Tölvumál - 01.06.1995, Blaðsíða 12

Júní1995
og viðhalda ATM neti og flæði og
álagstýring er heldur ekki ákveðin.
Því er núna yfírleitt ekki hægt
að velja samband líkt og síma-
númer heldur aðeins hægt með
fyrirvara að fá uppsetta fasta
sýndar-rás. En verið er að gera
prófanir með valdar sýndarrásir.
Flæði og álagsstýring er reynd-
ar mjög mikilvægt atriði. Ef hrað-
inn á sambandi er 622Mb/s og
sambandið er á milli Reykjavíkur
og Akureyrar þá getur liðið um-
talsverður tími þar til viðtakandi
getur beðið sendanda að hætta að
senda. Það er viðtakandi er búin
að fá nóg af upplýsingum til að
vinna úr. Hann lætur sendanda vita
um það en þar sem svo langt er á
milli þeirra þá geta borist til við-
takanda fleiri milljón bæt af gögn-
um sem hann þarf að geyma og það
hratt sem þýðir að það þarf að
geymast í minni - sem allir vita að
er mjög dýrt.
Atm í notkun
ATM netið var hannað af þeim
sem bjóða almenningi víðnets
þjónustu. En það sem hefur skeð
að ATM tækni hefur í raun verið
mun meira notað af almennum
notendum til dæmis til að tengja
saman staðamet. Þetta er að því
leitinu gott að það veldur aukinni
útbreiðslu. Enn jaíhframt getur það
haft áhrif á þróunina þannig að
meiri áhersla sé lögð á til dæmis
tölvusamskipti á meðan tal og
myndsendingar verða útundan.
Kostir ATM:
- Öll þjónusta á einum stað.
- Heildar net uppbygging.
- Mikil bandbreidd og lítil seink-
un.
- Aiveg ný aðferð óbundin af
eldri tækni og þeim takmörk-
unum sem henni fylgir.
- Samruni í eina tækni fyrir alla.
Ókostir ATM:
- Dýrt.
- Ný og óþekkt tækni.
- Lítið prófað.
- Flókin vélbúnaður.
- Of afkastamikið.
En þetta eru allt atriði sem
hverfa með aukinni notkun.
Það eru þegar margir sem fram-
leiða ATM búnað. En sem komið
er þó mest fyrir tölvusamskipti.
ATM búnaður getur verið kort sem
stungið er í tölvu sem aftur tengist
ATM hnútstöð. ATM hnútstöðvar
geta verið með mörgum portum og
geta ráðið við mismunandi hraða.
Minnsti haðinn sem nú er talað um
er 25Mb/s og mesti 2,4Gb/s. En
þó er víðast hægt að fá búnað fyrir
minni hraða en þá samkvæmt
óstöðluðum einkalausnum. Til
dæmis bíður þýski síminn upp á
sambönd niður í 2Mb/s.
Verð á búnaði er frá 100.000
kr. fyrir kort í tölvu upp í hundrað
milljónir fyrir eina ATM stöð.
í aðeins örfáum löndum hafar
verið sett upp ATM net fyrir al-
menning (það er stærri fyrirtæki).
Og verðskráin er jafn mismunandi
og þau eru mörg. En þó virðist
aðferðin ætla að vera sú að not-
endur borga fýrir portið háð hraða
en ekkert fyrir notkun né hvert eða
hvaðan upplýsingamar streyma.
Né heldur hvers slags upplsýsingar
er verið að senda, tal, myndir eða
gögn. Þar sem þessi kerfi eru al-
mennt ekki opin á milli landa þá er
ekki til verðskrá fyrir samskipti á
milli landa.
I Evrópu hefur verið í gangi til-
raunaverkefni sem miðar að því að
setja upp ATM net sem víðast í
Evrópu. Flest lönd eða 15 innan
Evrópusambandsins hafa tekið
þátt í því. Eða frekar fjarskipta-
fyrirtæki í viðkomandi löndum það
er 18 slík. Þó var ísland ekki þar á
meðal. Þessi tilraun hefur gengið
þokkalega og reyndar leyst mörg
vandamál sem við var að etja. Og
á sama tíma gefíð notendum mögu-
leika á að prófa ATM. Þessari
tilraun lýkur núna í sumar. Hvað
við tekur þá er enn óljóst en þó er
víst að einhver millilandasambönd
verða opnuð þá þegar eða fljótlega
eftir það. Síðan eru reyndar stóru
fjarskiptafyrirtækin með þjónustu
í mörgum löndum og því kann svo
að fara að sett verða upp nokkur
ATM net sem verður hægt að velja
á milli.
Dæmi um ATM
Sem dæmi um ATM þjónustu
má nefna gagnvirkt sjónvarpskerfi
í Berlín. Þar geta notendur valið
sér sjónvarpsefni úrnokrrum fjölda
þátta og bíómynda þegar þeir vilja
horfa á viðkomandi efni. Þar er um
að ræða mynd-banka þar sem efhið
er geymt en notandi stjórnar sínu
vali hjá sér og getur spólað fram
og aftur, haft kyrrmynd og svo
framvegis. Þennan banka á svo að
vera hægt að tengja öðrum slíkum
mynd-bönkum og þanng fá notend-
ur aðgang að miklu efni.
íslenskt ATM net
Hvenær ísland getur tekið þá í
þessu er enn óljóst. En á vegum
Evrópusambandsins er í gangi
rannsóknar- og þróunarverkefni á
fjarskiptasviði sem meðal annars
gerir ráð fyrir því að þáttakendur
hafí aðgang að háhraðasambönd-
um. Sem hluti af þessu verkefni
hefur verið í gangi undirbúnings-
vinna sem miðar að því að geta sett
upp ATM búnað hér á landi og
tengt hann ATM neti evrópu. Ef allt
gengur að óskum verður slíkur
búnaður kominn upp hér í haust
og þá aðgengilegur þeim sem taka
þátt í þessu þróunarverkefni hér á
landi.
Magnús Hauksson er
rafrnagnsverkfræðingur,
Samkeppnissviði Pósts
og síma
12 - Tölvumál