Vísir - 23.02.1963, Blaðsíða 5

V í SIR . Laugardagur 23. febrúar 1963.
5
Búnaðarsambandið -
Hramftalö ai Dls h
fótað fyrir einkasölum. í þá daga
var hneykslazt á skemmdu mjöli
I pokum einokunarkaupmanna og
dáðst að Skúla fógeta fyrir bar-
áttu hans fyrir hagsmunum neyt-
enda. Að öllum líkindum væri
Skúli formaður neytendasamtak-
anna ef hann lifði á vorum dög-
um, enda lá nærri að sagan endur
tæki sig á s. 1. hausti, þótt ekki
væri mjöl í pokanum.
Hyrnurnar voru nær úreltar
og annað betra komið á markað-
inn, þegar einkasöluaðili þeirra
mála loks uppgötvaði þær. Að
mjólk væri fitusprengd, var að á-
liti almennings í útlöndum orðinn
næstum eins sjálfsagður siður og
pasteurisering, þegar á því var
byrjað hér. Að öllum líkindum
verður mjólk komin í eldhúskran-
ana erlendis, áður en hér verður
farið að hreinsa hana. Skúla
fógeta kæmi heldur varla á óvart,
þótt þeir sem slíka aðstöðu hafa,
daufheyrist við smákvörtunum
um ranga dagsetningu á nýmjólk
og þess háttar.
Þó eru við stjórn fyrirtækjanna
prýðismenn, sem ekki geta við
skipulaginu gert og myndu áreið-
anlega ekki láta á sér standa, ef
við nokkuð annað eða betra væri
að keppa.
Samtök framleiðenda um sölu á
vörum sínum eiga fullan rétt á
sér og hafa oft gefizt vel og stund
um verið til fyrirmyndar alveg
eins og svipuð samtök neytenda
um kaup. Önnur form verzlunar
hafa líka gefizt vel, enda skiptir
varla máli, hvaða nafni formið
nefnist, svo framarlega sem ósk-
um og kröfum framleiðenda og
neytenda er fullnægt.
□-----
TTitt er, að mínum dómi, algjör
óhæfa að veita nokkrum að-
ila og nokkru verzlunarformi
einkarétt á sölu afurðanna og
raunar flestra annarra vöruteg-
unda og þjónustu.
Það er í raun og veru furðulegt,
allt að því spaugilegt, að hjá þjóð,
sem svo lengi barðist fyrir því að
losna undan einokunarverzlun og
fyrir frjálsri verzlun, skuli sala
svo margra landbúnaðarvara vera
bundin ákveðnum aðilum og á-
kveðnu verzlunarformi með einka
söluákvæðum, eins og raun ber
vitni.
Og á þeim sviðum, sem sala af-
urðanna er enn frjáls, er barizt
fyrir því að hneppa hana í fjötra
einokunarverzlunar. Það er mis-
skilningur að halda þvi fram, að
aðeins með einkasölufyrirkomu-
lagi sé hægt að tryggja gæði af-
urðanna, örugga sölu og hagstætt
verð, því miður hefur það oft
reynzt þvert á móti.
í þjóðfélagi, grundvölluðu á
stjórnárskrá og lagasetningu, er
hægt að setja hver þau lágmarks
skilyrði um framleiðslu og verzl-
un, sem tryggja gæði og heilbrigði
og jafnvel verð vörunnar, ef þörf
krefur.
Það er eðlilegt, að þeir framleið
endur, sem vilja, taki sig saman
um að koma vörli sinni á fram-
færi, en hvers eiga hinir að gjalda,
sem ekki sjá sér, né viðskiptavin-
um sínum hag í að fylgja þeim
samtökum.
Ef þeir geta selt vöru sína á
betra verði sjálfir eða mætt betur
kröfum neytenda um dreifingu
og gæði vörunnar, m. a. vegna
betri aðstöðu, eru t. d. nær mark
aði en aðrir, á þeim að vera frjálst
að selja vöru sína eftir öðrum
Ieiðum.
Af hverju ætti gróðurhúsabænd
um í Reykholtsdal að vera skylt
að tilheyra Sölufélagi garðyrkju-
manna, ef þeir kæra sig ekki um
það? Er það vegna hagsmuna
bænda að enginn má framleiða
áburð né flytja inn nema Áburð-
arverksmiðja ríkisins? Manni dett
Stórjuku ufköstiu
aieð ákvœðisvinnu
Síðan Bílasmiðjan tók
upp ákvæðisvinnu árið
1958, hafa afköst fyrir-
tækisins stóraukizt og
hagur þess blómgast. —
Jafnframt hefur reynzt
unnt að greiða starf sf ólk
inu mun hærri laun en
áður, segir forstjóri Bíla-
smiðjunnar, Xúðvík Jó-
gO|ni 13 lltóH..
hannessonAn'*'
— Okkur fannst vinnan
ganga illa, segir forstjórinn, þeg
ar hann er spurður hvers vegna
ákvæðisvinnan var tekin upp.
Mennirnir höfðu ekki nógan á-
huga. Við byrjuðum þess vegna
með hópakkorð. Seinna breytt-
um við því og settum tvo og
tvo í akkorð saman. Það gefur
ennþá betri raun en hópakkorð.
í hópakkorði getur einn og einn
maður svikizt um og dregið úr
afköstum hinna. Þegar tveir
menn vinna saman verða báðir
að halda vel á spöðunum. Að-
haldið er meira.
Við erum vissir um að við
hefðum ei komizt jafnlangt og
raun ber vitni í rekstri fyrir-
tækisins, ef við hefðum ekki
tekið upp þetta fyrirkomulag,
segir forstjórinn. Áður tók 6000
klukkustundir að smíða yfir-
byggingu á stóran strætisvagn.
Nú tekur það 2900-3000 klst.
Vinnukrafturinn fær sfn föstu
laun greidd vikulega, en viðbót-
arlaun, í samræmi við afköst,
að verkinu Ioknu. Mér er óhætt
að fullyrða, að báðir aðilar, við
og þeir sem vinna verkið, erum
mjög ánægðir við uppgjörið,
segir forstórinn.
Hér er unnið frá hálf átta til
klukkan 7 á kvöldin, en ekkert
á laugardögum. Mennirnir hafa
eina klukkustund í mat, og geta
skroppið stutta stund í kaffi.
ÖTULIR —
Framhald af bls. 16.
fleira, í Sjómannaskólanuni, og
þar með verðmætum sem nam
50Ó0 kr. íslenzkum og 100 kr.
norskum. Úr kjallaraíbúð við
Grettisgötu stal hann 2000 kr. úr
íbúð við Hverfisgötu 3000 kr., úr
skrifstofum Olíufélagsins við
Hverfisgötu rúmlega 1300 kr. frá
Smiðjustíg 4 2000 kr„ í prent-
smiðjunni Eddu 2000 kr„ frá
Grettisgötu 32 1500 kr„ Mjólkur-
stöðinni við Laugaveg 470 kr„ frá
Þórsgötu 23 3000 kr., frá Lauga-
vegi 5 um 3200 kr„ frá Laugavegi
116 1300 kr„ frá Laugavegi 86 um
ur helzt í hug, að næst megi bless
aðar kýrnar ekki óhreinka flórinn
nema með sérstakri undanþágu
frá verksmiðjunni eða ráðuneyti.
Þó getur áburðurinn, sem verk-
smiðjan framleiðir, tæplega talizt
boðleg söluvara í því formi, sem
hann er, enda var þetta form
köfnunarefnisáburðar orðið úrelt,
þegar verksmiðjan tók til starfa.
□-----
Cumt af þessu á eflaust ein-
hverjar skýringar, sérstak-
lega ef annað viðhorf ræður af-
stöðunni til þessarra mála. En ef
svo er, þurfa gæði vörunnar, verð
hennar og þjónusta við framleið-
endur og neytendur að sanna á-
gæti þessa fyrirkomulags, en ekki
orðin tóm.
Ég óska landbúnaðinum og
atvinnuvegum öllum farsældar á
þessu nýja ári.
500 kr„ frá Laugavegi 178 um
1000 kr„ úr Kjörbúð SÍS í Aust-
urstræti um 1000 kr.
Ennfremur stal hann 2 peninga-
veskjum á Laugavegi 86 með 475
kr„ frá Skipholti 1 um 800 kr„ frá
Grettisgötu 31 um 5300 kr„ frá
Hverfisgötu 102A kr. 3000 og loks
3 peningaveskjum með 600—700
kr. úr Heilsuverndarstöðinni. Hann
stal og frá ýmsum fleiri stöðum
ýmist peningum eða öðrum verð-
mætum.
Eldri pilturinn, sem ekki hefur
sætt refsidómi áður, hefur og ját-
að á sig samtals sjö auðgunarbrot
einsamall, en rúmlega 30 með öðr-
um piltum og stolið var f sumum
tilfellum ýmsum verðmætum, mest
tæpum 8 þús kr„ sem hann stal
úr skrifstofu Félags fsl. iðnrekend*
á Skólavörðustíg 3, svo og þátt-
taka f stuldi, 15—16 þús. kr„ að
Hverfisgötu 85. Eins og skýrt var
frá í Vísi í gær, hafa báðir þessir
piltar verið dæmdir í Sakadómi
Reykjavíkur, annar í eins árs fang
elsi en hinn f 18 mánaða fangelsi.
í Vísi í gær var sagt að sak-
sóknari hafi dæmt í máli piltanna,
en átti að sjálfsögðu að standa
sakadómari. Leiðréttist það hér
með.
Starfsfræðsb —
Framhald af bls. 16.
og verzlunarskóla svo og fullorðið
fólk sem áhuga hefur á sjávarút-
vegi.
Fiskmat rfkisins annast mjög
fróðlega sýningu, þar sem sýnt er
gæðamat á fiski, er það ekki að-
eins fróðlegt fyrir unglinga ,held-
ur munu húsmæður hafa mikið
gagn af þeirri ágætu sýningu.
j Með tilliti til hversu mikil þátt-
| taka unglinga er í starfsfræðslu-
deginum eru það vinsamleg til-
mæli til fullorðins fólks sem ekki
kemur með börnum sínum, að það
skoði helzt fræðslusýningarnar
milli kl. 16 og 17 þegar væntan-
lega verður farið að draga úr að-
sókn unga fólksins.
Síðast en ekki sízt má geta
fræðslusýningar sem Samlag
skreiðarframleiðenda, Sölusamb.
ísl fiskframleiðenda og Sölumið-
stöð hraðfrystihúsanna annast. —
Verða á þessari sýningu sýndar
starfsmyndir, vörur alls konar,
markaðskort, línurit og fleira. —
Meðal annars sem eftirtektarvert
verður á þessari sýningu er lítill
skreiðarhjallur, en það hús mun
aðeins vera nafn í hugum margra
æskumanna.
Fyrri starfsfræðsludagar sjávar-
útvegsins hafa tekið af öll tvl-
mæli um það að mikil þörf er á
fræðslu um þennan undirstöðu-
atvinnuveg íslendinga, t.d. er það
mjög algengt að unglingar þekki
ekki helztu nytjafiska nema af
myndum skólabóka og sjái þá
fyrst í heilu lagi á starfsfræðslu-
dögum.
Heimsóttir verða eftirtaldir
vinnustaðir: Vélasalur Vélskólans
fvélar hafðar í gangi). Ratsjárher-
bergi í turni Sjómannaskólans. —
Vélsmiðja Sigurðar Sveinbjörns-
sonar. Fiskverkunarstöð Júpiters
og Marz á Kirkjusandi. Fiskimjöls-
verksmiðjan á Kletti. Togari 1
Reykjavíkurhöfn. Slippurinn.
Strætisvagnar ganga milli Sjó-
mannaskólans og vinnustaðanna.
Á GULU —
Framhald af bls. 16.
Árekstur varð í gær á mót-
um Miklubrautar og Lönguhlíð-
ar kl. 17 og annar árekstur á
sama stað kl. 19.30. Ekki munu
hafa orðið neinar stórvægilegar
skemmdir á bílunum. Á Reykja
nesbraut við Fossvog ók bíl-
stjóri frá Nesti á bíl á Reykja-
nesbrautinni — kvaðst bílstjór-
inn ekki hafa veitt því athygli,
að nein umferð væri þar. Ekki
var getið um neinar verulegar
skemmdir. Þá var og ekið aftan
á bíl f Bankastiæti.
FH -
Göppingen
Á morgun fer frani í Heilsbron
í Þýzkalandi Ieikur milli FH og
Evrópubikarmeistaranna í hand-
knattleik, liðsins Firch af GÖPP-
INGEN, — með þeim fyrirvara þó
að liðið verði ekki upptekið á
Spáni, þar sem það átti e. t. v.
að Ieika um þessa helgi við
spönsku mcistarana í Evrópubik
arnum, en f gær var ekki vitað
betur en að af leiknum við FH