Alþýðublaðið - 12.07.1963, Page 4

iý».ÍM«»ÉÍ»M»U»L.
V

n
BEN PARKIN, þingmaður
Verkamannaflokksins brezka,
hefur vakið atliygii manna á
Peter Itachman, sem kaliaður
var „Pólski Pétur”, okurstarf-
semi hans og átramhaldandi
starfsemi húsnseðisbraskara á
borð við hann.
í umræðum Neðri málstofu .
brezka þingsins um húsnæðis-
mál í fyrradag, hélt Ben Park-
in því fram, að Pólski Pétur
gæti verið enn á lífi. Til þessa
hefur verið talið, að hann hafi
látizt 29. nóvember í fyrra. —
En Parkins telur hugsanlegt,
að skipt hafi verið um lík.
Þar til að talið var, að Pólski
Pétur hafi látizt. var hann hinn
auðugi verndari Mandy Rice-
Davies, vinkonu Christine Kee-
ler. Hann bar á góma í um-
ræðum Neðri máistofunnar um
Profumomálið og var nokkrum
sinnum getið i' réttarhöldunum
í máli Stephen Ward, læknis-
ins, sem kom Profumo, fyrrum
liermálaráðherra í kynni við
ungfrú Keeler,
Pólski Pétur lézt á sjúkra-
húsi og staðfesti kona hans,
að hinn látni væri maður henn
ar. Mandy Rice Davies reyndi
að fremja sjáifsmorð eftir lát
hans og sagði, að hann hefði
verið eini maðurinn sem hún
elskaði.
Orðrómur er á kreiki um, að
bróðir Rachmans hafi látizt á
sjúkrahúsinu og lík hans hafi
sáðan veriS brennt.i Auðvelt
liefði verið að koma þessu í
kring, þar eð Rachman var rík-
isfangslaus. Talið er, að Rach-
mann hafi viljað liverfa áður
cn Profumo-málið yrði opin-
bert.
Bláfátækur.
Peter Rachman fæddist 1920
í Póilandi og var skírður Perec
Rachman. Faðir hans -var tann
læknir. Hann virðist hafa flutzt
til Bretlands eftir heimsstyrj-
öldina, bláfátækur.
Peter Rachman var illræmd-
astur þeirra samvizkulausu
húsabraskara, sem ólu á kyn-
þáttahatri til þess að raka sam-
an peningum, þegar innflutn-
ingur blökkumanna frá Vestur-
Indíum til Vestur-London náði
hámarki á árunum eftir 1955.
Braskarar þessir fundu upp
einfalda aðferð til þess að hagn
ast á kynþáttaólgunni. Hún var
sú, að fylla fátækraliverfin af
blökkumönnum. Aðstæður all-
ar voru slíkar, að ólga hlaut að
rísa upp.
Svertingjum voru leigð her-
bergi I húsum, þar sem leigj-
endur bjuggu, er nutu lög-
verndar. Reynt var að flæma
leigjendurna burtu og oft fluttu
þeir af því að þeir þoldu ekki
að vera í sambýli við svertingja.
Þannig gátu húseignirnar, sem
braskararnir keyptu, hækkað
fimmfalt í verði.
Fyrsta „afrek” Peter Rach-
mans á þessu sviði var þegar
hann keypti hús við Harrow
Road, laust eftir 1950. Verðið
var lágt, enda bjuggu lög-
verndaðir leigjendur í öllum
íbúðunum nema einni og borg-
uðu leigu, sem var frá því
fyrír stríð.
Rachman leigði lausu íbúð-
ina átta blökkumönnum frá
Vestur-Indíum. Þeir voru allir
Iærðir tónlistarmenn. Rach-
man tjáði þeim, að hann væri
frjálslyndur húsráðandi og hon
um stæði á sama hve mörg
„partí” þeir héldu. Áður en
þrír mánuðir voru liðnir, höfða
allir hinir leigjendur flutzt
burtu.
Þegar Rachman hafði losað
sig við þá, fylltí hann húsið
af svertingjum frá Vestur-
Indíum. Hann neyddi þá til að
borga okurleigu, enda áttu þeir
óhægt um að finna húsnæði
annars staðar. Þegar hann seldi
húsið um 18 mánuðum síðar,
liafði hann hagnazt fimm sinn-
um meira á því en það kostaði
hann í upphafi.
Uppþot.
Racliman færði seinna út kví
arnar til Paddington, Bayswat-
enn og V.-Kens’ngton og notaði
alls staðar sömu aðferð. Kyn-
þáttaólgan fór í vöxt og Ben
Parkin þingmaður, sem hefur
rannsakað feril Rachman,
kennir honum jafnvel um kyn-
þáttaóeirðir í Notting Hill árið
1958. Þegar viðskipti hans tóku
að gerast allumfangsmikil
keypti hann hlut í fasteigna-
fyrirtæki.
Þegar hér var komlð sögu,
voru yfirvöldin, lögreglan og
samtök leigjenda í Vestur-
London farin að gefa starfsemi
hans gætur. En Rachman hafði
fundið upp aðferðir til þess að
leyna eignarrétti sínum — og
þessir aðilar gátu ekkert að
hafzt þrátt fyrir fjölda kvart-
ana.
Svo virtist sem sinn hvor
maðurinn hefði rétt til þess að
innheimta leiguna og bera á-
byrgð á viðgerðum. Svo virtist
sem oft væri skipt um eigend-
ur, en Rachman var hinn raun
verulegi eigandi og greiddi
hinum aðeins smáþókknun. Til-
gangurinn var sá, að dylja eig-
andaréttinn þannig, að stað-
reyndirnar litu ekki dagsins
ljós nema því aðeins að um-
fangsmikil rannsókn væri gerð.
Yfirvöldin gáfust hreinlega
upp og jafnvel þegar þau funda
löglegan eiganda eftzr mikla
leit, komust þau ef til vill að
því viku síðar, að skipt hafði
verið um eiganda á nýjan leik.
Starfsemi Rachmans var
ekki talin ólögleg og mál var
ekki höfðað gegn honum. Hann
reyndi ekki að losna við lög-
verndaða leigjendur með of-
beldi eða hótunum eins og sum-
ir fasteignasalar í fátækra-
hverfum Lundúna.
Eitt mál í sambandi við hús,
sem Rachman átti, varð tilerni
spurninga á þingi. Rachman
reyndi að losna við leigjend-
urna í húsi þessu, en tilraun
hans mistókst að þessu sinni.
Verkamenn komu til hússins og
kváðust þurfa að gera við. Þak
hússins var rifið af, en verka-
mennirnir sáust ekki framar.
Breiða varð segldúk yfir þar til
eigandi hússins fannst.
„V elgerðarmaður’ ’
Rachman gat haldið því fram
að hann væri velgeröarmaður
blökkumannanpa frá Vestur-
Indíum. Hann var einn af þeim
fáu húseigendum, sem vildi
útvega þeim húsnæði. Hann
sagði t. d. í blaðaviðtali 1958,
að stjórnin gerði ekkert til þess
að útvega fólki frá Vestur-Ind-
íum húsnæði, þess vegna kæmi
það til lians.
Rachman sagði, að sumt af
hvíta fólkinu hefði margt út á
blökkumenn að setja. Því félli
ekki að þeir léku jazz-plötur
til kl. 1 á nóttu. Þegar það
kemur til mín' og segist vera
óánægt, hjálpa ég því að finna
annað húsnæði. Ég veiti því
f járhagslega aðstoð, sagði Rach
man.
Laust fyrir 1960 færði Rach-
man enn út kvíarnar og fór að
verzla með dýrari íbúðir, hót-
el og skrifstofubyggingar í
Kensington hverfinu. Nokkrar
ástæður voru til þessarar
breyttu aðferðar. í apríl 1959
sótti hann um brezkan ríkis-
. borgararétt, en tilmælimum var
hafnað. Rachman, sem var rík-
isfangslaus, hafði alltaf viljað
fá brezkt vegabréf og liugðist
afla sér „virðuleika.”
Einnig var ekki eins mikið
upp úr okrinu í fátækrahverf-
unum að hafa og aður. Árið
1959 voru stofnuð samtök Ieigj
enda í hverfum þeim, þar sem
okur Rachmans var mest, tll
þess að berjast gegn húseig-
endum. Erfiðara var orðið að
innheimta í húsum sem voru
komin í niðurníðslu. Leigjend-
urnir voru farnir að halda fram
lögleguin rétti sínum.
Of mikill áhugi
Of margir voru farnir að Iiafa
áhuga á Rachman. Ben Parkiu
hélt áfram rannsókn sinnl. —
Hann reyndi jafnvel að' stofna
byggingafélag, er leyfa mundi
leigjendum að kaupa hús á
samvinnugrundvelli og losa þá
úr klóm húseigenda. Sir Keith
Joseph, sem þá starfaði í hús-
næðismálaráðuneytinu, lagði
blessun sína yfir fyrirætlunina
og lék forvitni á að vita hvern-
ig hugmyndin mundi reynast,
En 'hún gafsí ekki vel. Park-
4 12. júlí 1963 — ALÞÝÐUBLAÐIÐ
Hús það í Bayswater-hverfi,
þar sem Pólski-Pétur eitt sinn
bjó og síðar keypti. Þetta hús
var í niðurníðslu.
in þingmaður sagði, að Rach-
man eða eitthvert fyrirtækja
hans virtust eiga hlut í nálega
öllum eignum, sem til sölu voru
á þessum slóðum. En Rachman
var lítt hrifinn af auglýsing-
unni, sem hann fékk.
í september 1960 vav sjón-
varpaö leikriti, sem ritari fé-
lagsins hafði samið. I’ar var
sýnt hvernig fastezgnaokrari ól
á kynþáttahatri til þess að
græða á svertingjum frá Vest-
ur Indíum. Maðurinn var ó-
nafngreindur, en þeir, sera til
þekktu vissu að Rnchman átti
sneiðina.
Sex bílar.
Rachman hafði talsvcrða
persónutöfra þótt hann væri
lítill fyrir mann að sjá, feit-
laginn og sköllóttur. Hann gekk
að eiga geðþekka konu, Audrey
að nafni, í mavz 1960, skömmu
áður en hann komst í slagtog
við Mandy Rice-Davies.
Hann lifði í rnilclu óhófi. —
Fimm árum eftir að hann hóf
kaupsýslustörf, flutti hann í
stórt íbúðarhús, sem kostaði
70 þús. pund, í Winnington Ro
ad, svokölluðu milljónarhverfi
Húsið var ríkulega búið hús-
gögnum í Lúðvíks 15. stíl.
Ilann klæddist mjög dýrum
fötum og átti sex bíla, m. a.
hvítan Jagúar, sem Iiann gaf
Mandy Rice-Davies.
Þegar hann lézt, að því er
talið er, af hjartabilun 29. nóv.
sl. furðuðu vinir hans sig á
því, hve lítið hann lét eftir
sig. Vitað var, að hann liafði
bankareikning í Sviss. Gat það
verið skýringrin? Eða liafði hann
eytt öllu í óhóflegt líferni og
dýrar gjafir. Allan þann tím.l,
sem hann var konungur fast-
eignaokursins í Paddington, var
vitað, að hann hafði tekjur,
sem ættu að skipa honum í
flokk milljónamæringa.
(Lausl. þýtt úr Sunday
Times).