Breiðablik - 01.06.1906, Page 8
8
BREIÐABLIK.
og þolinmæSi og foröast aö látaæsing og
óvit fjöldans koma þar nærri. Þá er búiö
spilið.
Það eru fremur fáir menn með þjóð
vorri, sem trúandi er til vísindalegra
rannsókna. Þó ættu þeir að vera nokk-
urir, ef tími og ástæður leyfðu. En þegar
íslenzkir Pétrar og Pálar fara af stað í
þeim erindum, svo smiðirnir hafa ekki
við að smíða borðin, er þá ekki skörin
komin upp í bekkinn?
Stærsta hættan er í því fólgin, hve
mikill stormurinn er orðinn. Þettageng-
ur eins og logi }’fir akur. Alt er í upp-
námi, allir rannsaka,— allir eru orðnir
vísindamenn. Eftir tima dettur alt að
líkindum í dúnalogn. En hefir þá ekkert
fokið um koll? Enginn brent sig?
II.
í formálanum fvrir U r d u 1 a r h e i m-
u m er ekki fullyrt, að það séu endilega
andarnir, sem stýrt hafi penna þess, er ó-
sjálfrátt á að hafa ritað. Þeirrar varúðar
af hálfu útg. skyldi gætt af öllum. En
auðsætt er, að önnur skýring er álitin
fjarstæð.
En efagjarn spyr: er það nú ekki hugs-
anlegt að þetta sé alt úr huga miðilsins
runnið, án þess hann sjálfur viti. Engin
sannindi eru þar svo stór, að eigi sé
þetta frá því sjónarmiði vel hugsanlegt.
Síðasta æfintýrið er ljómandi fallegt og
ber vott um all-miklar gáfur. Hin virðast
oss fremur barnaleg, þrátt fyrir lagleg
tilþrif,—til þess að vera-eilífðarskáldskap-
ur að minsta kosti.
Og svo stranda tilraunir þessar oftast
nær á miðlunum—annars staðar í heimi
þar sem vér höfum veitt þessum hreyfing-
um eftirtekt. Mannlegt eðli er breyskleik-
anum háð með mörgu móti. Þetta er
ofraun, sem fáum er trevstandi til að þola.
Enda bila þar flestir. En bregðist miðill-
inn, geta vitrustu rnenn lengi látið sig
blekkja.
Frá alda öðli hefir það álit verið í heim-
inum öðrum þræði, að unt væri að setja
sig í samband við andaheiminn. Margt
virðist fremur benda í þá áttina. I
draumum birtast látnir menn og þykir
það vanalega fyrirboði einhvers. Svipir
birtast hvað eftir annað, svo fáum kemur
til hugar að neita.
í bæninni setja kristnir menn sig í
samband við föður andanna og vitna allir
einum manni um veruleik þess sam-
bands.
En hér er enginn miðill. Hér eru áhrif-
in bein. Annars vegar andaheimurinn,
sem setur sig í samband við manninn,hins
vegar maðurinn, sem leitar þess sam-
bands. Það er miðillinn, sem oss finst
mesta ástæðan til að gjalda varhuga við.
Aðal-atriðið virðist vera fyrir þá, sem
ant er um andans heim og auðlegð hans,
að setja sig í samband sem allra innileg-
ast við föður andanna. Eða við þann
anda, sem sem göfugastur hefir verið hér
á jörðu — svo vér tölum máli þessara
manna — mannkynsfrelsarann Jesúm
Krist. Það hefir öllum reynst vel, — öll-
um orðið óumræðilegur ávinningur, —
þeim finst það öllum eina lífið, sem reyna.
En það gjörist miðilslaust. Þar rná
ekkert glepja fyrir. Engin persóna bera
orð í milli. Engum að treysta, nema
honum einum. En það traust verður svo
sterkt, að um engar frekari sannanir er
að ræða.
Kristnir menn geta því ekki fengið
frekari sönnun. Þeir finna þess alls enga
þörf. Þeim finnast allar sannanir hégómi
hjá þeirri rniklu sönnun, sem þeir hafa.
Þeir dvelja í heimi bænarinnar, augliti til
auglitis við föður tilverunnar, frelsara
mannanna, og andann hans hafa þeir í
hjarta.
Enginn, sem nokkurar sögur fara af,
hefir staðið í öðru eins sambandi við and-
ans heim og frelsarinn. Enginn hefir ráð
haft á öðrum eins andans krafti og hann.
Enginn eftir sig látið annað eins afl til
blessunar og hjálpræðis og hann.