Alþýðublaðið - 12.07.1963, Page 16

SAMANBURDARRANNSOKNIR
A FJALLAPLÖNTUM HEFJAST
EVÞÓR EINARSSON, ffrasafræð-
ingur, er nýkominn heim úr
tveggja mánaöa ferð um Noreg og
Svíþjóð, þar sem hann m. a. varði
tíma sínum til aö skoða grös og
gróður í birkiskógabelti og í hin-
um skóglausu háhlíðum fjalla. —
För þessa fór hann m. a. til þess
að fá samanburö á fjallaplöntum
í þessum löndum og á íslandi, en
eins og kunnugt er fékk Eyþór
NATO-styrk í vetur til rannsókna
á íslenzkum fjallaplöntum.
Við Iiöfðum tal af Eyþóri í gær
og spurðum hánn frétta úr för
sinni. Hann byrjaði á því, að segja
okkur frá því, að ca. 96% af ís-
lenzkum háplöntum yxu einnig i
Noregi, og því hefði sér þótt for-
vitfiilegt að sjá, hvernig þær yxu
þar. Þó að lesa mætti uin slíkt í
bókum, þá væri sjón sögu ríkari,
og því æskilegt að skoða slíkt með
■eigin augum. Þar að auki samsvari
gróður á Íslandi gróðrinum í birki
skógabelti og fjöllum Noregs og
Svíþjóðar.
Ýmsar þeirra íslenzku plöntu-
tegunda, sem vaxa í Noregi, til
dæmis, vaxa ekki nema við sér-
atæð skilyrði, en eru algengar um
mestallt ísland, og aðrar tegundir,
sem eru mjög algengar í Noregi,
hafa mjög takmarkaða útbreiðslu
á íslandi. Sem dæmi mætti nefna
holtasóley, sem eins og allir vita
er mjög algeng á íslandi, en í Nor-
egi og Svíþjóð vex hún aðeins á
svæðum, þar sem jarðvegur er
____________ _,jEas
Som/ð hjá
bókbindurum
Á FÉLAGSFXJNDI hjá bókbindur-
I gær voru samþykktir nýir
jsamningar. Hækkar kaup þeirra
«m V/s% og útreikningar í sam-
bandi við aukavinnu breytast. I
stað 48 stunda verður miðað við
44, en lauslega útreiknað þýðir
það 9% liækkun á aukavinnuna.
Samningar þessir gilda til 15. októ
ber og falla þá úr gildi, og þarf
ekkí uppsögn tU.
Húsgagnasmiðir voru á fundi
fi gærkvöldi, en engar fréttir höfðu
Iborist af þeim fundi þegar blaðið
íór í pressuna. Þá var engar
Æréttir að fá af skipasmiðum.
mjög kalkríkur og talin ein af
einkennisplöntum slíks jarðvegs.
Önnur einkennisplanta þessara
kalksvæða, móastör, er aftur á
móti frekar sjaldgæf á íslandi.
EYÞÓR EINARSSON
Blaðamaður spurði um skóg.
Eyþór kvað birkiskóg á íslandi ná
að meðaltali upp í 300—350 m.
hæð yfir sjávarmál, en í sunnan-
verðum Noregi nær birkiskógur
upp í um það bil 900 metra hæð
vestan til, en í fjalladölum, þar
sem loftsl. er líkara meginl.lofs-
lagi nær hann sums staðar allt
upp í 1200 metra hæð. Á Torne-
trásk-svæðinu í norðanverðri Sví-
þjóð, sem liggur um 200 km. fyrir
norðan heimskautsbaug, nær birki-
skógurinn upp í um það bil 600
metra hæð. Þessir skandínavísku
birkiskógar líkjast að mörgu leyti
hinum íslenzku. Þar sem vaxtar
skilyrði eru sérlega gó?, verður
grózka og fjölbreytni undirgróð-
ursins þó enn meiri í Skandínavíu,
en þar sem jarðvegur er súr verða
skandínavísku birkiskógarnir
miklu fáskrúðugri en þeir ís-
lenzku eru að jafnaði.
Við spurðum Eyþór um mun á
FENGU AÐEINS
9 ÞÚSUND MÁL
SÍLDVEIÐIN var lítil síðastliðinn
sóiarhring og var aöeins vitað uin
nfla 19 skipa ineð sanitals 9.350
snál og tunnur. Síldin veiddist öll
tit a£ Sléttu.
'Veöur var þar gott fram eftir
nóttu, en í morgun var komin
bræla. Lciðindaveður var á mið-
tmum eystra. og engar fréttir. —
Þessi skip höfðu tilkynnt afla 500
ínál og tunnur eða meira:
Raufarhöfn:
Mánatindur 1000, Jón Garðar
jL.400 og Gullver 700
Siglufjörður:
Valafell 800, Tjaldur 600, Harald-
ur 500, Runólfur 600 og Höfrung-
ur 600.
Raufarhöfn 11. júlí.
Mjög lítið liefur borizt hingað af
sild í dag og örlítið saltað, enda
komin bræla. Skipin eru áð koma
hingað og munu liggja í höfn,
þangað til veður batnar á miðun-
um. Hér er búið að salta alls í 36
þúsund tunnur og bræða rúm-
lega 90 þúsund mál.
Guðni.
44. árg. — Föstudagur 12. júlí 1863 — 149. tbl.
Fimm svifflugmenn. keppa:
Hellumótið
á sunnudag
tegundafjölda á íslandi og Skandí-
navíu. Hann kvað tegundafjölda í
Skandínavíu miklu meiri en hér- j
lendis, og ætti það ekki síður við
um birkiskógana og fjöllin en um
láglendið. Kvað hann flestum bera .
saman um, að þessi munur á teg-
undafjölda stafaði að verulegu
leyti af því, að eftir ísöld hefðu
ýmsar plöntutegundir, sem senni-
lega gætu vaxið hér, ekki náð að í
berast hingað, vegna einangraðrar
legu landsins.
Loks spurðum við Eyþór um
væntanlegar rannsóknir hans á ís-
lenzkum háplöntum.
Hann kvaðst mundu fara norð-
ur í Kverkfjöll eftir um það bil
viku og í ágústmánuði austur í
Skaftafellssýslu. Ætlunin væri í
þessum ferðum að safna fjalla-
plöntum og athuga við hvers kon-
ar skilyrði þær yxu á hverjum
stað. Væru þessar ferðir hluti af
þess konar rannsóknum á lífi fjalla
plantna víðs vegar á landinu og
væri síðan ætlunin að gera al- j
mennan samanburð á vaxtarskil-
yrðum þeirra.
STOKKHÓLMI 11. júlí
(NTB).
Sænsk heilbrigðisyfirvöld
hafa beðið alvarlegan hnekki
í baráttunni gegn bólusótt-
inni, sem barst til Svíþjóðar
með manni, er kom frá Indó
nesíu 24. apríl.
í dag var 24. tilfellið stað
fest jafnframt því sem tvö
grunsamleg tHfelIi
skutu upp kollinum. Annað
var í Stokkliólmi en hitt í
, Arboga. Ef hið síðarnefnda
er bólusóttartilfelli þýðir
það, að bólusóttin hefur
breiðzt útfyrir Stokkhólm.
KEPPNI í svifflugi, Hellumótiff
svonefnda, hefst næst komandi
sunnudag að Hellu á Rangárvöll-
um. Keppendur verða fimm, fjór-
ir frá Reykjavík og einn frá Ak-
ureyri. Stendur keppnin yfir I
viku, og fær stigahæsti maðurinn
verðlaunabikar, sem nú verður
veittur í fyrsta sinn, en hann var
gefinn til minningar um jóhann-
es llagan, flugmann.
Hellumótið er raunverulega
eina mótið sinnar tegundar, sem
lialdið er hér á Iandi og því stærsti
viðburðurinn í heimi þessarar á-
gætu íþróttar. Hellumótið var
fyrst haldið 1959 og nú í annað
sinn.
Keppendurnir frá Reykjavík eru
Þórhallur Filippusson, Sverrir
Þóroddsson, Leifur Magnússon og
Þorgeir Pálsson. Frá Akureyri
kemur Arngrímur Jóhannesson.
Allir eru þeir slyngir svifflug-
menn, þannig að búast má við
harðri keppni.
Verður þetta stigakeppni, og.
talið eftir stigakerfi. Flugmenn-
imir fljúga ákveðnar vegalengdir,
glíma við að iialda hæð, sjá og
finna merki og kennileiti sem
þeir síðan lýsa.
Þess má geta að Þórhallur Fil-
Framíiald á 14. siðu.
írak kærir
Sovéfríkin
NEW YORK 11. júli
(NTB-AFP).
Stjórnin í íralt sakaði So-
vétr. í dag um íhlutun um
innanríkismál íraks. Stjórn
in krafðist þess, að Rússar
hættu án tafar þessari íhlut-
un.
Mótmæli íraks komu fram
í bréfi til formanns Öryggis-
ráðs Sþ frá sendiherra íraks
hjá Sþ, Bréfið er auk þess
svar við yfirlýsingu Rússa
um Kúbuvandamálið frá 9.
júlí. IHlM
Heimilissjódur taugaveiklaðra barna:
VILL BYGGJA HVÍLDAR
OG LÆKNINGASTÖI
HEIMILISSJOÐUR taugaveikl-
aðra barna hefur sótt um lóð til
borgarinnar undir dvalarlieimili.
Er hér um að ræða heimili fyrir á
að gizka 10 börn til að byrja með,
en ástandið í þessum máluin er nú
þannig, að ekki er til eitt cinasta
sjúkrarúm í öllu landinu fyrir
börn, sem eru taugaveikluð eða
andlega veil.
Sjóður þessi var stofnaður fyrir
um tveim árum af Barnaverndar-
félagi Reykjavíkur með 100.000
króna framlagi. Síðan liefur safn-
azt nokkurt fé í sjóðinn, svo að
hann mun nú ■ eiga hátt á
þriðja hundrað þúsunda. Hefur
sjóðsstjórnin því ákveðið að reyna
að hefjast handa um byggingu á
næsta vori ,ef góð og lientug lóð
fæst. Slíkt heimili þarf að vera á
rólegum stað og hafa gott land-
rými.
Eins og fyrr getur er ekki hugs-
að lengra í fyrstu en að koma upp
hvíldar- og læknisstöð fyrir 10
börn, sem hafa við einhverja þá
erfiðleika að stríða, er gera það
æskilegt, að þau komist að heim-
an. Er það skoðun sálfræðinga, að
ýmsir hegðunarerfiðleikar, sem
gera vart við sig í börnum í skóla-
aldri, og jafnvel fyrr, eigi rót sína
að rekja til erfiðlcika í þeim sjáif-
um, er uppræta mætti með réttri
meðferð.
Sú hvíldar- og lækningastöð,
sem Heimilissjóður taugaveiklaðra
bama hefur í hyggju að reisa, er
því fyrirbyggjandi, tilgangurinn
er að reyna að lijálpa börnum,
sem eiga við hegðunarerfiðleika
að stríða, áður en þau komast ó
þann aldur, er erfitt er að gera
nokkuð fyrir þau.
Vísir að þessu starfi er, eins og
menn vita, í sálfræðideild Heilsu-
verndarstöðvarinnar undir stjórn
Sigurjóns Björnssonar, sálfræð-
ings, en gallinn er sá að erfitt er
að ná tökum á börnum, sem þang-
að koma, vegna þess að ekki er
unnt að hafa þau á stöðinni undir
stöðugri handleiðslu sérfræðinga,
að því er Sigurjón tjáði blaðinu í
gær.
tSLENDINGAR brugðust mjög vel
við á síðastliðnum vetri, er Al-
þýðublaðið hvatti menn til að gefa
fé til styrktar fátækum og svelt-
andi börnum í Algier. Nú viljum
við benda gjafmildum löndum okk
ar á málefni, sem mikil ástæða er
til að styrkja hér heima fyrir.
Barnaverndarfélag Reykjavíkur
stofnaði á sínum tíma sjóð til þess
að koma upp hvíldar- og lækninga
heiraili fyrir taugaveikluð börn,
sem eiga við ýmsa hegðunarerfið-
leika að striða og hætt er við, að
illa geti farið fyrir, ef þau ekki fá
handleiðslu sérfræðinga sem
yngst.
Eins og segir í frétt hér á síð-
Framh. á 2. síðu