Tölvumál - 01.01.1986, Page 10

og vaxandi sundurleitni fjölmiðlanna (Toffler 1981,
bls. 166), getur lagt sitt a6 mörkum vi6 að grafa
undan samheldni og styrk hins ytra samfélags. Þetta
auðkenni ég sem tímabil hinnar nýju sundrungar.
Með öðrum orðum: Þjöðfélag okkar daga, sem
einkennist af sundrugu hið innra og samheldni hið
ytra, mun víkja fyrir þjððfélagi innri samheldni og
ytri sundrungar.
KREPPA FJÖLSKYLDUNNAR
Það félagsfesti, sem kallað er fjölskylda, er 1
kreppu á okkar dögum. Þessi kreppa hefur staðið lengi
og rætur hennar liggja djúpt, nánar tiltekið aftur í
aldir, allt til upphafs iðnbyltingarinnar. Þessu
ævaforna festi, sem hafði lifað af allar kollsteypur
sögunnar, virtist ætla að verða algerlega um megn að
laga sig að þessum þéttbýla, iðnvædda og verkskipta
nýja heimi.
Þðtt mér sé fjarri skapi að varpa einhverjum fölskum
dýrðarljðma á hina hörðu og oftast skömmu ævi, sem
forfeður okkar og formæður áttu, þá er eigi að slður
vert að viðurkenna að tilvera þeirra einkenndist af
vissu samræmi, og að fjölskyldurnar á heimilunum voru
miðpunktar tilverunnar fyrir mannfólkið. Lífið og
tilveran snerist um fjölskylduna og heimilið. Þar
fæddust menn og dóu; þar strituðu menn og hvíldust,
lærðu og léku sér; þar var vettvangur alls erils
hversdagsins, en einnig hinna mestu hátíða.
Nötxmamaðurinn á engan sambærilegan miðpunkt tilveru
sinnar.
1 hnotskurn stafar umrædd kreppa fjölskyldunnar af
því að samheldni fjölskyldunnar, sem byggðist á
sameiginlegum llfsnauðsynlegum viðfangsefnum, vék
fyrir sundrung fjölskyldunnar, sem einkenndist af þvl
að slfellt fleiri viðfangsefni fluttust öt af
heimilunum, ut fyrir áhrifasvið fjölskyldunnar. I
samfélagi fyrri tlma var heimilið hin sjálfgefna
umgjörð framleiðslunnar; á okkar dögum hefur nánast
öll framleiðsla horfið burt af heimilunum. Á fyrri
tlmum var enginn merkingarmunur á þvl að helga sig
vinnunni og að helga sig fjölskyldunni; á okkar dögum
er þessu stillt upp sem andstæðum: Sá sem helgar sig
10