Skólablaðið - 01.02.1912, Blaðsíða 7

SKOLABLAÐIÐ
23
Flestir eru í illum hug til Qissurar Þorvaldssonar, er þeir
sjá hann þar á Örlygsstöðum hoppa upp, og leggja að Sturlu
hálfdauðum. Eitthvað ódrengskaparfult, að vega að ósjálfbjarga
og hálfdauðum manni með hefndarþrungnum hug og geisandi
orðum: »Her skal ek einn at vinna«. Sumir segja,aðathöfnin
þessi, sé Gis«uri tilbúin af söguhöfundinum, Sturlu frænda, til
að ófrægja hann; tilgátan ekki ósennileg. En verknaðurinn þessi
að sparka í hræið og stíga á hálsi aflraunafólki, sem aðrir hafi
að velii lagt, það er lítilmannlegt illmenskutákn.
Dæmin ótal. Öngull hefur með sér höfuð Grettis suður
og er allrogginn yfir. En fáir verða til að taka undir; menn
vita, að kappinn var unninn með svikum
f>á er óorðheidnin illa þokkuð. Dæmið Ijóst, þar sem þeir
Gunnlaugur og Hrafn eigast við í Svíþjóðu, og Hrafn bregður
heit sitt við Gunnlaug. Þar er líka barist út af kvengulli, og
vildi hvorugur öðrum unna faðmlagsins né heldur þess að vera
hennar augum leiddur eða ástar njótandi.
Svik og lýgi altaf illa þokkuð hjú, en fyrir ráðum standa
þau hjá Styr, er hann Iætur berscrkinn taka iífið út í baðstofunni.
Snorri á bak við. Virðist ekki öllum óþokkabragðið það vert
þess að heita fyrirmynd skammarlegs verknaðar, þegar Snorri
goði fer með rlokk manna til Borgarfjarðar til feðgadrápsins?
Þarna teygir hann út um nóttina einn og einn í línklæðum, og
lætur höggva þá sem uxa. Þeir rífa gras á bænum, sem hestar
bíta til að tæla út mennina. Og drenginn unga vill hann drepa
láta, barnið saklaust og ástvinasnautt. Ómögulegt að verjast
þeirri hugsun, að hér læðist morðingi um bygðir, senr vinnur
ódáðaverk aðfaranótt drottinsdags. Og þetía er þá goðinn á
Helgafelli. Verkið alt af Ijótt; sama þó unnið væri á bardaga-
ö!d. —
Skömm höfðu allir góðir menn á morðum og stuldi. Að
stela nrannorði er hástig stuldar.
Öxin reidd yfir höfðinu nrannorðsþjófanna, ‘öxi hefndar
allra góðra nranna, guðs og landslaga. Eins nú á tíma hafa
menn gott af að athuga svívirðing ódáðaverkanna aftur i forn-
öldinni, og berum saman drengskap núaldar og fornaldar. Vopn