Vísir - 17.10.1964, Blaðsíða 3

VISIR . Laugardagur 17. október 1964.
3
^^****^^W^*<W^M*—iiJ<Wirn.iHM<mwHI——M—<—>W<WH
Verður Krúsjeff afneitað eins
og hann afneitaði Stalín?
í Moskvu og viðstaddur þegar
framkvæmdaráð kommúnista-
flokksins tók ákvörðunina um
að víkja honum úr embætti.
^llt er á huldu um það,
hver örlög hans verða,
hvort hann fær um frjálst höf-
uð strokið, hvort hann verður
e.t.v. að sæta sömu örlögum og
hinn gamli keppinautur hans,
Malenkov ,á sínum tíma, að
hann verði t.d. skipaður for-
stjóri einhvers raforkuvers
austur í Síberíu. Líklega verður
hann ekki alveg frjáls ferða
sirina. Hinir nýju valdhafar
Sovétríkjanna munu t.d. ekki
kæra sig um að hann fari í
skemmtiferðir til vestrænna
ríkja. Það gæti orðið vandræða-
legt og komið þeim í klípu.
Að þessu leyti eru stjórnar-
skiptin i Sovétríkjunum enn
allt öðru vísi en tíðkast í vest-
rænum löndum. Menn vita enn
sáralítið hvað hefur gerzt og
hinn fallni einræðisherra er fal
inn. Blaðamönnum eða öðrum
gefst ekki kostur á að ræða við
hann. Sjálfur virðist Krúsév
ekkert tækifæri hafa til að
túlka sinn málstað.
^ þvi leikur nú varla nokk-
ur vaf; lengur, að honum
aði þær dætur Krúsévs, þegar
þær heimsóttu ísland I sumar,
að fall föður þeirra ætti eftir
að verða svo mikið.
Tjessar fréttir frá Rússlandi
valda kommúnistum um
allan heim hinum verstu sam-
vizkuþrautum, nema þeim, sem
eru samvizkulausir. Sumir
voru búnir að söðla um, afneita
Stalin og festa trú sína við
Krúsévt sem öllu myndi breyta
og bæta um fyrir brot gamla
einræðisherrans. Nú þegar bú-
ast má við, að sams konar for
dæming upphefjist á Krúsév,
er um að gera að vera fljótur
til að skipta um samvizku að
nýju. En líklega verður þetta
erfiðara fyrir þá sem fengu
tækifæri til að kynnast Krúsévs
dætrum persónulega.
Forystumenn kommúnista um
allan heim eiga I þessu sama
samvizkustríði. Það var t.d. vit-
að í gær að þeim kommúnista-
foringjunum i Póllandi og Ung-
verjalandi, þeim Gomuika og
Kadar var órótt innanbrjósts
enda höfðu þeir tekið sérstöku
ástfóstri við Krúsév. Verða
þeir þá ekki líka hreinsaðir, eða
tekst þeim að skipta skjótlega
um sína samvizku?
Jf’all Krúsévs einræðisherra
Sovétríkjanna er eins og
eðlilegt er aðalfréttin þessa dag-
ana um gervallan heim. Fall
hans er að vísu ekki talinn
jafnmikill harmleikur og fall
hefur verið vikið frá völdum.
Þetta sést m.a. á því, að samtím
is falli hans er framkvæmd
hreinsun, að visu virðist hún að-
eins vera smáhreinsun og að lík
indum falla engin höfuð í henni
hætta á það að láta sjálf áróð
urstækin vera I ótryggum hönd-
um. Ýmsir fleiri menn í stjómar
skrifstofum hafa vikið sæti, þó
mjög erfitt sé að komast fyrir
um allar þessarbreytingaraustur
í Moskvu því að embættismenn
og stjórnmálamenn eru hræddir
um sig og þögulir eins og gröfin
Alexei Adsjubei fyrrverandi ritstjóri, tengdasonur Krúsjeffs.
háttsettra manna í Sovétríkj-
unum fyrr á árum. Það er ekki
búizt við að Krúsév verði sett-
ur í fangelsi né réttarhöld hald
in yfir honum eða dauðadómur
Þó veit enginn með vissu
hvar hann er nú niðurkominn.
Sumar fregnir herma að hann
sé á hæli suður við Svartahaf,
aðrar fregnir óstaðfestar
hermdu að hann hefði verið
Það var t.d. upplýst strax í
gær, að Adshubei, tengdasyni
hans hefði verið vikið frá
störfum sem ritstjóra Isvestia.
Einnig hefur ritstjóra Pravda
Ctrax I gær fór að bera á
^ þvi austur í Moskvu, að
fólk, sem þóttist hafa sínar
skoðanir á þvf, hvað hefði gerzt
fór að hefja árásir á Krúsév
og getur verið að þetta viðhorf
spretti upp af línu sem gefin
hafi verið á æðri stöðum.
Þessi gagnrýni eða áróður
beindist einkum að því, að op-
inber framkoma Krúsévs hafi á
ýmsan hátt verið ósæmileg fyrir
æðsta mann Sovétríkjanna.
Auk þess er hann gagnrýndur
fyrir tilhneigingu til að láta
dýrka sig sem persónu.
Það er í sjálfu sér eðlilegt, að
j>essar raddir fari að heyrast,
eftir að Krúsév er hrint frá
völdum. Meðan hann hélt völd-
unum leyfðist honum allt, en
f rauninni var framkoma hans
oft fram úr hófi ruddaleg oft
eins og hann kynni enga
mannasiði. Hámarki náði þetta
í siðlausri framkomu hans á
Parfsarráðstefnunni og á Alls-
herjarþing; Sþ 1960, en alltaf,
hvar sem hann kom, jaðraði
framkoma hans við ókurteisi,
líkt og Krúsév væri óuppdreg-
inn durgur. Þetta kom m.a. í
ljós í Norðurlandaheimsókn
hans í vor. Oftast var að visu
breitt yfir þetta og látið líta
út fyrir að þetta sýndi hve al-
þýðlegur hinn voldugi maður
Ekkert vitað um örlög
Krúsjeff talar í sima viö rússneska geimfara.
Stalin forðum, og hefur mönn-
um fundizt það fáránlegt, að á
sama tíma og Krúsév réðst á
Stalin fyrir persónudýrkun, þá
var hann sjálfur lítið betri.
Að vfsu voru ekki reistar
eins margar styttur af Krúsév
út um landið. En hann var hvar
vetna fremstur og hvar sem
hann kom var honum sýnd tak
markalaus virðing og lotning.
Rússnesk blöð birtu næstum á
hverjum degi myndir af honum
sællegum og brosandi. Hann
var gerður að föðurlegu tákni
þjóðarinnar.
A7'afalaust munu mistök hans
~ f landbúnaðinum verða
rifjuð upp, þegar hann er fall-
inn. Hann hugsaði sér að ger-
bylta rússneskum landbúnaði en
tilraunir hans í því efni fóru
út um þúfur. Þá skellti hann
skuldinni á aðra, ferðaðist úm
landbúnaðarhéruðin og sagði
bændum fyrir hvernig þeir ættu
að stunda landbúnað. Má geta
nærri að bændum og forstöðu-
mönnum samyrkjubúa fannst
það meira en lítið skrýtið, að
þessi stjórnarleiðtogi ætlaði að
fara að kenna þeim hvernig ætti
að rækta kom og fóðra svín.
isrfkjunum, öryggisleysi og ótti
vandamannanna.
\7'ið kynntumst f sumar
tveimur dætrum Krúsévs
sem komu f heimsókn hingað,
Júlfu, sem gift er Gontar for-
stjóra Kiev-ballettsins og Hel-
enu sem er ógift og vinnur sem
biaðakona í Moskvu. Það er þvf-
miður ósköp hætt við því, að
Gontar hinn mikilsvirti ballett-
stjórnandi kunni að verða fyrir
einhverjum skakkaföllum af
þessum sfðustu viðburðum. Þvf
að í Rússlandi er listin aldrei
frjáls, heldur undir hrammi
stjórnmálanna. Þriðja dóttirin,
Rada að nafni kom ekki hingað
til lands. Hún er gift Alexei
Adshubei, og nú þegar vitum
við hvernig fór fyrir honum.
Hann hefur verið fjarlægður úr
'stöðu sinni sem ritstjóri ann-
ars áhrifamesta dagblaðsins,
Isvestia. Hvað um þau verður
og þrjú ungbörn þeirra, Nikita,
Aliocha og Ivan, veit enginn.
vonandi verða þau ekki send í
fangabúðir austur í Síberíu, því
að þann ósóma er sagt, að Krú
sév hafi upprætt.
Vfst er um það, að ekki grun
hans eða fjölskyldunnar
Dætur Krúsjeffs Júlía og Elena, þegar þær heimsóttu ísland t sumar.
En þeir urðu að þegja þá, þvf
að þeir vissu hver réði.
Einna undarlegast er að vita
ekkert, hvað verður um fjöl-
skyldu og vandamenn Krúsévs.
En svona er ástandið í einræð-
og yfirmanni útvarps og sjón-
varps Sovétríkjanna verið vik-
ið frá, en allir hafa þessir menn
verið skjólstæðingar Krúsévs.
Það er og sýnilegt, að hinir
nýju valdhafar ætla ekki að
væri. Nú er hætt við að það
verðj rifjað upp.
XTitt er líka staðreynd, að
persónudýrkunin á Krú-
sév hafi verið lítið minni en á