Tölvumál - 01.06.1989, Blaðsíða 6

Tölvumál júní 1989
Það er ekki spurning hvort
viðfáum tölvugreiðslukerfi
álslandi, heldur hvenær.
þjóðfélags án peninga haldi áfram.
Þessa þjónustu þarf að markaðssetja
og kynna þannig að fólk almennt
notfæri sér hana.
Eftirfarandi þjónustu er hægt að
bjóða nú þegar eða í nánustu fram-
tíð og hver þáttur um sig gegnir
veigamiklu hlutverki:
• Sjálfsafgreiðsla í bönkum
• Bankaþjónusta við fyrirtæki
• Heimabanki / símabanki
• Tölvugreiðsla á sölustað
Fyrstu þrír þættimir hafa þegar
verið teknir í notkun hérlendis.
Aðalefni þessarar greinar er tölvu-
greiðsla á sölustað. Við höfum
óspart notað krítarkortin, en þær
greiðslur em ekki tölvuvæddar og
það er einmitt fyrst og ffemst
tölvuvæðing þessa greiðsluforms,
sem ég ætla að fjalla um.
Staðan í öðrum löndum
Þó svo að þetta virðist ekki vera
tæknilega erfitt, þá flækist málið
talsvert, ef við gemm ráð fyrir því
að allar verslanir, bankar og pen-
ingastofnanir, í stóm landi, verði
tengdar saman í eitt kerfi.
Eftirfarandi em dæmigerðar magn-
tölur miðað við eitthvert hinna
Norðurlandanna.
Neytendakort
Afgreiðslutæki
Kortútgefendur
Viðskiptabankar
Reiknistofur
1 - 2.000.000
50 - 100.000
50 - 100
50 - 100
10 - 20
f Danmörku em u.þ.b. 1.3 millj.
korta, afgreiðslutæki em um 8500
og reiknistofumar em milli 10 og
20. Ástandið er þó mjög mismun-
andi eftir löndum.
Tölvugreiðslukerfi gæti
komið hér fljótlega, enda
höfum við mjög góða
aðstöðu til að setja upp
svona kerfi.
Tölvugreiðslukerfi
í dagskrá ráðstefnu SÍ, sem haldin
var 17. maí síðasdiðinn, gengur
þessi þjónusta undir nafninu EFT/
POS. Þetta er skammstöfun fyrir
Electronic funds transfer at the
point of sale. Okkur vantar orð
sem lýsir þessu vel, og er það
verðugt verkefni að finna gott
íslenskt heiti. Ég kýs að kalla þetta
tölvugreiðslu og kerfið að baki
tölvugreiðslukerfi. En hvað þýðir
þetta í reynd:
Tölvugreiðslukerfi er kerfi sem gerir
viðskiptavini I neytanda kleift, að
greiða fyrir vörur og/eða þjónustu á
sölustað.
Tölvugreiðslukerfið sér um að flytja
andvirði greiðslunnar af reikningi
neytanda og yfir á reikning þess
sem selur vörana og/eða þjónustuna.
Neytandinn verður að heimila þetta
með kvittun fyrir úttektinni, annað-
hvort með undirskrift sinni eða með
því að gefa upp það sem erlendis er
nefnt electronic signature. envið
getum nefnt tölvuundirskrift.
Eina landið, sem ég tel að hafi
komið á fót kerfi, sem nær tíl alls
landsins og geti orðið framtíðar-
kerfi, er Danmörk. Hins vegar em
mjög víða tilraunir í gangi með
tölvugreiðslukerfi. Flestarem
bundnar við ákveðna staði, banka
eða stórar verslanir. Aðrarem
bundnar við ákveðna þjónustu, t.d.
bensxnsölu, jafnvel um landið allt.
Af Evrópuþjóðum em Danir
fremstir í flokki, en Englendingar
t.d., hafa ákveðið hvaða skipulag
verður hjá þeim og gengið frá
flestum atriðum sem nauðsynleg em
til að koma kerfinu á. Uppsetning er
hafin en hún er flókin og mun taka
talsverðan tíma.
Norðmenn, Svíar og Finnar em allir
með tilraunir í gangi, en mér er ekki
kunnugt um, að þeir hafi tekið
ákvörðun um eitt sameiginlegt
landskerfi.
Hvaö þarf til hér á landi?
En hvað eigum við að gera hér á
landi? Eigum við að koma svona
kerfi upp hjá okkur, og ef svo er:
6