan
negrum var veitt frelsi.
ALÞÝÐUBLAÐIÐ - 2. marz 1963 $