Skólablaðið - 01.12.1915, Blaðsíða 9
SKÓLABLAÐIÐ
185
inn sækir á móti honum. í einum hreppnum er illa staddur
náungi, sem fer aö þurfa einhvern veginn lagaSa hjálp úr
sveitarsjóSnum; hann kemst kannske nokkuS af enn hjálpar-
laust, ef hann fær kennara-„embættit>“, o. s. frv.
Launalágmarkiö átti og aö vera trygging fyrir því,
aS hæfir menn veldust í kennarastöSuna. En þaS veitir enga
tryggingu. Fyrst og fremst af því, aö veitingavaldinu er oft
misbeitt, og i annan staö af því aS þaS er svo lágt, aS góöir
menn vilja ekki lúta aö svo litlu. Sex krónur um vikuna auk
fæSis hefur vitaskuld aldrei veriö boSlegt gjald fyrir góöa
barnakenslu, en er þaö þó síSur nú en áSur. Þvottakonur í
kaupstaö og vikadrengir í sveit fá hærra kaup.
Þar viö bætist aö þaS er engin skilyrSislaus skylda aö borga
þetta lágmark launa. ÞaS er aö lögum aS eins skilyrSi fyrir
því, aS hlutaSeigandi fræSsluhéraS geti fengiö styrk
ú r 1 a n d s j ó S i til barnafræSslunnar. Ef fræSslunefndinni
þóknast aS hafna landssjóösstyrknum, getur hún ráöiS til
kenslunnar einhvern sem lætur sér nægja aS vera matvinn-
ungur, eSa sem vill gera þaS án endurgjalds.
Hér þarf ööruvísi aS búa um hnútana. Fyrst og fremst þarf
aS tryggja barnakenslunni menn meS kennaraprófi. 1 ööru lagi
þarf aS sjá þeim á einhvern hátt fyrir lífvænlegum launum.
Og í þriöja lagi þarf aS reisa skorSur viö því, aS réttur kenn-
ara sé fyrir borS borinn, hvaö lítiS sem út af ber.
Eins og nú standa sakir, er e n g i n n trygging f y r i r
því aS sérmentaöir kennarar fáist viS
barnafræSslu f remur en hver annar. Kaupgj aldiS
lægra en hjá óbreyttum verkamönnum. StaSa
þeirra ótryggari en nokkíuúra ainnara opin-
btfrra starfsmanna.
AfleiSingin liggur i augum uppi: Sá vísir til góSrar barna-
kenslu, sem fenginn var, kulnar út og hverfur innan skamms,
— nema kénnararáSningunni veröi komiö í betra lag. S v o
mikiS liggur viö.
Hverjum, sem þaö er áhugamál aS afla þjóöinni góSrar lýö-
fræSslu, verSur aö vera þaS áhugamál aS útvega verulega
goöa kennara. Hér er þungamiöjan í lýöskólamálinu og hér
þarf aö búa v e 1 um hnútana.
Kennaraskólinn á aö sjá barnakenslunni fyrir vel mentuS-