Vísir - 17.04.1964, Blaðsíða 5

PÍSIR . Föstudagur 17. aprfl 1964.
5
utlönd í morg'on
útlönd í mopgun
útlönd í morgun
utlönd í morgun -
Nikita Krúsév
v
sjötugur í dag
Nikita Krúsév forsætisráð-
herra Sovétríkjanna er sjötugur
£ dag. í tilefni afmælisins hefir
hann verið sæmdur heiðurstitl-
inum „hetja Sovétríkjanna“ og
er það æðsti heiðurstitill, sem
Sovétríkin veita.
Honum hafa borizt heillaóska
skeyti frá ýmsum helztu mönn
um þjóða, m. a. frá Lyndon B.
Johnson Bandaríkjaforseta,
Nehru forsætisráðherra Ind-
lands, Tito forseta Júgóslavíu
og Harold Macmiilan fyrrv. for-
sætisráðherra Bretlands, en
margir þjóðaleiðtogar eru í
Moskvu á afmæiishátíðinni,
Kekkonen Finnlandsforseti og
helztu leiðtogar kommúr.ista-
Óveiur / oðsígi út af framkvæmé
starfsregla gæzluliðs ú KÍPUR
Grísku- og tyrkneskumæl-
andi menn berjast daglega á
Kýpur, þrátt fyrir það, að
gæzlulið Sameinuðu þjóðanna
tekur við í vaxandi mæli af
Bretum. Horfurnar hafa sízt
batnað og hafa menn af því
miklar áhyggjur.
Fyrir einbeitni brezku stjórn-
arinnar hefir það hafzt fram,
að birtar hafa verið reglur þær,
sem gæzluliðið á að fara eftir
í starfi sínu, og ein þeirra er
sú, að liðið má beita vopnum
I sjálfsvarnarskyni — og er
þegar farið að gera það, en það
átti að forðast í lengstu lög.
í brezku blaði var svo að
orði komizt, að það hafi verið
„árangur, sem ekki hafi verið
fordæmi fyrir“, er brezka
stjórnin knúði fram leyfi til
birtingar á reglunum. En það
spyr einnig:
Hvernig stendur á því að
vopnuðum mönnum, sem ekki
eru í öryggissveitum Kýpur
helzt uppi að afvopna brezka
hermenn og láta þá ganga
vopnlausa með uppréttar hend-
ur á undan sér, ef þeir hafa
rétt til að beita vopnum í
sjálfsvarnars'kyni?
Blaðið talar um vaxandi
grunsemdir stjórnarinnar varð-
andi framkvæmd þessara
starfsreglna, — sem séu við-
tækari en gæzluliðið £ Kongó
hafi nokkurn tíma fengið, —
og ef til vill sé það vegna þess
að þeim sé slælega framfylgt
af ótta við erfiðleika í skiptum
við Makarios. Og í framhaldi
af þessu segir blaðið, að storm-
ur sé aðvífandi út af skilningi
yfirmanns gæzluliðsins á fram
kvæmd þessara reglna.
Og ennfremur segir þar:
Þótt það sé skýrt tekið fram,
að gæzluliðið megi ekki verða
fyrra til að beita skotvopnum,
er Ijóst af reglunum, að það
má beita þeim, þegar:
1. Tilraunir eru gerðar til
þess að knýja hermenn úr
gæzluliðinu til þess að yfir-
gefa stöðvar, þar sem þeir
eru samkvæmt fyrirskipun
yfirstjórnar gæzluliðsins.
2. Þegar tilraunir eru
gerðar til þess að afvopna
gæzluliðsmenn.
3. Þegar reynt er að
hindra þá í að framkvæma
það, sem yfirstjórn gæzlu-
liðsins hefir falið þeim.
4. Þegar ofbeldi er beitt
þar sem gæzluliðið hefir
stöðvar eða tilraunir eru
gerðar til handtöku eða til
þess að ræna gæzluliðs-
mönnum eða öðrum starfs-
mönnum Sameinuðu þjóð-
anna.
Þessi mál voru rædd í brezka
þinginu í vikunni og Butler ut-
anríkisráðherra varð fyrir svör-
um og sagði, að með reglunum
væri fenginn viðunandi grund-
völlur til framkvæmdar á að-
gerðum gæzluliðsins. Einn
flokksmanna hans ræddi þá
móðganirnar í garð brezku
hermannanna á eynni og var
harðorður um það, að þeir
væru „næstum daglega hand-
teknir á eynni“.
Butler svaraði enn og sagði,
að brezku hermennirnir hefðu
oft orðið að horfast í augu við
mikinn vanda, en hann væri
sannfærður um, að þeir hefðu
til þessa jafnan gert það, sem
rétt var. „Vér vonum og biðj-
um“, sagði hann, „að aðstæð-
ur undir starfsreglunum (aide
memorie) verði þær, að her-
menn vorir geti innt af hendi
skyldur sínar með virðingu og
góðum árangri“.
11«
En blöðin birta myndir, sem
sýna að brezkir hermenn með
hinar bláu húfur gæzluliðs
Sameinuðu þjóðanna, og önnur
einkenni þeirra, verða fyrir
hinum freklegustu móðgunum,
og vilja ekki, að slíkt sé þolað.
Fylgir ein þeirra þessari grein.
landanna í Austur-Evrópu, þó
ekki allra.
Og jafnvel Mao tse Tung
sendi skeyti og „aðrir helztu
kínverskir leiðtogar“, og hafa
látið í ljós að deilurnar milli
Rússa og Kinverja verði skainm
vinnar, en ef í odda skærist í
heiminum, myndu þeir snúa
bökum saman í átökunum við
„sameiginlega féndur“.
Atkvæðagreiðslur um loft-
ferðir og búfjárhald
Fundir voru í báðum deildum
og sameinuðu þingi í gær.
í sameinuðu þingi var tekið fyr-
ir kjörbréf Steingríms Pálssonar,
sem tekur sæti Hannibals Valdi-
marssonar og ennfremur fóru
fram atkvæðagreiðslur um mál,
sem rædd voru s.l. miðvikudags-
kvöld. 1 efri deiid fór fram at-
kvæðagreiðsla um frv. um búfjár
hald í Rvík o. v., og í neðri deild
voru á dagskrá áfengislög, ioft-
ferðir, ferðamál o. fl.
EFRI DEILD
Þar fór fram atkvæðagreiðsla
um frv. um búfjárhald. Samþykkt
var breytingartillaga frá Stein-
þóri Gestssyni um að hestahald
verði leyft innan vissra takmarka
í þeim kaupstöðum, sem hér um
-éðir. Ennfremur tillaga frá Jóni
Þorsteinssyni um að algert bann
við tilteknu búfjárhaldi verði til-
kynnt eigendum með árs fyrir-
vara. Var frv. síðan samþykkt
þannig breytt.
Jón Þorsteinsson mælti fyrir
nefndaráliti á frv. um girðingar-
lög.
NEÐRI DEILD
LOFTFERÐIR
Þar fór fram atkvæðagreiðsla
um frv. um Ioftferðir. Voru flest-
ar breytingartillögur, sem fram
höfðu komið um frv., felldar að
undanteknum þeim, sem sam-
göngumálanefnd flutti og tveim
frá Pétri Sigurðssyni. Fjölluðu
þær um, að ef flugverji veikist
eða slasast fjarri heimili sínu
vegna starfs síns, þá verði allur
kostnaður af veikindum hans
greiddur af vinnuveitanda, svo
og var samþykkt að fella niður
hin þungu viðurlög, við að mæta
ekki til vinnu, í 160. grein. Var
frv. síðan vísað til efri deildar.
NÁTTÚRUFRÆÐISTOFNUN
ÍSLANDS
Menntamálaráð-
herra, Gylfi Þ.
Gíslasori, mælti
fyrir frv. um
Náttúrufræði-
stofnun Islands.
Sagði hann frv.
vera samið af
atvinnumála-
nefnd rikisins
og í samráði við
Náttúrugripasafnið og Háskóla
Islands og í samræmi við
frv. um rannsóknarráð ríkisins og
eiginlega hluti af því. Teldi hann
rétt, að þessi tvö frv. fylgdust
að £ gegnum þingið.
LAUSASKULDIR IÐNAÐARINS
Iðnaðarmálaráð-
herra, Jóhann
Hafstein, mælti
fyrir breyt.till.,
sem hann flytur
við frv. um
lausaskuldir
iðnaðarins. Er
sú helzt, að tek-
in verða út úr
frv. og gerð að
reglugerðarákvæði, ákvæði um
lánstíma og upphæð heildarlána
af matsverði.
I STUTTU MÁLI
Ingólfur Jónsson, samgöngu-
málaráðherra, mælti fyrir frv. um
ferðamál, sem komið er frá efri
deild.
Þá var frv. um áfengislög vísað
til 3. umr. og allar breyt.till.
geymdar þangað til.
BÁL KVEIKT /
S-RHODESÍU
— sem kann aó ná til allrar Alríku
Til alvarlegra óeirða kom í Salis-
bury í gær vegna þess, að Ian
Smith, hinn nýi forsætisráðherra,
gerði Nkomo blökkumannaleiðtoga
„útlægan“, kyrrsetti í afskekktu
héraði.
Ný stjórn va'r mynduð fyrir
nokkrum-dögum við forystu Ians
Smiths og sló þá óhug miklum á
blökkumenn, en hann sagði, er
hann tók við völdum, að hann
myndi ekki lifa það, að meirihluta-
stjórn (þar sem blökkumenn yrðu
í meirihluta) yrði mynduð í land-
inu, en hann er aðeins 45 ára, —
og hann'kvaðst vænta hinnar beztu
samvinnu við Suður-Afríku.
Ian Smith tekur við af Winston
Field og er forystumaður þeirra,
sem vilja varðveita hvít yfirráð í
landinu, og vafalaust er Smith kom
inn til valda, vegna þess að Field
gat ekki knúið fram fullt sjálfstæði
Suður-Rhodesiu þegar, vegna af-
stöðu brezku stjórnarinnar.
Nkomo, blökkumannaleiðtoginn í
Suður-Rhodesiu, skoraði í fyrradag
á brezku stjórnina að fresta frarri-
kvæmd stjórnarskrqrinnar og senda
herlið til landsins til þess að halda
uppi lögum, þkr til ný stjórnarskrá
væri samin og kosningar farið fram
eftir henni. Svo fréttist í gær, að
Nkomo hefði verið handtekinn og
helztu stuðningsmenn hans og
Nkomo hefði verið handtekinn og
helztu stuðningsmenn hans og flutt
ir til afskekkts héraðs nálægt mörk
Ian Smith.
um portúgölsku nýlendupnar Moz-
ambique, og mega hinir útlægu
menn ekki fara út fyrir ákveðin
mörk.
Þegar þetta fréttist brutust út
óeirðir í blökkumannahverfum Sal-
isbury og beitti lögreglan táragasi
og kylfum til þess að dreifa mann-
fjöldanum.
Blökkumannaleiðtogar í ýmsum
Afríkulöndum segja, að Ian Smith
sé að kveikja magnaðasta bálið,
sem til þessa hafi blossað upp í
Afríku út af kröfum blakkra og
muni það breiðast út um alla álf-
una og háværar raddir heyrast um
að skjóta Suður-Rhodesiumálinu
aftur fyrir Öryggisráð Sameinuðv
þjóðanna.