Vísir - 15.01.1962, Blaðsíða 5

Mánudagur 15. janúar 1962
V t S I R
Samkomulagg um
Viðtal dagsins. —
Aðfaranótt sunnudags
náðist samkomulag á ráð-
herrafundi Efnahagsbanda-
lags Evrópu um landbún-
aðarmálin. Hefur sam-
komuláginu verið mjög
*
Arangurslaus
É
Framh. aí 1 síðu.
ir báða þessa staði og leituðu
yfir ströndinni og yfir nálæg-
um fjöllum en án árangurs.
Á neyðarbylgju.
Þá skýrði þýzkur togari, sem
var á yeiðum við vesturströnd-
ina frá því, að hann hefði heyrt
einhver. merki á neyðarbylgju
á laugardagsmörgun, en við at-
hugun virtist það ljóst, að hér
hefðu verið . merki leitarflug-
vélanna sem notuðu þá neyðar-
bylgjuna.
Þannig hefur leitin engan
árangur borið og minnka vonir
um að mennirnir tólf finnist.
Skyggni' vár'saémilegt í gær,
en aftur nokkru verra í morgun.
Þó átti að halda leitinni áfram
í dag.
Útvarpið —
Frh. aí 7. s.
inga, sem á hefur verið meiri
bragur menningar og alvöru en
þeim fjórum, sem hann tefldi
fram í gærkvöldi. Ef ég ætti >þó
að draga saman úr máh þeirra
niðurstöðu, sem mér væri mest
að skapi, þá mundi hún verða
eiuhvað á þessa leið:
1. Ekkert skai gert i Skál-
nolti, nema til þess se stomaö
og pað íramkvæmt ai þvi viti,
peirri þekkingu og þvi hstiengi,
að i engu sé misboðið sögulegri
neigi staðarms, enda iiggur eKK-
ert á, því að gera rerðui ráó
iynr, að enn eigi íslendingar
fyrir höndum iangan og heiiia-
væniegan þrosKaieril.
2. Ekki skai Skáihoit gert aó
Diskupssetn meóan hiutverk
oiskups er samkvæmt ísienzk-
um lögum fyrst og fremst skní-
stofumennska undir stjórn rik-
ísvaldsins, en ekki andleg og
menningarleg forysta. En til
þess ber brýna nauðsyn, að
Kirkjan verði kristilegt siðgæðis
og menningarvald á landi hér,
óháð bolabrögðum stjórnmála-
Legra glímubusa, og beri þjóð-
in gæfu til þess að ráða þeim
ráðum, skal Skálholt á ný verða
biskupssetur og andlegt must-
eri, þar sem kaþólskur virðu-
leiki og listræn snilli í siðum
og söng þjóni fyrir altari, en
gagnrýnin og raunsæ lúthersk
skynsemi stígi í stólinn.
Guðm. Gíslason Hagalín.
fagnað í höfuðborgum
bandalagsríkjanna. Form-
legar viðræður'hefjast nú
í Brussel í þessari viku um
aðild Breta að Efnahags-
bandalaginu.
20 klst. fundur.
Ef samkomulag hefði ekki
náðst í fyrrinótt hefði fram-
kvæmd annars þáttar áætlunar
bandalagsins tafizt um eins
árs bil að minnsta kosti.
Samkomulagið náðist að
áliðinni nóttu og hafði fundur
þá staðið í hartnær 20 klukku-
stundir og alls höfðu ráðherr-
arnir setið á fundum um þetta
mál í um 200 klst. frá áramót-
um og að því komnir að bugast
áf svefnléysi og þréytu. Aðal-
fulltrúi Þjóðverja hvarf af
fundi nokkru fyrir miðnætti
vegna ofþreytu og varamaður
tók við. Tveir fulltrúar hnigu
í ómegin og öðrum lá við yfir-
liði. Svo mjög hafði það tekið
á fulltrúanna að standa í þessu.
Samræming verðlags.
Méginágréiningurinn var
milli Frakka og- Vestur-Þjóð-
verja. Vildu Frakkar sem
frjálslegast samkomulag, en V.-
Þjóðverjar óttuðust afleiðing-
arnar fyrir vestur-þýzka bænd-
ur, er ódýrar franskar land-
búnaðarafurðir kæmu á mark-
aðinn í bandalagsríkjunum.
Samið var að lokum um sam-
ræmingu á verðlagi landbúnað-
arafurða og stofnun sérstaks
sjóðs í því skyni. Fellt var úr
gildi neitunarvaldið, sem ein-
stakar ríkisstjórnir hafa haft
fram að þessu.
Skðaferð
Nógur snjór og gott skíðafæri
er á fjöllum, og efnir Skíðaráð
Reykjavíkur til skiðaferðar í
kvöld.
Lagt verður af stað frá BSR
að venju kl. 19.30 og farið í
Hveradali. Þar verður lyftan
í gangi og ljós í brekkunum.
Snjór og færi er líka ágætt í
Jósefsdai og víðar. en kvöld-
ferðin verður aðeins í Hvera-
dali.
Kr.Ili frænd:
Framh. af 10. siðu.
bændur — aðallega þá, sem
minnst tún hafa. Höfum haft
3 gröfur í notkun og í jarð-
vinnslu tvær beltisdráttar-
vélar.
Raunverulega 15
byggðahverfi.
Talið barst aftur að
byggðahverfunum. Þau eru
13, sagði P. E. en raunverul.
15, því að tvö eru aðskilin.
Uppbygging byggðahverfa
tekur eðlilega sinn tíma.
Henni er lokið í þremur og
farið að búa í öllum hinum,
nema í Dölunum, en þar
verður byrjað að búa næsta
vor.“
Eg spurði P. E. nánara um
byggðahverfin, áhuga manna
fyrir þeim, skilyrði o. fl. og
og kvað hann m. a. að orði á
þessa leið:
Það er því miður ekki
alltaf nóg að áhuginn sé fyr-
ir hendi sem betur fer eru
margir sem hafa hann, en
margir sjá sér ekki fært að
athuguðu máli að .ráðast í
þetta kostnaðar vegna.
Nýbyggjandi í sveit þarf
ekki aðeins að koma sér upp
íbúðarhúsnæði, því búskap-
ur á íslandi í dag hefir ekki
,.þ^ð,^in^markmið ,sem áður
var, að afla neyzluvara til
daglegra þarfa, hann er at-
vinnufyrirtæki til að fram-
leiða lífsnauðsynjar fyrir
aðrar atvinnustéttir þjóðar-
innar. Reksturinn krefst
ræktunar, peningshúsa,
bygginga vélakaupa og bú-
stofnskaupa og rekstrarfjár.
Mér er óhætt að fullyrða
að á tímabilinu 1951—1957
var áhuginn mikill að hefja
búskap og þá einnig að fá
lönd í byggðahverfum til á-
búðar. Á því timabili búsettu
sig í hverfunur. um 50 fjöl-
skyldur, en hin síðustu ár
hefir dregið úr umsóknum,
því miður. Landnámið hefir
þessi síðustu ár bent um-
sækjendum á jarðir sem
voru til sölu, því í sumum
tilfellum geta kaup á jörð
verið hagstæoari en byggja
frá grunni.
Þannig gerðust kaup á
4 jörðum árið 1961. Benda
má á að framkvæmdir í
byggðahverfum hafa örvað
skiptingu jarða í einstakl-
ingSeisu þegar menn liafa
komið auga á. að það er
meira komið undir ræktun
en landrými hvert bú er
hægt að hafa á jörðinni.
Eg tel, að þeim, sem hafa
ráðizt í nýbýlastofnanir
1947—1957 hafi gengið fram-
ar öllum vonum og afkoma
þeirra sé yfirleitt góð hin
síðari ár — og tvímælalaust
mun betri en búast mætti
við hjá frumbýlingum. —
Stuðning vantar alveg við bú
stofnskaup og vélakaup og
reynist það mörgum erfiðast
og það er m. a. hér sem
þyrfti að létta undir.
Batnandi
skilyrði.
Áhugi manna fyrir nýbýl-
um er mestur þar sem sam-
gönguskilyrði eru bezt, eða á
Suðurlandsundirlendi, Skaga
firði og S.-Þingeyjars., en
það er athugandi hve sam-
gönguskilyrði eru batnandi
víða þar sem nýbýlahverfi
eru í myndun. Þar má til
nefna byggðahverfið, sem
er í uppbyggingu í Álftanes-
hverfinu á Mýrunum, en
þar er nú nýtt félags-
heimili í smíðum. —
Með fyrirhugaðri vegarlagn-
ingu í sumar koma til hring-
akstursskilyrði sem byggða-
hverfið þar fullnotar. Þarna
hefir verið gert ágætt vatns-
ból með dælustöð til allra
nýbýlanna. Stofna mætti
þarna kornræktarmiðstöð.
— Kornækt í Gunnars-
holti á vegum ríkisins
gefur góðar vonir um korn-
ræktina, og verði áframhald
þeirra tilrauna að vonum,
þarf að notfæra sér liana
víðar.
Við höfum lönd í þessu
byggðahverfi og öðrum, ef
umsækjendur treysta sér til
fjárhagslegra skilyrða og
annara skilyrða vegna, að
stofna þar nýbýli.
Hver eru
skilyrðin?
Fyrirspurnum hvaða skil-
yrði umsækjendur þyrtfu að
uppfylla svaraði P. E. svo:
Þeir þurfa að hafa unnið
að minnsta kosti tvö ár við
landbúnaðarstörf eftir 16 ára
aldur og geta sýnt fram á,
að þeir hafi þekkingu til að
bera og reynslu við landbún-
aðarstörf og fjárlíagslega
getu til nýbýlastofnunar.
Að jafnaði sitja fjölskyldu-
menn fyrir.
Landnámið undirbýr ný-
býlastofnanirnar að vissu |
marki: Framræsla og þurrk-i
un á öllu landi býlamia og
ræktun á 10 hektörum fyrir |
hvert býli, leggur vegi að;
byggðahverfum og um þau,
sér um vatnsleiðslur o. fl. I
Nýbýlastofnandinn byggi í-;
veruhús og peningshús og
nýtur til þess framlags frá(
landnáminu og lán fær hann;
eftir því sem lög og reglur
sjóða mæla fyrir um. Fi’am-
lagið til íveruhússbyggingar j
nemur 40 þús. kr.
Bústærð í
byggðahverfum.
Þar sem miðað er við naut-
griparækt einvörðungu er
gert ráð fyrir, að hægt sé að
hafa 40—60 nautgripi, þegar
allt land nýbýlis er fullnýtt
og ræktað, en í byrjun 10—
20. — Þar sem miðað er við
sauðfjárbúskap höfum við
gert ráð fyrir, að hægt verði
að hafa 300—400 fjár á ný-
býli, en yfirleitt er miðað við
mjólkurframleiðsluna eða bú
sem bæði hefur nautgripi og
sauðfé. •
Lokaorð.
— Þú minnist á það, að
líka væri um að ræða flótta
í sveitirnar úr ’bæjunum,
þótt miklu smærri væri en
flóttinn úr þeim.
Þetta er rétt, en það
má líka benda á tvennt:
Fólkinu fækkar ekki
í góðum sveitum, þar sem
samgöngu- og félagsmálaskil-
yrði eru upp á það bezta,
eins og á Suðurlandsundir-
lendi. Þar er flóttinn stöðvað-
ur. Hitt er, að í bæjum og
kauptúnum hefir margt ungt
fólk úr sveitum stofnað
heimili vegna þess eins, að
því var heimilisstofnunin
auðveldax-i þar og afkoma,
og sumt af því fólki, og
sennilega fleiri myndu hugsa
til heimilisstofnunar í sveit,
ef létt væri af mönnum
þyngstu byrðunum við slíkt
fyrirtæki, en þegar undan-
teknir eru þeir, sem geta
stofnað nýbýli við skiptingu
jarða, í skjóli ættmenna,
sem auðvelda hinum ungu
tramkvæmdina á margan
hátt, ættu byggðahverfin að
hafa mikið aðdráttarafl fyrir
þá, sem vilja búa í sveit við
beztu nútíma skilyrði — og
við önnur \ skilyrði vilja
menn ekki búa lengur.
A. Th.