Tölvumál - 01.03.1989, Blaðsíða 10

Tölvumál Mars1989
Fjölnir er forritunarmál
til almennra nota.
Fjölnisþýðandinn
hefur verið notaður
við kennslu í
einingaforritun
og listavinnslu við
Háskóla íslands.
keimlík þessari frumútgáfu Fjölnis.
Frumútgáfa Fjölnis var ekki þýdd á
vélarmál heldur var þýtt á mál sem
byggðist á þræddri þulu, eins og
FORTH. Skömmu seinna var þýð-
andanum þó breytt þannig að þýtt
var á vélarmál.
Reynslan af frumútgáfu Fjölnis var
góð, en tveir vankantar voru samt
bagalegir notendum þess. Hinn
fyrri var að ekki var athugað hvort
löglega væri tengt þegar einingar
voru tengdar saman (þetta vandamál
er til staðar í öðrum málum, svo
sem C og FORTRAN, en kemur
síður að sök ef málið er ekki ein-
ingaforritunarmál). Hinn seinni var
að ekki var unnt að láta einingar
innihalda fastbundnar (static)
breytur.
Tveir nemendur í tölvunarfræði við
Háskóla íslands, Páll Bjömsson og
Jón Harðarson, gengu nú í lið með
undirrituðum til að skrifa algerlega
nýja útgáfu Fjölnis, að þessu sinni
skrifaða í Fjölni, þar sem bætt yrði
úr þessum göllum og öðmm smá-
vægilegri. Vinna þessi gekk vel og
nýr Fjölnisþýðandi leit dagsins ljós í
byrjun ársins 1987.
Síðan hafa Páll og Jón útskrifast frá
Háskóla íslands en haldið áfram að
vinna í hjáverkum með undirrituð-
um að endurbótum á Fjölnisþýðand-
anum, meðfylgjandi tólum og hand-
bók.
Fjölnisþýðandinn hefur verið not-
aður við kennslu í einingaforritun
og listavinnslu við Háskóla íslands
og hefur gefist vel. Einnig hafa
nokkrir nemendur unnið lokaverk-
efni sem nýta kosti Fjölnis; til
dæmis hafa verið skrifuð tól í Fjölni
sem auðvelda smíð þýðenda.
Frá upphafi var til þess ætlast að
þessi útgáfa Fjölnis yrði markaðs-
vara. Eins og nærri má geta er
miklu meiri vinna fólgin í því að
þróa slíkan hugbúnað fyrir almenn-
ingsmarkað heldur en að þróa þýð-
anda til eigin nota. Við vonumst til
þess að með sölu þýðandans getum
við fjármagnað frekari þróun
Fjölnis, enda höfum við margar
hugmyndir um viðbætur. Þær hug-
myndir fela þó ekki í sér breytingu á
málinu sjálfu; reynt verður að láta
málfræði Fjölnis halda sér eins og
henni er lýst í handbók Fjölnis.
■ Notkun Fjölnis
Eins og áður er getið er Fjölnir for-
ritunarmál til almennra nota.
Reyndar má með nokkrum rökum
halda því fram að Fjölnir sé minna
sérhæft en flest forritunarmál í al-
mennri notkun. Þar er átt við það
sköpunarfrelsi sem listavinnslan
veitir. Það sköpunarfrelsi felst í því
að öll gildi í Fjölni eru jafnrétthá —
öll gildi mega vera viðföng í kalli á
stef, öllum gildum má skila sem
gildi falls. í Fjölni er t.d. ekkert
sem bannar forritara að skrifa stef
sem smíðar fylki og skilar því sem
fallsgildi.
■ Gildi í Fjölni
Heiltölur og fjöldatölur
Heiltölur í Fjölni eru 16 bita tölur,
sem ýmist eru túlkaðar með eða án
formerkis. Gildasvið þeirra er því
ýmist frá -32768 til 32767 eða frá 0
til 65535. Reyndar er mögulegt að
vinna með stærri heiltölur, en þá
þarf að nota sérstaka einingu sem til
þess er smíðuð, og forrituð er í
Fjölni.
Fleytitölur
Fleytitölur í Fjölni hafa rúmlega
fimm stafa nákvæmni og gildasvið
þeirra er frá 1.1P10'308 til
ÍTP^IO308. Reikniaðgerðirþessara
talna eru mjög hraðvirkar — til
dæmis eru þær u.þ.b. 3x/2 sinnum
hraðvirkari en reikniaðgerðir á
fleytitölur í Turbo Pascal 3.0.
Reyndar hefur undirritaður nýlega
forritað einingu í Fjölni sem gerir
notendum kleyft að reikna með
nákvæmari fleytitölur — 8087-
fleytitölur — með eða án 8087-
hjálparörgjörva. 8087-fIeytitölumar
hafa tæplega 16 stafa nákvæmni, en
reikniaðgerðir á þær eru að sama
10