Vísir - 16.07.1962, Blaðsíða 8

8
Mánudagur 16. júll 1962.
r
Otgefandi Slaðaútgatac VlsiH
Ritstjðrar: Hersteini Pálsson Gunnar G. Schram
Aðstoðarritstjóri Axe) rhorsteinsson
Fréttastjóri Þorsteinn 0 Thorarensen
Ritstjórnarskrifstofur Laugavegi 178.
Auglýsingar og afgreiðsla Ingólfsstræti 3
Áskriftargjald er 45 kró:iu> 4 mánuði
I lausasölu 3 kr eint. - Slni, 1166C (5 linur)
Prentsmiðja Visis. - Edda h I
»._____________________________________________J
Um ágæti COMECON
Heimsókn norska hagfræðiprófessorsins i’risch
hefir verið fagnað í herbúðum kommúnista. Ástæðan
er sú, að hann mælti mjög gegn þátttöku íslendinga
í Efnahagsbandalaginu, ekki síður en Norðmanna.
Menn þeir, sem að boðinu stóðu, munu hafa von-
azt til þess að heimsókn þessi skapaði mótspyrnu gegn
bandalaginu. Þeir hafa orðið fyrir vonbrigðum. Pró-
fessorinn kom ekki hingað sem fræðimaður. Hann
kom sem áróðursmaður, er sló á strengi þjóðremb-
ings og þjóðahaturs. Því verður uppskera heimsóknar
hans ekki önnur en þau áhrif, sem áróðurskennd
blaðagrein lætur eftir sig. í þessu máli þurfum við
íslendingar ekki á slíkum málflutningi að halda. Og
allra sízt skortir innfluttan áróður um okkar eigin
efnahag og framtíðarstefnu.
En haturstal og hatursskrifin, sem lesa má dag-
lega í Þjóðviljanum um þessa merku efnahagssam-
vinnu Evrópuþjóðanna, leiða hugann að öðru efna-
hagsbandalagi í álfunni. Það er efnahagsbandalag
Austur-Evrópuþjóðanna, sem ber skammstöfunarheit-
ið COMECON. í öllum aðalatriðum svipar því mjög til
Efnahagsbandalagsins í Brussel. Markmið þess er náin
knýting efnahags þátttökuþjóðanna, svo að auðlindir
þeirra og framléiðsla megi bera sem mestan ávöxt.
Þátttökuþjóðirnar eru allar kommúniskar og stefna
bandalagsins er ráðin í Moskvu.
Um þetta bandalag hafa kommúnistar hér á landi
verið undarlega hljóðir. Þó er ágæti þess ekki dregið
í efa fyrir austan tjald. Vilja nú ekki andstæðingar
Brusselbandalagsins skýra opinberlega frá því í hverju
COMECON tekur því svo mjög fram?
Afríkumarkaðurinn híður
Utanríkisráðuneytið mun hafa um það ráðagerð-
ir að senda íslenzkan verzlunarfulltrúa til Afríku. Það
er ágætishugmynd, og hana ætti að framkvæma sem
allra fyrst. Á hinu risastóra meginlandi Afríku eru
miklir markaðir að skapast. Þar búa fjölmargar þjóð-
ir, en allt fram að þessu hefir efnahagur þeirra verið
svo bágborinn, að fisksölumöguleikar hafa vart verið
fyrir hendi, nema þá skreiðar.
En hraðfara breyting gerist í þessum efnum. í
Lagos, jafnt sem Accra, rísa nú upp nýtízku verzlun-
arhverfi, búin kæliskápum og frystihólfum. Hraðfryst-
ar fiskur á eflaust eftir að verða útbreidd fæðutegund,
r-r kælikerfum fjölgar í verzlunum álfunnar. I Nígeriu
einni búa um 40 milljónir manna, og gefur sú tala til
kynna, hve stór framtíðarmarkaðurinn þar er.
Enn er ekki að fullu vitað, hver viðskiptakjörin
verða í þeim Afríkulöndum, sem vilja tengjast Efna-
' hagsbandalaginu. Hitt er fullvíst, að Afríkumarkaður-
av\ verður meiri og betri, eftir því sem árin líða. enda
nafa "rændur okkar á Norðurlöndum þegar hafið víð-
Ivtka. markaðsleit þar.
Við íslendingar ættum ekki að bíða öllu lengur.
VISIR
Hinn nýi sendiherra Bnndarikjannn í
Moskvu á sér glæsilegnn feril
Foy
]
Kennedy forseti hefur
skipað nýjan sendiherra
í Moskvu. Sá sem fyrir
valinu varð, heitir Foy
D. Kohler, ráðuneytis-
stjóri þeim hluta utan-
ríkisráðuneytisins sem
fer með Evrópumál.
Kohler tekur við af
Thompson, sem hefur
beðizt lausnar vegna
þreytu og veikinda.
Hér er á ferðinni nýr maður,
sem vert er að gefa gaum, þvi
sendiherrastaðan í Moskvu ei
svo sannarlega ekki hvíldar-
staður uppgjafastjórnmála-
manna. Þvert á móti, sendi
herra Bandaríkjanna þar verð
ur oft að taka mikilvægustu
ákvarðanir og flóðljósin bein-
ast ekki svo sjaldan að honum
Skipun hans verður að vers
endanlega staðfest af þinginu
en enginn vafi leikur á að sfi
staðfesting fæst. Það álit, sem
hann hefur, lýsir sér bezt í þvi
að Kohler er einn af þeim ífái
mönnum frá tíð Eisenhöwers
sem Kennedy tók ' f ' þjðhustu
sfna.
„Krumpaður1*
stjómmálamaður
Kohler þekkir bæði Rúss-
land og Nikita Krústjeff, og
það var hann, sem kom á ferð
Krústjeffs til Bandaríkjanna á
sínum tíma. Hann talar rúss-
nesku reiprennandi og er vel
að sér í rússneskum bókmennt-
um. Það var Kohler, sem undir-
bjó fund utanríkisráðherranna
í Genf fyrir hönd Bandaríkj-
anna og það var hann, sem að
stoðaði og fylgdi Nixon vara-
forseta, þegar hann ferðaðist
til Rússlands og Póllands.
Þegar störf eins og þessi eru
talin upp, sér maður undir eins
fyrir sér dæmigerðan atvinnu
Foy D. Kohler
stjórnmálamann, fágaðan, kurt-
eisan, vel klæddan mann, með
velhirt yfirvaraskegg og óað
finnanlegan Edenhatt. En þar
skjátlaðisí manni. Foy David
Kohler er lítill, grannur maður
sem leggur litla sem enga á-
herzlu á ytra útlit. Hann lítur
alltaf út eins og hann hafi sof-
ið í fötunuiji í heila viku, enda
kallaður „krumpaði" stjórn-
málamaðurinn. Hann reynii
ekki að temja sér þennan enski
hreim. sem svo margir banda
rískir diplomatar leggja sig
lima við, heldur talar hann eins
og sannur Ameríkumaður frá
Ohio. Hann hefur ekki verið
uppi í Harvard „vöggunni** held
ur stundaði !<ann sitt nám
heima f Caio. Fyrir vikið tók
hann ætíft metpróf þar.
Vel liðinn
hjá prcssunni.
Þegar litið er á þessar stað-
reyndir, námsferil hans og út-
lit, og svo aftur á frama hans
í stjórnmálunum, þá er eflaust
hægt að segja að það lýsi bezt
hæfileikum hans, að hann skuli
hafa komizt svona langt þráct
fyrir þessa vankanta sér ti)
hindrunar. Meðal fréttamanna
f Washington er Kohler geysi
vinsæll. f rauninni eini ljósi
punkturinn f utanríkismálum
þjóðarinnar, segja þeir.
Ástæðan fyrir því er sú, að
Kohler er málgefinn við þá, seg
ir þeim yfirleitt skilmerkilega
frá, hvað sé á seyði hverju
sinni. Þetta er þó ekki til þess
að koma sér I mjúkinn hjá
blöðunum, heldur samkvæmt
þeirri kennirigu hans, „að þjóð-
in hafi rétt á að vita hvað
fram far< f utanríkismálum “
Yfirmaður
áróðursvélarinnar.
Kohler fór úr háskólanum
beint í utanríkisþjónustuna og
varð strax gerður að vararæð-
ismanni í kanadiska fylkinu On-
tario. Ekki verða taldar upp
þær fjölmörgu stöður og emb-(
ætti, sem Kohler hefur gegnt,
en hann sjálfur telur tvímæla-
laust sendiherrastarf sitt í Rúm
enfu það þýðingarmesta af þeim
þvf þar hitti hann Phylls Penn,
sendiráðsritara. Með þeim tókst
stórkostleg samvinna, samvinna
milli tveggja snjallra og vel
gefinna manna, sem hændust
fljótt hvor að öðrum.
í Rúmeníu öðlaðist Kohler
einnig þá þekkingu og reynslu,
sem komið hefur honum að
góðu haldi og hefur miklu ráð-
ið um feril hans síðan.
Þegar Kohler kom aftur frá
Rúmeníu, var hann gerður að
-yfirmenn hinnar miklu áróðurs
vélar Bandaríkjanna: Útvarp
Amerika (The Voice of Amer-
ica). Áróðurinn beindist fyrst
og fremst að járntjaldslöndun-
um og í því sambandi er rétt
að minnast einnar þeirrar setn
ingar sem hann var sífellt að
minna undirmenn sína á: Miss-
ið aldrei sjónar af höfuðvanda-
málinu — Rússlandi. Fræðist
sem mest um sambandið milli
Rússlands og allra annarra ver
aldlegra hluta. Reynið aldrei að
ímynda ykkur landið sem ein-
angrað fyrirbæri".
Gamllr
kunningjar.
Það má kannske geta þess
hér til gamans, að við annað
tækifæri hefur Kohler sagt, að
samlíkingin í Rússlandi milli
keisaratímabilsins og svo aftur
nútímans væri að mörgu leyti
sláandi og hefði vakið athygli
hans.
Árið 1952 var hann skipaður
yfirmaður þeirrar deildar
í utanríkisráðuneytinu sem fer
með Evrópumál, og síðan þá
hafa honum verið falin þau
störf sem m.a. voru talin hér
fyrr.
Eitt er víst: Hvernig sem út-
koman varð úr heimsókn Krú-
sjeffs til Bandaríkjanna. þá
kom Kohler og honum vel sam
an og það verða gamlir og góð-
ir kunningjar sem hittast í
Moskvu, þegar Kohler kemur
þangað.